1:1	 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było słowo.
1:2	 Było Ono u Boga na początku.
1:3	 Wszystko stało się przez Nie; bez Niego nie stało się nic z tego, co się stało.
1:4	 W Nim było życie, a życie było światłem dla ludzi.
1:5	 Światło świeci w ciemności; lecz ciemność go nie ogarnęła.
1:6	 Przyszedł człowiek posłany przez Boga. Jan miał na imię.
1:7	 Przyszedł on jako świadek, aby dać świadectwo o światłości i aby wszyscy uwierzyli przez niego.
1:8	 On sam nie był światłością, był tylko posłany, by dać świadectwo o światłości.
1:9	 Było światło prawdziwe oświecające każdego człowieka, któ-ry na ten świat przychodzi.
1:10	 [Słowo] było na świecie, przez Nie stał się świat, a jednak świat Go nie poznał.
1:11	 Przyszło do swojej własności, lecz swoi Go nie przyjęli.
1:12	 A wszystkim tym, którzy Je przyjęli, dało moc stania się dziećmi Bożymi – [wszystkim] tym, którzy wierzą w Jego imię
1:13	 i którzy ani z krwi, ani z pożądania cielesnego, ani z woli męża, lecz z Boga się narodzili.
1:14	 A Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas. I widzieliśmy Jego chwałę, chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca, będąc pełnym łaski i prawdy.
1:15	 Jan dawał o Nim świadectwo wołając: O Nim to właśnie mówiłem: Przychodzi po mnie Ten, który mnie przewyższa godnością, ponieważ istniał przede mną.
1:16	 To z Jego pełni wszyscyśmy wzięli, i to łaskę za łaskę.
1:17	 Prawo zostało nam bowiem dane przez Mojżesza, a łaska i prawda przyszły do nas przez Jezusa Chrystusa.
1:18	 Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Syn, który jest Bogiem i który przebywa na łonie Ojca, On Go ukazał.
1:19	 A oto jakie było świadectwo Jana: Gdy Żydzi wysłali do niego z Jerozolimy kapłanów i lewitów z zapytaniem: Kim ty jesteś?
1:20	 Wówczas on nie odmówił odpowiedzi, ale oświadczył wyraźnie: Ja nie jestem Mesjaszem.
1:21	 A gdy zapytali go: Może więc jesteś Eliaszem? odpowiedział: Nie jestem. – Czy jesteś prorokiem? – odparł również: Nie!
1:22	 Tedy rzekli do niego: Kimże więc jesteś? Musimy bowiem odpowiedzieć coś tym, którzy nas wysłali. Co ty sam mówisz o sobie?
1:23	 Wtedy im odpowiedział: Ja jestem głosem wołającego na pustyni: Prostujcie drogę Pańską – jak powiedział prorok Izajasz.
1:24	 A wśród wysłanników byli również faryzeusze.
1:25	 Ci zadawali pytanie: Dlaczego zatem chrzcisz, jeżeli nie jesteś ani Mesjaszem, ani Eliaszem, ani [żadnym] prorokiem?
1:26	 Wówczas odpowiedział im Jan: Ja chrzczę wodą, a pośród was znajduje się Ten, którego wy nie znacie.
1:27	 Przychodzi On po mnie, a ja nie jestem godzien nawet odwiązać rzemyka u Jego sandałów.
1:28	 Działo się to w Betanii, za Jordanem, tam, gdzie Jan udzielał chrztu.
1:29	 A nazajutrz zobaczył [Jan] nadchodzącego ku niemu Jezusa i powiedział: Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata.
1:30	 To właśnie o Nim powiedziałem: Po mnie przyjdzie Ten, który jest większy ode mnie, bo był wcześniej ode mnie.
1:31	 Ja nie znałem Go przedtem. Przyszedłem zaś chrzcić wodą dlatego, aby On mógł objawić się Izraelowi.
1:32	 Jan oświadczył również: Widziałem, jak Duch, podobny do gołębicy, zstępował z nieba i spoczął na Nim.
1:33	 Ja nie znałem Go przedtem, ale Ten, który mnie posłał, żebym chrzcił wodą, powiedział do mnie: Ten, nad którym ujrzysz Ducha zstępującego i spoczywającego nad Nim – chrzci Duchem Świętym.
1:34	 Widziałem to i zaświadczam, że On jest Synem Bożym.
1:35	 Nazajutrz Jan znów znajdował się na tym samym miejscu, a z nim dwaj jego uczniowie.
1:36	 Gdy zobaczył przechodzącego obok Jezusa, powiedział: Oto Baranek Boży!
1:37	 A dwaj uczniowie, skoro tylko usłyszeli te słowa, poszli za Jezusem.
1:38	 Jezus zaś obróciwszy się zobaczył, że idą za Nim, i powiedział do nich: Czego szukacie? Tedy oni odrzekli: Rabbi – to znaczy: Nauczycielu – gdzie mieszkasz?
1:39	 A Jezus odpowiedział: Chodźcie i zobaczcie! Poszli więc i zobaczyli, gdzie mieszka. I pozostali już tego dnia u Niego. Była wtedy godzina może dziesiąta.
1:40	 Jednym z dwóch, którzy usłyszawszy słowa Jana poszli za Jezusem, był Andrzej, brat Szymona Piotra.
1:41	 To on właśnie spotkał najpierw swego brata i rzekł do niego: Znaleźliśmy Mesjasza, to znaczy Chrystusa.
1:42	 I przyprowadził go do Jezusa. A Jezus, wejrzawszy na niego, powiedział: Tyś jest Szymon, syn Jony, ale będziesz się nazywał Kefas – to znaczy Piotr.
1:43	 Następnego dnia Jezus postanowił udać się do Galilei. Spotkawszy Filipa, powiedział do niego: Pójdź za Mną!
1:44	 Filip pochodził z Betsaidy, z miasta, w którym mieszkali Andrzej i Piotr.
1:45	 Gdy Filip spotkał Natanaela, rzekł do niego: Znaleźliśmy Tego, o którym pisał i Mojżesz w Prawie, i prorocy. Jest to Jezus, syn Józefa z Nazaretu.
1:46	 A na to odpowiedział Natanael: Czyż może być coś dobrego z Nazaretu? I rzekł Filip: Chodź i zobacz!
1:47	 A gdy Jezus ujrzał zbliżającego się Natanaela, powiedział: Oto prawdziwy Izraelita! Nie ma w nim żadnego podstępu.
1:48	 Wtedy Natanael zapytał Go: Skąd mnie znasz? A Jezus na to: Zanim zawołał cię Filip, widziałem cię, jak siedziałeś pod drzewem figowym.
1:49	 Odpowiedział tedy Natanael: Rabbi, Ty jesteś Synem Bożym, Ty jesteś królem Izraela!
1:50	 A Jezus na to: Czy dlatego uwierzyłeś, że powiedziałem ci: Widziałem cię pod drzewem figowym? Zobaczysz o wiele więcej niż to.
1:51	 A potem dodał: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: ujrzycie niebiosa otwarte i aniołów Bożych wstępujących i zstępujących na Syna Człowieczego.

2:1	 Trzeciego dnia odbywały się gody weselne w Kanie Galilejskiej. Była tam Matka Jezusa.
2:2	 Za proszono również na gody Jezusa i Jego uczniów.
2:3	 A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa rzekła do Niego: Nie mają już wina.
2:4	 Odpowiedział jej Jezusa: Cóż Mnie i tobie [do tego], niewiasto? [Zresztą] czyż nie nadeszła jeszcze moja godzina?
2:5	 Wtedy Matka Jezusa rzekła do sług [weselnych]: Uczyńcie wszystko, cokolwiek wam nakaże.
2:6	 A stało tam sześć stągwi kamiennych, które służyły do żydowskich obmyć, i każda z nich mogła pomieścić dwie lub trzy miary.
2:7	 Powiedział tedy Jezus: Napełnijcie stągwie wodą. I napełnili je aż po brzegi.
2:8	 Potem powiedział do nich: Zaczerpnijcie teraz i zanieście gospodarzowi wesela. I zanieśli.
2:9	 A gospodarz wesela, gdy tylko skosztował wody, która stała się winem – on sam nie wiedział, skąd pochodziło wino, ale słudzy, którzy czerpali wodę, wiedzieli wezwał do siebie oblubieńca
2:10	 i powiedział: Każdy człowiek podaje najpierw dobre wino, a gorsze dopiero wtedy, gdy [wszyscy] już trochę się napiją. Ty zaś zachowałeś dobre wino aż dotąd.
2:11	 Tak oto w Kanie Galilejskiej zaczął Jezus czynić cuda. Objawił wtedy swoją chwałę i uwierzyli weń Jego uczniowie.
2:12	 A potem On, Jego Matka, bracia i uczniowie udali się do Kafarnaum, gdzie pozostali przez kilka dni.
2:13	 Tymczasem, ponieważ zbliżała się uroczystość Paschy żydowskiej, Jezus przybył do Jerozolimy.
2:14	 A kiedy spotkał w świątyni tych, co sprzedawali woły, baranki i gołębie, i zobaczył siedzących za stolikami bankierów,
2:15	 sporządził sobie bicz z powrozów i powyrzucał wszystkich ze świątyni, także baranki i woły, porozrzucał pieniądze bankierów, a stoły poprzewracał.
2:16	 I rozkazał tym, którzy sprzedawali gołębie: Zabierzcie wszystko stąd i nie róbcie targowiska z domu mojego Ojca.
2:17	 Wtedy uczniowie Jego przypomnieli sobie te słowa Pisma: Gorliwość o dom Twój pożera Mnie.
2:18	 A Żydzi zapytali Go: Jakim znakiem udowodnisz nam, że masz prawo to czynić?
2:19	 Odpowiedział im Jezus: Możecie zburzyć świątynię, a Ja w ciągu trzech dni odbuduję ją na nowo.
2:20	 Wówczas rzekli do Niego Żydzi: Przez czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty odbudujesz ją w ciągu trzech dni?
2:21	 Lecz On mówił o świątyni swego ciała.
2:22	 Kiedy zmartwychwstał, Jego uczniowie przypomnieli sobie, że to mówił. I uwierzyli Pismu oraz słowom, które wyrzekł Jezus.
2:23	 A kiedy przebywał w Jerozolimie podczas święta Paschy, wielu uwierzyło w Niego, widząc znaki, które czynił.
2:24	 Lecz Jezus nie miał do nich zaufania, bo znał wszystkich
2:25	 i nie potrzebował niczyjego świadectwa o człowieku. Wiedział bowiem dobrze, co się w człowieku kryje.

3:1	 Wśród faryzeuszów był człowiek, dostojnik żydowski, imieniem Nikodem.
3:2	 Przyszedł on kiedyś nocą do Jezusa i powiedział: Rabbi, wiemy, że przyszedłeś od Boga, by nas nauczać. Nikt bowiem nie mógłby czynić takich znaków, jakie Ty czynisz, gdyby nie był z nim sam Bóg.
3:3	 A Jezus rzekł do niego: Zaprawdę, zaprawdę mówię ci, jeżeli ktoś nie narodzi się ponownie, nie będzie mógł ujrzeć królestwa Bożego.
3:4	 Wtedy zapytał Go Nikodem: Jak może narodzić się ponownie człowiek, który jest już starcem? Czy może powtórnie wejść do łona matki, by się narodzić?
3:5	 A Jezus odpowiedział: Zaprawdę, zaprawdę mówię ci, kto nie narodzi się ponownie z wody i z Ducha, nie będzie mógł wejść do królestwa Bożego.
3:6	 To, co narodziło się z ciała, jest ciałem; to zaś, co narodziło się z Ducha, jest duchem.
3:7	 Niech cię nie dziwi, że powiedziałem: Musicie się powtórnie narodzić.
3:8	 Wiatr wieje tam, gdzie chce; słyszy się co prawda jego szum, lecz nie wiadomo, ani skąd pochodzi, ani dokąd zmierza. Otóż tak samo jest z każdym, kto narodził się z Ducha.
3:9	 A na to rzekł Nikodem: Jakżeż może się to stać?
3:10	 Odpowiadając, rzekł doń Jezus: To ty jesteś nauczycielem w Izraelu, a nie wiesz tego?
3:11	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Mówimy to, co dobrze wiemy, i o tym świadczymy, cośmy widzieli. Lecz wy nie przyjmujecie naszego świadectwa.
3:12	 Jeżeli Mi nie wierzycie, gdy wam mówię o rzeczach ziemskich, to jakże uwierzycie Mi, gdy będę wam mówił o rzeczach niebieskich?
3:13	 Nikt nigdy nie wstąpił do nieba oprócz Syna Człowieczego, który z nieba zstąpił.
3:14	 Jak Mojżesz wywyższył na pustyni węża, tak również potrzeba, aby i Syn Człowieczy został wywyższony.
3:15	 Wówczas każdy, kto w Niego wierzy, będzie miał życie wieczne.
3:16	 Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna jednorodzonego wydał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, lecz miał życie wieczne.
3:17	 Nie posłał Bóg swego Syna na świat po to, aby świat potępił, lecz aby świat został przez Niego zbawiony.
3:18	 Kto wierzy w Niego, nie będzie potępiony; a kto nie wierzy, już został potępiony za to, że nie uwierzył w imię jednorodzonego Syna Bożego.
3:19	 Sąd zaś został spowodowany tym, że gdy światłość przyszła na świat, to ludzie bardziej umiłowali ciemność niż światłość, ponieważ złe były ich uczynki.
3:20	 Każdy bowiem, kto źle czyni, nienawidzi światła i nie zbliża się do światła, aby nie potępiono jego złych czynów.
3:21	 Natomiast każdy, kto postępuje zgodnie z prawdą, przychodzi do światła, aby się okazało, że jego uczynki zostały dokonane zgodnie z wolą Bożą.
3:22	 A potem udał się Jezus razem ze swymi uczniami do krainy judzkiej, gdzie przebywał z nimi i udzielał chrztu.
3:23	 W Ainon zaś, niedaleko Salim – gdzie było wiele wody – przebywał Jan i również udzielał chrztu. Spieszyli tam zewsząd ludzie i przyjmowali chrzest.
3:24	 Jan nie był jeszcze wtrącony do więzienia.
3:25	 Wtedy też doszło do sporu pomiędzy uczniami Jana a pewnym Żydem. Chodziło o oczyszczenie.
3:26	 Zwrócono się mianowicie do Jana z doniesieniem: Nauczycielu, oto człowiek, który był z tobą po drugiej stronie Jordanu, Ten, o którym ty wydawałeś świadectwo, udziela teraz chrztu i wszyscy idą do Niego.
3:27	 Na to odrzekł Jan: Wszystko, cokolwiek człowiek może otrzymać, pochodzi z nieba.
3:28	 Wy sami możecie zaświadczyć o tym, że powiedziałem: Ja nie jestem Mesjaszem, lecz zostałem posłany przed Mesjaszem.
3:29	 Każdy, kto ma oblubienicę, sam też jest oblubieńcem, a jego przyjaciel, znajdując się w pobliżu i wsłuchując się w jego słowa, doznaje szczerej radości na głos oblubieńca. Otóż tego rodzaju radości, i to w najwyższym stopniu, właśnie ja doznaję.
3:30	 On ma wzrastać – mnie zaś trzeba się umniejszac.
3:31	 Kto przychodzi z wysoka, ma władzę nad wszystkimi, a kto z ziemi pochodzi, należy do tego, co ziemskie, i po ziemsku przemawia.
3:32	 Kto z nieba pochodzi, ten jest ponad wszystkim. Wydaje świadectwo o wszystkim, co widział i słyszał, lecz świadectwa jego nikt nie przyjmuje.
3:33	 Każdy, kto przyjmuje jego świadectwo, stwierdza wyraźnie, że Bóg mówi prawdę.
3:34	 Ten bowiem, kogo Bóg posłał, przekazuje słowa Boże, a [Bóg] ze swych niewyczerpanych bogactw udziela mu swego Ducha.
3:35	 Ojciec miłuje Syna i wszystko złożył w Jego ręce.
3:36	 Każdy, kto wierzy w Syna, ma życie wieczne; kto zaś nie wierzy w Syna, tego czeka nie życie, lecz gniew Boży.

