

_____________________________________________________________________________



                             Margit Sandemo


                         SAGA O LUDZIACH LODU


                               Tom XIII

                            Ślady szatana

_____________________________________________________________________________



        ROZDZIAŁ I


  Pierwsze zniszezenia, przy których odkryto ślady
Szatana, dokonane zostały już dawno temu, mniej więcej
w czasie gdy Villemo powróciła do domu ze swej pełnej
przygód podróży i wreszcie odnalazła spokój przy Domi-
niku i nowo narodzonym synu.
  Pogłoski o tych zniszczeniach na razie jeszeze nie
dotarły do nikogo z Ludzi Lodu. Potomkowie rodu nigdy
nie słyszeli nic o śladach Szatana, gdyż naocznym świad-
kom nie dane było przeżyć na tyle długo, by mogli
z kimkolwiek podzielić się swymi spostrzeżeniami.
  Długi czas miał upłynąć, nim mieszkańcy Norwegii
zaczęli zwracać uwagę na niewytłumaczalne zdarzenia,
mające miejsce w ich kraju.
  A nawet kiedy pojawiły się pierwsze niepokojące
wieści, pochodziły one z tak daleka, że ich echo nie
docierało do Grastensholm.
  Wysoko w górskiej dolinie, w głębi kraju, daleko na
północ od okręgu Akershus, z gór zeszło coś nieznane-
go.
  Był rok 1684. Syn Villemo i dwójka pozostałyeh dzieci
w rodzie osiągnęła już wiek siedmiu lat.
  Dziwy, które wówczas się zdarzyły, były jednak tak
trudne du uchwycenia, że tylko nieliczni zwrócili na nie
uwagę lub o nich usłyszeli. A w każdym razie nadal nie
należeli do nich Ludzie Lodu.
  Były na przykład dwie kobiety, które szły kiedyś
gliniastą wiejską drogą w odosobnionej górskiej dolinie.
Dzień byl przenikliwie zimny i wietrzny, wiatr szeleścił
wśród suchych wrzosów. Mocniej otuliwszy się szalami,
niemal zgięte wpół w obronie przed uderzeniami wiatru
śpiesznie wracały do domu. Porozumiewały się krzykiem.
  Jedna z nich pochyliła się do ziemi, wskazując coś
palcem.
  - Widziałaś? Idziemy tym śladem już od dłuższej
chwili.
  Druga, opowiadająca z przejęciem o swym reumatyz-
mie, niczego dotychczas nie zauważyła. Teraz i ona się
pochyliła i rzekła nieswoim głosem:
  - To wygląda... Czy to zwierzę tędy szło, czy człowiek?
Jak sądzisz?
  - Powiedziałabym, że jedno i drugie - odparła pierw-
sza z uczuciem mrowiącego niepokoju.
  - Ale przecież tu jest tylko jeden trop!
  - Tak, i to właśnie jest niezwykłe.
  Odwróciły się, by obejrzeć ślady dokładniej, ale stwier-
  dziły, że zatarły je własnymi krokami.
  - Zauważyłam je już tam, gdzie ścieżka schodzi z gór
- rzekła pierwsza i westchnęła w poczuciu bezradności
gdyż droga przed nimi była bardziej ubita i ślady zniknęły.
Kobietom pozostały tylko trzy pary śladów do oglądania.
Były jednak dostatecznie wyraźne. Odcisk bosej ludzkiej
stopy i czegoś, czego nie potrafiły rozpoznać.
  - Boso, o tej porze roku? - zdziwiła się jedna.
  - To wygląda jak... - wymamrotała druga kobieta.
- Panie Boże w niebiosach, Wszechmocny Ojcze, Stwo-
rzycielu nieba i ziemi, zbaw nas ode złego!
  Obydwie ruszyły biegiem, aż łopotały ich czarne
spódnice. Przerażone, pędziły długimi susami ku zabudo-
waniom.
  Zdyszane wpadły do domu jednej z nich. Kobieta
zmusiła męża, by poszedł za nimi. Nie wierzył ich słowom
i bardzo był nierad, że wyrwały go z poobiedniej drzemki.
  Kiedy jednak dotarł na miejsce i ujrzał ślady, widać
było, jak w jednej chwili pobladł. Ułamał świerkową
gałązkę i zatarł je starannie. Drugim końcem gałązki wyrył
w glinie na drodze głęboki krzyż.
  - Nic o tym nie mówcie - szepnął. - Nie możemy
dopuścić do tego, by ludzie zaczęli masowo opuszczać
wioskę w samym środku wiosennych robót. Namalujcie
smołą krzyże na domach i wszystkich. budynkach gos-
podarczych, w drzwi wbijcie żelazo i dziś w nocy zapalcie
woskowe świece! A teraz chodźmy do kościoła, pomódl-
my się!
  To byli pierwsi świadkowie, którzy ujrzeli owe ślady
i którym dane było przeżyć.


  Upłynęły kolejne dwa lata.
  W niewielkiej dolinie nieco dalej na południe ludzie
zdali sobie sprawę, że ktoś czyni wśród nich zło. Przypo-
minali sobie niezwyczajne wypadki śmiertelne, które
przytrafiały się od czasu do czasu w ciągu ostatnich paru
lat... Dostrzegali między nimi jakiś tajemniczy związek.
Ktoś musiał się za tym kryć.
  Nie był to nikt z wioski. To ktoś, kto schodził nocą
z gór, by ukraść pożywienie, a jeśli któryś z mieszkańców
stanął złodziejowi na drodze, ginął zawsze gwałtowną,
nagłą śmiercią.
  Widzieli ślady niezgrabnych butów lub raczej łapci,
zrobionych najpewniej z kory. Dziwne ślady, które
przerażały i wprawiały w osłupienie. Prawa stopa... Nie
potrafili powiedzieć, co to jest. Dużo krótsza, jakby
odrąbana...
  Wystawiali więc straże. Gdy silni, niestcachliwi męż-
czyźni z wioski czatowali, by pojmać złodzieja i zabójcę,
on wtedy jak gdyby... Tak, może to dziwne wyrażenie, ale
przyszło na myśl wszystkim bez wyjątku. Wtedy on jak
gdyby ich zwietrzył. Zwietrzył - nieprzyjemne słowo
przywodzące na myśl zwierzę! Wyczuwali jego obecność
w pobliżu... A potem nagle zniknął i nigdy już go we wsi
nie widziano.


  Z kraju jednak stopniowo napływały opowieści o is-
tocie, która kryła się przed ludźmi, a w nocy okradała ich
spichrze. O istocie, na którą wioskowe psy nie szczekały,
lecz uciekały przed nią z podkulonym ogonem i żałosnym
skomleniem.
  Trasę wędrówki stwora po kraju dawało się prze-
śledzić. Kierował się na południe krętą drogą, wzdłuż
której od czasu do czasu znaleźć można było jego dziwne
ślady. Zwano je śladami Szatana. A ze śladami Szatana szła
w parze krew i śmierć.
  Czasami znikał na długo, jakby pochłonęła go ziemia,
i ludzie znów mogli odetchnąć z ulgą. Po pewnym jednak
czasie ślady na powrót się pojawiały, straszliwsze niż
kiedykolwiek przedtem.
  Wydawało się, że stwór posiada ogromną siłę, a spo-
sób, w jaki poszczególne ofiary ponosiły śmierć, bardzo
się różnił. Czasami też obwiniano go o czyny, których
nigdy nie popełnił. Wygodnie było mieć kozła ofiarnego.
Kiedy owce zginęły z pastwiska, od razu histerycznie
krzyczano o niedźwiedziu czy wilku, a kiedy w sporze
o miedzę zdarzyło się zabić sąsiada, wtedy mówiono, że
potwór znów grasuje...
  Jasne jednak było, że istnieje jakaś zła istota, która
gdzieś się ukrywa.
  W końcu pogłoski dotarły i na Grastensholm. Ale
Niklas, który gospodarował teraz na dworze, nie po-
święcał im wiele uwagi. Takie przesądne gadki ciągle
krążyły dokoła.
  W ostatnich latach na dworach zaszły wielkie zmiany.
  Ojciec Niklasa, Andreas, nadal zajmował się Lipową
Aleją, ale Eli już nie żyła. Stary Brand wyszedł kiedyś na
burzę śnieżną i potem przez całą zimę walczył z chorobą,
która zaległa mu w piersiach, aż w końcu musiał się
poddać. Wdowcem został także Mattias na Grastensholm.
I znów potwierdziła się stara, znana prawda. Ród Ludzi
Lodu należał do długowiecznych, dlatego jego człon-
kowie skazani byli na dożywanie swoich dni w samotno-
ści. Mattias szczerze radował się faktem, że jego córka
Irmelin wraz z zięciem Niklasem zdecydowali się z nim
zamieszkać, on bowiem nigdy nie był prawdziwym
gospodarzem. A dopóki Andreas zajmował się Lipową
Aleją, wszystko szło tam dobrze.
  Kaleb był wyjątkiem od reguły, że późnego wieku
dożywali tylko Ludzie Lodu. Po tym, jak Villemo
przeniosła się do Szwecji ze swoją rodziną, on i Gabriella
zostali na Elistrand sami.
  Członkowie rodu zebrali się na wielkim zjeździe, by
zastanowić się nad przyszłością. Na dwóch dworach nie
było dziedziców, stwierdzono więc, że Alv, syn Irmelin
i Niklasa, z czasem stanie się majętnym człowiekiem. To
on właśnie przejąć miał odpowiedzialność za Lipową
Aleję i Grastensholm, a także zarządzać Elistrand w imie-
niu syna Villemo, Tengela, który powinien zostać
w Szwecji. Wszystko to naturalnie stać się miało, gdy
starsze pokolenie wycofa się z czynnego życia.
  Także w Szwecji Mikael został sam. Na swój sposób
żałował Anette, ale z drugiej strony doskonale czuł się
z synem Dominikiem i synową Villemo, a zwłaszcza
z wnukiem, Tengelem III. Po tym, jak ucichły neurotycz-
ne narzekania Anette, rodzina bardzo się ze sobą związała.
  Dużo gorzej sprawa przedstawiała się w Danii. Co
prawda Lena żyła szczęśliwie wraz ze swym Orjanem
i córką w Skanii, ale w Gabrielshus Tristan, niczym
zbłąkana dusza, krążył po przerażajaco pustych kom-
natach. W wieku dziewięćdziesięeiu lat poddała się śmierci
Cecylia. Wesoły, pełen radości życia Tancred ku rozpaczy
wszystkich poległ już w wojnie snapphanów, a jego żona
Jessica padła ofarą zarazy.
  Tristan został sam i wydawało się, że nie planuje
małżeństwa. Czemu, zresztą, miałoby ono służyć? Wie-
dział, że nigdy nie będzie mieć dzieci, w ogóle nie nadawał
się do żeniaczki. Tristan... Jego imię znaczyło tyle, co
"urodzony dla smutku". Nigdy żadne imię do nikogo
lepiej nie pasowało!
  Został więc sam na wielkim dworze, bez dziedzica
bowiem Christiana, córka Leny, miała dom swego ojca
w Skanii, który w zupełności jej wystarczał.
  Dwa rody dożywały swego kresu. Ród Meidenów miał
wygasnąć wraz ze śmiercią Mattiasa, a Paladinów - Tris-
tana. Mniej tragiczne wydawało się, że świeżo utworzone
nazwisko Elistrand miało przestać istnieć wraz z Kalebem
i Gabriellą. Nazwisko Paladin było z nich trzech najstarsze
i najdostojniejsze. Tristan był rad, że dziadek Alexander
nie wiedział, jak potoczyły się losy jego rodu.
  Mikael, obecnie głowa wszystkich Ludzi Lodu, bardzo
niepokoił się takim rozwojem sytuacji. Nowe pokolenie
liczyło tylko trzech członków: Alva, Christianę i Tengela
III. Miał nadzieję, że owocem zawanych niegdyś małżeństw
będzie naprawdę wielu potomków. Były to chyba jednak
zbyt duże wymagania w stosunku do dziedziców Ludzi
Lodu, nie obdarzanych na ogół licznym potomstwem.
  Plotki o przedziwnej, niewidzialnej istocie pojawiają-
cej się gdzieś w Norwegii nie martwiły nikogo w rodzie.
Dopiero gdy wydarzyło się coś szczególnego, przebudził
się cały klan Ludzi Lodu. Zaskoczony, przerażony i nie
dowierzający.


  W roku 1695 ujrzano stwora po raz pierwszy.
  Pewnej księżycowej nocy znany w okolicy pijaczyna
zataczając się wracał z gospody do domu. Gdzieś w poło-
wie drogi zasnął w rowie wśród stokrotek i dzwonków.
  Ocknął się w wyjątkowo niedobrej formie, przeświad-
czony, że życie jest piekłem, a jego los gorszy niż
wszystkich innych na ziemi.
  - Niech to diabli porwą - wymamrotał gniewnie,
czkając. - Oby sam Szatan...
  Wtedy usłyszał kroki.
  Osobliwe, nierówne kroki. Stuk-szur, stuk-szur...
  W jednej chwili niemal całkiem wytrzeźwiał. Serce
zaczęło mu walić jak młotem, choć jeszcze nie w pełni
ogarniał sytuację. Od świata zewnętrzncgo nadal od-
dzielała go zasłona odurzenia.
  To na pewno Ten z Kopytami po mnie przychodzi,
pomyślał na wpół przerażony, na wpół rozbawiony
w przypływie wisielczego humoru. W domu zawsze
powtarzali, że niebezpiecznie jest go wzywać.
  Z wysiłkiem otworzył oczy i ujrzał zamglony księżyc
nad wzgórzem, za którym znikała droga.
  Kroki dochodziły właśnie stamtąd.
  Pijak zamrugał, by widzieć wyraźniej. Potrząsnął głową,
co wywołało falę mdłości; przestał się więc poruszać.
  Ale tam coś było! Coś wielkiego, ogromnego schodziło
ze wzgóna, kierując się w jego stronę...
  Nigdy już nie będę pił, powtarzał w myślach. Dobry
Jezu, jeśli mnie teraz wybawisz, obiecuję, że od tej chwili
zawsze będę kroczył Twoją ścieżką, obiecuję, obiecuję...
  Niebiosa chyba jednak uznały, że za późno już na
skruchę. "Coś" zatrzymało się na szczycie wzgórza. Stało
tak, obracając powoli głową, jakby czegoś szukało.
Mężczyzna w rowie obserwował zjawę jak skamieniały,
szczękając ze strachu zębami, aż w końcu z jego ust
wydobył się cichy, drżący jęk przerażenia.
  Oczy stwora natychmiast rozbłysły, przez moment stał
całkiem nieruchomo, po czym znów dało się słyszeć
nierówne stąpanie, które zbliżało się szybciej, niż można
się było spodziewać.
  Straszliwa postać pochyliła się nad mężczyzną, wyda-
wało się, że przesłania księżyc i całe niebo.
  Człowiek w rowie, bezradny, począł krzyczeć.


