Rapsod jest utworem poetyckim o podniosłym stylu, sławiący najczęściej wielkiego bohatera.

Wiersz ten powstał w 1851 roku, kilka miesięcy po zgonie generała Józefa Bema, i jego pamięci poświęcony jest utwór. Józef Bem był bohaterem powstania listopadowego, walczył również we Francji i Portugalii, w czasie Wiosny Ludów bił się w obronie Wiednia oraz na Węgrzech. Swą drogę żołnierską zakończył w służbie tureckiej. Dla Norwida generał Bem był symbolem najwyższych wartości moralnych i cnót wojskowych.

W wierszu Norwid przedstawia wizję pogrzebu Bema, stylizowaną w sposób antyczny (wawrzyny, pancerz zamiast munduru, miecz zamiast szabli), mogący kojarzyć się również z dawnym pogrzebem słowiańskim. Obrzędowi grzebania zwłok towarzyszą liczne lamenty i łkania, co może stanowić dowód szacunku i przywiązania, jakim cieszył się zmarły. Ludzie uczestniczący w pogrzebie zdają się potwierdzać, iż pamięć o zmarłym nigdy nie zgaśnie, idee za które walczył zawsze będą żywe i aktualne.

Widoczne liczne symbole nasuwają szereg skojarzeń z ważnymi dla Polski wydarzeniami np. zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem.

W utworze pojawia się druga, głębsza warstwa. Pogrzebowy korowód to bojownicy o wolność, to ludzie, którzy zdobędą

"ujęte snem groby"

spowodują, że

"mury Jerycha porozwalają się jak kłody",

czyli osiągną wielki cel. Tym celem może być wolność, sprawiedliwość, czyli to o co walczył generał Józef Bem.

Wiersz nie jest dokończony. Wykropkowany wers i słowa "dalej - dalej..." oznaczają, że pochód trwać będzie aż do zwycięstwa.

Fortepian Szopena jest wyrazem hołdu poety dla wielkiego kompozytora i pianisty. Powstał on na przełomie 1863 i 1864 roku. Inspiracją do napisania tego wiersza było, po nieudanym zamachu na carskiego namiestnika, wyrzucenie na bruk z pałacu Andrzeja Zamoyskiego licznych rodzinnych pamiątek w tym fortepianu jego siostry, Izabeli Barcińskiej, na którym kiedyś grywał Szopen.

Norwid osobiście znał Szopena. Był świadkiem jego choroby i śmierci. I dlatego pierwsze, powtarzające się w wierszu słowa można zrozumieć dosłownie (cytat).

Norwid stworzył wizerunek genialnego artysty. Obraz ten potrzebny był mu do snucia rozważań na temat istoty sztuki i aktu tworzenia.

Znaczenie muzyki Szopena w wierszu jest kilkakrotnie podkreślane (cytat).

Przywodzi ona podmiotowi lirycznemu cały łańcuch skojarzeń. Ich istotą jest doskonałość i pełnia. Wśród elementów o jakich wspomina wiersz jest lira Orfeusza i dłuto Pigmaliona, czyli przedmioty używane przez wspaniałych wręcz genialnych artystów.

Oprócz elementów tradycji antycznej i chrześcijańskiej jakie niosła muzyka Szopena, dochodzą pierwiastki narodowe, polskie (cytat).

Pozwala to umieścić Szopena wśród wybitnych twórców takich jak Fidiasz, Dawid, Ajschylos. I właśnie tu poeta wyraża swój pogląd na temat sztuki. Sztuka jest dopełnieniem porządku świata, stała się ofiarą tępej, brutalnej siły. Wielkość muzyki Szopena rodzi strach i nienawiść u tych, którzy chcieli zatrzymać świat w rozwoju (cytat).

Tak często dzieje się z wielką ideą, doskonałością, która jest najpierw odrzucana i poniewierana, aby kiedyś odrodzić się i zatryumfować.

Norwid zawarł tutaj również swoje przekonanie o niezrozumiałości przez współczesnych tego, co sam tworzy. Uważa jednak, że przyjdą takie czasy, w których inne pokolenia sięgną po zapomniane już dzieła, gdyż docenią wartość sztuki.