4:1	 A kiedy Pan dowiedział się, iż wśród faryzeuszów mówiono, że On, Jezus, zdobył sobie więcej uczniów i ochrzcił więcej niż Jan
4:2	 choć w rzeczywistości chrzcili uczniowie Jezusa, a nie On sam
4:3	 opuścił Judeę i udał się do Galilei.
4:4	 Po drodze musiał przemierzyć Samarię.
4:5	 I przybył do miasteczka w Samarii, zwanego Sychar, niedaleko pola, które kiedyś Jakub dał synowi swemu, Józefowi.
4:6	 Tam właśnie była studnia Jakubowa. Utrudzony drogą, Jezus usiadł przy studni. I oto około godziny
4:7	 szóstej przyszła tam pewna niewiasta samarytańska, aby zaczerpnąć wody. Jezus powiedział do niej: Daj Mi pić!
4:8	 Jego uczniowie zaś udali się tymczasem do miasta, żeby zakupić żywności.
4:9	 Lecz Samarytanka odpowiedziała: Jakże Ty, będąc Żydem, możesz mnie, Samarytankę, prosić, bym dała Ci wody? Przecież Żydzi nie mają nic wspólnego z Samarytanami.
4:10	 A Jezus rzekł na to: Gdybyś ty wiedziała, co to jest dar Boży i kim jest Ten, który mówi do ciebie: Daj mi pić! – sama prosiłabyś Go natychmiast, a On dałby ci wody żywej.
4:11	 Wtedy powiedziała do Niego niewiasta: Panie, nie masz przecież czym zaczerpnąć wody, a studnia jest tak głęboka. Skądże tedy weźmiesz owej wody żywej?
4:12	 Czy uważasz się za kogoś większego niż ojciec nasz, Jakub, który dał nam tę studnię? To właśnie z niej pił on sam, jego synowie i jego bydło.
4:13	 Odpowiadając Jezus rzekł do niej: Ktokolwiek pije tę wodę, znów będzie [wkrótce] odczuwał pragnienie.
4:14	 Lecz kto będzie pił wodę, którą Ja mu dam, nigdy już nie będzie pragnął. Woda, którą ode Mnie otrzyma, stanie się w nim źródłem wody płynącej ku życiu wiecznemu.
4:15	 Wtedy rzekła do Niego niewiasta: Daj mi więc tej wody, abym już nigdy nie odczuwała pragnienia i nie musiała tu przychodzić po wodę.
4:16	 On odpowiedział jej: Idź, zawołaj swego męża i przyjdź z nim.
4:17	 Lecz niewiasta odrzekła: Nie mam męża. A Jezus na to: Prawdę powiedziałaś, że nie masz męża.
4:18	 Miałaś bowiem już pięciu mężów, a ten, którego teraz masz, nie jest twoim mężem. Tak więc prawdę powiedziałaś.
4:19	 Wtedy rzekła niewiasta: Panie, widzę, że jesteś prorokiem.
4:20	 Nasi ojcowie oddawali cześć Bogu na tej górze, a wy mówicie, że w Jerozolimie jest miejsce, gdzie należy czcić Boga.
4:21	 Na to odpowiedział jej Jezus: Otóż wierz Mi, niewiasto, że nadchodzi godzina, kiedy to ani na tej górze, ani w Jerozolimie nie będziecie czcili Ojca.
4:22	 Wy czcicie to, czego nie znacie, my zaś to co znamy. Zbawienie bowiem wychodzi od Żydów.
4:23	 Zbliża się zaś godzina – nawet już nadeszła – kiedy to prawdziwi czciciele będą oddawać Ojcu cześć w Duchu i w prawdzie. I tylko takich pragnie mieć Ojciec.
4:24	 Bóg jest duchem i dlatego potrzeba, aby Jego czciciele oddawali Mu cześć w Duchu i w prawdzie.
4:25	 Wtedy rzekła do Niego niewiasta: Wiem, że przyjdzie Mesjasz, zwany Chrystusem, i [wiem, że] gdy przyjdzie, objawi nam wszystko.
4:26	 Na to rzekł Jezus: Jest Nim ten, który rozmawia z tobą.
4:27	 A gdy przyszli Jego uczniowie, dziwili się, że rozmawiał z niewiastą. Lecz żaden z nich nie zapytał: Czego od niej żądasz? lub: Dlaczego rozmawiasz z nią?
4:28	 A niewiasta zostawiła swój dzban i wróciwszy do miasta, tak mówiła do ludzi:
4:29	 Pójdźcie i zobaczcie człowieka, który mi powiedział wszystko, co uczyniłam. Czyż nie jest to Mesjasz?
4:30	 Wyszli tedy mieszkańcy miasta i szli do Niego.
4:31	 A uczniowie prosili Jezusa, mówiąc: Rabbi, jedz!
4:32	 Lecz On odpowiedział: Ja mam do jedzenia pokarm, którego wy nie znacie.
4:33	 Zaczęli więc pytać uczniowie jeden drugiego: Czy może ktoś przyniósł Mu coś do jedzenia?
4:34	 Wtedy powiedział im Jezus: Pokarmem dla Mnie jest wypełniać wolę Tego, który Mnie posłał, i wykonać Jego dzieło.
4:35	 Czyż nie mówicie sami: Już tylko cztery miesiące do żniw? Otóż powiadam wam: Podnieście oczy wasze i popatrzcie na pola. Bieleją już, bo blisko są żniwa.
4:36	 Ci, co pracują przy żniwach, już otrzymują zapłatę, zbierając plon na życie wieczne, a siewca cieszy się razem ze żniwiarzem.
4:37	 W ten sposób sprawdzają się słowa: Kto inny sieje, a kto inny zbiera.
4:38	 Kazałem wam bowiem zbierać to, nad czym sami wcaleście się nie trudzili. Inni się trudzili, a wy korzystacie z owoców ich trudu.
4:39	 I uwierzyło w Niego wielu Samarytan z owego miasta, dzięki słowom niewiasty, która mówiła: Powiedział mi wszystko, co tylko uczyniłam.
4:40	 Kiedy więc Samarytanie przybyli do Niego i prosili Go, aby u nich pozostał, pozostał tam [chętnie] przez dwa dni.
4:41	 Wtedy jeszcze więcej spośród nich uwierzyło w Jego słowa.
4:42	 Do owej niewiasty zaś mówiono: Wierzymy już nie na skutek twego opowiadania, ale dlatego, że na własne uszy słyszeliśmy [Jego naukę], i jesteśmy przekonani, że jest On prawdziwie Zbawicielem świata.
4:43	 [A Jezus] po dwóch dniach wyruszył stamtąd do Galilei.
4:44	 I chociaż sam powiedział, że żaden prorok nie doznaje czci we własnej ojczyźnie,
4:45	 to jednak, gdy przybył do Galilei, Galilejczycy przyjęli Go. Widzieli bowiem wszystko, co uczynił podczas świąt w Jerozolimie, gdzie przybyli właśnie na obchody świąteczne.
4:46	 Potem przybył po raz drugi do Kany Galilejskiej, gdzie przedtem przemienił wodę w wino. W Kafarnaum zaś mieszkał wtedy pewien urzędnik królewski, który miał chorego syna.
4:47	 Kiedy usłyszał o przybyciu Jezusa z Judei do Galilei, udał się do Niego prosząc, żeby zechciał przyjść i uzdrowić jego syna, który był już umierający.
4:48	 Lecz Jezus rzekł do niego: Jeżeli znaków i cudów nie widzicie, nie chcecie wierzyć.
4:49	 Na to odpowiedział urzędnik królewski: Panie, przyjdz [jednak], zanim umrze moje dziecko.
4:50	 Rzekł mu Jezus: Wracaj do siebie, syn twój żyje. Uwierzył ów człowiek słowom Jezusa i ruszył w drogę powrotną.
4:51	 A kiedy był jeszcze w drodze, szli już na jego spotkanie słudzy, by mu donieść, że syn jego żyje.
4:52	 A on zapytał o godzinę, w której nastąpiła poprawa. I odpowiedzieli: Gorączka opuściła go wczoraj około godziny siódmej.
4:53	 Przypomnial sobie tedy ojciec, że właśnie o tej godzinie rzekł do niego Jezus: Syn twój żyje. I uwierzył on sam i cała jego rodzina.
4:54	 Był to drugi cud z tych, które uczynił Jezus po przyjściu z Judei do Galilei.

5:1	 Potem wypadło święto żydowskie, na które Jezus udał się do Jerozolimy.
5:2	 W Jerozolimie zaś znajduje się Sadzawka Owcza, o pięciu krużgankach, zwana po hebrajsku Betesdą.
5:3	 Pomiędzy krużgankami leżało wielu chorych: niewidomych, chromych, sparaliżowanych; wszyscy oczekiwali na poruszenie się wody.
5:4	 Anioł bowiem zstępował co pewien czas [do sadzawki] i wtedy poruszała się woda. I kto pierwszy wszedł do wody, gdy się poruszyła, odzyskiwał zdrowie, choćby nie wiadomo na co był chory.
5:5	 Był tam również człowiek, który chorował już od trzydziestu ośmiu lat.
5:6	 Gdy Jezus ujrzał leżącego i stwierdził, że długo już czeka [na uzdrowienie], zapytał go: Czy chcesz być zdrowy?
5:7	 A chory odpowiedział Mu: Panie, nie mam nikogo, kto by mnie wprowadził do sadzawki, kiedy poruszy się woda. A gdy sam już zbliżam się do wody, wtedy inny wchodzi przede mną.
5:8	 Rzekł więc do niego Jezus: Wstań, zabierz swoje łoże i chodź.
5:9	 I natychmiast odzyskał zdrowie ów człowiek; wziął swoje łoże i ruszył z miejsca. A tego dnia był szabat.
5:10	 Powiedzieli tedy Żydzi do uzdrowionego: Dziś jest przecież szabat, nie możesz przenosić twego łoża.
5:11	 A on na to: Ten, który mnie uzdrowił, powiedział do mnie: Weź swoje łoże i chodź!
5:12	 Zapytali go więc: A cóż to za człowiek powiedział ci: Weź i chodź?
5:13	 Ale człowiek uzdrowiony nie wiedział, kim On był, gdyż Jezus natychmiast zniknął spośród tłumu, który Go otaczał.
5:14	 Po jakimś czasie Jezus sam spotkał go w świątyni i rzekł do niego: Tak więc odzyskałeś zdrowie. Nie grzesz już więcej, żeby nie stało ci się coś jeszcze gorszego.
5:15	 Wtedy poszedł ów człowiek i doniósł Żydom, że to Jezus go uzdrowił.
5:16	 I poczęli Żydzi prześladować Jezusa, jako że dokonał tego w szabat.
5:17	 Lecz Jezus odpowiedział im: Mój Ojciec działa aż do tej chwili i Ja działam.
5:18	 Od tego czasu Żydzi jeszcze bardziej szukali sposobności, żeby Go zgładzić, gdyż nie tylko nie zachowywał szabatu, lecz także Boga nazywał Ojcem i czynił się równym Bogu.
5:19	 A Jezus, odpowiadając im, przemówił w te słowa: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam, że Syn nie mógłby niczego czynić sam od siebie, gdyby nie wiedział, że to właśnie czyni Ojciec. Wszystko bowiem to, co czyni On, podobnie również czyni i Syn.
5:20	 Ojciec miłuje Syna i ukazuje Mu to wszystko, co On sam czyni. Ukaże Mu zresztą jeszcze większe dzieła, aby was napełnić zdziwieniem.
5:21	 Albowiem podobnie jak Ojciec wskrzesza umarłych przywracając im życie, tak również Syn ożywia kogo chce. Ojciec sam nie sądzi nikogo
5:22	 cały sąd przekazał Synowi po to,
5:23	 aby wszyscy oddawali cześć Synowi, tak jak oddają cześć Ojcu. Dlatego też kto nie oddaje czci Synowi, nie oddaje również czci Ojcu, który Go posłał.
5:24	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto słucha mego słowa i wierzy w Tego, który Mnie posłał, ma życie wieczne i nie będzie sądzony, bo już przeszedł ze śmierci do życia.
5:25	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Oto zbliża się – nawet już nadeszła – godzina, w której umarli usłyszą głos Syna Bożego. Wszyscy, którzy usłuchają tego głosu, będą mieli życie.
5:26	 Jak Ojciec ma w sobie życie, tak również sprawił, żeby i Syn miał w sobie samym życie.
5:27	 Przekazał Mu także władzę wykonywania sądu, ponieważ jest Synem Człowieczym.
5:28	 Nie powinniście się temu dziwić. Zbliża się bowiem godzina, w której wszyscy, co spoczywają w grobach, usłyszą Jego głos.
5:29	 Wtedy ci, którzy uczciwie postępowali, zostaną przeznaczeni na zmartwychwstanie do życia wiecznego, a ci, którzy się dopuszczali zła, zmartwychwstaną, by cierpieć potępienie.
5:30	 Ja sam z siebie nic nie mogę uczynić. Wydaję sąd zgodny z tym, co słyszę, i sąd mój jest sprawiedliwy. Nie szukam bowiem własnej woli, lecz woli Tego, który Mnie posłał.
5:31	 Gdybym Ja świadczył sam o sobie, moje świadectwo nie byłoby prawdziwe.
5:32	 Lecz jest ktoś inny, kto wydaje sąd o Mnie, a Ja wiem, że sąd wydany o Mnie jest prawdziwy.
5:33	 Pytaliście o Mnie – przez wysłanników – Jana i on dał o Mnie świadectwo prawdziwe.
5:34	 Lecz Ja nie zważam na ludzkie świadectwo, a mówię to wszystko dla waszego zbawienia.
5:35	 Jan był pochodnią, która płonęła i dawała światło, ale wy tylko przez krótki czas radowaliście się światłem tej pochodni.
5:36	 Lecz Ja mam świadectwo większe od Janowego. Są nim dzieła, które Ojciec dał Mi do spełnienia. To, co czynię, świadczy o Mnie i oznacza, że Ojciec Mnie posłał.
5:37	 To właśnie Ojciec, który Mnie posłał, wydał świadectwo o Mnie. Wy nigdy nie słyszeliście Jego głosu ani nie widzieliście Jego oblicza.
5:38	 Nie macie też słowa Jego, które trwałoby w was, bo nie uwierzyliście w Tego, którego On posłał.
5:39	 Badacie Pisma, mając nadzieję, że w nich znajdziecie życie wieczne. Otóż Pismo właśnie o Mnie wydaje świadectwo.
5:40	 A mimo to nie chcecie przyjść do Mnie, żeby mieć życie.
5:41	 Ja nie doznaję żadnej chwały od ludzi,
5:42	 o was zaś wiem to, że nie macie w sobie miłości Boga.
5:43	 Przyszedłem w imieniu mojego Ojca, a wyście Mnie nie przyjęli. Lecz gdyby ktoś przybył we własnym imieniu, to zapewne przyjęlibyście go.
5:44	 Ale jakże wy możecie dojść do posiadania wiary, skoro jedni drugich obdarzacie pochwałami, a wcale nie szukacie chwały, która pochodzi od samego Boga?
5:45	 Nie sądźcie jednak, że to Ja będę was oskarżał przed Ojcem. Będzie was oskarżał Mojżesz, w którym pokładacie tak wielką nadzieję.
5:46	 Gdybyście jednak uwierzyli Mojżeszowi, to i Mnie uwierzylibyście, gdyż on napisał o Mnie.
5:47	 Jeżeli zaś jego pismom nie wierzycie, to jakże będziecie mogli uwierzyć moim słowom?