  Znaleziono go następnego ranka, gdy już dogorywał.
  Z oczami wybałuszonymi w panicznym lęku, z urywa-
nym, z trudem chwytanym oddechem, usiłował coś im
przekazać...
  Żył na tyle długo, by opowiedzieć, co widział. Opowie-
dzieć...? Musieli wręcz wytrząsać z niego słowa, wydoby-
wać je jakby z rozdzierającego krzyku, który wydawał,
wracając pamięcią do owej strasznej chwili, gdy stwór
pochylił się nad nim.
  Ale ów człowiek złożył pierwsze świadectwo o istocie,
która pozostawiała te niezwykłe ślady na ziemi. Kiedy
leżąc na skraju drogi wydał ostatnie tchnienie, ludzie
długo patrzyli na siebie w milczeniu, z niedowierzaniem
ale i z przerażeniem.
  Jeszcze raz przyjrzeli się zmarłemu pijakowi, choć nie
stanowił pięknego widoku. Poszarpany, zmasakrowany,
z widniejącymi na szyi potwornymi śladami czegoś, co
najbardziej przypominało ogromną, silną dłoń z pazura-
mi.
  Co mieli o tym sądzić?
  Długo trwało, zanim zdecydowali się złożyć zeznania
o tym, co usłyszeli, jakby bojąc się, że zostaną wyśmiani.
  Wkrótce jednak wieść rozniosła się lotem błyskawicy.
A ponieważ odległość do Grastensholm nie była już tak
wielka, niedużo czasu upłynęło, kiedy znów w Lipowej
Alei zwołano naradę rodzinną.
  Niklas wezwał na poważną rozmowę wszystkieh męż-
czyzn z rodu. Kobiety postanowiono na razie trzymać od
tego z daleka.
  - Plotka szybko ogromnieje - rzekł Andreas w zamyś-
leniu, kiedy jego syn Niklas przedstawił im swoje podej-
rzenia.
  - Naturalnie - zgodził się Mattias. - Przekazywana
z ust do ust za każdym razem robi się coraz straszniejsza,
aż w końcu zostaje całkiem przeinaczona. Mówiono
nawet, że większość ofiar nie nosiła wcale śladów gwałtu.
Że po prostu... umierały!
  - Są jednak pewne sprawy, które naprawdę mnie
niepokoją - mruknął stary Kaleb z Elistrand, zasiadający
na paradnym krześle w Lipowej Alei. Na jego twarzy
malował się wyraz skupienia.
  - Całkowicie się z tobą zgadzam, wuju Kalebie
- powiedział Niklas. - Pewne sygnały są istotnie alar-
mujące.
  Wszedł osiemnastoletni Alv. Pomimo ogromnej dawki
dziedzictwa Ludzi Lodu, jaką miał we krwi, niewiele
w nim wskazywało na takie pochodzenie. Był niski jak
ojciec jego matki, dziad Mattias, szczupły, delikatnej
budowy, jasnowłosy. W twarzy uderzały skośne oczy
i wydatne kości policzkowe odziedziczone po ojcu,
Niklasie, a jego najbardziej charakterystyczną cechą był
rysunek ust, upodabniający go do elfa: wesoły, szelmow-
ski, żartobliwy.
  - Wybaczcie, że przybywam tak późno - wysapał
zdyszany. - Musiałem jeszcze naprawić narzędzie, które
się rozleciało, a parobcy nie bardzo umieli sobie z nim
poradzić. Słyszałem, o czym mówiliście. A jak właściwie
wyglądał ten stwór?
  - Och, plotka jest taka niesamowita - powiedział
Andreas, jego dziad. - Nie wolno nam we wszystko
wierzyć.
  - Dobrze, ale chcę ją usłyszeć - nalegał Alv. - Wygląda-
cie na bardzo zatroskanych, coś więc musiało w niej być.
  Niklas trzymał się Grastensholm i tam prowadził
gospodarstwo, za to jego syn Alv najchętniej przebywał
u dziadka Andreasa w Lipowej Alei. Uważał, że tam jest
bardziej potrzebny, i nikt w rodzinie przeciwko temu nie
protestował. Przyszedł na świat akurat w porę, by przejąć
odpowiedzialność za wszystkie trzy dwory.
  Kaleb wyprostował plecy.
  - Tak, niepokoimy się. Jest w tej historii coś przeraża-
jącego. Ten pijaczyna, którego znaleziono w rowie
najwyraźniej nie zdążył dokładnie wszystkiego wyjaśnić,
ale według tego, co słyszeliśmy, ta istota była potwornie
wielka.
  - Człowiek? - szybko zapytał Alv.
  - Hm... W każdym razie wydaje się, że miał ludzką
postać...
  - Tak. Ale nazywają go Szatanem. Czy to był Szatan?
  Poczuli się przyparci do muru bezpośrednim pytaniem
chłopaka.
  - Skąd mamy wiedzieć, jak wygląda Zły? - odparł
Kaleb. - A więc słuchaj, chłopcze: mężczyzna ujrzał jakąś
postać na tle księżyca, ze zmierzwionymi włosami spływa-
jącymi aż na ramiona. Wydawało się, że potwór ubrany
był w swego rodzaju zbroję, w żelazne rękawice i pancerz,
a na rękach i nogach miał skóry, ale temu pijakowi
z trudem przychodziły wyjaśnienia. Poza tym... - urwał
Kaleb.
  - Co takiego? - dopytywał się Alv.
  - Ta... istota miała niezwykle szerokie ramiona, two-
rzące jakby szpic...
  Wszyscy z lękiem pochylili głowy. Dobrze znali ten
opis...
  Alv milczał przez chwilę, po czym nagle wykrzyknął:
  - To chyba mogła być zbroja?
  - My też tak przypuszczaliśmy. Ale potem stwór się
zbliżył. Mocno utykał, jednak mężczyzna z rowu nie
widział jego stóp.
  Gdy Kaleb umilkł, Alv znów zadał pytanie:
  - A twarz? Czy ten człowiek widział jego twarz, czy jak
to nazwać?
  - Tak, widział twarz - odpowiedział Kaleb, odetchną-
wszy głęboko. - A właściwie widział jego oczy. Musisz
wiedzieć, że światło księżyca tak oświetlało potwora, że
jego twarz ukryta była w cieniu. Ale mężczyzna powie-
dział, że jego oczy płonęły jak żółty ogień. Zdawało się, że
potwór cały wypełniony jest ogniem, który wydostaje się
właśnie przez oczy. I bił od niego straszliwy gniew, gdy
pochwycił tego człowieka i wyciągnął go z rowu. Mężczy-
zna nic więcej już nie pamiętał.
  - Nie dostrzegł rysów twarzy?
  - No cóż, twierdził, że oczy sprawiały wrażenie
skośnych...
  Alv posmutniał, wiedząc, że przecież on sam ma takie
oczy.
  Kaleb powiedział w zamyśleniu:
  - Mężczyzna odniósł wrażenie, że ten potwór jakby
go... zwietrzył.
  - Jak zwierzę?
  - Nic w tym chyba dziwnego - sucho powiedział
Andreas. - Od tego pijaka w rowie z pewnością na całą
okolicę cuchnęło gorzałką. Nie, nie możemy dać się
ponosić fantazji. Musimy pamiętać, że to tylko plotka,
która mogła się rozrosnąć i zostać przeinaczona.
  - No właśnie - zgodził się Mattias. - Nie fantazjujmy,
zanim nie zdobędziemy pewniejszych informacji. Czy
wiadomo, dokąd ta bestia skierowała się później?
  - Powiadają, że chyba ku Christianu.
  - No cóż, tam pojmają go żołnierze.
  - Wątpię - mruknął Niklas.
  Kaleb, który osiągnął już piękny wiek siedemdziesięciu
siedmiu lat, ale umysł wciąż miał całkiem jasny, powie-
dział:
  - W każdym razie nie musimy zbyt serio traktować
wytworów wyobraźni pijanego człowieka.
  - Nie jestem tego taki pewien - zaprotestował And-
reas. - Nie podoba mi się to, co mówią, że przybył tu
z maleńkiej górskiej doliny na północy...
  - Och - westchnął Mattias.
  Alv, świadom, że będąc jedyną nadzieją całej rodziny
jest bardzo kochany i może pozwolić sobie na wiele
wykrzyknął:
  - Wielkie nieba! Kim wobec tego jest?
  Nikt nie odpowiedział. Dopiero dziad Alva, Andreas
odezwał się powoli:
  - Sądzę, że nie powinniśmy wciągać w to niebios
Alvie. I najlepiej będzie, jak zapomnimy o tych potwor-
nościach.
  - Nie - przerwał Niklas. - Nie wezwałem was tutaj
tylko po to, by rozprawiać o plotkach. Zwlekałem
z przekazaniem wam pewnej wiadomości, ale uważam, że
powinniśmy potraktować tę sprawę poważnie.
  Wyciągnął z kieszeni zwitek papieru.
  - Co tam masz? - zainteresował się Andreas.
  - List. Od Villemo.
  - Od Villemo? - powtórzył Kaleb. - Dlaczego napisała
do ciebie, a nie do nas?
  - Dostałem go parę dni temu, ale zrozumiałem dopiero
teraz, kiedy dowiedziałem się o przeżyciach tego pijaka.
  Po krótkiej chwili Kaleb poprosił:
  - Przeczytaj go zatem.
  Był pochmurny letni dzień. Siedzieli w starej części
Lipowej Alei, przy otwanych drzwiach do hallu, mogli
więc widzieć witraż Benedykta i namalowane przez Silje
portrety czwórki jej rodzonych i przybranych dzieci.
Niklas siedział w taki sposób, że jego wzrok padał na
wizerunek Sol. Nie wiedział, jak rozumieć jej szelmowski
uśmiech: czy miał dodawać im odwagi, czy też ostrzegał
przed niebezpieczeństwem?
  Zaczął czytać:
  Drogi Niklasie!
  Jak Wam się wiedzie na Grastensholm, w Lipowej Alei i na
Elistrand? Możecie wierzyć, że wiele o Was myślimy. Twoja
nieposkromiona krewniaczka, niżej podpisana, uspokoiła się
nieco na Morby i doskonale się z tym czuje, ale jakże często
marzy, by znów zobaczyć stare, kochane kąty. Czy to nie
straszne, że tak bardzo się postarzeliśmy? I ty, i Irmelin
skończyliście już w tym roku czterdziestkę, a mnie czeka to
w przyszłym. Dominik ma już całe czterdzieści trzy lata. To
właściwie okropne - mam mieć trzydzieści dziewięć lat, ja, która
czuję się tak młodo! W głębi duszy jestem równie szalona jak
wtedy, gdy miałam lat siedemnaście. No cóż, z każdym razie
- prawie. A mój syn Tengel... osiemnastolatek! Nie do wiary!
Powinieneś go teraz zobaczyć, jest fascynujący. Bardzo przystojny
i ma niezwykłą osobowość. U nas wszyscy mają się dobrze
i przesyłają serdeczne pozdrowienia.
  Nie o tym jednak miałam pisać. Niklasie, co się u was dzieje?
Dominik zupełnie oszalał! Wiem, że on potrafi odczuwać
zjawiska na odległość, ma do pewnego stopnia dar jasnowidzenia,
i teraz nie może znaleźć spokoju. "Musimy jechać do Norwegii,
Villemo - powtarza raz za razem. - Niklas nas potzebuje!"
"Niklas? - pytam wtedy. - Co chcesz przez to powiedzieć?"
  A wczoraj Dominik oświadczył: "Sądzę, że godzina wybiła,
Villemo. Zaczyna się to, do czego zostaliśmy wybrani. Ty, ja
i Niklas. Musimy jechać do Norwegii."
  Napisz więc do nas natychmiast, drogi Niklasie, i opowiedz
wszystko. Ja sama uważam, że naprawdę cudownie byłoby
nareszcie przystąpić do działania, jakiekolwiek ono miałoby być.
My dwoje czekaliśmy na to już od dzieciństwa. A ja, która
w widzeniu spotkałam Tengela Dobrego, wiem, że do czegoś
jesteśmy potrzebni. Napisz od razu!
  Wspaniale byłoby również oderwać się na chwilę od dworskiego
życia. To zabrzmi z pewnością jak przechwałka, ale wydaje mi
się, że jestem za silna dla tych wszystkich, którzy intrygują
i rozpychają się łokciami, by zdobyć większe przywileje...
  Niklas podniósł wzrok.
  - Pozostała część listu nie ma nic wspólnego ze sprawą.
Nie odpisałem jeszcze, nie wiązałem z nami bowiem
plotek o potworze zmierzającym na południe, ale według
opisu, jaki usłyszeliśmy od pijanego...
  Kaleb wstał.
  - A teraz jeszcze list ze Szwecji? Dominik nigdy sobie
niczego nie wmawia, powinniśmy go usłuchać, skoro ma
te swoje wizje czy jak to nazwać. Odpisz natychmiast,
Niklasie, i poproś, by przyjechali!
  Jednomyślnie przytaknęli.
  - Teraz rozumiemy powagę sytuacji - powiedział
Andreas. - Ale co się wydarzyło? Kalebie, ty byłeś
w Dolinie Ludzi Lodu. Co to może być?
  Wszystkie oczy skierowały się na Kaleba. Ten za-
stanawiał się długo.
  - Byłem wtedy jeszcze bardzo młody - zaczął. - I nikt
mnie o niczym nie uprzedził. Mogę więc opowiedzieć
tylko o tym, co sam widziałem.
  - To na pewno wystarczy - stwierdził Alv, ogromnym
szacunkiem darzący najstarszego w rodzie.
  Na wargach Kaleba pojawił się przelotny uśmiech.
  - O nie, z całą pewnością nie wystarczy.
  Znów znalazł się w smaganej wiatrem dolinie wysoko
w górach Trondelagu. Był wraz z trzema mężczyznami,
których nie znał wcześniej: Tarjeiem, Bardem i Bergfin-
nem. Poznali się dopiero w czasie długiej podróży
w pogoni za Kolgrimem. Wspominał podziw, jaki żywił
dla Tarjeia, i bezsilny żal, gdy Kolgrim uśmiercił wspania-
łego uczonego... Pamiętał rozmowę między nimi i strzęp-
ki zdań, niesionych przez wiatr do miejsca, w którym stał.
  Powoli powiedział:
  - Jedno jest pewne, Tarjei i Kolgrim o czymś wiedzieli.
Kolgrim krzyczał do Tarjeia, że ujrzał samego Szatana,
a Tarjei odpowiedział, że to niemożliwe. Opis pasował do
Tengela Złego.
  Andreas zacisnął dłonie na poręczy krzesła.
  - Och, nie, Niklasie, nie wolno ci się w to mieszać!
  Niklas przerwał ojcu wyrażającym zniecierpliwienie
ruchem ręki i dał znak Kalebowi, by mówił dalej.
  Mattias wtrącił:
  - Niklasie, kiedy będziesz pisał do Villemo, poproś, by
wzięli ze sobą księgę Mikaela o Ludziach Lodu. On
zapisał tam wszystko.
  - Dobrze. I co dalej, wuju Kalebie?
  - Cóż mam powiedzieć? - westchnął Kaleb. - To tylko
przypuszczenia, ale kiedy powróciliśmy z Doliny Ludzi
Lodu do domu, usłyszałem całą historię i mogę chyba
twierdzić, iż miejsce, w którym Tengel Zły spotkał
Księcia Ciemności, leży w samej Dolinie. Pamiętam także,
skąd nadbiegł, ba, przyleciał jak na skrzydłach Kolgrim,
krzycząc niby opętany. - Kaleb umilkł i podjął swą
opowieść dopiero po dłuższej chwili. - A potem po-
chowaliśmy Kolgrima w Dolinie. Później dopiero zro-
zumieliśmy, że razem z nim musieliśmy pogrzebać mand-
ragorę.
  Wszyscy zdawali sobie sprawę, czym była mandragora.
Klejnot rodowy, znajdujący się w posiadaniu Ludzi Lodu
od niepamiętnych czasów. Uważany za najszlachetniejsze
ze wszystkich czarodziejskich ziół, jakie mogło znaleźć się
w rękach człowieka. W krajach śródziemnomorskich
znany był zwłaszcza korzeń tej rośliny, kształtem przypo-
minający człowieka. Stanowił amulet chroniący przed
złem, a jednocześnie mógł być wykorzystywany do
unicestwiania wrogów, zdobywania bogactwa lub jako
ziele miłosne.
  Mandragora Ludzi Lodu nigdy jednak nie działała jako
opiekuńcza moc, wprost przeciwnie! A teraz spoczywała
w ziemi wraz z nieszczęśnikiem Kolgrimem.
  Twarz Alva wyrażała niedowierzanie.
  - Mandragora? Ona nie może chyba przemienić się
w żywego człowieka?
  - Nie, oczywiście, że nie - szybko odparł Mattias.
  - A Kolgrim? Czy on mógł...?
  - Chcesz powiedzieć, że mamy do czynienia z duchem?
- zapytał Andreas. - Że... Nie, to okropny pomysł!
  Zapadła cisza. Ci, którzy widzieli Kolgrima, zastana-
wiali się, czy możliwe, by on był Potworem. Wprawdzie
miał takie ramiona, oczy także, ale nigdy nie dolegało mu
nic w nogę. A zresztą Kolgrim był tylko czternastoletnim
chłopakiem, jeszcze dzieckiem właściwie, i wcale nie był
wysoki.
  - W jaki sposób, na miłość boską, miałby nagle ożyć?
- niepewnym głosem przerwał ciszę Mattias.
  - Może mandragora posiadała taką moc? - podsunął
Alv.
  Ta myśl była przerażająca. Chłopak, pogrzebany wraz
z czarodziejskim zielem, miałby obudzić się do życia,
wyrosnąć na mężczyznę i wrócić do rodzinnej wioski, by
się zemścić?
  Pierwszy opanował się Andreas.
  - Nie, nie wierzę w ducha Kolgrima! To już raczej
Tengel Zły!
  - Nie - zdecydowanie zaprotestował Kaleb. - Słysza-
łem, jak rozmawiali o nim Tarjei i Kolgrim. Wynikało
z tego wyraźnie, że Tengel Ziy był niewielkim, paskud-
nym stworzeniem o nosie przypominającym ptasi dziób.
  Mattias pokiwał głową.
  - Podobno Sol w wizji narkotycznej też go takim
ujrzała.
  - Rozumiem - powiedzial Andreas. - Pozostają więc
dwie możliwości: albo to sam Szatan, który wyszedł
przewietrzyć się na ziemię, albo też...
  Nie dokończył zdania. Uczynił to za niego Niklas:
  - Albo też mamy do czynienia z inną gałęzią Ludzi
Lodu.
  Te słowa nie zabrzmiały miło w uszach słuchających.
Wszystkich przejął smutek.
  - To nie może być! - zawołał Mattias. - Przecież oni
wszyscy zginęli! Ale przyszło mi na myśl co innego; inny
sposób rozwiązania zagadki. Kalebie, czy nie mówiłeś, że
zarówno Tarjei, jak i Kolgrim byli na strychu Grastens-
holm, zanim wyruszyli do Doliny Lodzi Lodu?
  - Tak.
  - To na nic - orzekł Niklas. - Większość z nas już tego
próbowała. Szukaliśmy, niczego nie znajdując. Kilka
pokoleń szukało. A kiedy Villemo poszła na górę z Ir-
melin, odczuła silny sprzeciw pochodzący z pewnej części
strychu. Stwierdziły, że to musiała być Sol, która pragnęła
je ostrzec. Prawdopodobnie Villemo przy swoich szcze-
gólnych zdolnościach znalazłaby coś, co mogłoby okazać
się dla niej niebezpieczne, a miała być w przyszłości
potrzebna. Tak sądziły dziewczęta, a ja się z nimi
zgadzałem. Jeszcze gorzej by się stało, gdyby poszedł tam
Dominik, bo on przecież ma niezwykłą intuicję. A nasze
szukanie nie ma sensu. I tak niczego nie znajdziemy.
  - Mam ochotę spróbować - orzekł Alv, w którym
obudziła się młodzieńcza żądza przygód.
  - Na twoim miejscu nie robiłbym tego - ostrzegał
dziad Andreas. - Poza tym nie masz żadnych nad-
przyrodzonych zdolności. Dzięki Bogu - dodał.
  - Tak. Bez względu na to, co znaleźli Kolgrim i Tarjei,
kryje się za tym groźna siła. Obaj musieli umrzeć, pamiętaj
o tym - stwierdził Kaleb.
  - Czy nie zanadto odbiegliśmy od tematu? - zapytał
Andreas. - Sądzicie, że ten potwór jest w drodze do nas?
  - Nic na to nie wskazuje - odparł Mattias. - Plotka
mówiła o Christianii.
  Weszła służąca i wszyscy się rozjaśnili. Zawsze tak się
działo, gdy widzieli Elisę, córkę Larsa i Marit, z maleńkiej
zagrody w lesie. Była wnuczką Jespera i prawnuczką
Klausa i Rosy. To właśnie Elisa była z nimi tej nocy, gdy
znaleziono poturbowanego szlachcica Skaktavla i urato-
wano mu życie. Wtedy rozbrykana jednolatka, teraz,
dwadzieścia lat później, nadal była radosna jak szczygiełek
i niefrasobliwa. Burza jasnych loków okalała wesołą
twarzyczkę, w której widziało się tylko błękitne, żywe
oczy i ładne białe zęby. Zadarty piegowaty nosek jak ulał
pasował do istotki, od której wprost biła ogromna radość
życia. Być może nie wyróżniała się ona szczególną
inteligencją, ale też nikt o to nie pytał; i tak rozumem
przewyższała wszystkich mieszkańców niewielkiej zagro-
dy. Myślała szybko i logicznie, choć w sposób prosty.
Wszyscy w Lipowej Alei darzyli ją szczerą sympatią. To
ona zajęła się prowadzeniem gospodarstwa po śmierci
ukochanej Eli, po której dostała imię.
  Zwróciła się do Andreasa:
  - Ile osób trzeba liczyć na obiad, panie Andreasie?
  - Wszystkich, którzy są tutaj teraz.
  Elisa policzyła obecnych i rzekła ze śmiechem w głosie:
  - A więc sześć.
  - Ależ nie, Eliso, jak ty liczysz? Jest nas tu tylko pięciu
- zdziwił się Kaleb.
  Dziewczyna roześmiała się, a cały pokój nagle jakby
wypełnił się blaskiem słońca.
  - Zawsze liczę pana Alva za dwóch, panie Kalebie, bo
on tyle zjada.
  - Wcale po nim nie widać - uśmiechnął się Andreas,
który czuł do wnuka wyraźną słabość. - Ale nakryj jeszcze
dla dwóch osób. Słyszałem, że Gabriella i Irmelin wybie-
rały się tutaj.
  Kiedy Elisa wyszła, Kaleb zapytał:
  - A więc będziemy czekać do czasu, gdy dostaniemy
odpowiedź od Villemo i Dominika?
  - Naturalnie - odparł Mattias. - I, Niklasie, podkreśl
w liście, że wszyscy gorąco pragniemy ich tu zobaczyć jak
najprędzej!
  - Tak - rzekł Kaleb w zamyśleniu. - Sądzę, że teraz
należy się spieszyć. Wspaniale będzie ujrzeć ich znów, ale
straszliwie się o nich boję. Czekaliśmy na ten moment
i wiedzieliśmy o tym przez całe ich życie, ale teraz się boję.
Nie spodziewałem się, że będzie to...
  Zadrżał. Chciał powiedzieć "śmiertelnie niebezpiecz-
ne", ale nie był w stanie tego wymówić.
  - Nasze biedne dzieci - szepnął Andreas.
  Żaden z nich nie wiedział, co czeka Ludzi Lodu. Kto
przeżyje to starcie, a kto nie.






        ROZDZIAŁ II


  W pewną noc późnego lata tajemniczy stwór przybył
do Christianii.
  Już tej pierwszej nocy właściciel piwiarni dostrzegł
cień czegoś, co pośpiesznie poruszało się ulicą, aie gdy
wyjrzał przez okno, zniknęło.
  Było to coś ogromnego, wyjaśniał później władzom
w twierdzy Akershus. Nie miał wątpliwości, bowiem
dokładnie pamiętał, jak wysoko sięgają cienie zwykłych
przechodniów. A to coś, będąc koło okna, na moment
przesłoniło je całe. Nie, nie potrafił powiedzieć, co to
było, gdyż oprawione w ołów szybki były nierówne
i prawie nieprzezroczyste. Pamiętał tylko, że zdjął go
dziwny strach, którego źródła nie mógł odgadnąć.
  Wkrótce nikt już nie wątpił, że mówił prawdę. W dwa
dni później w rynsztoku odkryto zwłoki ladacznicy. Na jej
ciele nie było żadnych oznak zadanego gwałtu, tylko oczy
wpatrywały się w nicość z niedowierzaniem i strachem.
Znaleziono ją niedaleko głównej ulicy, tuż przy miejscu,
w którym zwykle stała.
  Później strumieniem zaczęły napływać wieści, jedna
bardziej niezwykła od drugiej. Miały jednak punkt wspól-
ny: wszyscy twierdzili, że ujrzeli samego Złego, a w każ-
dym razie jego ofiary, które zostawia w ślad za sobą.
Christianię opanował paniczny strach. Czymkolwiek było
owo coś, grasujące nocą po mieście, pewien schemat
powtarzał się za każdym razem. Stwór krążył w po-
szukiwaniu jedzenia, a jeśli zaskoczyli go przy tym ludzie,
musieli zginąć. Często nie było widać żadnych śladów
walki, żadnych znaków na ciałach zmarłych; wydawało
się, że ofiary po prostu umarły ze strachu. Kiedy indziej,
najwyraźniej gdy świadek zanadto się zbliżył, znajdowano
go ze złamanym karkiem lub innymi obrażeniami.
  Wykładano pożywienie na przynętę, wokół której
czyhali żołnierze gotowi zastrzelić potwora, ale on w ta-
kich razach zawsze trzymał się z daleka. Niezawodny
instynkt dzikiego zwierza podpowiadał mu, gdzie czai się
niebezpieczeństwo.
  Zetknęło się już z nim wielu ludzi, którzy, dostrzegłszy
ledwie jego cień, rzucali się do ucieczki. Grasował nocą,
a nikt nie wiedział, gdzie kryje się za dnia. W małych,
ciemnych i brudnych uliczkach łatwo mu było się poru-
szać, błyskawicznie znikał w ciasnych przejściach, bra-
mach i zaułkach.
  Jego opis niezmiennie się powtarzał: olbrzymia sylwet-
ka, uderzająca niezwykłą dzikością. Nieliczni, którzy
zdołali dostrzec bodaj zarys jego twarzy, powtarzali, że
jest nawet piękna, ale w tak przerażający sposób, że za
żadne skarby świata nie chcieliby ujrzeć jej znów. Jego
"zbroja" zdawała się być ze skóry, a nie, jak mówiono
wcześniej, z żelaza.
  Wiele zainteresowania wzbudzała też stopa. Na jednej
nodze nosił teraz coś, co można było nazwać butem, drugą
zaś owijał w strzępy skóry. Być może w środku miał też
korę, ale nikt tego nie widział. Ta stopa była niepokojąco
krótka i wyraźne utykanie Potwora wzbudzało jeszcze
wiekszy strach.
  Nigdy dotąd kościoły w mieście nie były tak gorliwie
odwiedzane. W niepamięć poszły wszelkie protestanckie
obrządki. Masowo znoszono ofiary, wierząć, że zbawią
ofiarodawcę ode złego. Ludzie w Norwegii zwyczajni byli
zarazy i głodu, klęsk spowodowanych przez żywioły
i prześladowań ze strony władz. Jednak nigdy jeszcze sam
diabeł nie wędrował po ich ziemi i nie zbierał ofiar. Czy
niebiosa nie dostrzegały, co się dzieje? Czy nie widziały, że
Jego Wysokość z podziemnego królestwa uprawiał nielo-
jalną konkurencję i kradł dusze, zanim Pan zdążył je
osądzić? Czy tam, na dole, do tego stopnia zabrakło
grzeszników, że Szatan musiał brać ich siłą?
  Ludzi opanował nastrój fatalizmu. Na cóż było męczyć
się i trudzić, żyć jak Pan Bóg przykazał, by mieć nadzieję
na późniejsze lepsze życie, jeśli wydarzyło się coś takiego?
Smolarze przeżywali wielkie dni, wszyscy bowiem prag-
nęli naznaczać domy wizerunkiem krzyża, a smoła poczęła
się kończyć.
  Najbardziej jednak przerażał fakt, że tylko na ciałach
niewielu ofiar znajdowano oznaki przemocy. Twarze
zmarłych natomiast nieodmiennie nosiły ten sam wyraz...
Pewne było, iż umarli ze strachu. Chyba że...
  Nie, brakowało odwagi, by posuwać się myślami aż tak
daleko. W każdym razie głośno nikt nie śmiał powiedzieć,
że potwór umie zabijać nie dotykając swych ofiar. Żółte,
rozpalone oczy nie mogły chyba mieć takiej siły, to nie do
pomyślenia! Bo jeśli tak... Znaczyłoby to, że wśród ludzi
rzeczywiście jest diabeł. Żadne ziemskie stworzenie nie
posiada wzroku, który sam z siebie może zabijać!
  Utworzono specjalny oddział, składający się z mężnych
żołnierzy, którzy zgłosili się na ochotnika, pragnąc
unicestwić potwora grasującego w mieście. Przekonani
o swej niezłomności, brutalni, żądni krwi - mało było
w ich czasach zalegalizowanych orgii mordu, zwanych
wojnami - teraz radzi byli z nadarzającej się okazji
i postawionego przed nimi zadania.
  Gdyby tylko dostać go na odległość strzału! Ale on był
wrażliwy jak nikt inny, wyczuwał niebezpieczeństwo
z daleka i rozpływał się bez śladu.
  Nazwano go Potworem, a o charakterystycznych
śladach, pozostawianych na gliniastych ulicach, nadal
mówiono, że są śladami Szatana. Wszyscy byli pewni, że
wiedzą, co kryje się pod gałganami zawiązanymi na
krótszej stopie. Większość ludzi z miasta była przekonana,
że na ziemię zstąpił sam Szatan. Tak, wierzyli w to chyba
wszyscy. A może to tylko jeden z jego pomocników?
Prawdopodobnie tak myśleli żołnierze, bo na samego
diabła nie śmieliby podnieść ręki. Dla pewności mieli
jednak spory zapas kul ze srebra...
  Tylko Ludzie Lodu nastawieni byli nieco bardziej
sceptycznie, ale i oni nie mogli pojąć, skąd wziął się stwór
i czego szukał.
  Można było przypuszczać, że taka bestia będzie zabijać
i pożerać zwierzęta. Tak jednak się nie działo. Zwierzęta
domowe zostawiał w spokoju, nie połakomił się nawet na
ryby w rzece. Chętnie natomiast jadł pożywienie już
przygotowane, jak na przykład szynki czy suszone ryby,
wiszące na strychach spichrzy.
  Komendant specjalnego oddziału, kapitan Dristig
żałował, że bestia nie porywa zwierząt domowych. Kapi-
tan odznaczał się wyjątkową brutalnością i nie miał
żadnych skrupułów co do wystawiania na przynętę
żywych stworzeń. Uczynił tak kilka razy, ale bestia
zdawała się nie zwracać na to uwagi. Kapitan, żądny
sławy, którą mogłoby mu przynieść pochwycenie Po-
twora, miał wielką ochotę wystawić na przynętę człowie-
ka, ale to, niestety, nie leżało w zwyczaju. Jego towarzysze
byli zdania, że taka pułapka nie ma sensu. Kimkolwiek był
ten Potwór, istniała pewność, że to bestia inteligentna.
Nigdy nie dałaby się oszukać w tak dziecinnie prosty
sposób.
  Nikt nie śmiał wychodzić nocą. Ulicznice i inne
budzące się do życia po zmroku indywidua przeżywały
ciężkie czasy. Ludzie obawiali się poruszać po ulicach
nawet za dnia. Rozpoczęła się masowa ucieczka z miasta.
  Kapitan Dristig niecierpliwił się coraz bardziej. Drę-
czyło go niewypowiedzianie, że nie dane mu było zoba-
czyć Potwora. Także żaden z jego ludzi nie ujrzał nawet
czubka nosa tego, o którym mówili wszyscy.
  W głowie kapitana kołatała pewna myśl. Choć miał
świadomość, że jego plan wykracza poza przyjęte normy,
nieustannie go rozważał. W końcu stwierdził, że jeśli
krzyż przygniatający ludzkość ma zostać zdjęty z jej
grzbietu, trzeba również ponieść ofiarę. I podjął decyzję:
Tak, tak zrobię.
  Kapitan Dristig odzyskał pewność siebie, znów był
zadowolony i pełen energii.
  Wiedział o pewnym chłopcu, nieszczególnie kocha-
nym we własnej ubogiej rodzinie. Chłopiec był kaleką
i nigdy nie otrzymał imienia. Nazywano go tylko Kulaw-
cem. Nie panował nad ruchami nóg i ramion, jego mowa
była jedynie wiązką niewyraźnych dźwięków, a kiedy
próbował coś powiedziee, twarz wykrzywiał mu grymas.
Gdy chodził, nogi nie chciały go słuchać, a ręce dziwnie
się wyginały. Był przedmiotem drwin i prześmiewek całej
ulicy, bo z takich jak on zawsze wolno było się naigrywać.
Rodzice chłopca, otoczeni dużą gromadką dzieci, nigdy
nie poświęcali mu czasu. Musiał więc chodzić w tych
samych łachmanach kilka lat z rzędu, a kiedy ubranie już
z niego spadało i trzeba mu było sprawić nowe, narzeka-
niom nie było końca. Rodzice krzyczeli, ile to on ich
kosztuje i jak boleśnie dotknął ich los, obdarzając takim
potomkiem. Sąsiedzi ciągle napomykali o karze za grze-
chy, a to jeszcze bardziej rozsierdzało rodziców. Byli
pewni, że nie zasłużyli sobie na takie skaranie boskie jak
ten Kulawiec.
  Kapitan Dristig kupił od nich Kulawca za dwa
błyszczące talary. Rodzice uznali, że dokonują znakomitej
transakcji, i nie pytali nawet, co komendant zamierza
uczynić z chłopcem.
  Kulawiec miał wówczas jedenaście Iat. Usiłował coś
powiedzieć, kiedy kapitan przyszedł go zabrać, ale nikt nie
rozumiał jego mowy. Nikt nie widział łez w oczach
chłopca, a jeżeli nawct ktoś je dostrzegł, to i tak udawał, że
ich nie zauważa.
  Kiedy mały kaleka opuszczał ulicę, ciągnięty za ramię
przez kapitana, rodzice i rodzeństwo kłócili się zawzięeie
o podział spadłego im jak z nieba majątku.
  Kapitan Dristig stał w cieniu muru i z dumą przyglądał
się swemu dziełu.
  Wokół maleńkiego ryneczku leżało trzech jego ukry-
tych ludzi, trzymając w pogotowiu nabite strzelby. On
sam znajdował się w bezpiecznym miejscu i spoglądał na
placyk, na którym nie było niczego poza studnią i latarnią.
Na środku ryneczku, w świetle latarni, stał Kulawiec, za
nogę przykuty łańcuchem do słupa przy studni.
  Żałosne jęki chłopca docierały aż do uszu kapitana. No
cóż, niedługo już będziesz użalać się nad swoim losem
pomyślał, utwierdzając się w przekonaniu, że postępuje
naprawdę po ludzku. Dużo lepiej będzie ci w niebie, bo
czyż nie jest napisane, że tacy jak ty wejdą tam pierwsi?
  Noc była ciemna, ciężkie niebo zawisło nad uśpionym
miastem. Wszystkim ludziom nakazano usunąć się z po-
bliskich uliczek. Ciemność rozświetlała tylko latarnia na
rynku.
  Od chłopca dochodziło rozpaczliwe, wyrażające skar-
gę wycie. Wyj sobie, myślał kapitan Dristig. Wyj tak, żeby
cię usłyszał i zainteresował się tobą! On nienawidzi ludzi
to przynajmniej jest pewne. A tu podaje mu się człowieka
jak na srebrnym półmisku!
  Kapitan zaśmiał się cicho, zadowolony.
  Biedny pustogłowy dzieciuch, niczego nie pojmuje,
myślał o chłopcu. Ale to przecież wola boska, że tacy mają
niczego nie pojmować. Chociaż... powiadają, że kaleki są
dziełem diabła, bo on rzuca przekleństwo na rodziców
i obdarza takimi odmieńcami. Dobrze im tak! A teraz
przyjdzie pomocnik diabła i zabierze, co do piekła należy!
  I znów zachichotał z własnego żartu. Nie wiedzieć
czemu, kapitan Dristig tego wieczoru był niezwykle
rozbawiony.
  Kulawiec miał uczucie, że przygniata go coraz większa
bezsilność, i znowu wydał z siebie żałosny jęk. Nie
rozumiał, dlaczego tak tu stoi, czym zawinił tym razem.
Wiedział tylko, że człowiek o złych oczach zabrał go
z domu.
  Kulawiec przywykł do kopniaków i razów, nie znał
niczego innego. Myślał, że jest najgorszym dzieckiem pod
słońcem, skoro nikt go nie kocha.
  Kulawiec potrafił myśleć, mimo że nie umiał się
wysłowić i nikt nie zatroszczył się, by nauczyć go
czegokolwiek. Jego samotna duszyczka spragniona była
czułego słowa, odrobiny pieszczoty lub choćby ciepłego
spojrzenia.
  Słyszał, jak pozostali członkowie rodziny rozmawiali
o kościele. Mówili, że tam można znaleźć pomoc i pocie-
chę we wszelkiej biedzie, chorobie i potrzebie. Kiedyś
wybrał się do kościoła. Zajęło mu to dużo czasu, nie
najlepiej przecież radził sobie z chodzeniem, najczęściej się
czołgał. Nie lubił też stykać się z obcymi ludźmi, bowiem
w najlepszym razie gapili się na niego, czyniąc znak krzyża
i szepcząc za jego płecami. Gorzej było, gdy atakowali
i obrzucali go stekiem wyzwisk.
  Wtedy jednak odważył się dojść aż do drzwi kościoła.
Uczepił się ich, wstał i z wielkim wysiłkiem udało mu się je
otworzyć. Dojrzał go jednak pastor, idący środkiem
świątyni - nikogo innego tam wtedy nie było - i wypędził
go stamtąd, poszturchując i krzycząc:
  "Przepadnij, Szatanie! Co ty sobie wyobrażasz, po-
krako? Chcesz zbezcześcić dom boży?"
  Kulawiec oderwał się od gorzkich wspomnień. Bał się
rozpaczliwie, czuł się bezgranicznie samotny i nie rozu-
miał, dlaczego został przywiązany. Zdawał sobie jednak
sprawę, że nie wróży to nic dobrego.
  Drgnął.
  W nocnej ciszy dobiegło go coś, co zwielokrotniło jego
lęk.
  Kroki. Powolne, utykające kroki...
  Ten człowiek kuleje tak samo jak ja, pomyślał. Ale
w tych krokach jest coś złego, groźnego. Tak bardzo się
boję. I nie ma nikogo, kto by mi pomógł!
  Kroki zatrzymały się gdzieś w pobliżu. Kulawiec
wyczuwał, że coś kryje się w wąskim zaułku. Czuł, że ktoś
mu się przygląda. Oczy w ciemnościach.
  Osunął się na kolana. Nigdy nie nauczył się modlić,
a jego spotkanie z domem bożym nie wypadło najlepiej.
W poczuciu beznadziejności wybuchnął płaczem. Szlo-
chał i łkał nie tyle ze strachu, ile z bezsilności w obliczu
tego, co nieuniknione. Jednak nawet płacz go męczył, nie
panował bowiem nad mięśniami twarzy i kiedy chciał
płakać, wykrzywiał się tylko i czuł się jeszcze gorzej.
  Było tak dziwnie cicho. Kulawiec otarł oczy i na-
słuchiwał.
  Nie widział tego czegoś kryjącego się w cieniu, ale
teraz czuł, że już go tam nie ma. Zaskoczony znów
wybuchnął szlochem. Co się mogło stać?


  Kapitan Dristig zadawał sobie to samo pytanie.
  On także usłyszał kroki i z radości zatarł ręce. Słyszał
też, jak żołnierze wygodniej układają się na swoich
stanowiskach, czujni, gotowi do strzału.
  Ktokolwiek jednak stał tam w cieniu, teraz zniknął.
Czyżby odkrył jego ludzi? To niemożliwe, przecież gałęzie
tak dobrze ich osłaniały.
  Nasłuchiwał aż do bólu uszu, wokół jednak panowała
grobowa cisza. Gdzieś daleko zaczął szezekać pies, mono-
tonnie, bez nadziei na odpowiedź, ale tu, przy rynku, nie
było najlżejszego szmeru, nawet szczur nie przemknął
wzdłuż ściany ani nie zaszeleścił liść...
  I nagle drgnął na dźwięk zduszonego charkotu, dobie-
gającego od strony ukrytych żołnierzy. Wytężył wzrok,
ale ujrzał tylko ogromny, poruszający się szybko cień,
pochylony nad mężczyznami.
  - Strzelajcie! Do diabła, strzelajcie! - wrzeszczał.
  Było już jednak za późno. Jeden za drugim rozległy się
trzy złowieszcze trzaski, po czym cień znów wzniósł się
wysoko nad mężczyznami i zawrócił w ciemność.
  Kapitan Dristig, nie dbając dłużej o sławę swego
imienia, wziął nogi za pas. Uciekał tak szybko, jak tylko
potrafił.


  Kulawiec nie podnosił się z klęczek, sparaliżowany
lękiem. On także niczego nie widział, domyślał się tylko,
co wydarzyło się na górze. Serce tłukło mu się o żebra tak
mocno, jakby miało rozerwać się na kawałki. Jeśli tam
było zwierzę, zejdzie na dół, do niego, a on nie może się
uwolnić.
  Jęcząc ze strachu ciągnął i szarpał łańcuch, ale czy mógł
mieć aż tyle siły?
  Nagle znów usłyszał kroki i struchlały zapatrzył się
w stronę, z której dochodziły. Coś oderwało się od mroku
ulicy i wstąpiło w krąg światła rzucany przez migoczącą
latarnię.
  Kulawiec patrzył i patrzył. Szeroko otworzył oczy,
a z gardła wydostało mu się kilka nieartykułowanych
dźwięków. Ciałem zaczęły wstrząsać konwulsyjne drga-
wki i, jak zawsze gdy się denerwował, w sposób nie
kontrolowany poruszał głową i ramionami.
  Opadł bezwładnie na ziemię.
  Przerażajacy stwór, który ukazał się przed nim, za-
trzymał się przy jego głowie. Tuż przy sobie Kulawiec
ujrzał parę stóp... tak różnych, jakby nie należały do tej
samej osoby.
  Usiłował podnieść wzrok, ale w głowie kręciło mu się
tak, że wszystko widział niby przez mgłę. Przesuwał oczy
coraz wyżej i wyżej, ale to coś zdawalo się nie mieć końca.
  Aż wreszcie ujrzał twarz, bardziej potworną niż kiedy-
kolwiek śniło mu się w najokropniejszych koszmarach.
Dostrzegł górną wargę, unoszącą się jak u rozwścieczone-
go psa; błysnęły ostre białe zęby. Oczy wpatrzone w żałos-
ny strzępek człowieka miały przedziwną barwę. Z gardła
potwora wydobywał się straszliwy syk.
  Kulawiec zdawał sobie sprawę, że nadeszła jego
ostatnia godzina. Nie miał do kogo skierować swych
modlitw, nigdy bowiem nie słyszał o Bogu ani o Jezusie,
a pastor w kościele krzyczał, że nie wolno mu bezcześcić
domu bożego. Nie było więc absolutnie nikogo, do kogo
mógłby się zwrócić o pomoc. Błagalnie popiskiwał niemal
do utraty tchu, ale wiedział, że od stwora, który stał przy
nim, nie może spodziewać się żadnej łaski.
  Potworny zwierz, czy co to było, nagle pochylił się nad
nim. Kulawiec osłonił głowę ramionami i skulił się
w sobie. Poczuł gwałtowne szarpnięcie, a potem usłyszał,
jak nierówne kroki oddalają się niemal bezszelestnie.
  Nie wierząc, że ciągle jeszcze żyje, wyprostował się.
Rozejrzał się dokoła. W pobliżu nie było nikogo ani
niczego, usiadł więc z wielkim trudem.
  Łańcuch już go nie trzymał! Przyjrzał mu się, za-
skoczony. Był oderwany od słupa i lużno zwisał wokół
jego nogi.
  Chwila upłynęła, zanim prawda datarła do świadomo-
ści chłopca. Kiedy już zrozumiał, co się stało, zaczął na
czworakach uciekać z tego miejsca, poruszając się szybciej
niż kiedykolwiek.
  Nie miał pojęcia, gdzie się znajduje. Kiedy wydostał się
na lepiej oświetlone ulice, ujrzał ludzi na wozach załado-
wanych dobytkiem, zmierzających w jednym kierunku.
Wozów nie było wiele; w ciągu kwadransa naliczył ich
trzy.
  Kulawiec nie mógł zapytać o drogę. Nie wiedział, jak
nazywa się jego ulica, a gdyby nawet wiedział, to i tak nikt
nie zrozumiałby jego mowy.
  Jedyne, co mógł zrobić, to wybrać ten sam kierunek co
wozy. W ten sposób Kulawiec opuścił swe rodzinne
miasto, Christianię, i znalazł się na wsi, której do tej pory
nie widział. Chwilami szedł, to znów się czołgał, a ze-
rwany łańcuch przez cały czas ciągnął się za nim, po-
brzękując tak, że z daleka już było go słychać - niemal jak
dzwonek, obwieszczający dżumę. W ludzkich oczach
Kulawiec i tak nie był więcej wart niż człowiek dotknięty
zarazą.


  Masowa ucieczka nie trwała zbyt długo. Wkrótce
bowiem stwierdzono, że Potwór także opuścił miasto.
  Wtedy właśnie przed doborowym oddziałem kapitana
Dristiga otworzyła się możliwość unicestwienia Pntwora.
  Udało się na czas zdobyć odpowiednie informacje.
Potwór popełnił niesłychane jak na siebie głupstwo,
prawdopodobnie dlatego, że nie znał okolic wokół
Christianii. Wybrał się na wyspę - Ladegaardsoen, zwaną
również Bygdoen, wierząc, że należy ona do stałego lądu.
Z lądem wiązała ją jednak tylko wąziutka grobla, stano-
wiąca jakby most. Istniały plany, by zasypać cieśninę
między wyspą a lądem i w ten sposób utworzyć półwysep,
ale to nałeżało do przyszłaści. Na razie Ladegaardsoen
była tylko wyspą i niczym więcej.
  Niepojęte, jak Potwór wpadł na myśl, by tam się
skierować. Domniemywano, że szukał czegoś szezególne-
go.
  W każdym razie tetaz go mieli, chyba że potrafił
pływać albo też zapaść się pod ziemię. Dla wielu pewne
było, że to ostatnie nie jest mu obce.
  Komendant, kapitan Dristig, postanowił na stałe
wystawić straże przy kamiennym moście: grupę ludzi
uzbrojoną w działa i inną broń palną. Pozostała część jego
ludzi skierowała się w głąb wyspy, a panieważ oddział
został wzmocniony liczebnie, mogli posuwać się tyralierą,
wszyscy uzbrojeni po zęby.
  Kapitan nie przejął się wcale utratą trzech najbardziej
bezwzględnych ze swych podwładnych; mógl wybierać
spośród tuzinów ochotników.
  Dla pewności wziął ze sobą także trzech pastorów,
choć wcześniej pewien bezgranicznie oddany Bogu du-
chowny, który próbował zmierzyć się z Potworem
w Christianii, został niemal dosłownie zdmuchnięty z po-
wierzchni ziemi. Pastor ów zbliżył się do Potwora bardziej
niż pozostali. Niemal patetyczny w swej odwadze, z Biblią
uniesioną wysoko, by z daleka już widoczny był krzyż,
głośno odmawiając modlitwy i formuły mające odegnać
demony, poszedł na podwórze, gdzie, jak zauważono
skierowała się wcześniej bestia. Na podwórze nie wy-
chodziły żadne okna, ale ludzie ukryci nieco dalej w głębi
ulicy ujrzeli, w jakim tempie pastor opusaczał bramę.
Potykając się, zgięty wpół, szedł tyłem, a potem padł
martwy na ulicy, wiernie do końca trzymając wzniesianą
Biblię.
  Nikt nie wątpił, że Potwór stanowi straszliwe niebez-
pieczeństwo dla miasta, ba, nawet dla całego kraju.
  Kapitan nigdy nie powrócił na maleńki rynek. Innym
pozastawił zajęcie się zmarłymi żołnierzami. Nie zatrosz-
czył się także o los Kulawca. Był przekanatay, że chłopiec
nie żyje, a nawet jeśli żyje, to z pewnością znalazł się ktoś,
kto go uwolnił. Los Kulawca obchodził go tyle, co
zeszłoroczny śnieg.
  Mężczyźni przeszukujący Ladegaardsoen nie bali się
Potwora. Byli silni brawurą i głupotą. Przekonani o włas-
nej niezwyciężoności, nie wątpili, że uda im się schwytać
takie kalekie zwierzę, jak nazywali bestię. Kapitan nigdy
nie poniósł żadnej porażki, stąd wzięło się jego żołnierskie
imię - Dzielny, a jego dewiza brzmiała: "wszystko można
zwyciężyć brutalnością". Co prawda używał on słowa
"niezłomność", ale to w niczym nie zmieniało istoty
rzeczy.
  Cały dzień zajęło im przeszukanie wyspy. W końcu
jednak Potwór został osaczony na cyplu w południowej jej
części.
  Był to teren lesisty, trudno dostępny. Kapitan Dristig
miał świadomość, że polowanie nie może obyć się bez
ofiar. Co prawda Ladegaardsoen uprzednio dokładnie
oczyszczono i wszyscy mieszkańcy opuścili wyspę, pełni
podziwu dla śmiałków gotowych poświęcić życie dla
kraju, ale jego ludzie... Gotowało się w nim z gniewu.
Tyle razy już widzieli tę bestię. Strzelali do niej, ale tak
bardzo starali się trafić, że pewnie dlatego pudłowali.
Stracił już jedenastu żołnieny. Niektórzy polegli w bez-
pośredniej walce. Idioci, na co oni liczyli? Reszta...
Trudno było to przyznać, ale umarli. Ot tak, po prostu.
Nie został nikt, kto mógłby wyjaśnić, w jaki sposób do
tego doszło.
  Kapitanowi jak do tej pory nie udało się ujrzeć
tajemniczej istoty. Był jednak przekonany, że jej dopad-
nie. Wiedział dokładnie, jak należy postępować. Gdyby
tylko dano mu szansę!
  Właśnie teraz nadarzyła się odpowiednia okazja. Po-
twór wpadł w pułapkę. Był na samym krańcu cypla
i ukrywał się w gęstych zaroślach. Otaczał go gęsty mur
świetnie wyszkolonych żołnierzy, pałających śmiertelną
nienawiścią.
  Kapitan poprosił, by na ochotnika zgłosili się tropicie-
le. Oczywiście najchętniej poszedłby sam, wyjaśnił, ale kto
w tym czasie dowodziłby oddziałem? Ze wszystkich,
którzy się zgłosili z żądzą krwi pałającą w oczach, wybrał
dwóch twardych, okrutnych wojaków, pewnie nacis-
kających na spust.
  Tropiciele zniknęli w zaroślach. Pozostali czekali
w nadziei, że wystraszona bestia zacznie uciekać. Wtedy
będą ją mieli!
  Nic jednak się nie działo.
  Nagle jeden z mężczyzn w szeregu krzyknął:
  - Patrzcie! Tam, tam na szczycie, pod skałą! Tam jest!
  Wszyscy go teraz dostrzegli. Skulony, usiłował skryć
slę wśród gałęzi i trawy. Pilnie obserwował każdy ruch
w lesie.
  - Strzelać! - wrzasnął kapitan Dristig do otaczających
go ludzi.
  - Za daleko - odpowiedzieli chórem. - Nie doniesie!
  Kapitan już chciał rozkazać, by podeszli bliżej, ale wtedy
mogłaby się przerwać tyraliera, a tego należało unikać.
  - Sam go wezmę! - wykrzyknął zaślepiony gniewem.
Nie zapomniał porażki, jaką poniósł na rynku. Pognał
naprzód, jak rozdrażniony byk torował sobie drogę przez
las.
  - Przecież on nie jest uzbrojony, czegóż więc się bać?
- mówił do siebie.
  Broń, którą miał przy sobie, można by zaliczyć niemal
do ciężkiej artylerii, dlatego czuł się nadzwyczaj pewnie.
  Zanim jednak zdążył przybliżyć się na odległość
strzału, w lesie rozległ się huk. Jeden z tropicieli znalazł się
dostatecznie blisko Potwora.
  - Do diabła - syknął przez zęby kapitan. - A już go
prawie miałem!
  Osobista chwała wymknęła mu się z rąk.
  Stwór na szczycie wzgórza poderwał się i zniknął za
kamiennym blokiem.
  - Traftłem go! - krzyczał podniecony tropiciel. - Za-
strzeliłem tego diabła!
  Kapitan Dristig dotarł do tropicieli. Jeden z nich
triumfalnie wymachiwał strzelbą w powietrzu.
  - Trafiłem go, on nie jest nieśmienelny! Zastrzeli-
łem najstraszniejsze monstrum w historii Norwegii! Je-
stem bohaterem! Spojrzałem mu prosto w oczy, one
były...
  Wzrok zaczął mu dziwnie mętnieć. Kąciki ust opadły
w dół, opuściła się szczęka.
  - Pomóżcie mi - szepnął zdumiony. - Myślę, że...
  Nagle nogi odmówiły mu posłuszeństwa. Upadł do
przodu, przetoczył się na plecy i zastygł, a jego nierucho-
mo patrzące w niebo oczy wyrażały paniczny strach.
  - Nie żyje? - z niedowierzaniem zapytał kapitan. - Ale
przecież on nawet nie zbliżył się do bestii!
  - Sam przecież powiedział: spojrzałem mu w oczy
- mruknął drugi tropiciel.
  Kapitan usiłował wszystko to zrozumieć, ale myśli,
niespokojne jak spłoszone ptaki, przelatywały mu przez
głowę.
  W tym momencie kątem oka dostrzegli poruszający się
cień.
  Potwór na skale znów się podniósł. Wydawał się
dwa razy większy, ale oczywiście było to tylko złudze-
nie.
  - Chodźmy, uciekajmy - wymamrotał pozostały przy
życiu tropiciel.
  Kapitan nie tracąc rezonu zakomenderował:
  - Wycofujemy się, by jeszcze raz omówić plany.
  Wycofywał się jednak niezwykle szybko, byle tylko jak
najprędzej ujść z zasięgu wzroku stojącego na skale
stwora.