6:1	 A potem udał się Jezus na drugą stronę Jeziora Galilejskiego, czyli Tyberiadzkiego.
6:2	 Szła za Nim wielka rzesza ludzi, ponieważ widziano znaki, jakie czynił nad tymi, którzy chorowali.
6:3	 Wszedł na wzgórze i usiadł tam ze swymi uczniami.
6:4	 A zbliżało się święto żydowskie, Pascha.
6:5	 Gdy Jezus podniósł oczy i ujrzał liczne rzesze, które zebrały się wokół Niego, rzekł do Filipa: Skąd kupimy chleba, żeby ci ludzie mogli się posilić?
6:6	 Mówił zaś to, żeby go wypróbować. Sam bowiem wiedział dobrze, co należało uczynić.
6:7	 Na to rzekł Filip: Za dwieście denarów nie kupi się tyle chleba, żeby każdy z nich choć trochę mógł otrzymać.
6:8	 Wtedy jeden z Jego uczniów, Andrzej, brat Szymona Piotra, powiedział do Niego:
6:9	 Jest tu jeden chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby, ale cóż to jest dla tak wielu?
6:10	 Na to rzekł Jezus: Każcie ludziom usiąść. W miejscu tym zaś było bardzo dużo trawy. Usiedli więc mężczyźni, a było ich w sumie około pięciu tysięcy.
6:11	 Jezus wziął chleby i odmówiwszy nad nimi modlitwę dziękczynną, rozdał je siedzącym. Podobnie uczynił z rybami, rozdając każdemu tyle, ile kto chciał.
6:12	 A kiedy najedli się już wszyscy, powiedział do uczniów: Pozbierajcie ułomki, które pozostały, tak żeby nic się nie zmarnowało.
6:13	 Zebrali więc ułomki, jakie pozostały po spożyciu pięciu chlebów jęczmiennych, i napełnili nimi dwanaście koszów.
6:14	 A gdy ludzie spostrzegli, jaki to cud uczynił Jezus, zaczęli mówić: Oto prawdziwy prorok, który miał przyjść na świat.
6:15	 Wówczas Jezus poznawszy, że mieli przyjść i porwać Go, by następnie obwołać Go królem, sam jeden odszedł znów na górę.
6:16	 A gdy słońce zaszło, Jego uczniowie zeszli nad jezioro
6:17	 i wsiadłszy do łodzi przeprawiali się przez nie do Kafarnaum. Ciemności już zapadły, a Jezus jeszcze ciągle do nich nie przychodził.
6:18	 Tymczasem jezioro stawało się coraz bardziej niespokojne wskutek silnego wiatru.
6:19	 Dopiero kiedy już upłynęli około dwudziestu pięciu lub trzydziestu stadiów, zobaczyli Jezusa, jak kroczył po jeziorze i zbliżał się do ich łodzi. I ogarnęło ich przerażenie.
6:20	 Wtedy On rzekł do nich: To Ja jestem, nie bójcie się
6:21	 Chcieli więc zabrać Go ze sobą do łodzi, ale łódź już za chwilę znalazła się przy brzegu, do którego zmierzali.
6:22	 A następnego dnia rzesze stojące po drugiej stronie jeziora spostrzegły, że poza jedną łodzią nie było już tam żadnej innej i że Jezus nie wsiadł do łodzi razem ze swymi uczniami, lecz że Jego uczniowie odpłynęli sami.
6:23	 Tymczasem inne łodzie nadpłynęły od strony Tyberiady w pobliże tego miejsca, gdzie spożywano chleb po modlitwie dziękczynnej Pana.
6:24	 A kiedy ludzie z tłumu zauważyli, że nie ma tam Jezusa oraz Jego uczniów, wsiedli do łodzi, przypłynęli do Kafarnaum i tam szukali Jezusa.
6:25	 I odnalazłszy Go po drugiej stronie jeziora, zapytali: Rabbi, kiedy tu przybyłeś?
6:26	 Odpowiedział im Jezus: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Szukacie Mnie nie dlatego, żeście widzieli znaki, lecz dlatego, że najedliście się do sytości chleba.
6:27	 Starajcie się nie o ten pokarm, który przemija, lecz o pokarm wiecznotrwaly, przyobiecany wam przez Syna Człowieczego. Jego to właśnie obdarzył Bóg Ojciec pieczęcią swojej władzy.
6:28	 Zapytali Go tedy mówiąc: Cóż mamy czynić, byśmy mogli dokonywać dzieł Bożych?
6:29	 Odpowiedział im Jezus: Czynić dzieła Bożeznaczy to uwierzyć w Tego, którego On posłał.
6:30	 Zapytali Go tedy: Jakiż to znak nam okażesz, żebyśmy mogli go zobaczyć i uwierzyć Ci? Co zamierzasz uczynić?
6:31	 Ojcowie nasi jedli mannę na pustyni, zgodnie ze słowami Pisma: Dał im do jedzenia chleb z nieba.
6:32	 Rzekł do nich Jezus: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: To nie Mojżesz dał wam chleb z nieba; to dopiero Ojciec mój da wam prawdziwy chleb z nieba.
6:33	 Chlebem Bożym jest bowiem Ten, który zstępuje z nieba i daje życie światu.
6:34	 Rzekli tedy do Niego: Panie, obyś nam zawsze dawał tego chleba!
6:35	 Odpowiedzial im Jezus: Ja jestem chlebem życia. Kto do Mnie przychodzi, nie będzie głodny; a kto we Mnie wierzy, nigdy nie będzie odczuwał pragnienia.
6:36	 Lecz już wam powiedziałem: Widzieliście Mnie, a mimo to nie wierzycie.
6:37	 Wszystko, co daje Mi Ojciec, do Mnie przyjdzie, a Ja nie odtrącę nikogo z tych, którzy do Mnie przyjdą.
6:38	 Zstąpiłem bowiem z nieba nie po to, aby czynić moją wolę, lecz wolę Tego, który Mnie posłał.
6:39	 Ten zaś, który Mnie posłał, pragnie, abym nie stracił niczego z tego, co Mi dał, lecz żebym to wskrzesił w dniu ostatecznym.
6:40	 Chce bowiem Ojciec mój, aby każdy, kto patrzy na Syna i wierzy w Niego, miał życie wieczne. A Ja wskrzeszę go w dniu ostatecznym.
6:41	 Lecz Żydzi poczęli szemrać przeciwko Niemu, ponieważ powiedział: Ja jestem chlebem, który zstąpił z nieba.
6:42	 I mówili tak: Czyż nie jest to Jezus, syn Józefa, którego ojca i matkę znamy? Jakże więc może On teraz mówić: Ja zstąpiłem z nieba.
6:43	 W odpowiedzi na to rzekł im Jezus: Przestańcie szemrać między sobą.
6:44	 Nikt nie może przyjść do Mnie, jeżeli go nie pociągnie Ojciec, który Mnie posłał; Ja zaś wskrzeszę go w dniu ostatecznym.
6:45	 Napisane jest bowiem u Proroków. Wszyscy oni będą uczniami Boga. Każdy, kto słucha Ojca i przyjmuje Jego pouczenia, przyjdzie do Mnie.
6:46	 Nie oznacza to, że ktoś widział Ojca. Tylko Ten, kto przyszedł od Boga, widział Ojca.
6:47	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto wierzy, ma życie wieczne.
6:48	 Ja jestem chlebem życia.
6:49	 Ojcowie wasi jedli mannę na pustyni i pomarli.
6:50	 A oto chleb, który zstępuje z nieba. Kto nim się karmi, nigdy nie umrze.
6:51	 Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Kto posila się tym chlebem, będzie żył na wieki. Chlebem zaś, który Ja dam, jest moje ciało na życie świata.
6:52	 Poczęli się tedy sprzeczać między sobą Żydzi mówiąc: Jakże On może dać nam własne ciało na pokarm?
6:53	 Rzekł do nich Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeżeli nie będziecie spożywali ciała Syna Człowieczego i pili krwi Jego, nie będziecie mieli życia w sobie.
6:54	 Każdy, kto pożywa moje ciało i pije moją krew, ma życie wieczne, a Ja wskrzeszę go w dniu ostatecznym.
6:55	 Moje ciało – to prawdziwy pokarm, a krew moja – to prawdziwy napój.
6:56	 Kto pożywa moje ciało i pije moją krew, stanowi jedno ze Mną, a Ja z nim.
6:57	 Podobnie jak mnie posłał żyjący Ojciec, a Ja żyję dzięki Ojcu, tak też i ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie.
6:58	 Oto chleb, który z nieba zstąpił. Nie jest on podobny do chleba, który spożywali wasi ojcowie i pomarli. Kto pożywa ten chleb, będzie żył na wieki.
6:59	 Wszystko to powiedzial, kiedy nauczał w synagodze w Kafarnaum.
6:60	 Wielu tedy uczniów, usłyszawszy to, mówiło: Trudna to mowa!Któż może jej słuchać?
6:61	 A Jezus, skoro tylko zauważył, że uczniowie poczęli szemrać, rzekł do nich: To już tym się gorszycie?
6:62	 [A cóż będzie], gdy zobaczycie Syna Człowieczego wstępującego tam, gdzie był przedtem?
6:63	 Tylko duch daje życie, ciało zaś na nic się nie przyda. Słowa, które Ja do was wypowiedziałem, są i duchem, i życiem.
6:64	 Wśród was są jednak tacy, którzy nie mają wiary. Jezus wiedział bowiem od początku, którzy to są ci, co nie mają wiary. Wiedział też, kto miał Go wydać.
6:65	 Rzekł tedy do nich: Oto dlaczego powiedziałem wam: Nikt nie może przyjść do Mnie, jeżeli nie zostało mu to dane od Ojca.
6:66	 Wtedy odeszło wielu Jego uczniów i już Mu nie towarzyszyli.
6:67	 Zapytał więc Jezus Dwunastu: Czyż i wy chcecie odejść?
6:68	 Na to rzekł Szymon Piotr: Panie, do kogóż pójdziemy? Przecież to Ty masz słowa życia wiecznego.
6:69	 A myśmy uwierzyli i zrozumieli, że Ty jesteś Świętym Boga.
6:70	 W odpowiedzi rzekł do nich Jezus: Czyż nie wybrałem was [wszystkich) dwunastu? A jednak jeden z was jest diabłem.
6:71	 Mówił zaś o Judaszu, [synu] Szymona Iskarioty. On to właśnie, jako jeden z Dwunastu, miał Go wydać.

7:1	 Potem chodził Jezus po Galilei. Nie chciał już dłużej przebywać w Judei, bo Żydzi mieli zamiar Go zabić.
7:2	 Zbliżało się zaś żydowskie święto Namiotów.
7:3	 Powiedzieli więc Jego bracia do Niego: Odejdź już stąd i udaj się do Judei, aby Twoi uczniowie również zobaczyli czyny, których Ty dokonujesz.
7:4	 Nikt bowiem nie czyni niczego w ukryciu, jeżeli chce, by o nim powszechnie wiedziano. Skoro więc Ty czynisz takie rzeczy, to okaż się światu.
7:5	 Nawet Jego bracia nie wierzyli bowiem w Niego.
7:6	 Powiedział więc do nich Jezus: Mój czas jeszcze nie nadszedl, ale na was zawsze jest pora.
7:7	 Was nie może świat nienawidzić. Mnie nienawidzi, gdyż Ja wydaję złe świadectwo o jego uczynkach.
7:8	 Wy już idźcie na święto. Ja zaś nie idę na to święto, bo mój czas jeszcze nie nadszedł.
7:9	 Powiedziawszy im to, pozostał w Galilei.
7:10	 A kiedy bracia Jego udali się już na święto, wówczas poszedł i On, lecz nie na oczach wszystkich, ale w ukryciu.
7:11	 Tymczasem Żydzi już podczas święta szukali Go pytając:
7:12	 Gdzież On jest? Wśród rzesz zaś szeptano o Nim wiele rzeczy: jedni mówili, że jest dobry, a drudzy przeciwnie, że po prostu zwodzi tłumy.
7:13	 Lecz jawnie nikt o Nim nic nie mówił z obawy przed Żydami.
7:14	 A Jezus dopiero wtedy, gdy upłynęła połowa świąt, przybył do świątyni i począł nauczać.
7:15	 I zdumiewali się Żydzi mówiąc: Skąd On zna tak dobrze Pisma, skoro w ogóle się nie uczył?
7:16	 Wtedy sam Jezus odpowiedział im w ten sposób: Moja nauka nie jest moją, lecz Tego, który Mnie posłał.
7:17	 Jeśli ktoś pragnie wypełniać Jego wolę, rychło będzie mógł poznać, czy jest to nauka od Boga, czy przekazuję ją sam od siebie.
7:18	 Kto przemawia tylko we własnym imieniu, ten szuka jedynie swojej chwały. Kto zaś szuka chwały tego, który go posłał, ten godzien jest wiary i nie ma w nim żadnej nieprawości.
7:19	 Czyż Mojżesz nie dał wam Prawa? A przecież nikt z was nie zachowuje Prawa. Dlaczego chcecie Mnie zgładzić?
7:20	 A cały tłum zawołał na to: Zły duch Cię opętał. Któż chce Cię zgładzić?
7:21	 Odpowiadając Jezus rzekł do nich: Dokonałem na razie tylko jednego czynu, a już tak was to dziwi.
7:22	 Mojżesz kazał wam poddawać się obrzezaniu – które zresztą nie pochodzi od Mojżesza, lecz od jego przodków – i wy dokonujecie obrzezań [nawet] w szabat.
7:23	 Otóż jeżeli człowiek – by zachować Prawo Mojżeszowe – może się poddawać obrzezaniu także w szabat, to dlaczego wy macie Mi za złe to, że w szabat uleczyłem całego człowieka?
7:24	 Nie sądźcie tylko po zewnętrznych pozorach, lecz starajcie się wydawać sprawiedliwe wyroki.
7:25	 A niektórzy spośród mieszkańców Jerozolimy mówili: Czyż to nie jest Ten, którego usiłują zgładzić?
7:26	 Tymczasem On jawnie tu przemawia, a nikt nie sprzeciwia się Mu. Czyżby starsi naszego ludu uznali, że jest rzeczywiście Mesjaszem?
7:27	 Wiemy przecież, skąd On pochodzi, natomiast gdy Mesjasz przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd jest.
7:28	 Jezus zaś nauczając w świątyni wołał: Znacie Mnie i wiecie, skąd jestem. Lecz Ja nie przyszedłem do was z własnej woli. Samą Prawdą jest Ten, który Mnie posłał, ale wy Go nie znacie.
7:29	 A Ja znam Go, bo od Niego jestem i On Mnie posłał.
7:30	 Wówczas postanowili Go pojmać, ale nikt nie podniósł na Niego ręki, ponieważ nie nadeszła jeszcze Jego godzina.
7:31	 Wielu zaś spośród tłumu uwierzyło w Niego mówiąc: Czyż Mojżesz, gdy przyjdzie, uczyni więcej znaków, niż On uczynił?
7:32	 Kiedy faryzeusze usłyszeli, że lud poruszony tak właśnie wyrażał się o Nim, wtedy kapłani razem z faryzeuszami wysłali strażników, aby Go pojmać.
7:33	 Ale Jezus rzekł: Już niedługo pozostanę z wami; odejdę do Tego, który Mnie posłał.
7:34	 Wy będziecie Mnie szukać, ale Mnie nie znajdziecie, tam zaś, gdzie Ja później będę przebywał, wy wejść nie możecie.
7:35	 Mówili tedy Żydzi między sobą: Dokąd to On zamierza pójść, że nie będziemy mogli Go znaleźć? Czy chce się udac do Żydów żyjących w rozproszeniu wśród Greków po to, by właśnie Greków nauczać?
7:36	 Cóż znaczą wypowiedziane przez Niego słowa: Wy będziecie Mnie szukać, ale Mnie nie znajdziecie, tam zaś, gdzie Ja później będę przebywal, wy wejść nie możecie?
7:37	 A w ostatnim, najuroczystszym dniu święta Jezus stojąc wołał bardzo donośnym głosem: Kto odczuwa pragnienie, a wierzy we Mnie, niech przyjdzie do Mnie i niech pije.
7:38	 Wowczas sprawdzą się na nim słowa Pisma: Strumienie wody żywej popłyną z jego wnętrza.
7:39	 Mówiąc to myślał o Duchu, którego mieli otrzymać wszyscy wierzący w Niego. Dotychczas bowiem Duch nie był dany, ponie-waż sam Jezus nie został jeszcze uwielbion.
7:40	 A wtedy wśród tłumów, które Go słuchaly, odezwały się głosy: Oto prawdziwy prorok.
7:41	 Inni mówili: To jest Mesjasz! A jeszcze inni pytali: Ale czyż Mesjasz mial przyjśc z Galilei?
7:42	 Czyż Pismo nie mówi, że Mesjasz ma przyjść z miasta Betlejem, z pokolenia Dawidowego?
7:43	 I doszło do rozdwojenia w tłumie z Jego powodu.
7:44	 Niektórzy chcieli Go nawet pojmać, ale nikt nie miał odwagi podnieść na Niego ręki.
7:45	 Kiedy zaś strażnicy wrócili do kapłanów i faryzeuszów, wtedy zapytano ich: Dlaczego nie pojmaliście Go?
7:46	 A strażnicy odpowiedzieli: Nikt i nigdy nie przemawiał tak, jak przemawia ten człowiek.
7:47	 Zapytali ich tedy faryzeusze: Czyż i wy daliście się oszukać?
7:48	 Czy uwierzył w Niego ktokolwiek spośród starszych ludu lub faryzeuszy?
7:49	 Ten tłum zaś nie zna Prawa i jest przeklęty.
7:50	 I wtedy odezwał się jeden spośrod nich, imieniem Nikodem, ten, który przedtem przyszedł do Niego:
7:51	 Czy nasze Prawo może potępiać jakiegokolwiek człowieka, nim jeszcze przesłucha go i zbada jego czyny?
7:52	 A oni zapytali go: Czy ty też jesteś z Galilei? Przypomnij sobie, zastanów się: przecież żaden prorok nie pochodzi z Galilei.
7:53	 I rozeszli się wszyscy do swoich domów.