        ROZDZIAŁ III


  W dawnym pałacyku myśliwskim na Morby w Szwecji
panował nieopisany rozgardiasz. Dominik i Villemo
niespodziewanie wyjeżdżali do Norwegii. Cały dom stanął
na głowie.
  Na górze w sypialni Dominik z trudem usiłował
znaleźć odpowiednie na podróż ubranie. Villemo miała
bardzo szczególny sposób przeszukiwania szuflad i szaf:
to, co jej przeszkadzało i nie było akurat potrzebne,
rzucała za siebie, na środek komnaty. Później pokojówka
sprzątnie, mówiła beztrosko.
  - Villemo - powiedział Dominik zniecierpliwiony.
- Rozrzucasz bieliznę u mych stóp, tak jak inni rzucają
róże!
  - A może to jakaś subtelna aluzja - zadrwiła, wynurza-
jąc się z głębi renesansowej komody.
  - Czy masz jakiś powód do narzekań?
  - Nie, och, nie, nigdy w świecie - roześmiała się
Villemo. - Dominiku, czy nie widziałeś moich najlep-
szych koronkowych rękawiczek?
  - Czy to nie te, w których ostatnio pełłaś grządki
warzywne?
  - No wiesz, aż taka głupia mimo wszystko nie jestem!
Ale, tak, to prawda, tak właśnie było! Och, najdroższy, jak
się to wszystko potoczy?
  - Z warzywami?
  - Nie! Z tym Potworem, o którym pisał Niklas. Bardzo
mnie to wzburzyło.
  - Z Potworem na pewno wszystko będzie dobrze.
Mniej jest pewne, co będzie z nami.
  - Czy nawet dzisiaj musisz mnie chwytać za słowa?
  Dominik zatrzymał się i ujął w dłonie twarz żony.
  - Jedyne, co mogę powiedzieć z całą pewnością, to
tylko to, że moje mgliste przypuszczenia i odczucia
związane z tym, co dzieje się w innych miejscach, stały się
nagle straszliwie ostre. Dzięki Bogu, że przyszedł ten list
od Niklasa, inaczej oszalałbym chyba wiedząc, a jedno-
cześnie nie wiedząc niczego.
  - Rozumiem, co musisz teraz czuć.
  Popatrzył na nią badawczo.
  - Wydajesz się taka młoda, Villemo. Wcale się nie
zmieniłaś przez te wszystkie lata. Pozostajesz taka nie-
prawdopodobnie młoda...
  Villemo spoważniała.
  - Wiem. Sama to widzę. I twój ojciec także to
ciągle powtarza. Tak jakbym zatrzymała się w roz-
woju.
  - Nie, to nie jest właściwe określenie, bo twoje myśli
są dojrzałe. I masz silną osobowość, charakter tak sta-
nowczy, że te wszystkie nadęte damy na dworze na
twój widok wpadają w popłoch. One się ciebic boją,
Villemo. Boją, że para królewska będzie cię cenić wyżej
od nich.
  - Wiem o tym. Cudownie będzie odetehnąć trochę
wiejskim powietrzem w Norwegii. Zapomnieć o tej
przeklętej etykiecie. Nie, nie chcę narzekać, Dominiku.
Pękałam ze śmiechu, tak bawiły mnie ich intrygi, a i cały
przepych dworski jest wspaniały!
  Uśmiechnął się przelotnie, roztargniony, i wrócił do
własnej myśli:
  - Nie, mnie się wydaje, że ty... albo raczej twoje siły,
twoje możliwości oszczędzano na co innego.
  - I teraz właśnie nadszedł czas?
  - Na to wygląda.
  Zebrała się na odwagę.
  - Dominiku... W twej postawie jest coś, co mnie
przeraża. W oczach...
  Dominik głęboko odetchnął.
  - Tak. Masz rację. Boję się.
  - Wyczuwasz... bliskość śmierci, prawda?
  Upłynęła chwila, zanim odpowiedział:
  - Tak. Niestety tak, i to sprawia, że strach mnie
obezwładnia. Gdybym tylko mógł zostawić cię w domu...
w bezpiecznym miejscu.
  - O tym możesz zapomnieć. Natychmiast - odpowie-
działa ostro. - Wiesz dobrze, że jestem w to zamieszana co
najmniej w tym samym stopniu co ty.
  - Tak. To prawda.
  Rozległo się delikatne pukanie do drzwi, po czym
ojciec Dominika, marzyciel Mikael, zapytał taktownie:
  - Czy mogę wejść?
  - Oczywiście - odpowiedziała Villemo: - Prosimy!
  Odruchowo rozejrzeli się po komnacie, by sprawdzić,
czy wszystko jest w należytym porządku, i przerazili się
panującym bałaganem.
  Viilemo szybciutko pozbierała intymne części swojej
garderoby i upchnęła je do jednej z szuflad.
  Wszedł Mikael, mężczyzna sześćdziesięcioletni, o przy-
prószonych siwizną włosach, z wyrazem rozmarzenia
w łagodnych oczach. Dźwigał kilka ogromnych ksiąg.
  - Tu są opowieści o Ludziach Lodu. Ale, jak
wadzicie, nie jest to tylko jedna książka. Gdyby zostały
wydrukowane, byłyby z pewnością mniejsze, ale to
przecież kronika rodzinna i wszystko pisane jest ręcz-
nie...
  - Będziemy na nie bardzo uważać, ojeze - powiedział
Dominik z szacunkiem. - Gdgby przepadły, byłaby to
niepowetowana strata.
  Mikael przytaknął skinieniem głowy.
  - Czy jesteście już gotowi do wyjazdu?
  - Jutro rano wyruszamy. Villemo dworskie życie tak
rozleniwiło, że zaplanowała podróż powozem, ale ja
byłem bezwzględny i kategorycznie odmówiłem, bo czas
nagli. A poza tym jazda konna dobrze jej zrobi.
  - Młody Tengel i ja będziemy się sobą nawzajem
opiekować do waszego powrotu - zapewnił ojciec.
  Jeśli wrócimy, pomyślała ze smutkiem Villemo.
  - To świetnie. Dobrze wiedzieć, że przynajmniej wy
dwaj będziecie bezpieczni.
  - Ja także się niepokoję - westehnął Mikael. - Choć
wszyscy zawsze wiedzieliśmy, że musicie przez to przejść,
nie spodziewaliśmy się aż tak wielkiego zagrożenia.
Niczego nie pojmuję! Skąd można wiedzieć, że ta bestia
wywodzi się z Ludzi Lodu?
  - To wcale nie jest pewne - odparł Dominik, dyskret-
nie wsuwając głębiej pod łóżko zapomniany koronkowy
drobiazg Villemo. - Mamy tak mało informacji, musimy
zdobyć ich więcej w Norwegii.
  - On nie rzuca się na zwierzęta - powiedziała zamyś-
lona Villemo.
  - To naturalne - odrzekł Mikael. - Człowiek, który tak
różni się od wszystkich ludzi, woli trzymać ze zwierzęta-
mi. Wśród nich czuje się lepiej. Wydaje się, że jego
nienawiść dotyczy całego gatunku ludzkiego.
  - Tak - zgodziła się Villemo. - Albo też zabijanie leży
w jego naturze.
  Dominik, jakby nie słysząc jej słów, rzekł:
  - Jak zrozumiałem z listu Niklasa, ten potwór czegoś
szuka. Mniej więcej wie, o co mu chodzi, ale krąży po
omacku.
  - Nie podoba mi się to - stwierdził Mikael.
  Villemo popatrzyła na niego i ze zrozumieniem poki-
wała głową.
  - Dobrze rozumiecie jego zachowanie, teściu, prawda?
- uśmiechnęła się ze smutkiem. - Kto bowiem szukał
towarzystwa maleńkiego szczeniaka, będąc tak samotnym
w Inflantach? Kto bezdomny krążył po świecie, wiedząc,
że gdzieś musi być jego miejsce, ale nie wiedział, gdzie?
  - No właśnie - przyznał Mikael. - Ten z Ludzi Lodu,
kto zbyt oddali się od swych krewnych, zawsze będzie
zbłąkany. Musi ciągle szukać.
  - I dlatego przypuszczacie, że chodzi o jednego z nas?
  - Obawiam się, że tak. Oczy, ramiona, no i za-
chowanie wskazują na jednego z dotkniętych Ludzi
Lodu.
  - Ale skąd wobec tego mógł się wziąć?
  - Oto pytanie! Jakaś gałąź rodu, o której nie wiedzieliś-
my...
  Villemo zamyśliła się.
  - Ale jeśli my należymy do wybranych... To by
znaczyło, że on jest niebezpieczny dla rodu, prawda?
  - Wszystko na to wskazuje. Ale kim on, na miłość
boską, może być?
  Nadstawili uszu, słysząc wesoły szczebiot dziecięcych
głosów dobiegający z podwórza.
  - Spójrzcie - uśmiechnął się Dominik. - Dziewczynki
z rodu Oxenstiernów znów rzuciły się na Tengela. Wprost
go ubóstwiają!
  - Tak, i chociaż on twierdzi, że są męczące, jest bardzo
dumny z ich uwielbienia - dodał Mikael i wraz z Villemo
i Dominikiem przyglądał się osiemnastoletniemu chłopa-
kowi, którego goniły trzy dziewczynki w wieku od
sześciu do jedenastu lat. Złapały go w końcu, ciągnęły
i szarpały, a on udał, że nie ma już siły dłużej się
sprzeciwiać, i posłusznie szedł za nimi.
  - Ten nasz nieznośny syn - rozpromieniła się w uśmie-
chu Villemo. - W jaki sposób ty i ja mogliśmy stworzyć
coś tak godnego pożałowania?
  Duma rozpierała jej piersi.
  - Tak, to zupełnie niezrozumiałe! - śmiał się Dominik.
- To czarujące lenistwo... Po kim mógł to odziedziczyć?
  - Nigdy tego nie zgadnę! - z wrodzonym wdziękiem
stwierdziła Villemo.
  Z czułością przyglądali się swemu potomkowi, który
pozwolił dziewczynkom zaciągnąć się do ogrodu, gdzie
stał stół z ciastkami i sokiem.
  - Najgorzej, że wszędzie cieszy się taką samą popular-
nością - westchnęła Villemo. - Ty chyba nie podbijałeś
tak serc dam dworu jak ten chłopak, Dominiku? Dopraw-
dy, żywię nadzieję, że tak nie było!
  - O, nie, ja byłem chodzącą cnotą, młodzieńcem
krótko trzymanym przez swą mateczkę. Prawda, ojcze?
  - Tak, twoja matka z pewnością wiedziała, co jest dla
ciebie najlepsze - roześmiał się Mikael.
  Villemo zasępiła się. Pomimo, jak się wydawało,
dobrej woli, Anette do końca nie zaakceptowała jej jako
swojej synowej. Villemo zdawała sobie sprawę, że wojna
między nią a teściową nieustannie wisi na włosku. Nigdy
nie doszło do otwartej walki, o nie! Ale częste były drobne
ukłucia igłą, tak delikatne, że Dominik nie zauważył ich
wzajemnej, świadomie głęboko skrywanej wrogości. Vil-
lemo starała opanowywać się ze względu na niego.
Wiedziała, że w oczach Anette żadna synowa nie znalazła-
by uznania. Miała poczucie własnej wartości i z pewnością
nie była najgorszą żoną i matką. Ale kiedy Anette uległa
długotrwałej chorobie żołądka, Villemo w skrytości
ducha odetchnęła z ulgą. W domu zapanawał spokój.
  Najgorsza chyba była walka o dziecko, o Tengela.
Wszystko, co zrobiła Villemo, było nie tak, a babcia
Anette rozpieszczała wnuka straszliwie i Villemo obawia-
ła się, że syn wyrośnie na prawdziwego lenia i niezdarę.
  Teraz jednak nie żywiła już takich obaw. Od śmierci
Anette upłynęło jedenaście lat i w domu przywrócona
została tak ważna dla chłopca równawaga. Był beztroski
i trochę leniwy, ale w jego sercu kryła się powaga
i życzliwość dla innych. Tak, zdecydowanie będą z niego
ludzie.
  Nagle Dominik ujął ojca za ramię, tłumiąc okrzyk
przerażenia.
  - Co się stało? - zapytali jednocześnie Villemo i Mikael.
  - Ojcze... pilnuj chłopca! Ujrzałem coś!
  - Ujrzałeś?
  Mikael i Villemo, zdumieni, wyjrzeli na podwórze.
  - Nie, nie tutaj! Widziałem zamek. Zamek w Sztokhol-
mie. W płomieniach!
  - Co ty opowiadasz, chłopcze? - dziwił się Mikael.
  - Staraj się trzymać go tutaj tak długo, jak to możliwe
- prosił nagle pobladły Dominik. - Wiem, że rozpoczął
właśnie służbę jako paź na zamku, ale sprawdź, czy nie da
się go przenieść gdzieś indziej. Do rycerskiej, gdziekol-
wiek, byle nie na zamku! Inaczej nie będziemy mogli
wyjechać!
  - Bez trudu mogę umieścić Tengeła w jakimś innym
miejscu - odparł wciąż zdziwiony Mikael. - Ale co masz
na myśli, mówiąc, że widzisz?
  Villemo była równie zdumiona.
  - Zwykle przecież nie miewasz takich wizji! Wy-
czuwasz coś, przypuszczasz, ale nie widzisz!
  Twarz Dominika wyrażała napięcie.
  - Ostatnio... W zeszłym tygodniu zapytałaś mnie,
gdzie może być Tengel, a ja odpowiedziałem, że właśnie
idzie. I żaraz wszedł. Nie miałem pojęcia, gdzie był, nie
widziałem go wtedy przez cały dzień! A kiedy ojciec
zawieruszył gdzieś swoje pióro, nie wiadomo który raz
z rzędu, byłem w stanie powiedzieć, że leży na parapecie
w jego pokoju.
  - Pamiętam, że wydało mi się to dziwne - po
zastanowieniu się odparł Mikael. - Czy chcesz powie-
dzieć, że twoje zdolności się rozwinęły?
  - I to jak bardzo! Potraktuj więc to, co mówiłem
o żamku w Sztokholmie, poważnie! To nie jest bardzo
pilne, nic nie wydarzy się natychmiast, ale nie można
przewidzieć, jak długo Villemo i mnie tutaj nie będzie.
  - Ach, jakże chciałbym pojechać z wami - powiedział
Mikael.
  - Tengel mówi to samo - uśmiechnął się Dominik.
- Ale my bardzo się cieszymy, że zostaniecie na miejscu.
  - Dlatego, że widzisz śmierć? - cicho zapytała Villemo.
  Zawahał się.
  - Tak, widzę śmierć. Czyjąś. Nie wiem, czyją.
  - Miejmy nadzieję, że tego Potwora - powiedział
Mikael wzburzony.
  - To możliwe - przyznał lekko Dominik. - Ale jest
jeszcze coś, co mnie zastanawia.
  - Co takiego? - dopytywała się Villemo.
  Potrząsnął głową, jakby chciał odpędzić od siebie
wizje.
  - Często widzę, jak wyruszamy na spotkanie z Po-
tworem. I cały czas mam wrażenie, że jest nas czworo.
  - Czworo? - zdumiała się Villemo. - Ale przecież
to się nie zgadza. Pójdziemy we trójkę, ty, ja i Niklas.
Kropka.
  - Mimo wszystko ktoś jeszcze będzie nam towarzy-
szyć. Ktoś, kogo nie znamy lub znamy tylko trochę.
  - To bardzo dziwne - orzekła Villemo.
  Następnego dnia rano, zanim jeszcze słońce ukazało się
nad linią horyzontu, Villemo i Dominik wyruszyli z Mor-
by. Mikael i jego wnuk Tengel stali na werandzie i machali
za każdym razem, gdy jeźdźcy odwracali się, by przesłać
ostatnie pożegnanie.
  Mikaelowi było ciężko na sercu. Ani on, ani nikt inny
nie wiedział, czy kiedykolwiek jeszcze się zobaczą.


  Villemo bardzo uskarżała się na sposób, w jaki po-
dróżowali. Wolała wyruszyć powozem, z wielką eskortą,
ale Dominik orzekł, że najwyższy czas, by zerwała
z gnuśnym trybem życia, jaki prowadziła na Morby i na
dworze. Chciał jechać konno, tak jak zawsze gdy pełnił
służbę kurierską. Jeśli nie miał dość sił, by obronić żonę
przed rozbójnikami i innymi czyhającymi po drodze
niebezpieczeństwami, to nawet nie mógł myśleć o starciu
z Potworem.
  Teraz, kiedy jechali konno o szarości poranka, Villemo
badawczo przyglądała się mężowi. Dominik nadal był
królewskim kurierem, ale już od dawna najchętniej
wyruszał tylko na krótsze trasy. Wiedziała, jak bardzo
pragnął przebywać w pobliżu rodziny. Nadal był przystoj-
ny, tyle że bardziej męski i dojrzały. Ramiona miał szersze,
a rysy twarzy bardziej wyraziste. Postarzał się normalnie,
nie tak jak ona, dla której czas jakby zatrzymał się
w miejscu. Naturalnie można było stwierdzić, że Villemo
nie ma już dwudziestu lat, jeśli ktoś przyjrzał jej się
uważnie z bliska, ale sprawiała wrażenie osoby tak młodej,
że ją samą to przerażało. Nieznajomi dawali jej z górą
dwadzieścia osiem lat, a ona miała ich trzydzieści dziewięć!
  Nie upłynęło wiele czasu, a Villemo już zaczęła cieszyć
wspólna podróż z Dominikiem. Jest prawie tak jak za
dawnych lat, myślała. Nie można zaprzeczyć, że teraz
podróżowali wygodniej. Nigdy nie nocowali pod gołym
niebem, kwaterowali w najlepszych zajazdach i pozwalali
sobie na wykwintne jedzenie i dobre trunki. Nieczęsto
jednak zdarzało się, by ludzie tak wysokiego urodzenia
wybierali się w drogę bez służącego, pokojówki i całej
góry bagażu. Dominik jednak życzył sobie, by podróżo-
wali po spartańsku. W ten sposób najszybciej posuwali się
naprzód.
  Dominikowi bowiem wyraźnie się spieszyło. Pędził,
jakby poganiał go nieokreślony lęk.
  Villemo z całych sił starała się nie myśleć, co czeka ich
na miejscu.
  Dominik wiedział więcej.
  - Musimy oczywiście najpierw pojechać do domu,
żeby zabrać Niklasa - stwierdził. - Następnie...
  - Wiesz, gdzie znajduje się Potwór?
  W jego oczach pojawiła się niepewność.
  - Krąży w kółko. Sądzę, że będę mógł powiedzieć
więcej, gdy znajdziemy się bliżej.
  Tego wieczora mieli zatrzymać się w gospodzie nad
jeziorem Wenet. Dominik nagle jednak wstrzymał ko-
nia.
  - Nie - zdecydował. - Tam nie pojedziemy.
  - Dlaczego?
  - Nie wiem. Ale czy nie uważasz, że powinniśmy
zaufać mojej intuicji?
  - Oczywiście! Mimo że do następnego miejsca, w któ-
rym moglibyśmp przenocować, jest dość daleko, prawda?
  - Tak. Ale... tutaj znajduje się coś niedobrego, co budzi
we mnie gwałtowny sprzeciw.
  - A więc jedziemy dalej. Rozbudziłeś moją ciekawość
wiesz? Chciałabym wiedzieć, co kryje się w tym tak
spokojnie wyglądającym domu.
  Roześmiał się szczerze.
  - Jakie to da ciebie podobne! A więc mam uczucie
jakby naszemu życiu groziło niebezpieczeństwo. Można
się chyba spodziewać napadu.
  - Prawdopodobnie. Aie przecież nie jesteśmy aż tak
świetnie ubrani?
  - Takie jest twoje zdanie - uśmiechnął się, zawracając
konie. - W oczach pospólstwa na pewno uchodzimy za
bardzo zamożnych ludzi.
  - Jakie to dziwne, Dominiku... Ludzie Lodu nie są
przecież szlachetnym rodem, a iluż z nas zawarło jednak
małżeństwa powyżej swego stanu.
  - To prawda - roześmiał się. - Jest w nas chyba coś, co
przyciąga ludzi wysoko urodzonych. Ale patrząc całkiem
trzeźwo, głównym tego powodem był fakt, że nasi
przodkowie, Silje i Tengel, zajęli się maleńkim szlach-
cicem Dagiem Meidenem.
  - Tak, i że jego rodzona matka, Charlotta Meiden,
przedstawiła Ludzi Lodu wyższym sferom.
  - Uważam, że powinniśmy być jej wdzięczni. Kiedy
widzimy, jak trudno żyje się biedakom, jak wielkie jest ich
ubóstwo, musimy uważać się za uprzywilejowanych.
  - Bez wątpienia.
  - Co prawda i dla szlachty nastały teraz ciężkie czasy.
Tracą swoje dobra i posiadłości, jeden za drugim. Dlatego
cieszę się, że Jego Wysokość nie zdążył nadać tytułu
szlacheckiego ojcu ani mnie, tak jak to kiedyś zamierzał.
Zajmujemy teraz pośrednie miejsce, co jest dość wygod-
ne.
  - I zostaniemy na nim - zdecydowała Villemo.
  Przypomnieli sabie, że niedaleko stąd mieszkają ich
starzy znajomi. Wkrótce do nich dotarli, zostali serdecznie
przyjęci i poinformowani, że gospoda, w której zamierzali
nocować, cieszy się bardzo złą sławą. Wiełu zamożnych
podróżnych po prostu z niej znikało, a w jakiś czas później
w rozmaitych miejscach pojawiały się ich kosztowności.
  Villemo, udając się wieczorem na spoczynek, powie-
działa:
  - Doprawdy, Dominiku, twoje zdolności ostatnimi
czasy bardzo się wzmocniły! Jesteśmy przygotowani.
  - Tak, a wokół ciebie, moja słodka, pojawiła się jakby
poświata, jakaś aura. Nie ma wątpliwości, że nadszedł już
czas.
  - Nasz czas. Ciekawe, jakie jest w tym miejsce Niklasa?
I jakie będzie twoje zadanie i moje? Nie wybrano nas przez
przypadek.
  - To prawda - odparł Dominik, a jego oczy wpatrzyły
się w ciemną dal, usiłując przeniknąć zasłonę przyszłości.
  - Sądzę, że powinniśmy się bardzo spieszyć - szepnął
przerażony.


  Na Grastensholm Irmelin leżała nie śpiąc i wpatrywała
się w sufit. Jej dłoń spoczywała w dłoni Niklasa, jakby nie
chciała go od siebie puścić.
  Podczas gdy trójka wybranych miała wypełnić zadanie,
jej przypadło w udziale pozostać w domu sam na sam
z troską i lękiem o los najbliższych.
  Jej syn Alv przebywał przeważnie u dziadka Andreasa
w Lipowej Alei, zwłaszcza w czasie gdy w gospadarstwie
było najwięcej pracy. Na Grastensholm mieszkali tylko
ona, Niklas i Mattias. I, oczywiście, służba.
  Zdawała sobie sprawę, że wszyscy padobnie jak ona
odczuwają lęk przed tym, co miało nastąpić. Gabriella
i Kaleb z niecierpliwością wypatrywali najbłiższych ze
Szwecji, a cała grupa upośledzonych wyczekiwała na
swoją Villemo, której nie widzieli od tylu lat.
  Teraz ich anioł miał wrócić do domu.
  Irmelin uśmiechnęła się. Chyba tylko oni widzieli
w Villemo anioła.
  Nagle jej oczy rozszerzyły się w ciemnościach. Ogar-
nęło ją nieprzyjemne uczucie, że ktoś się w nią wpatruje.
  Rozejrzała się po pokoju, ale dostrzegła tylko cienie.
Niklas spał mocno, z twarzą odwtóconą od niej. Okno...?
  Nie, tam był tylko jaśniejszy prostokąt. A poza tym
spali na piętrze, jak więc ktoś mógł zaglądać do środka?
Nie wolno jej aż tak fantazjować!
  Słyszała, że straszliwa bestia z podziemnego świata
znów gdzieś zniknęła. Wszyscy mieli nadzieję, że Potwór
wrócił do miejsca, z którego przyszedł, i nikt nie miał
wątpiiwości, gdzie się ono znajduje.
  Mówiono, że na Ladegaardsoen już go prawie mieli.
Ale mimo że obstawili przesmyk armatami i ponad setką
ludzi, korzystając z ciemności nocy zdołał zbiec. Prze-
mknął w zupełnej ciszy, tak że nikt go nie zauważył.
jedynie w miejscu, gdzie przerwał łańcuch straży, znale-
ziono zmatłych mężczyzn.
  A potem zniknął, jakby go ziemia pochłonęła. Ludzie
ostrożnie odetchnęli z ulgą. Być może, być może zniknął
na zawsze.
  Na skale na Ladegaardsoen znaleziono ślady krwi. Nie
był więc zupełnie nietykalny.
  Irmelin nie mogła pozbyć się nieprzyjemnego uczucia,
że jest obserwowana. Znów spojrzała w okno.
  Dojrzała w oddali zarys góry, na której tak lubił
siadywać Kolgrim. Spoglądał stamtąd w dół na wioskę
i czuł się panem wszystkiego na całej ziemi. Tego jednak
Irmelin nie wiedziała, nie znała bowiem brata swego ojca,
zmarłego w wieku cztemastu lat.
  Poczuła się jeszcze bardziej nieswojo, zadrżała. Góra
nagle wydała się niezwykle groźna, choć zawsze uważała
widok z okna sypialni za szczególnie urzekający. Długo
wpatrywała się w czarny wierzchołek, po czym ostentacyj-
nie odwróciła się tyłem, przytuliła do pleców Niklasa
i starała się zasnąć.
Po pewnym czasie uczucie zagrożenia ją opuściło


  Potwór stał na szczycie góry otoczony czarnym mro-
kiem nocy i wpatrywał się w dwór, przykuwający jego
wzrok. Dawno już go zauważył, przekradał się więc na
skraj lasu i obserwował domostwo, nie wiedząc dlaczego.
Coś go tam kusiło, ciągnęło, ale ponieważ nie miał duszy,
nie mógł pojąć, co to znaczy.
  Był jeszcze jeden dwór, niedaleko...
  Ale tam przyciąganie nie było tak silne. I jeszcze jeden,
po drugiej stronie odpychającego budynku z wysoką
wieżą. Nozdrza zadrżały mu z odrazy, kiedy węszył
atmosferę wokół wieży. Wieża kończyła się szpicem,
skierowanym prosto w niebo, i ten widok przyprawiał go
o mdłości... Miało to jakiś związek z dworami, na które
patrzył.
  Największy, ten, który leżał najbliżej... czy powinien
coś z nim zrobić? Zniszczyć, zgładzić wszystkich nędz-
ników, którzy tam mieszkali?
  Nie, jeszcze nie. Najpierw musi...
  Nie, nie potrafił powiedzieć, co musi.
  Dotknął dłonią barku. Krew już zakrzepła, ale rana
nadal sprawiała mu ból, tak zresztą jak niezliczone
obrażenia na całym ciele.
  Musi iść do domu, by je opatrzyć.
  Dom...?
  Co to jest? On nigdy nie miał domu, tylko miejsce,
z którego wyszedł.
  Noc miała się ku końcowi. Był zdezorientowany,
tak długo już krążył nie wiedząc, czego szuka, a nie
miał kogo zapytać. Góra znów przyciągała go do
siebie.
  Górska dolina? Dlaczego w jego myślach stale poja-
wiała się górska dolina? Przybył z jednej z nich, odwiedził
wiele innych, nigdzie jednak jak dotąd nie poczuł się
u siebie.
  A może, mima wszystko, musiał powrócić do miejsca,
z którego wyszedł? Co robił tu, na nizinach, wśród tego
mrowia ludzkiego budzącego jego gniew?
  Rany bolały go tak, że otworzył usta w niemym
krzyku. Paskudna gorączka trawiła całe ciało i sprawiała,
że krew dudniła w żyłach, a wszystkie członki były słabe.
musi mieć siłę, musi!
  Nigdy jeszcze nie czuł się tak bliski celu jak tutaj,
a mimo to coś było nie tak. Nie tu miał dotrzeć, lecz do
górskiej doliny.
  Tutaj także musiał jednak przybyć. Najpierw?
  Na cóż zdało się stanie w tym miejscu? Tracił tylko
czas, podczas gdy siły go opuszczały.
  W ciągu dnia wokół dworu kręcili się ludzie. On nie
lubił ludzi. Wieczorem drzwi zamykano, poprzedniej
nocy był na dole i sam to sprawdził. Oczywiście z łatwoś-
cią mógł zniszczyć zamki, ale skoro nie wiedział, czego ma
szukać... Potem przyszliby ludzie i znów musiałby zabijać.
A to już go znudziło.
  Miał chęć wszystko podpalić, ale coś go przed tym
powstrzyrnywało. Gdzieś w głębi jego kalekiej pod-
świadomości istniało coś, co nim kierowało. Sygnały były
jednak tak słabe, że nie mógł pojąć jądra przesłania.
Budziło to jego ogrnmny gniew.
  Daleko na wschodzie wstawało wielkie światło. Po-
twór uniósł górną wargę i zasgczał, patrząc w tamtą
stronę. Nie potrzebował światła, równie dobrze widział
w ciemnościach.
  Posłał ostatnie, wściekłe spojrzenie ku drażniącemu go
dworowi i zawrócił. Choć odczuwał ból, szybkimi kroka-
mi skierował się znów na północ. Z pówrotem wysoko
w góry do doliny, z której przyszedł. Może tam wreszcie
odnajdzie rozwiązanie swej zagadki? Musi też w spokoju
wylizać się z ran, nie będąc ściganym przez ludzi-nędz-
ników.
  Jak zwierze, które gdy jest ranne, szuka odosobnienia,
tak Potwór zmierzał do ukrytych szczelin w dolinie, skąd
pochodził.





        ROZDZIAŁ IV


  - Powąchaj! - nakazała Villemo, głęboko wciągając
powietrze. - Czujesz zapach Grastensholm?
  - No cóż, przed nami jeszcze kawałek drogi - uśmiech-
nął się Dominik.
  - Podróż minęła nam cudownie, nie uważasz?
  - Doskonale! Jesteś wspaniałą towarzyszką podróży.
  - I towarzyszką życia - powiedziała, ujmując jego
dłoń. Trzymanie się za ręce okazało się dość kłopotliwe,
odległość między końmi była zbyt duża, szybko więc
puściła męża.
  - Dotrzemy na miejsce za godzinę - oświadczył
Dominik. - Jak dobrze będzie ujrzeć ich znowu. Upłynęło
już sporo lat od chwili, gdy widzieliśmy się ostatni raz.
  - To prawda - odparła Villemo, poważniejąc. - Ko-
chana mama i ojciec... Zaczynają się chyba starzeć. Nie
chcę, żeby byli starzy, Dominiku! Szkoda, że nie mogliś-
my zabrać ze sobą Tengela.
  - Był tu przecież dwa lata temu. Sam.
  - W naszym chłopcu jest wiele dobra.
  Niebo było wysokie, przykrywała je postrzępiona
warstwa chmur. Kończyło się lato 1695 roku, w przejrzys-
tym powietrzu czuć już było zbliżającą się jesień.
  Minęli stację, w której zmieniano konie. Przed sobą na
drodze ujrzeli kilku chłopców rzucających w coś kamie-
niami.
  Jeśli kamienują zwierzę, to ich pozabijam - zdener-
wował się Dominik.
  Villemo wiedziała, że jego oświadczenia nie należy
traktować dosłownie, ale w przypadkach takich jak ten
myśleii z mężem podobnie.
  Podjechali bliżej.
  - Na miłość boską... - wyjąkała Villemo. - Przecież to
czławiek!
  Tylko ona z tej odległości mogła w żałosnej kupce
łachmanów na skraju drogi, wierzgającej nogami i bijącej
w powietrzu ramionami, rozpoznać człowieka.
  - Co wy wyprawiacie, chłopcy? - krzyknął Dominik.
  Połowa wyrostków uciekła. Inni zostali, a jeden z nich
odezwał się wyzywająco:
  - To zbiegły więzień; na dodatek opętany przez diabła.
Mamy prawo, żeby...
  - Nikt nie ma prawa rzucać kamieniami w innych.
  Villemo już zeskoczyła z konia i podbiegła do ludz-
kiego strzępka leżącego png rowie. Dominik udał, że
popędza swojego wierzchowca, by natarł na chłopców;
rozpierzchli się więc w mgnieniu oka.
  - Co z nim?
  - Cud, że jeszcze żyje - odpowiedziała Villemo głosem,
w którym krył się osobliwy, aIe tak dobrze mu znany ton,
pojawiający się, gdy chciała ukryć wzruszenie. Zmoczyła
chustkę w strumyku i zaczęla przemywać rany powstałe na
ciele biedaka od uderzeń kamieniami.
  - To jedno z najnieszczęśliwszych ludzkich stworzeń,
Dominiku. I takie chcą kamienować! Wiesz, słabo mi się
robi na myśl o podłości tego świata!
  - Dzieci są takie nierozsądne.
  - Nie tylko one.
  Dominik zbliżył się do nieszczęśnika wpatrującego się
w nich przerażonym, bezdennie smutnym wzrokiem, do
tego stopnia pozbawionym nadziei, że serca ścisnęły im się
z żalu.
  - Ale to przecież jcszcze dziecko! - jęknął Dominik.
  - Tak - odparła Villemo dziwnie sucho. - A na nodze
ma łańcuch.
  - Został zerwany - stwierdził Dominik.
  - Jak można zakuć chore dziecko - użalała się Villemo.
- I kolana ma takie padrapane. Na pewno pełzał na
czworakach.
  Dominik podniósł chłopca.
  - Jaki on chudy! Ciekawe, kiedy ostatni raz miał coś
w ustach? A ubranie? Same strzępki - mówił głosem
zmienionym gniewem i współczuciem. - Jak się nazy-
wasz? - zapytał.
  Chłopiec gwałtownie poruszał głową, usiłując wydusić
z siebie jakieś słowa.
  - On nie może odpowiedzieć - szybko zorientowała się
Villemo. - Poczekaj, pozwól mnie z nim porozmawiać.
Wiesz, że mam pewne doświadczenie.
  Tak, Dominik wiedział, że najsłabsi mają szczególne
miejsce w sercu jego żony.
  - Pojedziesz teraz z nami - powiedziała łagodnie. - Czy
mieszkasz tutaj?
  Chłopiec energicznie potrząsnął głową.
  - No, to gdzie mieszkasz?
  Z wykrzywionych ust chłopca wydobyło się kilka
niezrozumiałych dla Dominika dźwięków.
  - W Christianii? - zdziwiła się Villemo. - O, to daleko.
Ale wrócisz tam znów, obiecuję.
  Kolejne ruchy głowy, nowy strumień chrapliwych
dźwięków.
  Dominik nie pojmował, jak Villemo potrafi je zro-
zumieć. Ale kilkoro nieszczęśliwych z Tobrann mówiło
w podobny sposób, miała więc okazję poznać ich mo-
wę.
  - Twoi rodzice cię sprzedali? Mężczyźnie w mundurze?
A on przykuł cię do słupa?
  - Gdybym na własne oczy nie widział łańcucha, nie
uwierzyłbym w to - mruknął Dominik, wstrząśnięty.
  Chłopiec znów przemówił.
  - Przyszedł diabeł? Potwór? - przetłumaczyła Villemo
i wymieniła spojrzenia z Dominikiem. - To zaczyna być
interesujące. I to zdarzyło się w Christianii? A jak się tu
dostałeś? Sam nie mogłeś zerwać łańcućha.
  Chłopiec zaczął wyjaśniać z jeszcze większym pod-
nieceniem.
  - Nie, nie, poczekaj - prosiła Villemo, kucając przy
nim. W oddali koło stacji, gdzie zmienia się konie, widzieli
przyglądajacych się im chłopców. - Nie mów tak szybko,
bo nie mogę za tobą nadążyć.
  Teraz niezrozumiałe dźwięki wyrzucał z siebie wolniej.
  - Musieli przywiązać go do słupa w roli przynęty
- szepnęła Villemo do męża. - To straszne! Nieludzkie
i takie podłe. Wyjaśnij nam teraz wszystko po kolei,
jeszcze wolniej, żebym mogła cię zrozumieć - poprosiła
chłopca. - Jesteśmy twoimi przyjaciółmi. Jak się nazy-
wasz?
  Odpowiedział.
  - Kulawiec? To nie może być twoje prawdziwe imię.
Nie masz innego? Naprawdę? O nie, Dominiku, podłość
tego świata nie zna granic! Co, co teraz powiedziałeś?
  Kulawiec nie szczędził wysiłku, by mówić wyraźnie,
ale im bardziej się starał, tym gorzej mu to wychodziło.
Podczas gdy Villemo trudziła się z tłumaczeniem słowa po
słowie, Dominik z juków wyjął chleb i wodę. Chłopiec
niezdarnie wyciągnął ręce po pożywienie; jadł i pił tak
łapczywie, że Dominik musiał go pohamować, by nie
zrobił sobie krzywdy.
  - I co z niego wydobyłaś? - zapytał żonę.
  - To wprost niewiarygodne - odpowiedziała. - Sądzi-
łam, że źle zrozumiałam, ale on to powtórzył. A więc:
przykuto go w środku nocy. Gdzieś niedaleko musieli być
ukryci ludzie...
  - Z pewnością! Strzelcy wyborowi szykujący się do
obławy.
  - A potem usłyszał, że coś nadchodzi, paskudnie
kulejąc, i zatrzymuje się poza kręgiem światła.
  - Mów dalej - poprosił Dominik. - To niezwykle
interesujące.
  Leżący chłopiec spoglądał raz na jedno, raz na drugie.
Rozpacz w jego oczach powoli zaczęła ustępować miejsca
ostrożnej nadziei, tęsknocie za wspólnotą, której nigdy
nie zaznał. Pierwszy raz w życiu ktoś go wysłuchał
i zrozumiał!
  Otworzył się przed nim inny świat.
  Villemo ciągnęła:
  - Potem usłyszał jakieś dźwięki, jak gdyby kogoś
zabito, a z innej strony ktoś krzyczał: "Strzelajcie! Do
diabła, strzelajcie!" Ten głos uciekł, to jego słowa
i zapadła cisza.
  - Aha, to wiele wyjaśnia. Czy on nie widział, w jaki
sposób zginęli ci ludzie?
  - Nie, usłyszał tylko trzy krótkie trzaski, następujące
bardzo szybko po sobie. Chłopiec ma ograniczony zasób
słów, ale winne temu jest raczej środowisko, z jakiego się
wywodzi, niż brak zdolności. To inteligentny chłopczyk.
  Twarz Dominika ściągnęła się w bolesnym smutku.
  - Który nigdy nie miał szansy, by innych o tym
przekonać. Zastanawiam się, ile takich stworzeń jest na
świecie...
  - Nie myśl o tym - wpadła mu w słowo Villemo.
- Takiej prawdy nie da się znieść. A teraz następuje
najdziwniejszy fragment opowieści...
  - Tak? - Dominik wyrwał się z zamyślenia.
  - Mówi, że Potwór wszedł w krąg światła, stanął
i patrzył na niego, parskając jak dzikie zwierzę. Chłopiec
był pewien, że nadeszła jego ostatnia godzina.
  - Powiedz mi, Villemo - przerwał jej Dominik. - Czy
naprawdę zrozumiałaś to wszystko?
  - Mówiłam ci już, że on nie używa szczególnie wielu
słów, ale nauczyłam się rozumieć taką mowę.
  - Ach, tak. No i co?
  - Bestia pochyliła się nad nim, oderwała łańcuch od
słupa i zniknęła. Kulawiec, och, co za straszne słowo, nie
wiedział, w jakim miejscu Christianii się znajduje, wcześ-
niej znał bowiem tyłko swoją ulicę. Poszedł więc za
napotkanymi ludźmi i nagle znalazł się poza miuastem.
Potem zmierzał po prostu przed siebie, usiłując utrzymać
się przy życiu żebraniną. Z kiepskim rezulatatem, bo
najwięcej zbierał razów i kopniaków. Myślę, Dominiku,
że ludzie boją się takich jak on. Sądzą, że on... Wiesz, co
mówią?
  Tak, Dominik świetnie to wiedział. Odmieńcy... po-
miot Szatana... Takich jak on należało odegnać jak
najdalej, by nie sprowadzić nieszczęścia na siebie i swój
dom.
  Wiedział także, że nie musi prosić Villemo o po-
zwolenie, kiedy podnosił z ziemi wychudzone dziecko.
  - Pojedziesz teraz z nami - powiedział ciepło. - Zo-
baczymy, czy nie uda się nam znaleźć jakiegoś domu,
w którym ludzie będą dla ciebie dobrzy i wyrozumiali.
I gdzie, być może, spotkasz takich jak ty.
  Jeśli jeszcze żyją, pomyślała Villemo, z sercem ogrza-
nym słowami Dominika. Ależ tak, wielu jej protegowa-
  nych z Tobronn musiało jeszcze żyć; wtedy, wiele lat
temu, byli przecież bardzo młodzi...
  Elistrand - miejsce schronienia dla bezbronnych i od-
rzuconych.
  - A może nie wolno nam obciążać twej matki - powie-
dział niepewnie Dominik. - Ona przecież nie jest już taka
młoda.
  - Mama? - uśmiechnęła się Villemo. - Sądzę, że nie
będzie miała z nim zbyt wiele do czynienia, bo o ile znam
moich podopiecznych, przyjmą chłopca jak swojego
i otoczą, wręcz zaleją czułą opieką i miłością.
  - Na pewno to zniesie - uśmiechnął się Dominik.
  Posadził Kulawca przed sobą na koniu i wyruszył
w dalszą drogę. Chłopcu trudno było usiedzieć spokojnie,
ręce i nogi poruszały mu się w sposób niekontrolowany
i bez przerwy chciał oglądać się na Dominika, podziwiać
dobrego pana.
  Nie do końca jeszcze uwierzył w swoje szczęście. Było
to jakby za dużo na jeden raz. To niewiarygodne, że ktoś
się przejmował, rozmawiał z nim, obmył i nakarmił. Tyle
dobroci w jednej chwili!
  Tacy ludzie nie istnieją! A może już umarł i poszedł do
nieba? Nie, to niemożliwe, w domu zawsze powtarzali, że
on jest własnością diabła.
  Zdecydował, że poczeka i zobaczy. A może to pułapka?
  Po chwili odezwała się Villemo:
  - Musimy chyba zrewidować nasze poglądy na temat
Potwora.
  - Nie tak bardzo - stwierdził sucho Dominik. - Trak-
tuj to raczej jako zemstę na tych, którzy urządzili
zasadzkę. To świetnie pasuje do Potwora, zgadza się
z jego stosunkiem do zwierząt.
  Villemo przyjrzała się biednemu chłopcu. Tak, nie-
trudno go przyrównać do niemego zwierzęcia. Wiedziała
jednak, że pod nędzną powłoką kryje się zbłąkana ludzka
dusza, rozpaczliwie wołająca o przyjaźń. Villemo była
jedną z niewielu na świecie osób, naprawdę starających się
wczuć w myśli niedorozwiniętych i ułatwić im porozu-
mienae się ze światem. Kulawiec nie był cofnięty w roz-
woju, nie należał do tych, których najtrudniej zrozumieć.
spotykała bowiem i takich, z których nie dało się
wydobyć choćby jednej sylaby. Jej cierpliwość wystawia-
na wówczas była na niezwykłe ciężkie próby, a cierpliwość
nie startiowiła wrodzonej cnoty Viłlemo. Potrafiła się
jednak przemóc i wytrwale wsłuchiwać w nieartykułowa-
ne dźwięki, chociaż często aż gotowało się w niej z chęci
potrząśnaęcia biedaczyskiem i wymuszenia pośpiechu.
  Jedną ze szczególnych cech Ludzi Lodu było sprowa-
dzanie do domu zbłąkanych nieszczęśników. Czyż Silje
i Tengel nie przygarnęli Daga i Sol? A czy Sol nie
ściągnęła Mety i Klausa i nie zostawiła swej córki, która
nie miała ojca, pod opieką przybranych rodziców? Liv...
Czy marzeniem jey życia nie było zająć się wyrzutkami
społeczeństwa, marzeniem, które dzieliła z Mattiasem,
Kalebem i Gabriellą?
  Villemo także zajęła się wieloma spośród odrzuconych.
I teraz nawet przez moment nle wątpiła, że w Elistrand
Kulawiec zostanie serdecznie przyjęty.


  Tak też się stało. Jak przewidziała, ci ze służących,
którzy przybyli do Elistrand z Tobronn, od razu otoczyli
chłopca troskliwą opieką, zaprowadzili do swego domu
i natychmiast przyjęli jak własne dziecko, którego nigdy
nie mieli.
  Villemo nareszcie mogła przywitać się z rodzicami.
  - Kochane dzieci, witajcie! Jak się cieszę, że znów
was widzę - radowała się Gabriella. - Niewiele się
zmieniacie! Widzę, że Dominik zapuścił brodę. Bardzo
ci z tym do twarzy! I nie ma w niej ani jednego siwego
włosa! A Villemo wygląda dokładnie tak jak ostatnio.
Czy przemijanie czasu nie ma na ciebie żadnego wpły-
wu?
  Villemo roześmiała się, choć serce zastygło jej w piersi
na widok ojca, Kaleba. Trzymał się prosto i dostojnie, ale
nie dało się ukryć jego siedemdziesięciu siedmiu lat.
Matka, Gabriella, była o dziesięć lat młodsza, i tak jak
Villemo się spodziewała, była dostojną damą o srebrnych
włosach i delikatnych rysach. Wiek tylko dodał jej urody.
  Starzeją się, myślała Villemo. Niedługo ich nie będzie.
Nikt nie zamieszka na Elistrand, oprócz, być może
zarządcy. Alv zajmie się gospodarstwem, ale co stanie się
z życiem, atmosferą, jaką niesie ze sobą obecność ludzi?
  Znów pożałowała, że ona i Dominik nie mieli więcej
dzieci. Kogoś, kto mógłby przejąć Elistrand, ukochany
dom jej dzieciństwa, położony na zboczach łagodnie
opadających ku morzu.
  W domu wszystko było jak dawniej, tak jak zachowała
w pamięci i jak pragnęła ujrzeć. Pamiętała, że w okresie
swej bujnej młodości chciała przeprowadzić ogromne
zmiany, a teraz cieszyła się, że w porę powstrzymano jej
zapędy.
  Własna panieńska sypialnia... Łóżko wbudowane
w ścianę, zrobione specjalnie dla niej. Ciągle jeszcze żadna
inskrypcja nie została wyryta w drewnie i najlepiej, by tak
zostało, pomyślała sobie. Bardzo była wtedy dziecinna.
"Tu sypia najszczęśliwszy człowiek na świecie..."
  Villemo pogrążyła się we wspomnieniach.
  Była szczęśliwa. Spokojne lata przeżyte w Szwecji
z Dominikiem, Tengelem III i teściem Mikaelem. To były
dobre czasy.
  Czy już się skończyły?


  Po krótkim odpoczynku spotkali się z przybyłymi
z Grastensholm i Lipowej Alei, którzy zjawili się w kom-
plecie, by ich powitać i omówić ostatnie wydarzenia.
  Dominikowi i Villemo dokładnie przedstawiono
wszystko, co wiadomo było na temat Potwora.
  - Ostatnio słyszeliśmy, że zniknął - powiedziała
Villemo, kiedy skończyli opowieść.
  Niklas milczał przez chwilę.
  - Był tutaj - rzekł krótko.
  - Co? - zdumiał się Dominik.
  - Tak, kilka dni temu. Na skraju lasu, niedaleko stąd,
znaleziono ślady, ale nie były całkiem świeże. Później
zniknęły.
  - Czy nadal można je zobaczyć? Villemo i ja bardzo
jesteśmy ciekawi.
  - Niestety, nie. Pewien głupek, kapitan Dristig, który
ma cały batalion durniów...
  - Batalion liczy sześciuset ludzi, Niklasie - poprawiła
go Gabriella. - A ich nie było więcej niż trzydziestu,
czterdziestu!
  - O, wszystko jedno! W każdym razie przybyli tutaj, bo
dotarły do nich słuchy o obecności Potwora, a ich
zadaniem jest unicestwienie bestii. Kapitanowi nic się
dotychczas nie udawało poza stratami w ludziach. Podob-
no na początku dysponował setką wojaków. Niektórzy
zostali zgładzeni przez Potwora, inni mieli już dość, część
zdezerterowała. Potwór naprawdę jest niebezpieczny,
Dominiku! Nawet kapitan Dristig był trochę przygaszo-
ny, gdy przybył tutaj, i już nie tak chętny do tropienia
bestii jak kiedyś. W każdym razie mężni wojacy tak długo
krążyli wokół śladów, aż w końcu całkiem je zadeptali.
  - Szkoda - stwierdziła Villemo. - A dokąd później
wybrali się owi niezłomni rycerze?
  - Sądzę, że wałęsają się gdzieś po sąsiedniej wiosce,
wyezekując pojawienia się następnych śladów - odparł
Andreas.
  Niklas zastanawiał się przez chwilę.
  - Irmelin ma do opowiedzenia pewną historię, której
być może powinniśmy wysłuchać.
  Zwrócili się w stronę wysokiej, jasnowłosej Irmelin.
Zawstydziła się.
  - To dość niejasne, ale chętnie opowiem. Jakieś cztery,
pięć dni temu obudziłam się w nocy i miałam wrażenie,
jakby ktoś mnie obserwował. To niemożliwe, bowiem
mieszkamy na piętrze. Ale za oknem widziałam w oddali
górę. I nagle wydała mi się ona przerażająca.
  - Sprawdziliście tam? - zapytał Dominik.
  - Nie, tak daleko nie dotarliśmy.
  - Wobec tego pójdziemy zaraz, jak tylko zjemy. Ale
jest jedna sprawa, która cały czas pozostaje dla mnie
niejasna. Ile właściwie lat ma ta bestia?
  Zapadła nieprzyjemna cisza.
  - Tego nie wiemy - odpowiedział w końcu Mattias.
- Nigdy nie wspominano o wieku Potwora. Chyba nie ma
nikogo, kto znalazłby się dostatecznie blisko niego
i przeżył.
  - Owszem, jest - wtrąciła Villemo. - Kulawiec.
Przyprowadź go tutaj, proszę, Alvie!
  - On przecież nie może nazywać się Kulawiec - za-
protestowała wzburzona Gabriella.
  - No cóż, tak właśnie jest - odpowiedziała Villemo.
- Mamo, czy możesz dopilnować, by został ochrzczony?
Na pewno znajdziesz dla niego jakieś ładne imię.
  - Oczywiście - przyrzekła Gabriella.
  Wrócił Alv prowadząc wyszorowanego, ubranego po
ludzku chłopca, w którym z trudem rozpoznali żałosnego
biedaka znalezionego w przydrożnym rowie. W jego
oczach pojawił się nowy blask, zawsze bowiem pragnął
mieć lepsze ubranie. Teraz miał je na sobie.
  Villemo ujęła chłopca za rękę i bez wstępów zapytała:
ile lat miał Potwór.
  Kulawiec długo myślał, onieśmielony wspaniałym
wnętrzem i tym, że nie potrafi udzielić odpowiedzi.
W końcu zrezygnowany potrząsnął tylko głową.
  - Przyjrzyj się osobom, które są tu zebrane: Czy był
w wieku kogoś z nas?
  Wzrok chłopca krążył od jednego do drugiego.
  Aby mu pomóc, Kaleb zapytał:
  - Czy był tak stary jak ja?
  Wszyscy zrozumieli energiczną odpowiedź Kulawca
jako zdecydowane "nie".
  - A może w wieku Alva?
  Chłopiec długo przypatrywał się młodemu Alvowi, po
czym znów skierował spojrzenie na Villemo, nie wiedząc,
co ma odpowiedzieć.
  - To dla niego za trudne - orzekł Mattias. - Pamiętaj-
cie, że jest duża różnica między osiemnastoletnim Alvem
a trzydziestodziewięcioletnią Villemo. Potwór musi być
w wieku pośrednim między nimi.
  - Tak - zachmurzył się Niklas. - O ile nie liczy sobie
wielu tysiącleci.
  - Och, przestań - poprosiła drżącym głosem Irmelin.
  Andreas stwierdził przytomnie:
  - Jeśli on rzeczywiście jest jednym z przeklętych
z Ludzi Lodu, jego wiek maźe być bardzo trudno
odgadnąć. Wszyscy o tym wiemy. Popatrzcie tylko na
Villemo, Oczywiście ana nie należy do przeklętych czy
dotkniętych, ale wybranych. A to mniej więcej to samo.
  Która z osób nie znającyeh jej dostatecznie blisko
byłaby w stanie śtwierdzić, że zbliża się do czterdzies-
tki?
  Potaknęli. Kulawcowi pozwolono odejść.
  Dominik już od dobrej chwili siedział milcząc. Gabriel-
la popatrzyła na zięcia i łagodnie zapytała:
  - O czym myślisż, Dominiku?
  Drgnął i uśmieehnął się zakłopotany.
  - Ty coś wiesz, prawda? - dopytywała się Gabriella.
  Westchnął.
  - Faktem jest, że Potrafię widzieć to, co dzieje się
w innych miejscach. Może nie widzieć, raczej wyczuć.
Moje zdolności ostatnio niezwykle się rozwinęły. Przypusz-
szczam, że wiem, gdzie jest Potwór.
  - Wiesz? - zdumiał się Kaleb. - Gdzie?
  - No... nie potrafę określić dokładnie. Ale mogę
wyczuć jego myśli. Rozumiecie to?
  - Tak, próbujemy.
  - Bardzo chciałbym zobaczyć jego ślady, myślę, że
zaprowadziłyby mnie jeszcze dalej. Szkada, że zostały
zatarte. Ale pójdzaemy później na górę, Irmelin. W każ-
dym razie... mam wrażenie, że Potwór czegoś szuka. Jest
zdezorientowany. Kiedy "pochwycę" jego myśli, wy-
czuwam niepewność. Kieruje się na północ...
  - Oj, a więc będziemy jechać tak daleko? - zaniepokoi-
ła się Villemo.
  - Nie. On jest w drodze na północ, ale coś go
powstrzymuje...
  - Czy wiesz, co? - cicho zapytał Mattias.
  - Nie. Chociaż... Niklasie... Weź ze sobą swoje
lecznicze środki.
  Niklas gwizdnął cicho:
  - A więc jest ranny?
  - Może. Nie potrafię tego stwierdzić. Sądzę jednak, że
musimy się spieszyć, ale to nie ma nic wspólnego z moimi
zdolnościami. Tak nakazuje logika. Powinniśmy tam
dotrzeć przed tym grubianinem kapitanem... jak mu tam.
  - Dristig - odruchowo podpowiedział Kaleb. - Zga-
dzam się z tobą. Dopóki jednak on o was nie wie, macie
przewagę.
  Niestety, byli w błędzie. Obozowisko kapitana Dris-
tiga znajdowało się bliżej niż myśleli i wkrótce dotarła do
niego wieść o trójce, która planowała wyruszyć na
spotkanie z Potworem.
  A tego kapitan sobie nie życzył! Oni nie mogli go
pokonać! W grę wchodził prestiż. Kapitan już tyle razy
tracił twarz, tym razem chwały nie da sobie odebrać.
  Zwycięstwo nad Potworem otworzy mu drogę do
awansu, do wielkiej kariery. Jak na razie sprawy przybrały
aż tak zły obrót, że mógł zostać zdegradowany.
  To nie mogło się stać. Wszelkie ambicje kapitana
Dristiga łączyły się z żołnierką, jego marzenia były bardzo
śmiałe. Tylko on sam wiedział, jak wysoko mierzy.
  Żaden nędzny Potwór nie mógł mu przeszkodzić
w osiąganiu kolejnych szczebli kariery! Wprost przeciw-
nie, to właśnie on umożliwi mu sukces, myślał z wielkim
przekonaniem. Wezwał swych najprzebieglejszych wy-
słanników, jak się wyraził. W rzeczywistości byli to jego
najbardziej bezwględni szpiedzy.
  - Dowiedzcie się, co zamierzają te trzy figury - na-
kazał. - I jaki interes mają w unieszkodliwieniu naszego
Potwora!
  Irmelin towarzyszyła trójce wybranych w wyprawie na
górę. Po pierwsze tylko ona wiedziała, w którym mniej
więcej miejscu stał ten, co, być może, spoglądał w okno jej
sypialni, a po drugie bardzo chciała na własne oczy
przekonać się, że nikogo tam nie było.
  Kiedy jednak weszli na górę, od razu bez trudu odkryli
ślady. Irmelin serce podskoczyło do gardła, gdy ujrzała
wyraźne stopy na ziemi na samym wierzchołku. Tak jakby
ktoś długo stał w tym miejscu i deptał miękką trawę.
  Jedna bardzo duża, ale normalnie zbudowana stopa.
I druga, owinięta w szmaty, krótka i niekształtna.
  - Nic dziwnego, że nazywają je śladami Szatana
- powiedział Niklas w zadumie.
  - Tak - Dominik jako pierwszy odważył się wyrazić
w słowach to, o czym wszyscy od dawna myśleli. - To
może być zasłonięte kopyto.
  - Albo koźla racica. - Villemo także myślała trzeźwo
- Tak mówi się w związku ze Złym.
  - Cii, bądźcie bardziej ostrożni - poprosiła Irmelin
głosem zduszonym powstrzymywanymi łzami. - Nie
wiecie, że nie wolno wzywać...
  - Dziecko drogie - uspokajał ją Niklas, jej mąż. - My
nie boimy się Złego. Naszym zdaniem on nie istnieje.
Natomiast śmiertelnie boimy się, że to jest jeden z nas!
  Dominik przykucnął, trzymając dłoń nad śladami na
ziemi.
  - Bądźcie cicho - powiedział szeptem.
  Czekali.
  - No i co? - Villemo obca była cierpliwość.
  Dominik wstał.
  - Wyraźnie to widzę! - oznajmił zdumiony. - Wiem,
gdzie on jest.
  - No i co? - tym razem ponaglił Niklas.
  - Kieruje się w stronę gór. Pragnie tam dojść, ale nie
jestem pewien... Jak nazywa się dolina w samym środku
Norwegii?
  - Dolina Gudbranda?
  - Nie, nie tam. Czy nie ma czegoś, co nosi nazwę
Valdres?
  - Jest - przyświadczył Niklas.
  - Ale to bardzo daleko! - zaprotestowała Villemo.
  - Nie sądzę, by tam doszedł - powiedział Dominik.
- Wyczuwam niezdecydowanie, irytację, wprost wściek-
lość z powodu, że nie może tam dotrzeć.
  - Ale gdzie on się teraz znajduje?
  - Widzę to miejsce. Jest teraz na płaskowyżu, niedale-
ko stąd. Podświadomie podąża w stronę gór.
  - Płaskowyż? Tu w pobliżu? - zdziwiła się Irmelin.
- Nie rozumiem tego.
  - Noreflell - powiedział Niklas, nieźle znający swój
kraj.
  - Tego nie wiem - oświadczył Dominik. - Ale widzę,
że góra stromo schodzi do rzeki albo do wąskiego jeziora
gdzieś na wschodzie.
  - Kroderen.
  - Być może. - Dominik, Szwed, niewiele wiedział
o Norwegii. - W każdym razie tam właśnie przebywa. Na
wschodnim zboczu, dość wysoko.
  - Przebywa?
  - Tak. Chwilowo nie posuwa się dalej. Jest ogromnie
  zirytowany i odczuwa ból.
  - To chyba rzeczywiście nie jest Szatan - wyrwało się
Villemo i Irmelin znów musiała ją uciszyć. - Bo jeśli go
boli...
  - Ja nie wiem, kim on jest - ważył słowa Dominik. - I,
co najdziwniejsze, on sam także tego nie wie.
  - Czy go widzisz?
  - Nie. W jaki sposób byłoby ta moźliWe? Czy nie
rozumiesz, że ja tylko odbieram jego uczucia? Mogę wejść
w jego położenie. I wtedy, naturalnie, postrzegam jego
otoczenie, ale nie jego samego, tak samo jak nie mogę
zobaczyć siebie.
  Oczywiście, pomyślała Villemo. Nie poznawała swego
męża od czasu, gdy zaczął mieć owe niezwykłe wizje.
  Wzbudzał w niej szacunek i zainteresowanie.
  - Jaki on jest? - cicho dopytywała się Irmelin.
  Dominik zadrżał.
  - Straszny. Przerażajacy! Wyczuwam skondensowane
zło, on nienawidzi wszystkiego, co znajduje się wokół
niego, odbieram uczuciowy chłód, tak wielki, że nie mieści
się to w moim doświadczeniu i przerasta wyobraźnię.
  - To zgadza się z wcześniejszymi opowieściami o do-
tkniętych z Ludzi Lodu - orzekła Villemo. - Uczuciowy
chłód, pogarda dla życia. Podejrzewam, że on jest jeszcze
gorszy, bardziej dotknięty niż wszyscy inni.
  - O ile to jest jeden z Ludzi Lodu - szybko dodała
Irmelin.
  - Czy nie wyczuwasz nawet odrobiny ciepła, żadnego
odruchu człowieczeństwa? - pytała Villemo żałośmie.
  - Ani śladu.
  - A więc fakt uwolnienia Kulawca był jedynie aktem
złośliwej zemsty - powiedziała zasmucona. - A tak wielką
nadzieję w tym pokładałam.
  - W jego przypadku nie możesz mieć nadziei na nic
- sucho odparł Dominik. Opanował się i powrócił do
rzeczywistości. - Sądzę jednak, że znalazłem na niego
sposób. Myślę, że mogę za nim iść, gdziekolwiek się uda,
i w końcu go znajdę. Mam nad nim tę przewagę, że
potrafę przeniknąć jego myśli.
  - Jego duszę - poprawiła Irmelin.
  - Nie, on nie ma duszy. Nosi w sobie tylko żądzę
niszczenia. - Potem dodał: - I pragnienie odnalezienia
czegoś.
  Villemo ze zdziwieniem przyglądała się swemu mężo-
wi. A więc wyjaśniło się, na czym polega jego zadanie.
Miał wytropić i kontrolować ruchy Potwora. Zadanie
Niklasa również wydawało się jasne: potwór był ranny,
a Niklas - medyk, obdarzony uzdrawiającymi dłońmi,
dysponował całym zapasem leczniczych ziół Ludzi Lodu.
  A ona? Jaka była jej rola? Dlaczego należała do
wybranych? I dlaczego, jak uważali Wszyscy, wyposażono
ją w nadprzyrodzone zdolności lepiej niż pozostałych
dwoje? Jej zdolności od wielu już lat trwały w uśpieniu.
Nigdy jednak nie zapomniała wydarzeń, poprzedzających
okres, nim się ustatkowała. Niezwykłe przeżycia na
pokładzie pirackiego statku...
  Z zamyślenia wyrwał ją głos Niklasa:
  - Uważam, że powinniśmy wyruszyć jutro rano.
  - Owszem - zgodził się Dominik. - Nie mamy czasu
do stracenia. Musimy się tylko wyspać dzisiejszej nocy.
  Irmelin ujęła Niklasa za rękę.
  - Och, kochany - powiedziała zgnębiona. - Tak
bardzo proszę... wróć!
  Kiedy znaleźli się w Elistrand, gdzie nadal wszyscy na
nich czekali, rodzina oznajmiła o podjętej decyzji.
  - Wyruszacie na północ - powiedziała Gabriella.
- Tam jest pustkowie, nieskończone połacie dzikiego
kraju. Ani śladu zajazdów i gospód.
  - Mamo droga, przywykliśmy do podróżowania po
spartańsku.
  - Wiem o tym, moja szalona córko - Gabriella
uśmiechnęła się z goryczą. - Ale macie podjąć walkę
z przeciwnikiem, którego mocy nie znamy, dochodziły
nas tylko straszliwe opowieści. Nie będziecie mieć czasu,
by zajmować się przyziemnymi sprawami. Musicie po-
święcić wszystkie siły na wypełnienie waszego życiowego
zadania.
  - To prawda - przyznał Niklas.
  - Dlatego zdecydowaliśmy, że zabierzecie ze sobą
kogoś, kto zajmie się bardziej prozaiczną stroną waszej
wyprawy, gotowaniem, pakowaniem, odzieżą, wszyst-
kim.
  - Ale my nie chcemy zabierać nikogo ze służby
- wtrącił Dominik. - Nie możemy brać odpowiedzialno-
ści za życie jeszcze jednego człowieka. A tym bardziej nie
chcemy zabierać nikogo z rodu. Nie zdołamy was obronić.
  - Żadne z nas nie ma zamiaru jechać - powiedział
Kaleb spokojnie. - Ale omówiliśmy już wszystko między
sobą. Nie podoba nam się, że Villemo pojedzie bez
przyzwoitki. Tak, tak, wiemy, kiedyś tak bywało, ale to
nie wypada. Razem z Dominikiem, owszem, ale teraz
będzie jeszcze Niklas. Zdecydowaliśmy już, kogo wy-
ślemy.
  Trójka wymieniła spojrzenia.
  - Wróżyłeś, że będzie nas czworo - mruknął Niklas do
Dominika. - Musimy się z tym pogodzić.
  Dominik i Villemo pokiwali głowami.
  - No cóż, kogo zatem wybraliście? - zapytał Niklas.
  - Jedyną osobę, która się do tego nadaje - od-
powiedział Andreas. - Elisę.
  - Ale ona przecież jest bardzo młoda! - wykrzyknął
Dominik. - I potrzebna jest chyba w Lipowej Alei?
  - My też musimy ponieść jakąś ofiarę. Już rozmawialiś-
my z Elisą. Aż płonie z entuzjazmu.
  Dominik przymknął oczy.
  - Dobry Boże - wyszeptał.
  - Wybór wcale nie jest taki głupi - orzekł Niklas. - Jeśli
istnieje ktoś, kto nie zna strachu i jest wytrzymały ponad
miarę, jest to właśnie Elisa. Ma także dużo siły i wyjątkową
pogodę ducha. Obiecujemy, że będziemy ją trzymać z daleka
od Potwora i pilnować, by nie stała się jej żadna krzywda.
  - Taki jest oczywiście warunek - powiedział Andreas.
- Wróćcie z nią do domu całą i zdrową, jest naszym
prawdziwym skarbem. Wszyscy bardzo ją kochamy.
  Stało się, jak powiedzieli. Jeszcze zanim wstał świt, cała
czwórka znalazła się w drodze na północ, pozostawiając za
sobą wiele skrywanych łez.
  Ruszyli, by wypełnić swe życiowe powołanie. Udali się
w pościg za nieznanym potomkiem Ludzi Lodu.