8:1	 A Jezus udał się na Górę Oliwną,
8:2	 lecz wczesnym rankiem dnia następnego znów przybył do świątyni. Kiedy zaś cały lud zgromadził się wokół Niego, wtedy On usiadłszy począł nauczać.
8:3	 A uczeni w Piśmie i faryzeusze przyprowadzili do Niego niewiastę, którą pochwycili na cudzołóstwie. Gdy znalazła się pośrodku zebranych, powiedzieli do Niego:
8:4	 Nauczycielu, tę oto niewiastę dopiero co pochwyciliśmy na cudzołóstwie.
8:5	 Według Prawa Mojżeszowego powinniśmy ją ukamienować. A Ty co na to powiesz?
8:6	 Mówiąc to przygotowali nań zasadzkę, żeby mieć następnie o co Go oskarżyć. Tymczasem Jezus pochyliwszy się pisał coś palcem na ziemi.
8:7	 A gdy oni w dalszym ciągu natarczywie pytali, podniósł się i rzekł do nich: Ten z was, który jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem.
8:8	 Potem pochylił się ponownie i dalej pisał.
8:9	 A oni, usłyszawszy te słowa, poczęli odchodzić jeden za drugim, zaczynając od starszych. Pozostał tylko sam Jezus i kobieta stojąca pośrodku.
8:10	 Wówczas Jezus podniósłszy się rzekł do niej: Niewiasto, gdzież oni są? Nikt więc cię nie potępił?
8:11	 A ona odrzekła: Nikt, Panie! Tedy rzekł do niej Jezus: I Ja również nie potępiam cię. Idź i od tej chwili już nie grzesz!
8:12	 Potem znów do nich przemówił Jezus w te słowa: Ja jestem światłem dla świata. Kto idzie za Mną, nigdy nie będzie chodził w ciemnościach, lecz będzie miał światło życia.
8:13	 Powiedzieli tedy do Niego faryzeusze: Ponieważ Ty sam świadczysz o sobie, Twoje świadectwo nie jest prawdziwe.
8:14	 Na to rzekł do nich Jezus: Nawet jeżeli sam świadczę o sobie, moje świadectwo jest prawdziwe, gdyż wiem, skąd przyszedłem i dokąd idę. A wy nie wiecie, ani skąd przyszedłem, ani dokąd idę.
8:15	 Wy osądzacie wszystko tylko po ludzku. Ja zaś nie sądzę nikogo.
8:16	 A jeśli nawet będę sądził, to sąd mój będzie prawdziwy, ponieważ nie jestem sam; jest ze Mną Ten, który Mnie posłał.
8:17	 Przecież i wasze Prawo mówi, że świadectwo dwu osób jest prawdziwe.
8:18	 Otóż Ja sam wydaję [wprawdzie] świadectwo o sobie, lecz świadczy o Mnie także Ojciec mój, który Mnie posłał.
8:19	 Zapytali Go tedy: Gdzież jest Twój Ojciec? A Jezus odrzekł: Wy nie znacie ani Mnie, ani Ojca mego. Gdybyście znali Mnie, znalibyście również i Ojca mego.
8:20	 Słowa te wypowiedział, gdy znajdował się przy skarbcu, gdzie nauczał, w świątyni. Nikt Go jednak nie pojmał, bo jeszcze nie nadeszła Jego godzina.
8:21	 A kiedy indziej powiedział do nich: Ja już odchodzę. Wy będziecie Mnie szukać i pomrzecie w waszym grzechu. Nie możecie pójść tam, gdzie Ja idę.
8:22	 Wtedy powiedzieli Żydzi: Czyżby miał pozbawić się życia, skoro mówi: Nie możecie pójść tam, gdzie Ja idę?
8:23	 A On rzekł do nich: Wy jesteście z nizin ziemi, a Ja jestem z wysoka. Wy jesteście z tego świata, a Ja nie jestem z tego świata.
8:24	 Już wam powiedziałem, że pomrzecie w waszych grzechach. Jeszcze raz mówię: jeżeli nie uwierzycie, że to Ja jestem, pomrzecie w waszych grzechach.
8:25	 Wtedy zapytali Go: Kim Ty jesteś? A Jezus na to: Po cóż Ja w ogóle do was mówię?
8:26	 Mam, co prawda, wiele jeszcze do powiedzenia o was i do potępienia w was, lecz Ten, który Mnie posłał, jest samą Prawdą, a Ja przekazuję światu jedynie to, co otrzymałem od Niego.
8:27	 Ale oni nawet nie domyślili się, że mówił o Ojcu.
8:28	 Powiedział tedy do nich Jezus: Kiedy już wywyższycie Syna Człowieczego, wtedy poznacie, że to Ja jestem; że Ja nic nie czynię sam z siebie i że mówię to, czego Mnie nauczył Ojciec.
8:29	 A Ten, który Mnie posłał, jest ze Mną: nie pozostawił Mnie samego, bo Ja czynię zawsze to, co Jemu się podoba.
8:30	 Kiedy tak przemawiał, wielu uwierzyło w Niego.
8:31	 Powiedział tedy Jezus do tych Żydów, którzy weń uwierzyli: Jeżeli wytrwacie w mojej nauce, okażecie się prawdziwie moimi uczniami
8:32	 i poznacie prawdę, a prawda was wyswobodzi.
8:33	 A oni odpowiedzieli Mu: Jesteśmy potomkami Abrahama i nigdy nie pozostawaliśmy w niczyjej niewoli. Jakże więc możesz mówić, że odzyskamy wolność?
8:34	 Rzekł tedy do nich Jezus: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam, że każdy, kto dopuszcza się grzechu, jest niewolnikiem grzechu.
8:35	 Otóż niewolnik nie zawsze przebywa w domu, a syn pozostaje w nim zawsze.
8:36	 Jeżeli więc Syn obdarzy was wolnością, wówczas będziecie rzeczywiście wolni.
8:37	 Wiem, że jesteście potomkami Abrahama, ale usiłujecie Mnie zgładzić, ponieważ nie chcecie przyjąć mojej nauki.
8:38	 Ja głoszę to, co widziałem u mego Ojca, a wy czynicie to, co słyszeliście od waszego ojca.
8:39	 Odpowiedzieli Mu na to: Naszym ojcem jest Abraham. A Jezus rzekł: Gdybyście byli synami Abrahama, to wypełnialibyście to, co nakazuje Abraham.
8:40	 A wy usiłujecie Mnie zgładzić dlatego, że powiedziałem wam prawdę, którą usłyszałem od Boga. Tak Abraham nie postępował.
8:41	 Dopuszczacie się czynów [nie Abrahama, lecz] ojca waszego. Wówczas oni odpowiedzieli: Nie jesteśmy synami nieprawego łoża. Naszym jedynym Ojcem jest Bóg.
8:42	 Rzekł tedy do nich Jezus: Gdyby Bóg był rzeczywiście waszym Ojcem, to i Mnie darzylibyście miłością, gdyż Ja od Boga wyszedłem i przyszedłem [na świat). Nie wyszedłem sam od siebie, lecz to On Mnie posłał.
8:43	 A czemuż to nie rozumiecie tego, co do was mówię? Bo nie jesteście w stanie słuchać słów moich.
8:44	 Waszym ojcem jest sam diabeł, a wy pragniecie spełniać wszystkie jego życzenia. Był on od samego początku mordercą i nigdy nie trwał w prawdzie, gdyż prawdy w ogóle w nim nie ma. Kiedy zaś kłamie, kłamie sam z siebie, bo jest kłamcą i [co więcej) ojcem kłamstwa.
8:45	 Ponieważ zaś Ja mówię, wy nie chcecie Mi wierzyć. Lecz kto z was może Mi udowodnić grzech?
8:46	 Jeżeli mówię prawdę, to czemu Mi nie wierzycie?
8:47	 Kto pochodzi od Boga, słucha słów Bożych. Wy zaś dlatego Mnie nie słuchacie, że nie jesteście z Boga.
8:48	 Wtedy powiedzieli Żydzi: Czyż nie mamy racji twierdząc, że jesteś Samarytaninem i że opętał Cię zły duch?
8:49	 A Jezus odrzekł: Ja nie jestem opętany; Ja tylko oddaję cześć Ojcu memu i za to wy Mnie znieważacie.
8:50	 Ja nie szukam własnej chwały, jest jednak ktoś, kto szuka jej [dla Mnie] i o niej wyrokuje.
8:51	 Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Kto będzie zachowywał moją naukę, nigdy nie umrze.
8:52	 Wtedy powiedzieli do Niego Żydzi: Teraz wiemy już na pewno, że jesteś opętany. Przecież i Abraham umarł, i prorocy pomarli, a Ty mówisz: Kto będzie zachowywał moją naukę, nigdy nie umrze.
8:53	 Czy uważasz się za większego od ojca naszego, Abrahama? A przecież i on umarł, i prorocy pomarli. Za kogóż Ty się uważasz?
8:54	 Odpowiedział Jezus: Gdybym Ja sam szukał własnej chwały, moja chwała byłaby niczym. Lecz jest Ojciec mój i On to właśnie troszczy się o moją chwałę. Wy mówicie, co prawda, że jest On waszym Bogiem.
8:55	 Ale wy wcale Go nie znacie. Natomiast Ja znam Go i gdybym powiedział, że Go nie znam, byłbym podobnym do was kłamcą. Lecz Ja właśnie znam Go i zachowuję Jego słowa.
8:56	 Wasz ojciec Abraham uradował się tym, że ujrzał mój dzień: ujrzał go i uradował się.
8:57	 Na to rzekli do Niego Żydzi: Przecież Ty nie masz nawet pięćdziesięciu lat, a mówisz, że widziałeś Abrahama?
8:58	 Odpowiedział im Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam, nim jeszcze pojawił się Abraham, Ja już byłem.
8:59	 Na to oni porwali za kamienie, aby rzucić w Niego, lecz Jezus znikł im sprzed oczu i wyszedł ze świątyni.

9:1	 Przechodząc kiedyś ujrzał Jezus pewnego człowieka, który był niewidomy od urodzenia.
9:2	 Uczniowie zapytali tedy Jezusa: Nauczycielu, dlaczego ten człowiek urodził się niewidomy: Czy to on sam dopuścił się jakiegoś grzechu, czy może jego rodzice?
9:3	 A Jezus odpowiedział: Nie chodzi tu o grzech ani jego, ani jego rodziców; stało się zaś tak, aby przez niego objawiły się sprawy Boże.
9:4	 Dopóki jest jeszcze dzień, wszyscy winniśmy dopełniać dzieła Tego, który Mnie posłał. Nadchodzi jednak noc i nikt nie będzie już mógł niczego dokonać.
9:5	 Dopóki przebywam na świecie, jestem światłością świata.
9:6	 Gdy skończył mówić, splunął na ziemię, uczynił błoto ze śliny i pomazał nim oczy niewidomego.
9:7	 A potem rzekł do niego: Idź i obmyj się w sadzawce Siloe – nazwa ta oznacza “Posłany". On odszedł, obmył się i wrócił widząc.
9:8	 Sąsiedzi zaś i wszyscy, którzy widywali go przedtem jako żebraka pytali: Czyż nie jest to ten człowiek, który siedzi i żebrze?
9:9	 Jedni odpowiadali wówczas: Tak, to on – a inni zaprzeczali mówiąc: Nie, on jest tylko do tamtego podobny. On sam zaś oświadczył: Tak, to ja jestem.
9:10	 Zapytali go więc: Jakże otwarły ci się oczy?
9:11	 A on odpowiedział: Pewien człowiek, imieniem Jezus, uczynił błoto, pomazał moje oczy i rzekł do mnie: Idź co sadzawki Siloe i obmyj się. Poszedłem więc, obmyłem się i widzę.
9:12	 Zapytali go tedy: Gdzież On jest? Odpowiedział: Nie wiem.
9:13	 Zaprowadzili zatem tego człowieka, jeszcze do niedawna niewidomego, do faryzeuszy.
9:14	 Tego zaś dnia, w którym Jezus uczynił błoto i otworzył mu oczy, był szabat.
9:15	 Zapytali go więc faryzeusze, w jaki sposób odzyskał wzrok. A on odpowiedział: Pomazał mi oczy błotem, a ja obmyłem się i widzę.
9:16	 Wtedy niektórzy spośród faryzeuszy powiedzieli: Ten człowiek nie jest od Boga, bo nie zachowuje szabatu. A inni, pytali: Lecz jak wobec tego, jeśli jest grzesznikiem, może czynić takie znaki? I doszło między nimi do rozdwojenia.
9:17	 Zapytali tedy jeszcze raz niewidomego: A ty sam co sądzisz o Nim? Przecież ci wzrok przywrócił. I odpowiedział im: To prorok.
9:18	 Lecz Żydzi nie uwierzyli, że on kiedykolwiek był niewidomym i że wzrok odzyskał. Wezwali więc rodziców człowieka, który przejrzał,
9:19	 i pytali ich: Czy to wasz syn ten człowiek, o którym mówicie, że był niewidomym od urodzenia? Cóż się więc stało, że teraz widzi?
9:20	 A rodzice odpowiedzieli tak: Wiemy, że to nasz syn i że urodził się niewidomym,
9:21	 lecz nie wiemy, jak się to stało, że teraz widzi, i kto mu wzrok przywrócił. Jego samego zapytajcie; ma przecież swoje lata, niech mówi za siebie.
9:22	 Taką odpowiedź dali rodzice, ponieważ bali się Żydów. Żydzi bowiem już zadecydowali, że jeśliby ktoś uznawał Jezusa za Mesjasza, zostanie wyłączony z synagogi.
9:23	 Dlatego to powiedzieli jego rodzice: Ma swoje lata, jego samego zapytajcie!
9:24	 Ponownie tedy zawołali tego człowieka, który był niewidomy, i powiedzieli doń: Oddaj chwałę Bogu; wiemy bowiem dobrze, że ten człowiek jest grzesznikiem.
9:25	 Lecz on odpowiedział: Nie wiem, czy jest grzesznikiem. Wiem tylko, że byłem niewidomy, a teraz widzę.
9:26	 Zapytali go tedy: A cóż On ci uczynił? W jaki sposób przywrócił ci wzrok?
9:27	 I odpowiedział im: Przecież już wam mówiłem, ale nie chcieliście mnie słuchać. Dlaczego zamierzacie mnie znów przesłuchiwać? Czy wy również chcecie zostać Jego uczniami?
9:28	 W odpowiedzi na to obrzucili go obelgami wołając: Ty bądź sobie Jego uczniem. My jesteśmy uczniami Mojżesza.
9:29	 My wiemy również, że do Mojżesza przemawiał sam Bóg, nie wiemy natomiast, skąd On pochodzi.
9:30	 Na to rzekł do nich ów człowiek: To dziwne, że wy nie wiecie, skąd On pochodzi. A jednak to On właśnie przywrócił mi wzrok.
9:31	 Wiadomo przecież, że Bóg wysłuchuje nie grzeszników, lecz tych, którzy oddają Bogu cześć i pełnią Jego wolę.
9:32	 Nigdy nie słyszał nikt, żeby można było przywrócić wzrok człowiekowi niewidomemu od urodzenia.
9:33	 I ten człowiek również, gdyby nie był od Boga, niczego nie mógłby dokonać.
9:34	 Odpowiadając zawołali do niego: Przyszedłeś na świat cały w grzechach, a masz odwagę nas pouczać? I wypędzili go.
9:35	 Gdy Jezus usłyszał, że go wypędzili, zapytał go przy najbliższym spotkaniu: Czy ty wierzysz w Syna Człowieczego?
9:36	 A on odpowiadając rzekł: Któż to jest, Panie, żebym w Niego uwierzył?
9:37	 A Jezus na to: Jest Nim Ten, którego widzisz i który rozmawia teraz z tobą.
9:38	 Wtedy on odpowiedział: Wierzę, Panie – i oddał Mu pokłon.
9:39	 Rzekł tedy Jezus: Przyszedłem na świat po to, aby dokonać sądu; aby ci, którzy nie widzą, wzrok odzyskali, i aby ci, którzy widzą, stali się niewidomymi.
9:40	 Wtedy niektórzy spośród obecnych tam faryzeuszy zapytali: Czyż i my jesteśmy niewidomi?
9:41	 A Jezus na to: Gdybyście byli niewidomi, nie mielibyście grzechu. Ponieważ jednak mówicie: Widzimy – wobec tego ciąży na was grzech.