        ROZDZIAŁ V


  Villemo nigdy nie potrafiła rozróżnić, co podczas tej
długiej podróży było tylko snem, a co wydarzyło się
naprawdę. Później twierdziła, że wielu rzeczy po prostu
nie przeżyła.
  Wzgórza wokół wioski rysowały się blado na tle nieba
rozświetlonego wstającym słońcem. Łąki jeszcze były
zielone, ale usychające powoli kwiaty zapowiadały nad-
chodzącą jesień. Był późny sierpień, nadal dość ciepło, ale
któż mógł przewidzieć, jak długo potrwa ich wyprawa...
  Na skraju lasu, tam gdzie droga zaczynała schodzić
z wierzchołka, zatrzymali się i spojrzeli za siebie. Od-
jechali już tak daleko, że Grastensholm i Lipowa Aleja
zniknęły niemal całkiem we wstającej mgle. Elistrand nie
mogli w ogóle dojrzeć.
  Tylko wieża kościelna ostro wznosiła się nad lekkim
morzem mgły.
  Urodziliśmy się po to, by odbyć tę wyprawę, myśleli.
A co potem? Czy na zawsze już żegnamy nasz rodzinny
dom? Wszystkich najbliższych?
  Myśli Villemo i Dominika powędrowały do Szwecji,
do syna, Tengela III. Miał silny charakter, poradzi sobie
w życiu bez nich.
  Gdyby tylko nie ta rozdzierająca tęsknota! Gdyby
tylko mogli zobaczyć go jeszcze choć raz...
  Wiedzieli, że to pragnienie jest wieczne. Nigdy nie
przestaną marzyć, by ujrzeć go jeszcze raz, i jeszcze...
  Niklas myślał o Irmelin i synu Alvie. Przyzwyczajony
był mieć najbliższych przez cały czas blisko siebie. Teraz
to się skończyło. Oddzielony od nich, rzucony w nie-
znane, nie wiadomo na jak długo...
  Nikt nie wiedział, co ich czeka. Dominik wspomniał
nawet coś o śmierci... Mówił, że ją wyczuwa.
  Trójka ludzi o wyrażajacych skupienie twarzach, zato-
pionych w myślach, które uporczywie drążyły ich świado-
mość i w żaden sposób nie dawały się odpędzić.
  Przed nimi jechała ich towarzyszka. Przystanęła, zacie-
kawiona, dlaczego się zatrzymali.
  Mała Elisa była zachwycona. Nie przestawała się
radować ani kiedy jechali przez głębokie lasy, ani kiedy
przeprawiali się przez rzekę Dram na południe od kościoła
w Heggen. Wprost szalała ze szczęścia, myśląc o czekają-
cej ich przygodzie.
  Villemo podjechała bliżej dziewczyny.
  - Nigdy nie wyjeżdżałaś z domu, Eliso?
  - Nigdy! Zaczęłam służyć w Lipowej Alei jeszcze
wtedy, kiedy moja ukochana pani Eli leżała chora. Po jej
śmierci przejmowałam coraz więcej obowiązków. A teraz
odpowiadam za prowadzenie całego gospodarstwa, cho-
ciaż mam dopiero marne dwadzieścia jeden lat.
  - Uważasz, że to dla ciebie za trudne?
  - O nie, bardzo jestem dumna z powierzenia mi takiej
odpowiedzialności. Mnie to cieszy - natychmiast od-
powiedziała Elisa z radosną miną, wyrażającą oczekiwanie
i nadzieję. - Moi rodzice już nie żyją, pokój niech będzie
ich duszom, a pan Andreas jest dla mnie niemal jak ojciec.
Mam, co prawda, młodsze rodzeństwo, które mieszka
w naszej małej zagrodzie w lesie, ale oni świetnie sobie
radzą sami, już mnie nie potrzebują. Przeniosłam się więc
prawie na dobre do Lipowej Alei.
  - Ale jeszcze nie wyszłaś za mąż? - uśmiechnęła się
Villemo, słuchając opowiadania podeksytowanej dziew-
czyny.
  Mężczyźni wstrzymaii konie i jechali teraz tuż przed
nimi, by nie uronić ani słowa z ich kobiecej paplaniny.
Ciągle jeszcze nie było widać Norefjell.
  - O, nie, nie mam jeszcze męża - przyświadczyła Elisa.
- Ale mam tylu zalotników, że ha! Tylko pan Andreas jest
dla mnie bardzo surowy, jeśli chodzi o te sprawy. Obiecał
moim rodzicom, Larsowi i Marit, że dobrze wyda mnie za
mąż, a dopóki to nie nastąpi, będzie mocno trzymał mnie
w ryzach. Wiecie, co powiedział?
  - Nie?
  - Że jestem zbyt wartościowa, óy mnie zmarnować. Ni
mniej, ni więcej, tylko nazwał mnie prawdziwym skar-
bem. - Roześmiała się, a w powietrzu jakby rozdzwoniły
się dzwonki.
  Wszyscy się uśmiechnęli.
  - Ojciec miał rację - rzucił Niklas przez ramię. - Ale
trochę figlowałaś z Alvem, moim synem?
  - Trochę się droczyliśmy i zalecaliśmy do siebie, to
prawda, ale żadne z nas nie mialo nic poważnego na myśli.
Tak już bywa, gdy chłopak i dziewczyna przyjaźnią się ze
sobą. Ale nie mamy ani takiego samego wychowania, ani
pozycji, ani też nie doznaliśmy bezlitosnego ukłucia
strzały miłości. Czy to nie było ładnie powiedziane?
  - O tak, bardzo ładnie.
  Elisa westchnęła.
  - Ale chciałabym poczuć kiedyś takie bezlitosne
ukłucie! To brzmi cudownie!
  Dominik z trudem hamował śmiech.
  Elisa głosem pełnym radości mówiła dalej:
  - A teraz zostałam wybrana, by towarzyszyć ślicznej
pani Villemo i pięknym panom Niklasowi i Dominikowi.
Prawie nie mogę uwierzyć, że spotkało mnie takie
szczęście.
  Villemo spaważniała.
  - Nie boisz się Potwora?
  Delikatnie zatysowane brwi Elisy ściągnęły się na
moment, widać było, że myśli intensywnie.
  - Potwora? Owszem, to brzmi trochę strasznie, ale
przecież święcie przyrzeklam, że będę się chować i ucie-
kać, gdy tylko zamajaczy gdzieś choćby czubek jego nosa.
A i tak w to nie wierzę, to tylko takie ludzkie gadanie. Ale
trochę mimo wszystko mnie to ciekawi. Wyobraźcie
sobie, co by było, gdybyśmy tak naprawdę go spotkali!
  - Nie masz się czego obawiać - uspokoiła ją Villemo.
- Twoim zadaniem jest zajmować się sprawami praktycz-
nymi, a my będziemy cię chronić i pilnować, byś nigdy nie
znalazła się w pobliżu Potwora.
  - Zająć się praktycznymi sprawami potrafię doskonale
- oświadczyła Elisa z pewnością siebie i mówiła dalej,
bardziej szczerze niż taktownie: - I to na pewno będzie
konieczne, bo pani Villemo nigdy nie była do tego
szczególnie zdolna. Pani należy do tych, którzy raczej
nic nie będą jedli, niż przygotują sobie sami solidny
siłek.
  - Oj, co prawda, to prawda - mruknął Dominik.
  - Przez całą jesień prawadziłam kiedyś gospodarstwo
pewnemu staruszkowi, mieszkającemu na opustoszałej
wyspie - broniła się Villemo. - A w Tobronn musiałam
harować jak wół.
  - Ale czy to lubiłaś? - spytał Dominik.
  - Nigdy! Nawet przez mament!
  Elisa przysłuchiwała się im z rozradowanymi oczyma.
Raz już zatrzymali się na posiłek i gorąca ją wtedy chwalili
za pyszne jedzenie, które im podała. Promieniała szczęś-
ciem, przyjmując słowa uznania.
  Jej koń był najbardziej objuczony, miała bowiem przy
sobie wszystkie garnki i cały zapas pożywienia. Wiozła
również lekkie wełniane derki, służące jako okrycie
w nocy. Pazostali mieli przy sobie tylko rzeczy osobiste,
jedynie pan Niklas zabrał wielki kosz, co do zawartości
którego miała pewne podejrzenia. Ani chybi znajdował się
tam słynny zbiór leczniczych środków i czarodziejskich
ziół Ludzi Lodu. Że też odważyli się zabrać to ze sobą! I na
co im to było?
  Bała się myśleć o takich czarach. Wolała porozmawiać
z panią Villemo.
  - Pan Dominik jest naprawdę przystojny - powiedziała
tak cicho by jej przypadkiem nie usłyszał. - Gdyby nie
należał do was pani Villemo, na pewno nie omiesz-
kałabym posłać mu kilku zalotnych spojrzeń. Tylko dla
zabawy, nic więcej nie mam na myśli.
  - Wierzę ci - roześmiała się Villemo. - Jesteś przy-
zwoitą dziewczyną.
  - O tak! Tak przyzwoitą, że czasami staje się to całkiem
nie do zniesienia. Zrozumcie, pani Villemo, myśl o chłop-
cach od wielu lat już nie daje mi spokoju, ciągnie i kusi.
  - To całkiem naturalne. Ja też taka byłam w twoim
wieku.
  - Naprawdę? Pani? Ale śmiesznie! - Elisa była szczerze
ucieszona. Ta informacja dodała jej odwagi. - Wiecie,
kiedy mieszkałam w domu, jak większość dziewcząt
miałam zalotników odwiedzających mnie w sobotnie
noce. Łaskotali mnie, jasne, tu i tam, ale byłam jeszcze
wtedy taka młoda, że tylko mnie to gniewało! Teraz myślę
inaczej. W każdym młodzieniaszku dostrzegam mężczyz-
nę i nie mogę się powstrzymać, by ukradkiem nie
przyjrzeć się jego ciału - zwierzała się szeptem. - Ale
chłopcy zawsze mają takie workowate ubrania, że trudno
się czegokolwiek dopatrzyć!
  Villemo zdawała sobie sprawę, że powinna odegrać
rolę surowej damy i zganić dziewczynę za jej otwartość,
ale nigdy nie weszła w rolę nudnej, wiecznie strofującej
matrony z wyższych sfer, słuchała więc tylko rozbawiona.
  Elisa paplała bez ustanku.
  - Z panem Dominikiem jest inaczej. On jest taki
przystojny, i cóż ma za ciało! Ale jest okropnłe stary, to
jasne, i tak bardzo w was zakochany, pani Villemo! To
dobrze, bo bardzo do siebie pasujecie. Och, gdyby dla
mnie znalazł się ktoś podobny do pana Dominika, tyle że
młody. Chłopak, który wyglądałby tak jak on!
  - Tengel, nasz syn, był tutaj dwa lata temu - uśmiech-
nęła się Villemo. - Co sądzisz o nim?
  - Tak, rzeczywiście jest przystojny - przyznała Elisa.
- Ale z kolei zdecydowanie za młody, to też niedobrze.
A poza tym wszyscy z Ludzi Lodu stoją o tyle wyżej od
nas, że nigdy nie myślę o miłości, gdy patrzę na mężczyznę
z waszej rodziny. - Elisa westchnęła. - Nie, mam na
uwadze chłopskich synów z parafii Grastensholm. Nie ma
się czym chwalić, ale właśnie taki przypadnie mi w udziale:
jakiś nieokrzesany wieśniak.
  - Masz jeszcze sporo czasu na podjęcie decyzji, Eliso.
Zobaczysz, że pewnego dnia, ot tak po prostu, pojawi się
jakiś młody człowiek, który spełni wszystkie twoje
oczekiwania.
  - Ach, tak? - odezwała się Elisa z goryczą. - Kto taki?
Może wędrowny kramarz? O, nie, pani Villemo, miesz-
kając w Lipowej Alei zasmakowałam już słodyczy dob-
rego wychowania. Tu właśnie tkwi błąd. Tym biednym
wieśniakom z naszej parafii tak naprawdę nic nie brakuje.
To ja mierzę za wysoko!
  - Jakoś tego nie zauważyliśmy - znów uśmiechnęła się
Villemo. - Spójrz teraz, jak zmienia się krajobraz.
Zupełnie inna sceneria.
  Na widok przepięknego pejzażu, który roztoczył się
przed nimi, Elisa całkiem zapomniaia o swych dziew-
częcych rozterkach. Jakże wspaniała i wielka była Nor-
wegia! Jechali już niemal cały dzień, a świat się jeszcze nie
kończył!


  Żadne z nich nie wiedziało jednak, że poprzedniego
wieczoru kapitan Dristig odbył potajemną rozmowę ze
swym oddanym szpiegiem.
  - Na północ, tak? - powtarzał kapitan. - Jutro rano?
widzialeś ślady? Pojedziemy za nimi, i to już dziś
wieczorem. Jest jeszcze dostatecznie widno.
  Zwinięto obozowisko i wielka gromada spragnionych
krwi żołnierzy wyruszyła na górę. Tam, w świetle
ostatnich promieni zachodzącego słońca, odnaleźli tropy
Potwora. Szli za nimi, dopóki nie zapadł zmrok. Następ-
nego ranka wyruszyli znów. Chwilami tracili ślady z oczu
i dopiero po pewnym czasie udawało się je odnaleźć. Cały
czas jednak mieli niewielką przewagę nad wysłannikami
Ludzi Lodu.
  Dominik nie potrzebował żadnych śladów, po których
mieliby się poruszać, jego szczególne zdolności objawiły
się w pełni. Niemal jak po sznurku posuwał się w stronę
miejsca, gdzie schronił się Potwór. Bez wątpienia było to
Norefjell.
  Zatrzymali się, gdy się ściemniło. Elisa przygotowała
posiłek, ich zdaniem godny bogów. Cały czas ćwierkała
rozradowana, bo rozpierała ją duma, że się do czegoś
przydaje i że są od niej uzależnieni. Jasne loki dziewczyny
lśniły w blasku ogniska, w uśmiechu błyskały białe zęby.
A uśmiechała się często. Jej poczucie humoru nie było
zbyt wyrafinowane, ale zaraźliwe i cała trójka szybko
zapomniała o niepokojach związanych ze spotkaniem
z Potworem. Śmiali się, opowiadali dykteryjki. Prawdę
mówiąc od dawna tak dobrze się nie bawili.
  Wślizgnęli się pod derki i cisza zapadła nad traktami
na północ od Sigdal, które minęli kilka godzin wcześ-
niej. Ognisko się dopalało, znad żaru unosiła się tylko
delikatna, cienka spirala dymu. Villemo, leżąca między
Dominikiem a Elisą, przytuliła się do pleców męża
i wsłuchiwała w dźwięki lasu, budzące się do życia
nocą.
  Musimy strzec tej dziewczyny, myślała. Jest taka
wspaniała. Pod każdym względem. Żywiołowa, natural-
na. Niewiele jest na świecie ludzi tego pokroju.
  Z oddali rozległ się krzyk perkoza, najbardziej samo-
tny ze wszystkich ptasich głosów w Norwegii. Leśne
zwierzęta krążyły dookoła ogniska, jakby dziwiąc się
obecności obcych stworzeń, które wdarły się w ich świat.
  Nie podchodziły jednak zbyt blisko. Villemo wy-
czuwała, że po prostu tam są.


  Rozespani, budzili się słysząć stanowczy głos Elisy.
  - Wstawajcie, śpiochy, śniadanie już dawno gotowe!
- powtarzała, zanosząc się swym perlistym, zaraźliwym
śmiechem.
  Wyruszyli szybko, wciąż wędrując coraz wyżej i wyżej.
przyroda wokół nich zmieniala się powoli, świerkowy las
ustąpil miejsca brzozom, coraz rzadszym w miarę jak
zbliżali się do płaskowyżu.
  Jednocześnie zmieniał się także i humor. Zaczęli od
żartów i dowcipów, ale z czasem stawali się coraz bardziej
milczący. Podświadomie czuli, że zbliżają się do celu,
i powoli ogarniał ich lęk. Poddała mu się nawet Elisa,
poruszona zwłaszcza powagą Dominika. Jego wyjątkowa
intuicja powodowała, że z wielką pewnością siebie wiódł
ich napczód.
  W pewnej chwili Niklas, jadący obok niego, zapytał
wprost:
  - Czy wyczuwasz jego bliskość?
  - Tak. I nastroje rówvnież. Najpierw długo czułem, jak
bardzo jest udręczony, zmęczony i zirytowany. Ale teraz
pojawilo się coś nowego. Jakby przyjął pozycję obronną,
Niklasie. Nie pojmuję, dlaczego.
  - Ale zbliżamy się?
  - Bardzo szybko. Wkrótce tam dotrzemy, on jest już
tak blisko, że odczuwam wibracje.
  - Uprzedź, kiedy powinniśmy się zatrzymać?
  - Tak zrobię.
  W milczeniu posuwaii się dalej. Elisa szeroko otwar-
tymi oczyma rozglądała się dookoła. Nigdy przedtem nie
była w górach. Imponował jej ich ogrom, uważała, że to
jakby spojrzenie w wieczność. Tak musi wyglądać przed
sionek niebios. Lekki ruch anielskiego skrzydła i już będą
na górze.
  Śledziła wzrokiem dwa kruki krążące wysoko nad
nimi. Niczym nie zmąconą ciszę przerywał tylko ich
krzyk.