10:1	 Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Jeśli ktoś nie wchodzi do owczarni przez bramę, ale wdziera się inną drogą, jest złodziejem i rozbójnikiem.
10:2	 Lecz ten, kto wchodzi przez bramę, jest pasterzem owiec.
10:3	 Stróż otwiera mu drzwi, a owce słuchają jego głosu. On zaś woła je po imieniu i wyprowadza [z owczarni].
10:4	 Kiedy zaś wyprowadzi już wszystkie, idzie przed nimi, a owce śpieszą za nim, ponieważ znają jego głos.
10:5	 Nigdy natomiast nie pójdą za obcym, przeciwnie, będą odeń uciekać, bo nie znają głosu obcych.
10:6	 Mówił im to Jezus jako przypowieść. Ale oni nie zrozumieli tego, co do nich mówił.
10:7	 Dlatego dodał Jezus: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Ja jestem bramą, która prowadzi do owiec.
10:8	 Wszyscy, którzy tu weszli przede Mną, są złodziejami i rozbójnikami, i dlatego owce ich nie posłuchały.
10:9	 Ja jestem bramą. Jeśli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony: wejdzie i wyjdzie, i znajdzie pożywienie.
10:10	 Złodziej zaś przychodzi tylko po to, by kraść, zabijać i niszczyć. A Ja przyszedłem po to, aby owce miały życie i by miały je w obfitości.
10:11	 Ja jestem Dobrym Pasterzem. Dobry Pasterz oddaje swoje życie za owce.
10:12	 A najemnik, ten, który nie jest pasterzem i do którego nie należą owce, gdy zobaczy zbliżającego się wilka, opuszcza owce i ucieka, a wilk je porywa i rozprasza.
10:13	 Robi tak dlatego, że jest najemnikiem i nie zależy mu na owcach.
10:14	 Ja jestem Dobrym Pasterzem; znam moje owce i one Mnie znają,
10:15	 podobnie jak Mnie zna Ojciec, a Ja znam Ojca. Życie moje oddaję za owce.
10:16	 Lecz mam także owce inne, nie znajdujące się w tej owczarni. I te muszę sprowadzić ku sobie, by słuchały mojego głosu i by nastała jedna owczarnia i jeden pasterz.
10:17	 Ojciec zaś miłuje Mnie dlatego, że Ja oddaję swoje życie, aby je później znów odzyskać.
10:18	 Nikt Mi go nie zabiera, lecz Ja sam dobrowolnie je oddaję, gdyż jest w mej mocy oddać je i potem znów odzyskać. Taki bowiem nakaz otrzymałem od mego Ojca.
10:19	 Znów tedy doszło do rozdwojenia między Żydami, właśnie z powodu tych słów.
10:20	 Wielu spośród nich zaczęło mówić: Zły duch Go opętał i odchodzi od zmysłów. Czemu Go jeszcze słuchacie?
10:21	 Na to inni mówili: Opętany tak nie może mówić! Czyż zły duch może przywracać wzrok niewidomym?
10:22	 A w Jerozolimie obchodzono wtedy uroczystość Poświęcenia Świątyni. Była zima.
10:23	 Jezus przechadzał się wewnątrz świątyni w portyku Salomona.
10:24	 Zebrali się tedy wokół Niego Żydzi i zapytali Go: Jak długo jeszcze będziesz nas utrzymywał w niepewności? Jeżeli jesteś Mesjaszem, powiedz nam to otwarcie.
10:25	 Odpowiedział im Jezus: Już wam to powiedziałem, ale wy nie wierzycie. Dzieła, których dokonuję w imię Ojca mego, świadczą o Mnie.
10:26	 Wy Mi jednak nie wierzycie, bo nie należycie do moich owiec.
10:27	 Moje owce słuchają mojego głosu. Ja je znam i one idą za Mną.
10:28	 Ja daję im życie wieczne; dlatego nigdy nie zginą i nikt nie wyrwie ich z mojej ręki.
10:29	 Ojciec mój, Ten, który Mi je dał, większy jest od wszystkich. Nikt też nie może ich wyrwać z ręki mego Ojca.
10:30	 Ja zaś i Ojciec stanowimy jedno.
10:31	 Wtedy Żydzi znów chwycili za kamienie, aby Go ukamienować.
10:32	 A Jezus rzekł do nich: Dokonałem wobec was wielu dobrych czynów mocą pochodzącą od Ojca. Za któryż z tych czynów chcecie Mnie ukamienować?
10:33	 Odpowiedzieli Mu Żydzi: Nie chcemy Cię kamienować za żaden dobry czyn, lecz za bluźnierstwo; za to, że będąc człowiekiem, uważasz się za Boga.
10:34	 Zapytał ich tedy Jezus: A czyż w waszym Piśmie nie znajdują się słowa: Powiedziałem: bogami jesteście?
10:35	 Jeżeli więc Pismo nazywa bogami tych, do których zostało skierowane słowo Boże – a przecież słów Pisma nie można podważać –
10:36	 to dlaczego mówicie, że bluźni Ten, który powiedział: Jestem Synem Bożym, skoro został On poświęcony i posłany przez Ojca?
10:37	 Jeżeli nie dokonuję dzieł mego Ojca, to Mi nie wierzcie.
10:38	 Jeżeli jednak wypełniam dzieła Ojca, to choćbyście nie wierzyli Mnie, powinniście wierzyć moim dziełom, żebyście mogli poznać i zrozumieć, że Ojciec jest we Mnie, a Ja w Ojcu.
10:39	 Znów usiłowali Go pojmać, lecz On uszedł z ich rąk.
10:40	 Ponownie udał się poza Jordan, na miejsce, gdzie Jan udzielał kiedyś chrztu, i tam pozostał przez jakiś czas.
10:41	 Wielu przybywało do Niego, mówiąc, że Jan nie uczynił co prawda żadnego znaku, ale że było prawdą wszystko, co Jan o Nim powiedział:
10:42	 Wielu też uwierzyło tam w Niego.

11:1	 Był chory pewien człowiek, imieniem Łazarz, mieszkający w Betanii razem z Marią i jej siostrą Martą.
11:2	 To właśnie ta Maria namaściła Pana olejkiem i swoimi włosami otarła Jego nogi. Chory Łazarz był jej bratem.
11:3	 Otóż obie siostry kazały powiedzieć Jemu: Panie, zachorował ten, którego Ty kochasz.
11:4	 Lecz Jezus usłyszawszy to powiedział: Ta choroba nie grozi śmiercią, ale przyczynia się do powiększenia chwały Bożej, aby dzięki niej Syn Boży zyskał większą chwałę.
11:5	 Jezus kochał Martę i jej siostrę oraz Łazarza.
11:6	 Jednakże choć dowiedział się o jego chorobie, jeszcze przez dwa dni nie wyruszył z miejsca.
11:7	 Dopiero potem powiedział do swoich uczniów: Chodźmy znów do Judei.
11:8	 Rzekli na to uczniowie: Nauczycielu, dopiero co Żydzi usiłowali Cię ukamienować i znów chcesz tam iść?
11:9	 Lecz Jezus odpowiedział: Czyż dzień nie składa się z dwunastu godzin? Jeśli ktoś porusza się za dnia, nie upadnie, ponieważ widzi światło tego świata.
11:10	 Lecz jeśli ktoś chodzi nocą, potknie się, ponieważ brak mu światła.
11:11	 Powiedziawszy to dodał za chwilę: Nasz przyjaciel Łazarz zasnął, lecz idę, żeby go obudzić.
11:12	 Rzekli tedy do Niego uczniowie: Panie, jeżeli zasnął, to wyzdrowieje.
11:13	 Jezus mówił jednak o śmierci, a oni sądzili, że ma na myśli zwykły sen.
11:14	 Wtedy Jezus powiedział im już wprost: Łazarz umarł.
11:15	 Ja jednak cieszę się, że Mnie tam nie było. Chodzi bowiem o was, żebyście mogli uwierzyć. Idźmy teraz do niego.
11:16	 A Tomasz, zwany inaczej Didymos, rzekł do współuczniów: Chodźmy także i my, żeby razem z Nim umrzeć.
11:17	 Kiedy zaś przybył Jezus na miejsce, Łazarz już od czterech dni znajdował się w grobie.
11:18	 Betania była oddalona od Jerozolimy około piętnastu stadiów.
11:19	 Wielu Żydów przybyło jeszcze przedtem do Marty i Marii, żeby im współczuć z powodu śmierci brata.
11:20	 Gdy zaś Marta dowiedziała się, że nadchodzi także Jezus, wybiegła Mu na spotkanie. A Maria pozostała w domu.
11:21	 Rzekła tedy Marta do Jezusa: Panie, gdybyś tu był, nie umarłby mój brat.
11:22	 Wiem jednak i teraz, że Bóg sprawi wszystko, o co tylko Go poprosisz.
11:23	 Rzekł do niej Jezus: Twój brat zmartwychwstanie.
11:24	 Odpowiedziała Marta: Wiem, że zmartwychwstanie, [ale dopiero] podczas zmartwychwstania w dniu ostatecznym.
11:25	 Rzekł na to Jezus: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Jeśli ktoś we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie.
11:26	 Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nigdy nie umrze. Czy wierzysz w to?
11:27	 Odpowiedziała Mu: Tak, Panie, wierzę, że jesteś Mesjaszem, Synem Bożym, który przyszedł na świat.
11:28	 Powiedziawszy to, odeszła i zawołała po kryjomu swoją siostrę mówiąc: Nauczyciel jest i wzywa ciebie.
11:29	 Gdy tylko Maria usłyszała to, wstała i szybko udała się do Niego.
11:30	 Tymczasem Jezus nie przybył jeszcze do wsi, lecz ciągle pozostawał tam, gdzie Marta wyszła Mu na spotkanie.
11:31	 A Żydzi, którzy znajdowali się w domu i pocieszali Marię, zobaczywszy, że podniosła się szybko i wyszła, pospieszyli za nią, przekonani, że idzie do grobu, aby tam płakać.
11:32	 Maria zaś, gdy przybyła na miejsce, gdzie znajdował się Jezus, i gdy zobaczyła Go, upadła Mu do nóg i powiedziała: Panie, gdybyś tu był, nie umarłby mój brat.
11:33	 Zobaczywszy tedy Jezus, jak płakała ona i Żydzi, którzy razem z nią przyszli, wzruszył się bardzo i rozrzewniony zapytał: Gdzieście go położyli?
11:34	 A oni odpowiedzieli: Panie, chodź i zobacz.
11:35	 I zapłakał Jezus.
11:36	 Wtedy rzekli Żydzi: Patrzcie, jak On go miłował!
11:37	 A niektórzy spośród nich zaczęli pytać: Czyż On, skoro przywrócił wzrok niewidomemu, nie mógł również sprawić, by ten nie umarł?
11:38	 Jezus zaś, ponownie wzruszony do głębi, przyszedł do grobu, który miał kształt jaskini zamkniętej od zewnątrz kamieniem.
11:39	 I powiedział: Odsuńcie ten kamień. A siostra zmarłego, Marta, rzekła do Niego: Panie, już cuchnie. Cztery dni znajduje się w grobie.
11:40	 Na to rzekł Jezus: Czyż nie powiedziałem ci, że jeśli będziesz wierzyć, ujrzysz chwałę Bożą? Wtedy usunięto kamień.
11:41	 Jezus wzniósł oczy ku górze i tak się modlił: Ojcze, dziękuję Ci, żeś Mnie wysłuchał.
11:42	 Wiedziałem, że zawsze Mnie wysłuchujesz. Powiedziałem to jednak ze względu na zebranych tu ludzi, aby uwierzyli, żeś Ty Mnie posłał.
11:43	 A gdy to powiedział, zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź z grobu!
11:44	 I wyszedł zmarły, mając ręce i nogi obwiązane opaskami, a twarz zawiniętą w chustę. Rozkazał tedy Jezus: Uwolnijcie go z więzów i pozwólcie mu chodzić.
11:45	 Wówczas wielu Żydów przybyłych do Marii, na widok tego, czego dokonał Jezus, uwierzyło w Niego.
11:46	 A niektórzy z nich poszli do faryzeuszy i opowiedzieli im o wszystkim, co uczynił Jezus.
11:47	 Wtedy arcykapłani i faryzeusze zwołali Najwyższą Radę i pytali: Co mamy robić, bo przecież ten człowiek czyni wiele znaków?
11:48	 Jeżeli Go pozostawimy w spokoju, to w końcu wszyscy w Niego uwierzą, a wtedy przyjdą Rzymianie i zniszczą nie tylko nasze święte miejsce, lecz także cały naród.
11:49	 Wówczas to jeden z nich, imieniem Kajfasz, pełniący w owym roku funkcję najwyższego kapłana, rzekł do nich: Wy nic nie rozumiecie i nie pomyśleliście o tym,
11:50	 że lepiej będzie, ażeby jeden człowiek umarł za lud, niżby miał zginąć cały naród.
11:51	 Nie powiedział jednak tego sam od siebie, ale będąc najwyższym kapłanem w owym roku [mimo woli] wygłosił proroctwo, zgodnie z którym Jezus miał umrzeć za naród,
11:52	 i więcej: nie tylko za naród, lecz i po to, aby wszystkie rozproszone dzieci Boże znów zgromadzić w jedno.
11:53	 Jeszcze tego samego dnia zapadła więc decyzja, żeby Go zgładzić.
11:54	 Od tego czasu Jezus nie pokazywał się już publicznie wśród Żydów, lecz oddalił się stamtąd w okolice pustynne, do miasteczka zwanego Efraim, i tam przebywał ze swymi uczniami.
11:55	 Zbliżało się zaś święto Paschy żydowskiej i wielu udawało się stamtąd przed Paschą do Jerozolimy, żeby się oczyścić.
11:56	 Zaczęli więc poszukiwać Jezusa, a kiedy przyszli do świątyni, pytali jedni drugich: Jak wam się wydaje: Czyżby nie przyszedł tu na święto?
11:57	 Arcykapłani zaś i faryzeusze zarządzili, ażeby każdy, kto tylko wiedziałby o miejscu Jego pobytu, doniósł o tym, aby można było Go pojmać.

12:1	 Na sześć dni przed Paschą Jezus przybył do Betanii, gdzie mieszkał wskrzeszony przez Niego Łazarz.
12:2	 Urządzono tam dla Jezusa ucztę. Marta posługiwała, a przy stole zasiadł z Nim między innymi także Łazarz.
12:3	 A Maria wzięła funt prawdziwego, cennego olejku nardowego i namaściła Jezusowi nogi, po czym otarła je swoimi włosami. Cały dom napełnił się zapachem olejku.
12:4	 Wtedy Judasz Iskariota, jeden spośród Jego uczniów, ten, który miał Go zdradzić, powiedział:
12:5	 Dlaczego nie sprzedano raczej tego olejku za trzysta denarów, by uzyskane w ten sposób pieniądze rozdać ubogim?
12:6	 A mówił to nie dlatego, iż rzeczywiście troszczył się tak bardzo o biednych, lecz dlatego, że był złodziejem i mając pod opieką trzos, zabierał zeń to, co tam wkładano.
12:7	 Jezus zaś odpowiedział: Zostaw ją w spokoju! Zachowała bowiem to na dzień mojego pogrzebu.
12:8	 Ubogich i tak zawsze będziecie mieć u siebie, a Mnie nie zawsze.
12:9	 A gdy już bardzo wielu Żydów dowiedziało się, że jest tam, przybyli gromadnie – nie tylko zresztą ze względu na Jezusa, lecz także dlatego, żeby zobaczyć Łazarza, którego wskrzesił z martwych.
12:10	 Arcykapłani postanowili zatem zgładzić również Łazarza.
12:11	 Wielu bowiem właśnie z jego powodu odeszło od Żydów i uwierzyło w Jezusa.
12:12	 Dnia następnego zaś ludzie, którzy wielkim tłumem przybyli na święto, usłyszawszy, że Jezus zbliża się do Jerozolimy,
12:13	 pobrali gałązki palmowe i wybiegli Mu naprzeciw wołając: Hosanna, błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskie, oraz: Oto Król izraelski!
12:14	 A kiedy Jezus znalazł osiołka, dosiadł go, zgodnie z tym, co napisane:
12:15	 Nie bój się, Córo Syjonu! Oto zbliża sig ku tobie twój Król, siedząc na oślęciu.
12:16	 Z początku uczniowie Jego nie rozumieli tego wołania, lecz kiedy już Jezus został uwielbiony, wtedy przypominali sobie, że to do Niego odnosiły się te słowa i to, co Mu uczyniono.
12:17	 Tak więc dawała świadectwo ta rzesza, która była z Nim wtedy, kiedy wywołał z grobu i zmartwychwskrzeszał Łazarza.
12:18	 Ludzie właśnie dlatego wyszli Mu na spotkanie, że dowiedzieli się o cudzie, który uczynił.
12:19	 A faryzeusze mówili jeden do drugiego: Patrzcie, niepotrzebnie się trudzicie! Cały świat idzie za Nim.
12:20	 Wśród tych zaś, którzy przybyli, aby w czasie święta złożyć hołd Bogu, znajdowało się także trochę Greków.
12:21	 Oni to przyszli do Filipa, który pochodził z Betsaidy Galilejskiej, i prosili go mówiąc: Panie, chcielibyśmy zobaczyć Jezusa.
12:22	 Poszedł tedy Filip i powiedział to Andrzejowi, a potem obaj, Andrzej i Filip, donieśli o tym Jezusowi.
12:23	 A Jezus kazał dać im taką odpowiedź: Nadeszła już godzina, aby Syn Człowieczy został uwielbiony.
12:24	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeżeli ziarno pszenicy, padłszy na ziemię, nie obumrze, pozostanie samo tylko ziarnem, jeżeli zaś obumrze, przyniesie plon obfity.
12:25	 Kto miłuje swoje życie, straci je, kto zaś nienawidzi swego życia na tym świecie, zachowa je na życie wieczne.
12:26	 Ktokolwiek chce Mi służyć, niech pójdzie za Mną, a tam, gdzie Ja jestem, wszędzie jest także sługa mój. Każdego, kto Mnie służy, uczci Ojciec mój.
12:27	 A moja dusza jest teraz bardzo udręczona i nie wiem, co mam powiedzieć: Ojcze, wybaw Mnie od tej godziny? Lecz Ja przecież przyszedłem właśnie na tę godzinę.
12:28	 Ojcze, okaż cześć swojemu Imieniu. W tym momencie rozległ się głos z nieba: Już obdarzyłem je czcią i uczczę je jeszcze bardziej.
12:29	 A gdy zebrany tam tłum usłyszał te słowa, zawołał: Zagrzmiało! A inni mówili: Anioł przemówił do Niego. 
12:30	 Na to rzekł Jezus: Głos ten rozbrzmiewa nie ze względu na Mnie, lecz ze względu na was.
12:31	 Sąd odbywa się teraz nad tym światem i władca tego świata musi pójść precz.
12:32	 Ja zaś, gdy zostanę wywyższony ponad ziemię, wszystkich pociągnę ku sobie.
12:33	 Mówiąc to chciał wyjaśnić, jaką śmiercią miał umrzeć.
12:34	 A cały tłum zawołał na to: Wiadomo nam z Prawa, że Mesjasz nigdy nie przestanie istnieć. Jakże więc Ty możesz mówić, że potrzeba, aby Syn Człowieczy był wywyższony? Któż to jest ten Syn Człowieczy?
12:35	 odpowiedział im tedy Jezus: Już tylko przez krótki czas będzie wśród was światłość. Zmierzajcie do celu, jak długo macie światło, aby was nie zaskoczyły ciemności. Ten bowiem, kto porusza się w ciemności, nie wie, dokąd zmierza.
12:36	 Dopóki korzystacie ze światła, wierzcie w światłość, abyście byli dziećmi światłości. Powiedziawszy to Jezus odszedł i ukrył się przed nimi.
12:37	 Jednakże choć dokonał na ich oczach tak wielu znaków, nie uwierzyli w Niego.
12:38	 W ten sposób spełniły się słowa proroka Izajasza, który pytał: Panie, któż uwierzy naszemu głosowi? A prawica Pańska komuż została objawiona?
12:39	 Nie mogli też dojść do wiary, bo oto jakie są dalsze słowa Izajasza:
12:40	 Zaślepił ich oczy i zatwardził serce, żeby oczyma nie widzieli, a sercem nie poznali i nie nawrócili się, iżbym mógł ich uzdrowić.
12:41	 Tak to mówił Izajasz. Ujrzał chwałę Jego i o Nim mówił.
12:42	 Lecz uwierzyło w Niego wielu, nawet spośród przywódców ludu, jednak z obawy przed faryzeuszami nie przyznali się do tego, żeby ich nie wyłączono z synagogi.
12:43	 Umiłowali bowiem chwałę ludzką bardziej niż Bożą.
12:44	 A Jezus tak począł nawoływać: Kto wierzy we Mnie, nie we Mnie wierzy, lecz w Tego, który Mnie posłał.
12:45	 Kto zaś Mnie widzi, widzi Tego, który Mnie posłał.
12:46	 Ja przyszedłem na świat jako światłość, aby każdy, kto we Mnie wierzy, nie pozostawał w ciemności.
12:47	 Jeżeli zaś posłyszy o mojej nauce, lecz nie będzie jej zachowywał, Ja nie będę go sądził. Nie przyszedłem bowiem po to, aby świat sądzić, lecz aby go zbawić.
12:48	 Kto zaś Mną gardzi i nie przyjmuje słów moich, ten już ma swego sędziego: słowo, które wam przekazałem, ono będzie go sądzić w dniu ostatecznym.
12:49	 Ja bowiem nie mówiłem niczego od siebie samego. To Ten, który Mnie posłał, Ojciec, On przekazał Mi wszystko, co mam powiedzieć wam i obwieścić.
12:50	 Ja zaś wiem, że Jego przykazanie jest życiem wiecznym, a to, co sam mówię, mówię tak, jak Mi nakazał Ojciec.

13:1	 Zbliżało się święto Paschy. Jezus wiedział, że nadeszła już godzina Jego przejścia z tego świata do Ojca. Zawsze miłował tych, którzy zostali w świecie, i pragnął miłować ich do samego końca.
13:2	 A podczas wieczerzy, gdy szatan wstąpił już w serce Judasza Iskarioty, syna Szymona, z pokusą, żeby Go wydać,
13:3	 wtedy On, widząc, że Ojciec dał Mu wszystko w ręce oraz że od Boga wyszedł i do Boga wraca,
13:4	 wstał od stołu, złożył swe szaty, wziął prześcieradło i przepasał się nim.
13:5	 Potem napełnił naczynie wodą, zaczął umywać uczniom nogi i ocierać je prześcieradłem, którym był przepasany.
13:6	 Gdy zbliżył się do Szymona Piotra, ten rzekł do Niego: Panie, Ty chcesz mi umyć nogi?
13:7	 A Jezus na to: Tego, co ja teraz czynię, ty na razie nie rozumiesz, zrozumiesz to jednak później.
13:8	 Rzekł do Niego Piotr: Ależ nie, Panie! Ty mi nigdy nie będziesz umywał nóg. Lecz Jezus odpowiedział mu: Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał nic wspólnego ze Mną.
13:9	 Tedy rzekł do Niego Szymon Piotr: Panie, [umyj mi] nie tylko moje nogi, ale i ręce, i głowę.
13:10	 A Jezus na to: Kto jest już po kąpieli, temu wystarczy, że umyje sobie tylko nogi, bo cały jest czysty. Wy też jesteście czyści, ale nie wszyscy.
13:11	 Wiedział bowiem, kto Go miał wydać, i dlatego mówił: Nie wszyscy jesteście czyści.
13:12	 Kiedy już umył im nogi, znów przywdział swoje szaty, wrócił na swoje miejsce przy stole i zapytał ich: Czy wiecie, co oznacza to, co wam uczyniłem?
13:13	 Wy nazywacie Mnie Nauczycielem i Panem. Dobrze mówicie, bo jestem nim.
13:14	 Jeżeli wobec tego Ja, Pan i Nauczyciel wasz, umyłem wam nogi, to czyż wy nie powinniście sobie również nawzajem nóg umywać?
13:15	 Zostawiłem wam przykład, żebyście sobie nawzajem to czynili, co Ja wam uczyniłem.
13:16	 Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Sługa nie jest większy od swego pana ani wysłannik od tego, który go posyła.
13:17	 Teraz więc już wiecie to. Postępujcie tedy zgodnie z tym, a będziecie szczęśliwi.
13:18	 Mówiąc to, nie wszystkich was mam na myśli. Wiem, których wybrałem. Trzeba jednak, aby się wypełniło Pismo, które mówi: Ten, który spożywa wspólnie ze Mną ten sam chleb, podniósł na Mnie swoją piętę.
13:19	 Mówię wam to już teraz, abyście gdy się to stanie, uwierzyli, że Ja jestem.
13:20	 Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Kto przyjmuje tego, którego Ja poślę, przyjmuje Mnie samego. Kto zaś Mnie przyjmuje, przyjmuje Tego, który Mnie posłał.
13:21	 Powiedziawszy te słowa Jezus wzruszył się bardzo i rzekł: Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Jeden z was Mnie zdradzi.
13:22	 Zaczęli tedy spoglądać uczniowie jeden na drugiego nie wiedząc, kogo ma na myśli.
13:23	 A jeden z Jego uczniów – ten, którego Jezus miłował – siedział skłoniwszy głowę na piersiach Jezusa.
13:24	 Do niego to zwrócił się Szymon Piotr pytając: Kto to jest? O kim On mówi?
13:25	 Wtedy uczeń ów pochylił się w stronę Jezusa i zapytał: Panie, kto to jest?
13:26	 A Jezus odpowiedział: To ten, któremu za chwilę podam umoczony chleb. I umoczywszy chleb podał go Judaszowi, synowi Szymona Iskarioty.
13:27	 W tego zaś, po spożyciu chleba, wszedł sam szatan. Powiedział mu tedy Jezus: Co czynisz, czyń rychło.
13:28	 Ale nikt z obecnych przy stole nie zrozumiał, dlaczego mu to powiedział.
13:29	 Ponieważ zaś Judasz opiekował się całym trzosem, sądzili niektórzy, że Jezus kazał mu pójść i zakupić, co było potrzebne na święto, albo żeby dał coś ubogim.
13:30	 Tymczasem on po spożyciu chleba natychmiast wyszedł. A była noc.
13:31	 Gdy już on wyszedł, rzekł Jezus: Oto teraz objawiła się chwała Syna Człowieczego, a w Nim Bóg został otoczony chwałą.
13:32	 A jeżeli w Nim Bóg sam doznaje chwały, to Bóg również i Jego obdarzy chwałą, i uczyni to niezwłocznie.
13:33	 Dzieci moje, już niedługo będę pozostawał z wami. Będziecie Mnie szukać, ale Ja mówię wam – tak jak już przedtem powiedziałem Żydom – tam, dokąd Ja idę, wy nie możecie pójść.
13:34	 Daję wam nowe przykazanie: Miłujcie się nawzajem; jak Ja was umiłowałem, tak i wy miłujcie jedni drugich.
13:35	 Jeżeli będziecie miłować jedni drugich, to wszyscy poznają, żeście moimi uczniami.
13:36	 Wtedy zapytał Go Szymon Piotr: Panie, dokąd idziesz? Odpowiedział mu Jezus: Tam, dokąd Ja idę, ty teraz nie możesz pójść ze Mną, ale później pójdziesz.
13:37	 A Piotr na to: Panie, dlaczego już teraz nie mogę pójść z Tobą? Życie moje chcę oddać za Ciebie.
13:38	 I odpowiedział mu Jezus: Życie swoje chcesz oddać za Mnie? Zaprawdę, zaprawdę mówię ci, nim kur zapieje, ty się Mnie wyprzesz trzykrotnie.

14:1	 Uwolnijcie wasze serca od trwogi. Wierzcie w Boga, wierzcie również we Mnie.
14:2	 W domu mojego Ojca jest wiele mieszkań. Powiedziałbym wam, gdyby było inaczej; a Ja przecież idę, żeby przygotować dla was miejsce.
14:3	 Kiedy zaś odejdę i przygotuję wam już miejsce, przyjdę ponownie i zabiorę was do siebie, abyście byli tam, gdzie jestem Ja.
14:4	 Czy znacie drogę, która wiedzie tam, dokąd Ja się udaję?
14:5	 Na to odezwał się Tomasz: Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jakże więc możemy znać drogę?
14:6	 Odpowiedział mu Jezus: Ja jestem drogą, prawdą i życiem. Nikt nie może przyjść do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie.
14:7	 Gdybyście Mnie znali, znalibyście również i Ojca mego. Od tej chwili jednak już i znacie, i zobaczyliście Go.
14:8	 Wtedy rzekł do Niego Filip: Panie, pokaż nam tylko Ojca, a to już nam wystarczy.
14:9	 Jezus mu odpowiedział: Tak długo już przebywałem z wami, a ty ciągle Mnie jeszcze nie znasz, Filipie? Ten, kto widział Mnie, widział również i Ojca. Dlaczego więc mówisz: Pokaż nam Ojca?
14:10	 Czy nie wierzysz, że Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie? Wszystko to, co wam powiedziałem, nie pochodzi ode Mnie. To Ojciec, który pozostaje we Mnie, dokonuje w ten sposób swego dzieła.
14:11	 Wierzcie Mi, gdy wam mówię, że Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie. Jeżeli nie wierzycie [moim słowom] – to uwierzcie przynajmniej ze względu na te dzieła.
14:12	 Zaprawdę, zaprawdę mówię wam: Kto we Mnie wierzy, będzie również dokonywał dzieł, które Ja czynię; owszem, dokona nawet większych rzeczy, bo Ja idę do Ojca.
14:13	 A Ja uczynię wszystko, o co tylko prosić będziecie w imię moje, aby się przez to objawiła w Synu chwała Ojca.
14:14	 Uczynię wam wszystko, o co tylko poprosicie w moje imię.
14:15	 Jeżeli zaś wy Mnie miłujecie, to będziecie też zachowywać wszystkie przykazania moje.
14:16	 Ja będę prosił Ojca, a On ześle wam innego Pocieszyciela, żeby był z wami na zawsze.
14:17	 Jest to Duch Prawdy, którego świat nie może przyjąć, ponieważ nie może Go ani zobaczyć, ani poznać. Ale wy znacie Go, gdyż On pozostaje z wami i będzie w was.
14:18	 Nie zostawię was sierotami; Ja wrócę do was.
14:19	 Już niedługo, a świat nie będzie Mnie oglądał, lecz wy będziecie Mnie widzieć, ponieważ Ja żyję i wy żyć będziecie.
14:20	 Kiedy zaś przyjdzie ten dzień, zrozumiecie, że Ja jestem w moim Ojcu, wy we Mnie, a Ja w was.
14:21	 Kto przyjmuje moje przykazania i jest im posłuszny, ten Mnie miłuje. Kto zaś Mnie miłuje, tego miłuje Ojciec mój. Ja również będę go miłował i objawię mu siebie.
14:22	 Odezwał się wtedy Juda, ale nie Iskariota: Panie, co się to stało, że masz objawić się nam, a nie światu?
14:23	 Odpowiedział mu Jezus: Jeśli ktoś Mnie miłuje, zachowuje moją naukę. Dlatego Ojciec mój również go umiłuje; przyjdziemy do niego i będziemy w nim przebywać.
14:24	 Kto Mnie nie miłuje, nie zachowuje mojej nauki. Nauka zaś, którą ode Mnie słyszycie, nie jest moja, lecz Tego, który Mnie posłał – Ojca.
14:25	 Powiedziałem wam to, dopóki jeszcze przebywam wśród was.
14:26	 A Pocieszyciel, Duch Święty, którego Ojciec ześle wam w imię moje, On nauczy was wszystkiego i przypomni wam wszystko, co tylko wam powiedziałem.
14:27	 Pokój zostawiam wam, mój pokój daję wam. Daję wam nie tak, jak świat go daje. Nie trwóżcie się i nie lękajcie.
14:28	 Słyszeliście już, jak wam powiedziałem, że odchodzę i że potem znów przyjdę do was. Gdybyście Mnie miłowali, radowalibyście się, że idę do Ojca, bo Ojciec większy jest ode Mnie.
14:29	 Powiedziałem wam zaś o tym teraz, nim jeszcze to wszystko nastąpi, abyście uwierzyli, gdy się to wszystko stanie.
14:30	 Już nie będę z wami mówił wiele, gdyż nadchodzi władca tego świata. Nic on nie może przeciwko Mnie.
14:31	 Jednakże niech świat się dowie, że Ja miłuję Ojca i czynię tak, jak nakazuje Mi Ojciec. Wstańcie już, idźmy stąd.

15:1	 Ja jestem prawdziwym szczepem winnym, a mój Ojciec jest tym, który uprawia winnicę.
15:2	 On to właśnie odcina ode Mnie każdą odrośl nie przynoszącą owocu, każdą zaś, która owoc przynosi, oczyszcza, aby wydawała owoc jeszcze obfitszy.
15:3	 Nauka, którą wam przekazałem, już uczyniła was czystymi.
15:4	 Wytrwajcie tedy we Mnie do końca, to i Ja będę trwał w was. Jak latorośl nie wszczepiona w winny krzew nie może sama przynosić owocu, tak też i wy, jeśli nie będziecie trwać we Mnie.
15:5	 Ja jestem winnym krzewem, a wy latoroślami. Kto trwa we Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity. Beze Mnie zaś nic nie możecie uczynić.
15:6	 Ten, kto nie trwa we Mnie, zostanie wyrzucony jak winna latorośl i uschnie. Zbiera się ją i wrzuca do ognia, na spalenie.
15:7	 Jeżeli wy będziecie trwać we Mnie, a moje słowa w was, to możecie prosić, o co zechcecie, a wszystko się wam stanie.
15:8	 Mój Ojciec przez to dozna chwały, że będziecie przynosić owoc obfity i staniecie się moimi uczniami.
15:9	 Jak Mnie umiłował Ojciec, tak Ja was umiłowałem. Wytrwajcie w miłości mojej.
15:10	 Jeśli będziecie przestrzegać moich nakazów, tym samym będziecie trwać w mojej miłości, tak jak Ja zachowywałem nakazy mojego Ojca i trwam w Jego miłosci.
15:11	 Powiedziałem wam to dlatego, aby moja radość była w was i aby radość wasza była pełna.
15:12	 A oto mój nakaz: Miłujcie jedni drugich, tak jak Ja was umiłowałem.
15:13	 Największa zaś miłość, na jaką człowiek w ogóle może się zdobyć, polega na tym, że ktoś oddaje swoje życie za swych przyjaciół.
15:14	 Otóż wy jesteście moimi przyjaciółmi, jeżeli tylko czynicie to, co wam nakazałem.
15:15	 Już nie nazywam was sługami, bo sługa nie wie, co czyni jego pan, lecz nazwałem was przyjaciółmi, albowiem przekazałem wam, wszystko, co usłyszałem od mego Ojca.
15:16	 To nie wyście Mnie wybrali to Ja was wybrałem i kazałem wam iśc i przynieść owoc, i to owoc trwały. Wtedy też wszystko da wam Ojciec, o cokolwiek prosić Go będziecie w imię moje.
15:17	 Nakazuję wam to, żebyście się miłowali nawzajem.
15:18	 A jeżeli świat was nienawidzi, to pamiętajcie, że Mnie wpierw znienawidził.
15:19	 Gdybyście należeli do tego swiata, świat miłowałby was jak swoją własność. Ponieważ jednak nie jesteście ze świata – bo przecież Ja was wybrałem ze świata – dlatego was świat nienawidzi.
15:20	 przypomnijcie sobie też, jak wam powiedzialem, że żaden sługa nie jest większy od swego pana. Jeżeli Mnie prześladowali, to i was będą prześladować; jeżeli zaś kiedy indziej moje słowa przyjmowali, to i wasze przyjmą.
15:21	 Wszystko to jednak będą czynić wam ze względu na Mnie, bo nie znają Tego, który Mnie posłał.
15:22	 Gdybym nie przyszedł i nie przemawiał do nich, byliby bez winy. Teraz jednak nic nie może ich winy usprawiedliwić.
15:23	 Kto nienawidzi Mnie, ten nienawidzi również i Ojca mego.
15:24	 Gdybym nie dokonał wśród nich dzieł, których nikt inny nie dokonał, byliby wolni od winy. Lecz oni widzieli je, a jednak znienawidzili i Mnie, i Ojca mego.
15:25	 Stało się zaś tak, aby się wypełniło to, co jest napisane w ich Prawie: nienawidzili Mnie bez powodu.
15:26	 Gdy jednak przyjdzie Pocieszyciel, posłany przeze Mnie od Ojca, Duch Prawdy, który od Ojca pochodzi, On wyda świadectwo o Mnie.
15:27	 Wy też będziecie dawać o Mnie świadectwo, bo jesteście ze Mną od początku.