  - Nie stara się nawet zatrzeć swoich śladów - warczał
kapitan Dristig; w jego oczach pojawiło się podniecenie
i zdenerwowanie. Byli na Norefjell, spory kawałek przed
niewielką grupką Ludzi Lodu.
  Przez ostatnie godziny żołnierze bez trudu rozpo-
znawali dziwne ślady, gdyż ziemia tu była bagnista,
nasiąknięta wodą. Kapitan zdawał sobie sprawę, że
kolejny raz znalazł się blisko celu. Tropy były świeże, tu
i ówdzie trawa pochylała się jeszcze pod ciężarem stóp.
  Serce kapitana Dristiga mocno waliło z podniecenia,
a także z powodu zmęczenia wspinaczką, choć do tego za
nic by się nie przyznał. Zbyt wiele piwa wypił w ciągu
swego życia, by teraz mógł się szczycić pierwszorzędną
kondycją.
  Jak dotąd przegrał walkę tylko z olbrzymem z pod-
ziemnego świata. Teraz jednak miał ze sobą gromadę
wyborowych strzelców, wyposażonych w najnowsze
strzelby - flinty, nauczył się też sporo na własnych
błędach.
  Przede wszystkim bestia nie była nietykalna. Udowod-
nili to już dawno temu.
  Pozostawało pytanie, czy była nieśmiertelna, ale takimi
bredniami kapitan Dristig nie zamierzał zawracać sobie
głowy.
  Dręczyła go myśl o ludziach, którzy również wyruszali
w pościg za Potworem. Żołnierze widzieli ich u podnóża
góry, kierujących się ku szczytowi. Nie poruszali się
drogą, którą przybył Potwór. Skąd więc wiedzieli, że jest
właśnie tu?
  Mieli ze sobą dwie kobiety. Szaleńcy, co oni sobie
myślą? Nikt lepiej od kapitana nie wiedział, jak śmiertelnie
niebezpieczny jest Potwór.
  Zabieranie kobiet na taką wyprawę było karygodną
lekkomyślnością!
  Potwór musi być moją zdobyczą! Nikt nie może
odebrać mi chwały.
  Na twarzy kapitana odmalowała się przebiegłość.
A może lepiej będzie dopuścić tych głupków do bestii?
Potwór szybko się z nimi rozprawi, a potem łatwo stanie
się jego łupem?
  Co miał do stracenia? A gdyby wbrew oczekiwaniom
udało im się zgładzić Potwora...? Ta myśl jest zupełnie
szalona, ale gdyby?
  Hm, czwórka ludzi łatwo może zginąć na pustkowiu.
Bez śladu. Kapitan mógłby triumfalnie zaciągnąć do
Christianii ciało bestii i zbierać owoce sławy. Zostałby
majorem, pułkownikiem, generałem. A może jeszcze
wyżej? Otrzymałby szlachectwo, mianowanie na marszał-
ka koronnego...
  Dla jego ambicji nie istniały żadne granice.
  Wiedział, że żołnierze go nie zdradzą. Im również
zależy na okryciu się chwałą.
  Z marzeń wyrwał go szept.
  - Tam. Patrzcie tam. Czy to nie on?
  Kapitan Dristig oddychał ciężko, twarz poczerwieniała
mu z wysiłku, bowiem ci idioci, jego ludzie, nie chcieli
zrobić żadnej przerwy we wspinaczce. On przecież nie
mógł ich powstrzymywać, byłoby to poniżej jego godnoś-
ści. Uszczęśliwiony, że nareszcie osiągnęli cel, wdrapał się
na sam wierzchołek, gdzie oczekiwali go podekscytowani
żołnierze.
  Przed nimi rozpościerała się płaska dolina, na przeciw-
ległym krańcu zamknięta poszarpaną ścianą wysokości
mniej więcej miejskiego muru.
  Pod kamienną stromizną kryły się głębokie nisze,
zagłębienia w skale. W jednym z nich siedział stwór,
skulony, karkiem oparty o ścianę.
  Dzieląca ich odległość była na tyle duża, że dostrzegli
zarys jego sylwetki, ale nie mogli widzieć ani rysów
twarzy, ani też innych szczegółów. Spotkali już jednak
Potwora wcześniej i nie mieli żadnych wątpliwości: to był
on.
  Z początku sądzili, że śpi lub też jest martwy, ale
zauważyli nieznaczny ruch, gdy układał się wygodniej.
  - Na dół! - syknął kapitan. - Chyba nas jeszcze nie
spostrzegł.
  Wszyscy ukryli się za górską granią. Konie, które na
niewiele się zdały na ostatnich stromych wzniesieniach,
szybko sprowadzono niżej, by znalazły się poza zasięgiem
Potwora.
  Starannie ładowano strzelby.
  Gdyby była tu armata, z żalem pomyślał kapitan.
Trafilibyśmy bez pudła!
  Jakże jednak zaciągnąć działo tak wysoko?
  - Odległość jest zbyt duża - orzekł. - Musimy podejść
bliżej.
  - W jaki sposób? - zapytał któryś z żołnierzy. - On
zajmuje doskonałą pozycję. Pod skałą. Nie możemy więc
zajść go od góry, a poza tym ma widok na pozostałe trzy
strony.
  Kapitan Dristig wyciągnął lunetę, na której wypoży-
czenie z zamku Akershus otrzymał specjalne pozwolenie,
i przystawił ją do oka. Kiedy dzięki niej dokładnie ujrzał
Potwora, raptownie odskoczył w tył.
  - Ach, do stu piorunów! - wyrwało mu się. - To ci
dopiero paskuda! Ale teraz śpi. Strzelcy wyborowi, czy
widzicie te głazy na równinie? Musicie przekraść się tam
i zastrzelić go. Zanim się obudzi.
  Wszyscy pojęli groźbę, kryjącą się w ostatnich sło-
wach. Żaden z nich nie miał ochoty na spotkanie
z obudzonym duchem otchłani.
  Dzień wysoko w górach był chłodny. Panowała
tu niemal uroczysta cisza. W trawie poruszała się
zaniepokojona siewka, wydając charakterystyczny świst.
Nie potrafiła pojąć, czego w jej królestwie szukają
ludzie.
  Zajście Potwora z boku wydawało się niemożliwe.
Wyglądało bowiem na to, że leżąca przed nimi równina
jest szeroka na mile. Za wszelką cenę musieli dopaść
przeciwległej skały, a głazy na środku równiny były chyba
najlepszym punktem ataku. Znaleźliby się wtedy do-
statecznie blisko, by wziąć bestię na cel.
  Kapitan Dristig dał znak ośmiu swoim ludziom,
wyborowym strzelcom. Otrzymali rozkazy i pokiwali
głowami.
  Potwór przecież śpi. Czegóż więc mieli się obawiać?
  Bezszelestnie, z gotowymi do strzału strzelbami w rę-
kach, przemknęli na otwartą przestrzeń. Gdy nie było już
nic, co osłaniałoby ich w drodze do celu, odległość
dzieląca ich od kamieni wydała się przeraźliwie wielka.
  Jednak się nie bali. Z takiego dystansu nie mógł im nic
zrobić, a gdyby wyszedł im naprzeciw, podziurawiliby
jego ciało kulami ze srebra.
  Tak, bowiem wszyscy jak jeden mąż naładowali broń
srebrnymi kulami.
  Daleko w górze, pod wysokim, białochmurnym niebo-
skłonem, krążyła para kruków. Wiatr szeleścił wśród
zabłąkanych suehych grzebyczników.
  Kapitan i jego ludzie, którzy z nim pozostali, wstrzy-
mali oddech. Gdy tylko strzelcy dotrą na miejsce, inni
także ruszą naprzód.
  Ośmiu ludzi znalazło się w połowie drogi, kiedy
Potwór nagle uczynił szybki ruch i zniknął za blokiem
skalnym, który wcześniej uznali za część samej góry.
Odbyło się to błyskawicznie, w sposób przypominający
poruszanie się jaszczurki.
  - Do diabła! - warknął kapitan Dristig.
  Mężczyźni znajdujący się na otwartej przestrzeni padli
na ziemię osłaniając oczy. Tylko jeden z nich zdołał rzucić
się ku kamieniom.
  Dotarł do nich jedynie po to, by z krzykiem wypuścił
broń z ręki, po czym zachwiał się i upadł na głazy.
  - Do diabła - powtórzył kapitan.
  Nic więcej nie miał do powiedzenia.
  Tym razem nie zabrał ze sobą pastora, uważał więc, że
wolno mu kląć tyle, ile mu się żywnie podoba. Duchowni
okazali się bezsilni wobec Potwora.
  Od kamieni do niszy w skalnej ścianie nie było wcale
daleko. Strzelcy doskonale by sobie poradzili, gdyby
bestia nie zniknęła.
  Widzieli już, że Potwór nadal jest groźny.
  Jeszcze raz ich przechytrzył. Kapitan płonął gniewem.
  Sytuacja jego ludzi na otwartej przestrzeni była nie do
pozazdroszczenia. Nikt nie wiedział, w jaki sposób
Potwór zabija. Po prostu uśmiercał.
  Niektórzy usiłowali się wycofać, pełzając jak raki.
Odważniejsi starali się dotrzeć do głazów, podczas gdy
kolejna ofiara z krzykiem wyrzuciła ramiona w powietrze.
  Już dwóch ludzi, myślał kapitan. Tak się nie da. W ten
sposób nigdy go nie dostaniemy.
  Śmierć drugiego strzelca tak przeraziła pozostałych, że
wszyscy rzucili się do ucieczki w bezpieczne miejsce za
górskim grzbietem. Mogli walczyć z widzialnymi wroga-
mi, uzbrojonymi w znaną im broń. Tu jednak w grę
wchodziły czary.
  Już niemal dotarli do zbawczych kamieni, gdy dwaj
kolejni, ledwie odwrócili się do Potwora plecami, padli na
ziemię. Kapitan zamknął oczy i jęknął.
  - Zabija nawet, kiedy są tyłem - szepnął do siebie.
- Nie jest więc tak, jak sądziliśmy, że niebezpieczeństwo
kryje się tylko w jego oczach. Jest jeszcze gorzej!
  Potwór znów się pokazał. Stanął teraz wyprostowany
i wpatrywał się w nich, ogromny i przerażający. W szczeli-
nach skalnych rozbrzmiewało jękliwe wycie wiatru, a kru-
ki, które dostrzegły padlinę, szybowały, wbijająe w ziemię
czarne, zimne oczy.
  - Stój tam, czarci pomiocie! - warknął kapitan Dristig,
doprowadzony do ostateczności, wściekły i zawiedziony.
- Kiedyś i tak cię dostanę! Nawet gdybym miał cię gonić
aż na kraniec świata! I teraz też jeszcze nie skończyłem,
możesz być tego pewny!
  Nie oczekiwał żadnej odpowiedzi i żadnej też nie
uzyskał.
  - Nie mogliście przynajmniej zabrać stamtąd tych
drogich strzelb tchórze durnie?! - wrzeszczał na swoich
ludzi, usiłując zrzucić na kogoś winę. - Zaatakujemy go
wszyscy naraz - mówił później. - Ilu nas jest? Około
dwudziestu pięciu? Wystarczy! Podzielimy się i rozej-
dziemy na wszystkie strony. Zaatakujemy go wzdłuż
ściany, jednocześnie z obu kierunków. Nie będzie miał
czasu zabić nas wszystkich.
  Z powątpiewaniem popatrzyli na skałę, pod którą
siedział Potwór. Możliwości przeżycia nie wydawały się
duże.
  - Ktoś w końcu zdoła go trafić - wysyczał dowódca
przez zęby.
  Na twarzach ludzi odbiło się niedowierzanie. Myśleli
pewnie, że sam kapitan Dristig nie zdecyduje się na
przęprawę na drugą stronę. Będzie siedział bezpiecznie,
a potem zbierze zasługi.
  Wtedy właśnie nieco dalej na górskim grzbiecie poja-
wili się Niklas i Dominik wraz ze swymi towarzyszkami.
  Pod wysokim niebem zapadła złowieszcza cisza. Po-
twór zastygł wyczekująco na widok nowych prześladow-
ców, kapitan mocno zacisnął zęby, a dopiero co przybyła
czwórka jednym jedynym spojrzeniem ogarnęła całą
scenę.
  Niklas powiedział:
  - Widzę, że było tu gorąco.