16:1	 Powiedziałem wam to wszystko, żebyście się nie załamali w wierze.
16:2	 Wyłączą was bowiem z synagogi i przyjdzie nawet taki moment, że ci, co was będą zabijać, będą to czynić w przeświadczeniu, że oddają cześć Bogu.
16:3	 Będą tak postępować, gdyż nie poznali ani Ojca, ani Mnie.
16:4	 A Ja powiedziałem wam to wszystko, abyście, gdy nadejdzie godzina, przypomnieli sobie, że Ja już wam to mówiłem. Nie mówiłem wam jednak tego na samym początku, ponieważ byłem z wami.
16:5	 Teraz zaś odchodzę od Tego, który Mnie posłał, a nikt z was nie pyta Mnie, dokąd idę.
16:6	 Ponieważ jednak powiedziałem wam o tym, ogarnął was smutek.
16:7	 Lecz Ja was zapewniam: Naprawdę pożyteczniej jest dla was, żebym odszedł; bo jeżeli nie odejdę, nie przyjdzie do was Pocieszyciel. Jeżeli zaś odejdę, poślę Go wam.
16:8	 A On, gdy przyjdzie, pouczy świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie.
16:9	 Wykaże ludziom, że grzeszą, ponieważ nie wierzą we Mnie.
16:10	 Wyjaśni, co to jest sprawiedliwość – bo idę do Ojca i już Mnie nie zobaczycie.
16:11	 Wreszcie [wyjawi całą prawdę] o sądzie, bo władca tego świata już został osądzony.
16:12	 Mam wam jeszcze wiele do powiedzenia, ale wy na razie nie możecie tego pojąć.
16:13	 Kiedy zaś przyjdzie już ów Duch Prawdy, pozwoli wam zrozumieć całą prawdę. Nie będzie On bowiem mówił od siebie, lecz przekaże wam wszystko, co usłyszy, i objawi wam rzeczy przyszłe.
16:14	 On to otoczy Mnie chwałą, ponieważ z mojego weźmie i wam objawi.
16:15	 Wszystko, co ma Ojciec, jest również moje. Dlatego powiedziałem, że z mojego weźmie i wam objawi.
16:16	 Już niedługo, a nie będziecie Mnie oglądać, a potem znów niezadługo ujrzycie Mnie.
16:17	 Niektórzy spośród Jego uczniów zaczęli tedy pytać się nawzajem: Cóż to znaczy, że niedługo już, a nie będziemy Go oglądać, i że potem znów niezadługo mamy Go ujrzeć, oraz to, że idzie do Ojca?
16:18	 Co oznacza owo niedługo – zastanawiali się i stwierdzili: Nie wiemy, co On mówi.
16:19	 A Jezus widział, że chcieli Go prosić o wyjaśnienie, i dlatego sam rzekł do nich: Zastanawiacie się między sobą nad tym, iż powiedziałem wam: Już niedługo, a nie będziecie Mnie oglądać, a potem znów niezadługo ujrzycie Mnie?
16:20	 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Wy będziecie płakać i żalić się, a świat będzie się weselił. Będziecie się smucić, lecz smutek wasz przemieni się w radość.
16:21	 Kobieta, gdy ma rodzić, również jest pełna niepokoju, bo nadchodzi jej godzina. Kiedy już jednak urodzi dziecię, zapomina o bólu i jest przepełniona radością, że oto przyszedł na świat człowiek.
16:22	 Wy również teraz smucicie się co prawda, lecz Ja znów was zobaczę, a wtedy rozraduje się wasze serce i nikt już was tej radości nie pozbawi.
16:23	 W tym dniu o nic już nie będziecie Mnie pytać. Zaprawdę, zaprawdę mówię wam, o cokolwiek poprosicie Ojca w imię moje, da wam.
16:24	 Dotychczas o nic nie prosiliście w imię moje. Proście tedy, a otrzymacie, i radość wasza będzie pełna.
16:25	 Już mówiłem wam o tym, ale w przypowieściach. Nadchodzi jednak godzina, kiedy już nie będę mówił do was w przypowieściach, ale całkiem jawnie powiem wam [wszystko] o Ojcu.
16:26	 Wtedy będziecie również prosić w imię moje. Nie mówię, że Ja będę musiał jeszcze wstawiać się u Ojca za wami.
16:27	 Ojciec bowiem sam was miłuje, ponieważ wyście Mnie umiłowali i uwierzyliście, że wyszedłem od Ojca.
16:28	 Wyszedłem od Ojca i przyszedłem na świat, teraz znów opuszczam świat i idę do Ojca.
16:29	 Powiedzieli tedy uczniowie Jego: Oto teraz wreszcie mówisz otwarcie i nie posługujesz się żadnymi przypowieściami.
16:30	 Teraz już jesteśmy przekonani, że wszystko wiesz i nie ma potrzeby pytać Cię o cokolwiek. Dlatego wierzymy również, że od Boga wyszedłeś.
16:31	 A Jezus odpowiedział: Teraz wierzycie?
16:32	 Otóż nadchodzi godzina, nawet już nadeszła, że rozpierzchniecie się każdy w swoją stronę, zostawiając Mnie samego. Ale Ja nie jestem sam, jest ze Mną mój Ojciec.
16:33	 Powiedziałem wam to, żebyście we Mnie szukali ukojenia. Na świecie będziecie doznawać wiele ucisku, lecz nie traćcie ducha, gdyż Ja zwyciężyłem świat.

17:1	 To powiedziawszy Jezus podniósł oczy ku niebu i zawołał: Ojcze, oto już nadeszła godzina. Obdarz swego Syna chwałą, aby i On mógł Ciebie otoczyć chwałą
17:2	 i aby mocą władzy, jaką ma od Ciebie nad każdym człowiekiem, obdarzył życiem wiecznym wszystkich poddanych Jego pieczy.
17:3	 Życie zaś wieczne polega u nich na tym, aby poznali Ciebie, Boga jedynego i prawdziwego, oraz Tego, którego Ty posłałeś, Jezusa Chrystusa.
17:4	 Ja Tobie przysporzyłem chwały na ziemi przez to, że wypełniłem dzieło, które Mi dałeś do wykonania.
17:5	 Teraz zaś Ty, Ojcze, zechciej Mnie otoczyć u siebie tą chwałą, którą miałem u Ciebie, nim jeszcze świat począł istnieć.
17:6	 Ja objawiłem Twoje imię ludziom, których Mi dałeś ze świata. Byli Twoimi i Ty Mi ich powierzyłeś, a oni zachowali Twoje słowo.
17:7	 Teraz zaś zrozumieli, że wszystko, cokolwiek Mi dałeś, pochodzi od Ciebie.
17:8	 Przekazałem im bowiem słowa, które Ty Mi dałeś, i oni je przyjęli. Uznali, że Ja rzeczywiście przyszedłem od Ciebie, i uwierzyli, że Ty Mnie posłałeś.
17:9	 Ja za nimi proszę, nie proszę za światem, proszę za tymi, których Ty sam Mi dałeś, ponieważ do Ciebie należą.
17:10	 Wszystko bowiem, co moje, jest Twoje, a to, co Twoje, jest moje. W nich objawiła się moja chwała.
17:11	 Ja nie jestem już na świecie, ale oni pozostają nadal na świecie. Ja zaś wracam do Ciebie, Ojcze Święty, strzeż ich mocą Twojego imienia, tego imienia, które i Mnie dałeś, aby tak jak My stanowili jedno.
17:12	 Jak długo z nimi byłem, zachowywałem ich mocą Twojego imienia, które Mi dałeś. Troszczyłem się o to, by nikt z nich nie zginął prócz syna zatracenia, przez którego wypełniło się Pismo.
17:13	 Teraz zaś Ja już odchodzę do Ciebie. Lecz dopóki przebywam na świecie, mówię tak, aby doznali radości mojej, i to radości doskonałej.
17:14	 To Ja przekazałem im Twoje słowo, a świat ich znienawidził dlatego, że nie przynależą do świata, podobnie jak Ja nie jestem ze świata.
17:15	 Nie proszę Cię, żebyś ich zabrał z tego świata, lecz abyś ich ustrzegł od złego.
17:16	 Oni nie przynależą do świata, podobnie jak i Ja nie jestem ze świata.
17:17	 Uświęć ich w prawdzie. Słowo Twoje jest prawdą.
17:18	 Posłałem ich na świat, tak jak Ty Mnie posłałeś na świat.
17:19	 Za nich Ja sam siebie składam w ofierze, aby i oni zostali uświęceni w prawdzie.
17:20	 Proszę nie tylko za nimi, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu uwierzą we Mnie.
17:21	 Proszę, aby wszyscy stanowili jedno. Ojcze, niech będą jedno z Nami, jak Ty jesteś we Mnie, a Ja w Tobie. Niech stanowią jedno, aby świat uwierzył, że Ty Mnie posłałeś.
17:22	 Przekazałem im chwalę, którą Ty Mnie obdarzyłeś, aby byli jedno, jak Ty i Ja stanowimy jedno.
17:23	 Ja w nich, a Ty we Mnie; obyż stanowili jedność doskonałą, przez co świat będzie mógł poznać, że Ty Mnie posłałeś i że ich kochasz tak, jak kochasz Mnie.
17:24	 Ojcze, pragnę, aby ci, których Mi powierzyłeś, byli ze Mną zawsze tam, gdzie Ja jestem; aby mogli oglądać moją chwałę, którą Ty Mnie otaczasz, gdyż umiłowałeś Mnie, nim jeszcze świat zacząl istnieć.
17:25	 Ojcze najsprawiedliwszy, świat Ciebie nie zna, ale Ja znam Cię i oni również wiedzą, że Mnie posłałeś.
17:26	 To Ja objawiłem im Twoje imię i nadal będę im je objawiał, aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, była w nich i abym ja w nich przebywał.

18:1	 Powiedziawszy to Jezus wyszedł ze swymi uczniami za potok Cedron. Znajdował się tam ogród, do którego wszedł z uczniami.
18:2	 Judasz, zdrajca, znał również to miejsce, bo Jezus przychodził tam często ze swymi uczniami.
18:3	 Udał się więc tam Judasz z kohortą żołnierzy i ze strażnikami, których mu dali arcykapłani i faryzeusze. Mieli ze sobą latarnie, pochodnie i broń.
18:4	 A Jezus, wiedząc dobrze o wszystkim, co Go czekało, wyszedł im naprzeciw i zapytał: Kogo szukacie?
18:5	 Odpowiedzieli: Jezusa z Nazaretu. Rzekł do nich Jezus: To Ja jestem. Wśród nich znajdował się również Judasz, który Go zdradził.
18:6	 Gdy Jezus powiedział do nich: To Ja jestem – cofnęli się wszyscy i upadli na ziemię.
18:7	 A Jezus zapytał ich ponownie: Kogo szukacie? Oni zaś powiedzieli: Jezusa z Nazaretu.
18:8	 Rzekł do nich Jezus: Już wam powiedziałem, że to Ja jestem. Jeżeli więc Mnie szukacie, pozwólcie tym odejść.
18:9	 Stało się zaś tak, aby się wypełniły jego własne słowa: Nie utraciłem żadnego z tych, których Mi dałeś.
18:10	 Wtedy to Szymon Piotr, mając przy sobie miecz, wydobył go, uderzył sługę arcykapłana i odciął mu prawe ucho. Sługa ów miał na imię Malchos.
18:11	 Lecz Jezus rzekł do Piotra: Schowaj miecz do pochwy. Czyż nie miałbym wypić kielicha, który Ojciec dał Mi do picia?
18:12	 A wtedy kohorta razem ze swym dowódcą oraz strażnicy żydowscy pojmali Jezusa, związali Go
18:13	 i zaprowadzili najpierw do Annasza, który był teściem Kajfasza, pełniącego w tym roku urząd arcykapłana.
18:14	 To właśnie Kajfasz poradził Żydom, iż warto, aby jeden człowiek zginął za cały naród.
18:15	 A Szymon Piotr i jeszcze jeden spośród uczniów szli za Jezusem. Właśnie ten drugi uczeń był znany arcykapłanowi i dlatego mógł wejść razem z Jezusem na dziedziniec [pałacu] arcykapłana.
18:16	 Lecz Piotr pozostał na zewnątrz, w pobliżu bramy. Ów drugi uczeń zaś, ten, którego znał arcykapłan, wyszedłszy pomówił z odźwierną i po chwili wprowadził Piotra do środka.
18:17	 Ale odźwierna rzekła do Piotra: Czy ty nie należysz również do uczniów tego człowieka? A on odpowiedział: Nie!
18:18	 Ponieważ zaś zrobiło się zimno, strażnicy i słudzy, rozpaliwszy ognisko, stanęli wokoło i grzali się. Był wśród nich Piotr i on także grzał się.
18:19	 [Tymczasem] arcykapłan zaczął wypytywać Jezusa o Jego uczniów i o naukę.
18:20	 Odpowiedział mu tedy Jezus: Ja występowałem jawnie na oczach wszystkich. Uczyłem zawsze w synagogach i w świątyni, gdzie zbierają się wszyscy Żydzi. Potajemnie zaś nie uczyłem niczego.
18:21	 Dlaczego więc Mnie wypytujesz? Zapytaj tych, którzy słyszeli, co mówiłem. Oni wiedzą, co powiedziałem.
18:22	 Gdy Jezus to powiedział, jeden ze stojących obok sług uderzył Go w twarz, mówiąc: Tak odzywasz się do arcykapłana?
18:23	 Rzekł tedy Jezus: Jeżeli powiedziałem coś niewłaściwego, udowodnij Mi to, a jeśli prawdę powiedziałem, to dlaczego Mnie bijesz?
18:24	 Wtedy Annasz wysłał Go związanego do Kajfasza.
18:25	 Szymon Piotr zaś stał i grzał się. A gdy zapytano go: Czy ty nie jesteś również jednym z Jego uczniów? – zaprzeczył mówiąc: Nie jestem.
18:26	 Wtedy jeden ze sług arcykapłana, krewny tego, któremu Piotr odciął ucho, powiedział: Czyż to nie ciebie właśnie widziałem razem z Nim w ogrodzie?
18:27	 Lecz Piotr znów zaprzeczył. I zaraz kur zapiał.
18:28	 Od Kajfasza zaś zaprowadzono Jezusa do pretorium. Był już wczesny ranek. Żydzi sami nie weszli jednak do pretorium, aby się nie skalać przed spożywaniem Paschy.
18:29	 Piłat wyszedł więc do nich na zewnątrz i zapytał: O co wy oskarżacie tego człowieka?
18:30	 A oni odrzekli: Gdyby On nie był złoczyńcą, nie sprowadzalibyśmy Go do ciebie.
18:31	 Rzekł tedy do nich Piłat: Weźcie Go sobie i osądźcie według własnego prawa. Lecz Żydzi odpowiedzieli mu: Nam nie wolno nikogo pozbawiać życia.
18:32	 W ten sposób miały się spełnić słowa Jezusa, gdy mówił o tym, jaką śmiercią miał umrzeć.
18:33	 Potem Piłat znów wszedł do pretorium, wezwał ku sobie Jezusa i zapytał Go: Czy Ty jesteś królem żydowskim?
18:34	 A Jezus odpowiedział: Czy mówisz to od siebie samego, czy też inni powiedzieli ci coś o Mnie?
18:35	 I odrzekł Piłat: Czyż ja jestem Żydem? To przecież twój naród i twoi arcykapłani wydali mi Ciebie. Cóżeś Ty uczynił?
18:36	 Odpowiedział Jezus: Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby było z tego świata, moi słudzy walczyliby o to, żebym nie został wydany Żydom. Ale moje królestwo nie jest stąd.
18:37	 Zapytał Go tedy Piłat: Jesteś więc królem? A Jezus odpowiedział: Tak, jestem królem! Ja dlatego się narodziłem i po to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. I każdy, kto jest z prawdy, słucha mojego głosu.
18:38	 Zapytał Go znowu Piłat: A cóż to jest prawda? Po tych słowach wyszedł ponownie do Żydów i powiedział: Ja nie widzę w Nim żadnej winy.
18:39	 Jest jednak u was zwyczaj, że na święto Paschy uwalniam jednego [więźnia]. Czy chcecie, żebym wam uwolnił króla żydowskiego?
18:40	 Lecz oni zawołali już po raz drugi: Nie tego, tylko Barabasza. A Barabasz był zbrodniarzem.

19:1	 Wówczas Piłat kazał wziąć Jezusa i ubiczować Go.
19:2	 Żołnierze upletli koronę z cierni i włożyli Mu ją na glowę. Okryli Go również purpurowym płaszczem.
19:3	 Potem podchodzili do Niego i wołali: Witaj, królu żydowski! I policzkowali Go.
19:4	 Wyszedł tedy Pilat ponownie i powiedział do tłumu: Wyprowadzam wam Go tu na zewnątrz, abyście mogli się przekonać, że ja nie znajduję w Nim żadnej winy.
19:5	 Jezus wyszedł więc na zewnątrz w koronie cierniowej i w purpurowym płaszczu. A Piłat powiedział do nich: Oto Człowiek!
19:6	 Lecz skoro tylko zobaczyli Go arcykapłani i sludzy, poczęli wolać: Ukrzyżuj Go, ukrzyżuj Go! A Piłat odpowiedział: Weźcie Go sobie i ukrzyżujcie sami, bo ja nie widzę w Nim żadnej winy!
19:7	 Lecz Żydzi zawołali: Mamy Prawo i zgodnie z tym Prawem musi umrzeć, ponieważ podaje się za Syna Bożego.
19:8	 Usłyszawszy to Piłat przeraził się jeszcze bardziej.
19:9	 Wszedł ponownie do pretorium i zapytal Jezusa: Skąd Ty jesteś? Lecz Jezus nic nie odpowiedział.
19:10	 Rzekł więc Pilat do Niego: Nie chcesz odpowiadać na moje pytania? Czy Ty nie wiesz, że mogę Cię uwolnić, ale mogę też skazać Cię na ukrzyżowanie?
19:11	 A Jezus odpowiedział: Nie miałbyś żadnej władzy nade Mną, gdyby ci jej nie dano z góry. Dlatego większy grzech obciąża tego, który Mnie wydał w twoje ręce.
19:12	 Od tego momentu Piłat usilował Go uwolnić, ale Żydzi wołali: Jeżeli Jego uwolnisz, okażesz się nieprzyjacielem cesarza. Każdy, kto czyni się królem, sprzeciwia się cesarzowi.
19:13	 Kiedy Piłat usłyszał te słowa, kazał przyprowadzić Jezusa, zasiadł na trybunale w miejscu zwanym Litostrotos, po hebrajsku Gabbata.
19:14	 Było to w przeddzień Paschy, około godziny szóstej. Piłat powiedział do Żydów: Oto wasz król!
19:15	 Lecz oni zaczęli wołać: Na śmierć, na śmierć z Nim! Ukrzyżuj Go! Zapytał tedy Piłat: Czy mam rzeczywiście ukrzyżować waszego króla? A arcykapłani zawołali: Nie mamy żadnego króla, tylko cesarza!
19:16	 Wówczas wydał Go im na ukrzyżowanie. Pojmali tedy Jezusa,
19:17	 który dźwigając swój krzyż, wyszedł na miejsce zwane Trupią Czaszką – po hebrajsku Golgota.
19:18	 Tam ukrzyżowano Go, a razem z Nim dwu innych ludzi: jednego z jednej strony, drugiego z drugiej strony, a Jezusa pośrodku.
19:19	 Piłat polecił również zawiesić na krzyżu napis wyjaśniający. Napis głosił: Jezus Nazareński król żydowski.
19:20	 Wielu Żydów czytało ten napis, gdyż miejsce, na którym ukrzyżowano Jezusa, znajdowało się w pobliżu miasta, a napis był sporządzony po hebrajsku, po łacinie i po grecku.
19:21	 Arcykapłani zas żydowscy mówili do Piłata: Nie pisz: “Król żydowski", lecz “Ten człowiek mówił, że jest królem żydowskim".
19:22	 Piłat odpowiedział: Co już napisałem, napisałem.
19:23	 Żołnierze zaś, ukrzyżowawszy Jezusa, zabrali Jego szaty i podzielili je na cztery części, dla każdego z żolnierzy po jednej. Wzięli również Jego tunikę, która nie była szyta z części, lecz stanowiła jedną materię tkaną od góry do dołu.
19:24	 Uradzili więc między sobą: Nie będziemy jej dzielili na części, lecz rzucimy o nią losy, by rozstrzygnąć, do kogo ma należeć. W ten sposób miały się wypełnić słowa Pisma: Podzielili między siebie moje szaty, a o moją suknię rzucili los. To właśnie uczynili żołnierze.
19:25	 A u stóp krzyża Jezusa stała Matka Jego i siostra Jego Matki, Maria, żona Kleofasa, i Maria Magdalena.
19:26	 Kiedy Jezus zobaczył swoją Matkę, a obok niej ucznia, którego miłował, powiedział do Matki: Niewiasto, oto syn twój!
19:27	 A potem rzekł do ucznia: Oto Matka twoja! Tej godziny uczeń wziął ją do siebie.
19:28	 Jezus zaś, będąc świadomy tego, że wszystko się dokonało, zawołał – w czym wypełniły się również slowa Pisma – Pragnę!
19:29	 A było tam naczynie pełne octu. Nałożono więc na gałąź hizopu gąbkę namoczoną w occie i podano Mu do ust.
19:30	 Gdy Jezus poczuł smak octu, powiedział: Wypełniło się! Potem skłonił głowę i skonał.
19:31	 Następnego dnia miał już być szabat i Żydzi nie chcieli, aby ciała skazanych pozostawały na krzyżach przez szabat, gdyż ów dzień szabatu był wielkim świętem. Prosili więc Piłata, aby ukrzyżowanym połamano nogi i usunięto ich ciała.
19:32	 Przyszli tedy żołnierze i połamali nogi tak pierwszemu, jak i drugiemu ze współukrzyżowanych z Jezusem.
19:33	 Kiedy zaś zbliżyli się do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu nóg,
19:34	 a tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok, z którego natychmiast wypłynęła krew i woda.
19:35	 Ten, który to pisze, wszystko sam widział i jego świadectwo jest prawdziwe. Wie, że mówi prawdę po to, żebyście i wy uwierzyli.
19:36	 Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Jego kości nie będą połamane.
19:37	 Gdzie indziej również mówi Pismo: Będą patrzeć na Tego, którego przebodli.
19:38	 A potem Józef z Arymatei – uczeń Jezusa, ukrywający się jednak z tym z obawy przed Żydami – zapytał Piłata, czy może zabrać
19:39	 ciało Jezusa. I zgodził się Piłat. Poszedł więc i zabrał ciało Jezusa. Przyszedł również Nikodem, ten, który zjawił się u Jezusa po raz pierwszy nocą, i przyniósł około stu funtów mieszaniny mirry i aloesu.
19:40	 Zabrali więc ciało Jezusa i owinęli w płótna nasycone wonnościami, zgodnie z żydowskim obyczajem grzebania zmarłych.
19:41	 Na miejscu zaś, gdzie Go ukrzyżowano, był ogród, a w ogrodzie nowy grob; nikogo w nim jeszcze nie pogrzebano.
19:42	 Tam właśnie, ze względu na żydowski dzień przygotowania do szabatu oraz dlatego, że grób był blisko, złożono ciało Jezusa.

20:1	 A pierwszego dnia po szabacie, bardzo wczesnym rankiem, kiedy jeszcze było ciemno, Maria Magdalena udała się do grobu i zobaczyła kamień odsunięty od grobu.
20:2	 Pobiegła więc, odnalazła Szymona Piotra oraz tego ucznia, którego Jezus miłował, i powiedziała im: Zabrano Pana z grobu i nie wiemy, gdzie Go położono.
20:3	 Wybiegł przeto Piotr i ów drugi uczeń i spieszyli do grobu.
20:4	 Biegli wpierw razem, ale ów drugi uczeń wyprzedził Piotra i pierwszy przybył do grobu.
20:5	 A kiedy zajrzał do wnętrza, zobaczył leżące tam płótna. Nie wszedł jednak do środka.
20:6	 Potem przybył także Szymon Piotr, który za nim podążał. Wszedł do grobu, zobaczył leżące tam płótna
20:7	 i chustę, którą Jezus miał na głowie; leżała teraz zwinięta nie razem z płótnami, ale oddzielnie na innym miejscu.
20:8	 Dopiero wtedy wszedł do wnętrza także ów drugi uczeń, ten, który pierwszy przybiegł do grobu. Zobaczył [wszystko] i uwierzył.
20:9	 Dotąd bowiem nie rozumieli Pisma, które mówi o tym, że On miał zmartwychwstać.
20:10	 Potem uczniowie znów wrócili do siebie.
20:11	 A Maria Magdalena stała przed grobem i płakała. W pewnej chwili, płacząc, nachyliła się do grobu
20:12	 i zobaczyła dwu aniołów odzianych w białe szaty, którzy siedzieli tam, gdzie było złożone ciało Jezusa; jeden od strony głowy, drugi w nogach.
20:13	 I zapytali ją aniołowie: Niewiasto, dlaczego płaczesz? A ona odpowiedziała: Zabrano Pana mego i nie wiem, gdzie Go położono.
20:14	 Zaledwie to powiedziała, odwróciła się i zobaczyła stojącego tuż za nią Jezusa. Nie wiedziała jednak, że był to Jezus.
20:15	 Jezus zaś rzekł do niej: Niewiasto, czemu płaczesz? Kogo szukasz? A ona, sądząc, że to ogrodnik, powiedziała do Niego: Panie, jeśli to ty Go stąd wziąłeś, to powiedz mi, gdzie Go położyłeś, a ja Go zabiorę.
20:16	 Wtedy Jezus rzekł do niej: Mario! A ona obróciwszy się powiedziała do Niego po hebrajsku: Rabbuni, to znaczy: Nauczycielu!
20:17	 Rzekł do niej Jezus: Nie zatrzymuj Mnie, bo jeszcze nie wróciłem do Ojca. Sama zaś idź do moich braci i powiedz im, że Ja wstępuję do Ojca mojego i waszego Ojca, Boga mojego i waszego Boga.
20:18	 Poszła tedy Maria Magdalena i powiedziała uczniom: Widziałam Pana i On to mi powiedział.
20:19	 A wieczorem tego samego pierwszego dnia tygodnia, w domu, gdzie przebywali uczniowie przy drzwiach zamkniętych z obawy przed Zydami, pojawił się Jezus. Stanął pośrodku i rzekł do nich: Pokój wam!
20:20	 Powiedziawszy to, pokazał im ręce i bok. A uczniowie uradowali się bardzo ujrzawszy Pana.
20:21	 Wtedy rzekł do nich Jezus po raz drugi: Pokój wam! Jak Ojciec posłał Mnie, tak i Ja was posyłam.
20:22	 Po tych słowach tchnął na nich i powiedział: Weźmijcie Ducha Świętego!
20:23	 Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane.
20:24	 Lecz Tomasz, jeden z Dwunastu, zwany Didymos, nie był razem z nimi, kiedy przyszedł Jezus.
20:25	 Mówili mu więc inni uczniowie: Widzieliśmy Pana! Lecz on odpowiedział: Jeżeli nie zobaczę na rękach Jego śladów gwoździ, nie włożę palca mego w miejsce gwoździ, a ręki mojej do Jego boku – nie uwierzę.
20:26	 A po upływie ośmiu dni, kiedy Jego uczniowie byli znów wewnątrz domu i tym razem Tomasz z nimi, przyszedł Jezus – choć drzwi były zamknięte – stanął pośrodku i rzekł: Pokój wam!
20:27	 Potem rzekł do Tomasza: Przyłóż tu swój palec i zobacz moje ręce. Daj tu swoją rękę i włóż ją do rany mojego boku. Przestań już nie dowierzać, lecz uwierz.
20:28	 A Tomasz odpowiedział: Pan mój i Bóg mój!
20:29	 Rzekł do niego Jezus: Uwierzyłeś, ponieważ Mnie zobaczyłeś. Błogosławieni, którzy choć nie widzieli, to jednak uwierzyli.
20:30	 Uczynił Jezus jeszcze wiele innych znaków na oczach swoich uczniów. Nie są one zapisane w tej księdze;
20:31	 te zaś, ktore są zapisane, znajdują się po to, żebyście uwierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc mieli w imię Jego życie.

21:1	 Potem znów ukazał się Jezus nad Morzem Tyberiadzkim. A ukazał się tak:
21:2	 Znajdowali się razem: Szymon Piotr, Tomasz zwany Didymos, Natanael z Kany Galilejskiej, synowie Zebedeusza oraz dwaj jeszcze inni uczniowie Jego.
21:3	 Szymon Piotr powiedział: Idę łowić ryby. Rzekli mu pozostali: Idziemy z tobą. Wyszli więc i wsiedli do łodzi. Tej nocy jednak nic nie złowili.
21:4	 Kiedy nastał ranek, pojawił się na brzegu Jezus, ale uczniowie nie wiedzieli, że to Jezus.
21:5	 A Jezus zapytał ich: Dzieci, czy macie coś do jedzenia? Odpowiedzieli: Nie!
21:6	 Rzekł tedy do nich: Zarzućcie sieć po prawej stronie, a na pewno coś złowicie. Zarzucili więc i z powodu mnóstwa ryb nie mogli jej wyciągnąć.
21:7	 Wtedy ów uczeń, którego Jezus miłował, rzekł do Piotra: To jest Pan! A Szymon Piotr, usłyszawszy, że to jest Pan, przywdział swoje ubranie – był bowiem nagi – i rzucił się w morze.
21:8	 Pozostali uczniowie dopłynęli w tym czasie łodzią, ciągnąc za sobą sieć napełnioną rybami. Do brzegu było tylko około dwustu łokci.
21:9	 A kiedy zeszli na ląd, zobaczyli palące się ognisko, a w nim piekącą się rybę i chleb.
21:10	 Rzekł tedy do nich Jezus: Przynieście tu i te ryby, któreście złowili przed chwilą.
21:11	 Poszedł więc Szymon Piotr i wyciągnął na brzeg sieć pełną wielkich ryb. W sumie było ich tam sto pięćdziesiąt trzy. A sieci, mimo tak wielkiej ilości ryb, wcale się nie porwały.
21:12	 Rzekł tedy do nich Jezus: Chodźcie, posilcie się trochę! Lecz żaden z uczniów nie miał odwagi zapytać Go, kim jest. Wiedzieli już bowiem, że był to Pan.
21:13	 A Jezus przyszedł, wziął chleb i podał im do jedzenia – podobnie uczynił z rybą.
21:14	 W ten sposób już po raz trzeci ukazał się Jezus uczniom po swoim zmartwychwstaniu.
21:15	 A kiedy już spożyli śniadanie, rzekł Jezus do Szymona Piotra: Szymonie, synu Jana, czy ty miłujesz Mnie bardziej niż ci? Odpowiedział Mu: Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Wtedy rzekł do niego [Jezus]: Paś baranki moje!
21:16	 Zapytał go po raz drugi: Szymonie, synu Jana, czy ty Mnie miłujesz? Odpowiedział [Szymon]: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł tedy do niego: Paś owce moje!
21:17	 Zapytał go po raz trzeci: Szymonie, synu Jana, czy ty Mnie kochasz? Zasmucił się Piotr, że aż trzy razy pytał go: Czy ty Mnie kochasz? I rzekł do Niego: Panie, Ty przecież wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham. Powiedział do niego Jezus: Paś owce moje!
21:18	 Zaprawdę, zaprawdę mówię ci: Kiedy jeszcze byłeś młodszy, opasywałeś się sam i chodziłeś, gdzie chciałeś. Kiedy się już jednak zestarzejesz, wtedy wyciągniesz przed siebie swoje ręce, ktoś inny cię przepasze i poprowadzi tam, dokąd sam nie chciałbyś pójść.
21:19	 Powiedział to, żeby zaznaczyć, jaką śmiercią przysporzy chwały Bogu. Kiedy skończył mówić, zwrócił się do Piotra ze słowami: Pójdź za Mną!
21:20	 Wtedy Piotr obróciwszy się zobaczył idącego za sobą tego ucznia, którego Jezus miłował, a który podczas uczty był pochylony w stronę Jezusa i powiedział: Panie, któż to jest ten, co ma Cię zdradzić?
21:21	 Spostrzegłszy owego ucznia, dorzucił Piotr: Panie, a z tym co będzie?
21:22	 Odpowiedział Jezus: Jeżeli nawet zechcę, żeby pozostał tak aż do mojego powrotu – to co tobie do tego? Ty pójdź za Mną.
21:23	 Od tego czasu krążyło między braćmi mniemanie, że uczeń ów nie umrze. Lecz Jezus nie powiedział, że on nie umrze, jeno: A jeżeli nawet zechcę, żeby pozostał tak aż do mojego powrotu – to co tobie do tego?
21:24	 Otóż uczniem owym jest ten, który daje świadectwo o tych wszystkich, opisanych przez niego sprawach. Wiemy też, że jego świadectwo jest prawdziwe.
21:25	 Jest nadto wiele innych rzeczy dokonanych przez Jezusa. Gdyby ktoś chciał je wszystkie spisać szczegółowo, to cały świat, jak sądzę, nie pomieściłby ksiąg, które trzeba by przy tym napisać.