        ROZDZIAŁ VI


  - To musi być kapitan Dristig i jego mężni wojacy
- szepnął Dominik do swych towarzyszy. - W jaki sposób
udało im się wytropić Potwora?
  Nawet przez moment nie przypuszczał, że na szczycie
koło Grastensholm podsłuchał ich szpieg kapitana.
  - Odejdźcie stąd! - zawołał kapitan Dristig, wzmac-
niając wymowę swoich słów zamaszystym ruchem ręki.
- To nie jest miejsce do zabawy!
  - Właśnie widzę - odparła Villemo.
  - Ciii... - powstrzymał ją Dominik. - Nie warto ich
drażnić.
  Podjechali bliżej żołnierzy.
  Kapitan Dristig i wszyscy jego pozostali przy życiu
ludzie przyglądali się czwórce w gniewnym milczeniu.
Nowo przybyli stanowili dość niezwykłą grupę.
  Dominik, jak to miał w zwyczaju, cały ubrany był na
czarno, a dziwnym zrządzeniem losu Niklas także spowił
się w czerń. Dwóch prosto trzymających się w siodle
mężczyzn, jeden jasnowłosy, drugi czarny jak noc. Obaj
przystojni, o oczach niespotykanej barwy.
  A kobiety, które im towarzyszyły! Piękności! Villemo
celowo wybrała na ten dzień białą suknię, doskonale
podkreślającą jej jasnomiedziane loki i zielonożółte oczy.
A mała Elisa wyglądała jak letni poranek ze swymi
jasnymi włosami, jeszcze bardziej skręconymi niż włosy
Villemo, błękitnymi, ciekawymi oczami, zadartym nos-
kiem i ustami, które w każdej chwili szykowały się do
śmiechu. Że jest prostego pochodzenia, można było
zauważyć po stroju i sposobie bycia, ale i tak była
nieodparcie pociągajaca.
  Cóż za czterolistna koniczyna, pomyślał kapitan, czując
w sereu ukłucie zazdrości.
  Zmrużył oczy.
  - Czego państwo tu sobie życzą?
  - Przybyliśmy w tym samym celu co wy - odparł
Niklas.
  - Unicestwić Potwora? Nigdy się wam to nie uda.
  Villemo nagle wydało się, że cała przestrzeń zaczęła
śpiewać. Odetchnęła głęboko i uniosła się w siodle. Głowę
rozświetliła jej jasność, umysł przeszyła niezachwiana
pewność i w jednej chwili wiedziała już, na czym polegać
ma jej zadanie. Ta świadomość napełniła ją głęboką
rozpaczą.
  Jak sobie z tym poradzi?
  - Co się stało, Villemo?
  Zorientowała się, że wszyscy, łącznie z żołnierzami
przyglądają się jej wyczekująco.
  - Nie! - krzyknęła głośno.
  - O co ci chodzi? - ostrożnie zapytał Dominik.
  - Czy możemy przeprosić was na moment? - zwróciła
się do żołnierzy. - Muszę omówić coś z moimi przyjació-
łmi.
  Odjechali kawałek i zatrzymali się.
  - Cóż takiego, Villemo?
  Westchnęła boleśnie.
  - Oni mówią o unicestwieniu. Ale jego nie można
zgładzić! Nie, i jeszcze raz nie!
  - Oszalałas! - zirytował się Niklas. - Przecież on zabił
wiele ludzi. Właściwie nic innego nie robi, tylko zabija.
To chyba jasne, że należy go unieszkodliwić.
  - Unieszkodliwić tak, zgadzam się. Ale jest różnica
między unieszkodliwieniem a unicestwieniem.
  Jak w transie relacjonowała swoją wizję, porządkując
równocześnie znane fakty:
  - On jest niebezpieczny, to prawda, i nieludzko trudno
będzie sobie z nim poradzić. Ale, jak wiecie, postawiono
przed nami zadanie, które jest znacznie bardziej skompliko-
wane niż zażegnanie niebezpieczeństwa. Ty, Dominiku,
przyszedłeś na świat po to, by go wytropić i przekazać nam
jego myśli i nastroje, także teraz. Ty, Niklasie, urodziłeś się,
by zdobyć jego... no cóż, może nie zaufanie, ale w każdym
razie szacunek. Poprzez twoje umiejętności leczenia, twoje
niezwykłe dłonie, bowiem ogromnie cię teraz potrzebuje.
Wyraźnie można to było po nim poznać, gdy się pokazał.
  - Tak - przyznał Niklas. - Ten stwór sprawia wrażenie
bardzo poważnie rannego.
  - A ja - mówiła dalej Villemo zduszonym głosem.
- Niech Bóg mi pomoże, mnie czeka najtrudniejsze
zadanie.
  - jakie?
  Powróciła do swoich wizji.
  - On wyznaczył sobie jakiś cel - powiedziała cicho.
  - Wiem o tym - przerwał jej Dominik. - Ale sam nie
jest w pełni świadom, do czego dąży.
  - To prawda - zgodziła się. - Ja także tego nie wiem.
Ale jego cel jest całkowicie sprzeczny z moim. To będzie
walka jakich mało!
  Czekali. W końcu Niklas zadał pytanie:
  - A jaki jest twój cel?
  - Zmienić go w nowego Tengela Dobrego.
  Milczeli, zaskoczeni.
  - Postradałaś zmysły? - wykrzyknął po chwili Niklas.
- Jego?
  Dominik podzielał zdanie krewniaka.
  - Nawet jeśli by ci się to udało, Villemo, to i tak za jego
głowę wyznaczono już cenę. Ludzie zrobią wszystko, by
zakuć go w żelazo i zgładzić.
  - Nie w naszej mocy leży unicestwienie tej bestii!
  Ostatnie słowa wymówiła krzycząc, by ich naprawdę
przekonać. Usłyszał to kapitan i zawołał:
  - Nie mówcie tak! On nie ma już sił. Jest poważnie
ranny.
  - Tak się tylko wydaje! - rzuciła w jego kierunku.
- Odzyska siły, a wtedy stanie się straszliwym zagroże-
niem dla świata.
  - Już nim jest.
  - Będzie jeszcze gorzej - powiedziała krótko i przestała
zwracac uwagę na kapitana i jego ludzi, skupiając się na
swoich bliskich. - Jeśli osiągnie cel, to... nie zdziwiłoby
mnie, gdyby stał się nieśmiertelny. Choć nie twierdzę tego
z całą pewnością.
  - Ale kim on jest?
  - Nie wiem. On o sobie też nic pewnego nie wie.
  - To prawda - przyświadczył Dominik w zamyśleniu.
- Najwyraźniej odczuwam właśnie tę jego niepewność,
zagubienie. Bezładne poszukiwanie, które budzi w nim
ogromną irytację.
  - Czy te orgie śmierci wynikają również z irytacji?
  - Częściowo - odparł Dominik. - Poza tym to zła
istota. Na wskroś, do cna zła.
  - I z kogoś takiego chcesz stworzyć nowego Tengela?
- zwrócił się do Villemo Niklas.
  - To nie jest tylko moja wola - powiedziała wzburzo-
na, śląc spojrzenie ku skalnej ścianie po przeciwległej
stronie równiny. Poczuła, jak ciarki przebiegają jej po
plecach.
  Kapitan Dristig kipiał złością.
  - Kim, do diabła, jesteście? - zawołał do nich.
  Zsiedli z koni i podeszli bliżej.
  - My troje wywodzimy się z Ludzi Lodu - przed-
stawiał Niklas uprzejmie. - Nasza czwarta towarzyszka
pochodzi z zagrody, która należy do dworu. Nie wiemy,
skąd jest ta bestia, ale mamy wszelkie powody, by
podejrzewać, że również jest z Ludzi Lodu, choć to dla nas
niepojęte, ponieważ dobrze znamy wszystkie odgałęzienia
rodziny. Obowiązek unieszkodliwienia go spoczywa na
nas.
  - Nigdy nie zdołacie tego uczynić! Ja i moi ludzie
usiłujemy go pokonać już od wielu miesięcy! A nie
jesteśmy niezdarami! Tyle wam powiem.
  Przyjrzeli się rosłym mężczyznom, którzy spoglądali
na nich w milczeniu.
  - Widzę - powiedział Dominik. - I nie mam zamia-
ru odmawiać wam odwagi. Ilu ludzi straciliście, kapita-
nie?
  - Zbyt wielu, bym mógł to spamiętać. Ale rozpo-
znajecie moje dystynkcje? - zdziwił się zadowolony.
- Chociaż jesteście Szwedem, panie?
  Dominik przedstawił się z uśmiechem.
  Kapitan Dristig zamarł z wrażenia.
  - Kurier szwedzkiego króla! Dalej, chłopcy, oddać
honory! To szwedzki pułkownik, bardzo wysoko po-
stawiona osoba!
  Zapanowało hałaśliwe zamieszanie, gdy mężczyźni
poczęli podrywać się na równe nogi.
  Kapitan był zaskoczony, nie miał jednak zamiaru
rezygnować. Niech sobie próbują, te kociookie istoty.
Zwycięstwo i tak w końcu będzie należało do mnie.
Najprawdopodobniej Potwór rozpsawi się z nimi, zanim
zdołają dotrzeć do kamieni.
  Trochę szkoda takich pięknych ludzi, ale... wygrywa
zawsze najsilniejszy.
  - Będziemy was osłaniać. Mamy broń palną - za-
proponował wielkodusznie.
  - Nie, żadnych strzałów - ostro sprzeciwiła się
Villemo. - Zabraniam! Dziękuję za wasze dobre chęci, ale
spróbujemy go wziąć żywego.
  - Żywego?
  Oczy kapitana niemal wyszły z orbit.
  - Mamy ku temu swoje powody - wyjaśniała Villemo.
- Postaramy się zmienić go w porządnego człowieka.
  Kapitan nie mógł się nadziwić tak bezdennej naiwno-
ści. Czyżby to byli religijni fanatycy, sądzący, że przy
pomocy pięknych słówek o życiu wiecznym da się
nawrócić każdego?
  Szaleńcy, pomyślał z sarkazmem. Co też sobie wyob-
rażają?
  Ale niech robią, co chcą. Niech idą prosto w szpony
śmierci, na nic lepszego i tak nie zasługują tą swoją
niebotyczną głupotą.
  - Czy chcecie zerknąć przez moją lunetę? - zapytał
sucho.
  - O, tak, z wielką chęcią!
  Teraz dokładnie zobaczą, na co się porywają, myślał
kapitan. Na pewno też zaimponuje im fakt, że mam
lunetę, wszak nie każdy posługuje się takimi wynalaz-
kami.
  Niklas nastawił lunetę i skierował ją ku skalnej ścianie
w miejsce, gdzie stał oparty Potwór. Bez słowa przekazał
przyrząd Dominikowi.
  Jego wyraz twarzy także się nie zmienił, tylko usta
jakby nieco się zacisnęły.
  - On trzyma coś w dłoni - powiedział.
  - Widziałem - odparł Niklas. - Jakiś nieduży przed-
miot.
  - Bardzo mały.
  - Czy możesz odczytać jego myśli? - spytał Niklas
cicho, by nie usłyszał go kapitan.
  - Nic poza tym, że zastanawia się, jakie są nasze
zamiary. Jest czujny. Bardzo proszę, Villemo, twoja kolej.
  Mocowała się z lunetą... po raz pierwszy miała ujrzeć
Potwora.
  Widok jego twarzy z tak bliska wstrząsnął nią do głębi.
Nie mogła się powstrzymać od jęku.
  Tak, tak, pomyślał kapitan.
  Ujrzała ramiona, szerokie, przerażajaco szerokie, osło-
nięte jakby pancerzem. Opadały na nie czarne, splątane
włosy; ściągnięte rysy, wydatne, wykrzywione złością
usta, niemal groteskowo wystające kości policzkowe
i świecące oczy, bardziej żółte i dziksze niż u drapieżnika
- długie, wąskie, wznoszące się ukośnie ku skroniom.
Między wyschniętymi wargami dostrzegła zęby.
  On ma gorączkę, pomyślała. I bardzo cierpi.
  Jest jak dzikie zwierzę.
  Villemo opuściła lunetę i spojrzała na Niklasa. Oczeki-
wał tego i skinął głową.
  - Co się stało? - natychmiast zauważył ich reakcję
Dominik.
  - Widzieliśmy już takich przedtem - odparł Niklas.
  - Tak - potwierdziła Villemo. - To wypaczony
wizerunek Tengela Dobrego. - W jej głosie zadrgała nuta
żalu. - Zawsze pragnęłam ujrzeć kogoś takiego na własne
oczy. Nie spodziewałam się jednak, że spotkam go tutaj
i w takiej postaci!
  Niklas powiedział:
  - Wysoko, na dzikim polu.
  Villemo z trudem chwytała oddech.
  - Nie! Nie mów tak! Można by wtedy sądzić, że
otrzymałam moje szczególne imię tylko po to! Że na tym
miejscu dokona się moje życie!
  - Raczej twoje powołanie.
  Villemo odruchowo przekazała lunetę Elisie. Z ust
dziewczyny wyrwał się nagle przeciągły okrzyk.
  Nie do końca zrozumieli, czy w jej głosie zabrzmiał ton
przerażenia, jakże na miejscu w tej sytuacji, czy też raczej
zachwytu. Popatrzyli na nią zaintrygowani.
  Opuściła lunetę. Jej oczy lśniły uniesieniem.
  - Jakiż to szalenie przystojny mężczyzna! Jak pan
Dominik, tylko bardziej barbarzyński.
  - O, bez przesady. Mam nadzieję, że trochę się różnimy
- sucho rzekł Dominik.
  - Ależ, Eliso! - Niklas był wstrząśnięty. - Jak możesz
nazwać tego stwora przystojnym mężczyzną?!
  Odpowiedziała na to Villemo:
  - Doskonale ją rozumiem. On jest przerażający, ale ma
w sobie jakieś dzikie, niezłomne piękno.
  - Prawda? - westchnęła Elisa. - Ale trzeba być kobietą,
żeby to zauważyć.
  Chciała popatrzeć jeszcze raz, ale kapitan najwyraźniej
uznał, że już dość długo korzystali z jego drogocennej
własności, i zabrał lunetę.
  Dominik odetehnął głeboko.
  - Przejdziemy tam teraz, kapitanie. Pozostawiamy
jednak tę młodą pannę pod waszą opieką. Będziecie
odpowiedzialni za to, by cała i zdrowa powróciła na
Grastensholm, gdyby nam się... nie powiodło. Ma tam
możnych przyjaciół. A jeśli spadnie jej choćby jeden włos
z głowy, będzie to was drogo kosztowało. I proszę,
zajmijcie się końmi podczas naszej nieobecności.
  - Rozkaz, pułkowniku. Możecie pożyczyć broń od nas.
  - Nie, dziękuję - odpowiedział Dominik. - Broń jak
dotąd nie okazała się skuteczna w walce z Potworem.
  Elisa gwałtownie broniła się przed pozostawieniem
pod opieką kapitana.
  - Mogę się bardzo przydać, pomagać we wszystkim...
  Niklas położył dłoń na jej ramieniu.
  - Nie, Eliso, słowem honoru zaręczyliśmy, że nie
znajdziesz się tam, gdzie będzie niebezpiecznie.
  - Ale jak sobie beze mnie poradzicie? - pytała ze łzami
w oczach. - Jeśli przydarzy wam się coś złego, nigdy sobie
tego nie wybaczę. A jeśli zgłodniejecie?
  - Raczej nam to nie grozi - powiedział Dominik. - Czy
jesteście gotowi?
  Niklas podniósł swój kosz; poza nim nic więcej ze sobą
nie zabierali.
  - Powodzenia! - rzekł kapitan, a w jego głosie
dźwięczała zarówno ironia, jak i lęk. Obawy dotyczyły
jednak tylko tego, czy im się uda i czy aby nie odbiorą mu
chwały zwycięstwa.
  Niewielkie jednak były na to szanse.
  Głupcy, pomyślał.
  Villemo chrząknęła, zapytała Elisę, czy odppwiednio
się prezentuje, a następnie spojrzała na Dominika i Nik-
lasa, którzy w takich okolicznościach nie potrafili pojąć
kobiecej próżności.
  Przygnębieni skinęli głowami. Byli gotowi.
  Wyszli na równinę.
  Żołnierze nie spuszczali z nich oczu. Widok był
fascynujący: dwaj wysocy, czarno ubrani mężczyźni z ko-
bietą w bieli pomiędzy nimi. Elisa szlochała.
  - Są zbyt wspaniali, żeby umrzeć! - łkała.
  - Sami sobie są winni! - warknął kapitan. - Zupełnie
niepotrzebnie nadstawiają karku! Nie mają nawet broni!
  Jego wzrok pieścił już pożądliwie czarnego jak węgiel
wierzchowca Dominika. Będzie mój, pomyślał. Nawet przez
moment nie wierzył bowiem, że któreś z tej trójki ocaleje.
  Mimo grubej pokrywy chmur dzięki jaśniejszemu
blaskowi na zachodzie można było stwierdzić, w którym
miejscu na niebie znajduje się słońce. Stało już dość nisko
nad horyzontem, ale ciągle jeszcze zostało sporo dnia.
Cienie pod skalną ścianą stały się teraz głębsze; Potwór nie
był widoczny tak wyraźnie jak poprzednio.
  W trojgu ludziach, wędrujących na spotkanie nieunik-
nionej śmierci, było, zdaniem kapitana Dristiga, coś
patetycznego.
  Villemo wsłuchiwała się w niczym nie zmąconą ciszę
gór. Od czasu do czasu zbłąkany powiew wiatru wzdychał
głucho w jednej ze skalnych szczelin, chwilami rozlegał się
żałosny, pełen skargi krzyk siewki. Kruki wyczekując
krążyły nad ciałami leżącymi na równinie, nie chcąc
jeszcze całkiem zrezygnować ze zdobyczy, mimo że żywe
istoty na dole nie stanowiły dla nich zachęty.
  - Co on teraz robi, Dominiku? - zapytała.
  - Gotuje się na nasze przyjęcie - odparł. - Trzyma coś
w dłoni. Nie wiem, co to jest, ale to jego atut.
  - Boi się nas?
  - O, nie!
  - Co jeszcze odczuwa?
  - Pogardę. I nie może się nadziwić tobie. Zastanawia
się, co ty, u diaska, tu robisz. W takim stroju. Nigdy nie
widział takich szat.
  - Czy jeszcze coś wyczuwasz?
  - Jest zmęczony, obolały... i głodny.
  - Powinniśmy zabrać ze sobą trochę jedzenia.
  - Zostawmy to na później.
  Optymista, pomyślała Villemo.
  Zbliżali się do głazów i podświadomie zwolnili krok
To była granica zasięgu jego działania. Nie pragnęli
znaleźć się poza nią.
  - Dominiku, czy on może przechwycić twoje myśli?
  - Nie wydaje się.
  - To przynajmniej jakaś szansa!
  Dominik zatrzymał się.
  - Teraz jest napięty, czujny. Niklasie, bądź ostrożny!
To ciebie upatrzył sobie na pierwszą ofiarę.
  - Dlaczego właśnie mnie?
  - Kosz. Nie jest pewien, co to jest, nie podoba mu się.
Najprawdopodobniej podejrzewa, że to jakaś broń.
  - No, cóż, wobec tego zostawię go tutaj.
  - Teraz już nie powinniśmy iść dalej - cicho powiedział
Dominik.
  - Pozwól mi z nim porozmawiać - poprosił Niklas.
  - Bardzo proszę, zaczynaj!
  Villemo bezustannie przełykała ślinę. Całe ciało niemal
zdrętwiało jej z napięcia i, łagodnie określając, uczucia
niepewności. Znajdowali się niedaleko od niskich głazów.
Potwór stał niczym nie osłonięty, lecz w każdej chwili,
gdyby okazało się to konieczne, gotowy do wycofania się
za blok skalny. Teraz, z bliska, Villemo naprawdę
zobaczyła, jaki jest ogromny, i mogła niemal wyczuć
promieniujące od niego zło. O dziwo, nie bała się. Była
gorączkowo podniecona tą niezwykłą sytuacją, ale jedno-
cześnie skupiona do maksymalnych granic, jakby stała
w obliczu nadludzko trudnego zadania. I tak w istocie
było!
  Także zmysły Dominika zdawały się niezmiernie wyos-
trzone, jak gdyby całą swą wolę skierował na prze-
chwytywanie zmiennych nastrojów i uczuć Potwora.
Nigdy nie widziała swego męża tak poważnego; przecież
zawsze miał żart na końcu języka, błysk humoru w fas-
cynujących oczach. Teraz wydawał się jej taki obcy, ale
w tym wcieleniu też jej się podobał. Był nową, niezwykle
interesującą osobą.
  - Czy jest wrogo nastawiony? - zapytał Niklas.
  - Jeszcze jak! Aż bije od niego nienawiść - odparł
Dominik. - Postanowił nas zabić, czeka tylko, byśmy
podeszli dostatecznie blisko.
  - Dostatecznie blisko na co?
  - Nie wiem - powoli odpowiedział Dominik. - Nie
wiem, w jaki sposób zabija.
  Villemo stwierdziła trzeźwo:
  - W każdym razie niemożliwe jest, by jego wzrok
zabijał, patrzę mu bowiem prosto w oczy. Gdyby tak było,
już dawno byśmy tu leżeli martwi.
  - To głupie gadanie. Wzrok nie może zabijać.
  - A jeśli rzuci się na nas?
  - Będziemy całkowicie bezbronni. Ale on czuje się
niepewnie.
  - Musimy się więc pospieszyć.
  Drgnęli na okrzyk Niklasa, nie przypuszczali, że ma tak
donośny głos.
  - Czy mnie słyszysz? Jesteśmy twoimi przyjaciółmi,
chcemy ci pomóc!
  Aż do miejsca, w którym stali, dobiegło głośne
parsknięcie jakby dzikiego zwierza.
  - Mam środki, którymi mogę wyleczyć twoje rany!
- wołał Niklas.
  Żadnej reakcji. Tylko oczy jakby jeszcze bardziej mu
się zwęziły.
  Coś spadło z nieba w dół prosto na Villemo. Skuliła się
w nagłym strachu. Ale to był tylko odważny kruk, który
uznał, że ludzie mu przeszkadzają. Spojrzała na czterech
zmarłych leżących na ziemi przed nimi. Nigdzie nie było
widać ani śladu rany.
  - Jesteśmy tej samej krwi co ty! - krzyczał Niklas.
- Dlatego stoimy po twojej stronie.
  Potwór zastygł nieruchomo, nie okazując jednak chęci
do współpracy.
  Wtedy odezwał się Dominik, a Villemo wydało się, że
w jego głosie zabrzmiała nuta ironii:
  - Chciałbyś wiedzieć, co jest w koszu? Środki lecz-
nicze. Nie mamy żadnej broni, o tym nawet nie myśl. Nie,
nie możesz nas zabić, nie z takiei odległości.
  Teraz demon napcawdę się zaniepokoił. Dominik
nadal, słowo po słowie, usiłował przenikać jego myśli.
  - Tak, potrafię odczytać twoje myśli. Właśnie teraz
mnie przeklinasz. Zmieniłeś zdanie i postanowiłeś zabić
mnie zamiast Niklasa. Wyrzuć to, co trzymasz w ręku!
  Potwór natychmiast schował dłoń za plecami. Górna
warga znów mu się uniosła, a spomiędzy zębów wydobyło
się wściekłe parsknięcie. W gardle bulgotało mu gniewne
warczenie.
  Dominik wrzasnął do swych towarzyszy:
  - Padnijcie! Szybko!
  Rzucili się na ziemię. Coś z lekkim stuknięciem
uderzyło o kamienie.
  - Wyczułeś to! - szepnęła Villemo do męża. - Wy-
czułeś, że ma zamiar to uczynić!
  - Tak, czy zauważyliście, co zrobił?
  - Dostrzegłem tylko jakiś ruch - stwierdził Niklas.
- Ale to wszystko odbyło się tak błyskawicznie, a ja akurat
padałem.
  - To jakaś broń strzelecka - powiedział Dominik.
- Mała i prymitywna, o ograniczonym zasięgu, ale
niezwykle skuteczna. Bardzo chciałbym zobaczyć, co
uderzyło o kamienie.
  - Ani mi się waż - zirytowała się Villemo. - Wiesz
dobrze, że nie możemy cię stracić. Nie możesz odgadnąć,
co on trzyma w ręku?
  - Nie mamy czasu, a to wymaga wielkiego skupienia.
dopóki tam stoi, musimy postarać się zdobyć jego
zaufanie.
  - To... wydaje się absolutnie niemożliwe - mruknął
Niklas.
  Villemo, po czubek nosa ukryta w trawie, miała przed
oczami jednego ze zmarłych żołnierzy.
  - Niklasie, ci martwi ludzie... Przyjrzyj się im! Wydaje
mi się, że oni wcale nie są nieżywi.
  - Co ty mówisz?
  Wychylił się odrobinę do przodu.
  - Masz rację, Villemo. Są nieprzytomni, sparaliżowani,
ale żyją! Oddychają, chociaż prawie niewidocznie.
  - Co, na miłość boską... - zdumiał się Dominik. - jak
to wytłumaczysz, Niklasie?
  Medyk wydawał się ogromnie zaskoczony.
  - Zostali zatruci. Ale w jaki sposób? Skąd ten
p:ymitywny człowiek, jeśli w ogóle można nazwać go
człowiekiem, może znać się na truciznach?
  - Tego rodzaju wiedza rozpowszechniona jest właśnie
wśród prymitywnych - odparł Dominik.
  - Tak, ale... Z tego, co zrozumiałem, on żył odizolowa-
ny od ludzi.
  - Nic nam na ten temat nie wiadomo. Jego po-
chodzenie jest dla nas zagadką.
  - To prawda. W każdym razie w skarbie Ludzi Lodu
mam chyba trucizny takie jak ta, która została użyta...
  - Co to za trucizny?
  - Jest ich kilka, a ten środek mógł zostać sporządzony
z rozmaitych ziół, na przykład z lulka czamego, słodko-
gorzu i innych.
  - Ale co dzieje się z ofiarami?
  - Jeśli leżą tak jak tu, bez pomocy, wkrótce umierają.
  - Ale można je ratować?
  - Owszem, ale uważam, że nie powinniśmy próbo-
wać tego teraz. Wtedy on nas dosięgnie - zakończył
Niklas.
  - Nie o to mi chodziło - wyjaśnił Dominik. - Ale jeśli
jedno z nas zostanie trafione, co wtedy? Czy będziesz mógł
nas uratować? Masz jakąś odtrutkę?
  - To zależy, jakiej trucizny on używa. Ale tak, mgślę, że
dałbym sobie z tym radę.
  - Naprawdę musisz bardzo na siebie uważać - powie-
działa Villemo ostrzegawczo. - Bo jeśli ty zostaniesz
trafiony...
  - Będę się pilnował. Ale, Dominiku, postaraj się za
wszelką cenę stwierdzić, co on trzyma w dłoni.
  Dominik, koncentrując się, przymknął oczy.
  - Nie mogę się skupić - powiedział po chwili. - Moje
myśli są za bardzo rozbiegane. Ale mam przed oczami
jakąś starodawną broń... malutką. Niezwykle mocno
napiętą.
  - Caś w rodzaju procy?
  - Nie, nie! Jak się nazywało to, czego ludzie kiedyś
używali? Tylko znacznie większe?
  Trudno mu było wyrażać się jasno, ale i tak rozumieli,
co usiłuje im przekazać.
  - Pochylali się i napinali - dodał niecierpliwie.
  - Kusza! - wykrzyknął Niklas.
  - O właśnie! Ma taką miniaturową kuszę, która mieści
się w dloni.
  - Z zatrutymi strzałami? - Villemo odniosła się do tego
z powątpiewaniem. - To wcale nie jest prymitywne,
wprost przeciwnie, to wyrafinowana broń. Ale dlaczego
na ciałach ofiar nie ma żadnych ran?
  - Prawdopodobnie strzały są cienkie niby igły i wnika-
ją w głąb tkanek.
  - Uff! - Villemo z lękiem popatrzyła na Potwora. - Nie
podoba mi się ta bestia.
  - A czy kiedykolwiek ci się podobała? Ale co teraz
zrobimy?
  - Bezczynne leżenie w takiej sytuacji jest dość upoka-
rzające.
  - Jest coś, czego nie rozumiem - stwierdziła Vil-
lemo. - W wielu przypadkach on po prostu podchodził
do ofiar i zabijał je gołymi rękami. I już. Dlaczego nie
postąpi tak z nami? To byłaby najprostsza rzecz na
świecie. Wie przecież, że nie jesteśmy uzbrojeni, i strze-
lał do nas.
  - Tę zagadkę potrafię chyba rozwiązać - odparł Niklas.
- Czy zwróciliście uwagę, jak on stoi? Przez cały czas
opiera się o skałę. I nigdy nie staje na tej jednej stopie.
  - Na tej krótkiej - zgodził się Dominik. - Masz zupełną
rację.
  - A więc nie może się przemieszczać! - Villemo
uradowała się tym odkryciem. - Jest tylko w stanie skryć
się za blokiem skalnym, trzymając się go mocno obiema
rękami. Wiecie co? Wy obaj wzbudziliście już jego
podejrzenia, teraz kolej na mnie.
  Wstała, a mężczyźni zaraz poszli za jej przykładem.
  - Nie, Villemo - prosił Dominik z niepokojem
w głosie. - Proszę cię, trzymaj się od tego z daleka!
  - Z daleka? Przecież to moje życiowe zadanie; najdroż-
szy! Jakże więc mogę trzymać się z daleka?
  Nie zwracając uwagi na ściągniętą bólem twarz męża
zawołała w stronę Potwora, a udawana życzliwość w jej
głosie zabrzmiała dość nieszczerze.
  - Hej, ty tam! Rozumiesz, co do ciebie mówię?
  W odpowiedzi usłyszeli tylko kolejne parsknięcie.
  - To wszystko, co potrafisz?
  - Nie drażnij go - prosił Dominik.
  - Posłuchaj! - wołała Villemo. - Bolą mnie nogi.
Proszę, byś pozwolił mi usiąść na kamieniach. Będzie nam
wygodniej rozmawiać. Nie podejdę bliżej, jestem nie-
uzbrojona, a moi towarzysze będą się trzymać z tyłu.
proszę tylko, byśmy mogli przez chwilę porozmawiać.
  Cisza.
  - On jest nieprawdopodobnie zmęczony - powiedział
Dominik. - Twój pomysł, by usiąść, ogromnie go kusi,
ledwo jest w stanie utrzymać się na nogach.
  - Czy on w ogóle pojmuje, co ja mówię?
  - O tak, doskonale cię rozumie.
  - Czy może mówić?
  - Nie wiem.
  - Możesz mówić? - ktzyknęła Villemo.
  Żadnej odpowiedzi.
  - W każdym razie do ciebie nie strzela - zauważył
Niklas.
  Villemo zwróciła się do męża:
  - Dominiku, takie nieistotne pytanie: czy ja mam na
niego wpływ jako kobieta?
  - To pytanie wcale nie jest nieistotne. Nie, sadzę, że on
nie do końca rozumie, kim jesteś. Powiększasz jeszcze
jego zagubienie.
  - To trochę podnosi na duchu - Villemo uśmiechnęła
się ironicznie.
  - Musimy się jednak pospieszyć - z niepokojem
powiedział Niklas. - Zapada już zmrok.
  Nad równiną zaczęło zmierzchać. Zaszumiał przenik-
liwy wieczorny wiatr.
  - Dobrze, zbliżę się więc do kamieni - oznajmiła
Villemo, biorąc głęboki oddech. - Do tego zostałam
wybrana i muszę przez to przejść. Dominiku, trzymaj się
blisko mnie, abyś mógł przekazywać mi jego myśli
i nastroje. A ty, Niklasie, powinieneś mieć przy sobie
kosz. Możliwe, że będzie nam potrzebny.
  - On już się go nie obawia - orzekł Dominik. - Możesz
go więc spokojnie zabrać ze sobą, Niklasie. Ale my
zostaniemy z tyłu, Villemo. Jeśli wystąpimy wszyscy
razem, poczuje się zagrożony i może zacząć strzelać.
  Villemo kiwnęła głową i z trudem przełkngła ślinę.
Ujęła na moment swych towarzyszy za ręce, jak gdyby
chcąc zaczerpnąć od nich siły, i podeszła do kamieni.
Potwór przez cały czas zachowywał czujność, ale trwał bez
ruchu. Villemo usadowiła się na największym głazie,
starannie wygładziła suknię i mocno zacisnęła dłonie na
podołku.
  Walka mogła się zacząć. Potworna walka między
dwiema niezwykle silnymi indywidualnościami, nie znają-
cymi nawzajem ani swych sił, ani zamiarów.
  Do tej walki właśnie ona została wybrana. Oczekiwała
jej od trzydziestu dziewięciu lat, wielokrotnie sądząc, że
jej czas już nadszedł. Były to jednak tylko pobożne
życzenia, by wreszcie to już się stało. Teraz nie miała cienia
wątpliwości.
  Wybrali ją przodkowie Ludzi Lodu, dlatego wszystko
wskazywało, że z tego rodu wywodzi się także jej
przeciwnik.
  Zawiłe losy świata nie obchodziły Ludzi Lodu minio-
nych epok. Poruszali się oni w obrębie własnego teryto-
rium, pilnowali własnego dobra.
  Otrzymała sygnał: stworzyć z Potwora nowego Ten-
gela Dobrego, inaczej stanie się on niemożliwy do
pokonania.
  Było to jednak dość mgliste, niejasne polecenie. Nie
dano jej konkretnych rozkazów ani wskazówek, jak ma
postępować i czego się wystrzegać. Nie wiedziała
także, dlaczego właśnie Ludzie Lodu tak się go oba-
wiali.
  Teraz walka wydała się jej nadzwyczaj nierówna.
Ogarnęło ją uczucie niemożności. Nigdy jeszcze nie czuła
się tak samotna i bezbronna.





        ROZDZIAŁ VII


  Kapitanowi Dristigowi wydawało się, że od drobnej
kobiecej postaci siedzącej na kamieniach bije własne
światło, choć była to oczywiście wyłącznie iluzja stworzo-
na przez jej białą jedwabną suknię. Ubranych na czarno
mężczyzn nie było już prawie widać, a kontury sylwetki
Potwora złały się w jedno ze wznoszącą się za nim skalną
ścianą. Widoczna pozostawała jedynie samotna, wzrusza-
jąca delikatna sylwetka kobiety na równinie. Wkrótce
jednak kapitan i jego ludzie mieli być świadkami jeszcze
większych dziwów...
  Villemo szybko obejrzała się za siebie. Dominik był na
miejscu, dostatecznie blisko, by ją usłyszeć i w każdej
chwili wspomagać. Niklas także stał niedaleko, spięty
i czujny. Kiedy na nich patrzyła, pokrywa chmur roz-
sunęła się nieco i wychylił się zza niej blady półksiężyc,
ozdobiony lisią czapą, rzucając mocniejsze światło na
płaskowgż. W oddali sylwetki żołnierzy rysowały się na tle
nieba, podohne do czarnych diablików, gotowych rzucić
się na resztki łupów po bitwie, w której sami nie odważyli
się brać udziału. Jak padlinożerne ptaki, pomyślała
Villemo.
  Znów popatrzyła przed siebie. Potwór był teraz lepiej
widoczny. Gdyby nie wiedziała, jak wygłąda w rzeczywis-
tości, pomyślałaby, że stoi tam olbrzymi wilk, plecami
oparty o skałę, z wysuniętymi przednimi łapami, gotowy
do skoku. Wąskie, błyszczące oczy, krwistoczerwona
paszcza, uszy przylegające do czaszki. Chudy, wygłodzo-
ny...
  Villemo otrząsnęła się z iluzji. Księżyc skrył się za
chmurami, wraz z nim zniknęły wizje. Wciąż dźwięczały
jej w uszach słowa, które słyszała na temat dotkniętych
z rodu Ludzi Lodu:
  Niektórzy są tylko źli, na wskroś źli, bez żadnych pozytyw-
nych cech.
  Nie dostrzegła jeszcze w tej bestii żadnych ludzkich
odruchów. Tylko to, że pozwolił jej tu usiąść. Ale
wiedziała, że spowodowało to po trosze jego fizyczne
zmęczenie, a po trosze ciekawaść. Odetchnęła głęboko,
jakby chciała wciągnąć w płuca całe powietrze znad
płaskowyżu.
  - Słyszysz mnie? - zawołała Villemo, a jej głosie
zabrzmiał niezwykle wyraźnie i czysto. Ten dźwięk ją
uspokoił. Czuła, jak powoli wypełnia ją nowa siła.
Tajemnicza moc Ludzi Lodu, którą pamiętała z młodości,
z czasów gdy toczyła walki ze swymi wrogami, atakujący-
mi ją lub jej najbliższych. Ale to byli żwyczajni śmiertel-
nicy. Kim jest owa istota, miało się dopiero okazać.
  Nagle zdała sobie sprawę z dwóch rzeczy: jej oczy
żarzyły się tak jak zwykle, gdy czegoś broniła. I nie była
już sama. Za nią stali nie tylko Dominik i Niklas, lecz
także ci niewidzialni, którzy pomagali jej wcześniej.
Gdyby się odwróciła, wyczułaby ich, być może nawet
zobaczyła. Bardzo chciała to zrobić, ale nie miała czasu do
stracenia. Jedno pojęła od razu: ta istota musiała stanowić
poważne zagrożenie, w szczególności dla Ludzi Lodu. Ale
nadal nie wiedziała, w czym tkwiło niebezpieczeństwo.
  - Czy mnie słyszysz? - powtórzyła.
  Naturalnie nie odpowiedział, aIe też ona wcale tego nie
oczekiwała.
  - Co on teraz myśli, Dominiku? - szepnęła.
  - Niepokoją go twoje rozjarzone oczy, przyjmuje
pozycję obronną. Być może sądził, że ma wyłącznaść
w tym wzgłędzie.
  - To dobrze - stwierdziła, choć właściwie nie była
w nastroju do drwin. Jej nerwy były napięte jak cięciwa
łuku; czuła, że drży jej broda.
  Nagły poryw wiatru z głuchym świstem przeleciał
wzdłuż skalnej ściany. Villemo wysiliła całą swą zdolność
koncentracji, prosząc swych niewidzialnych towarzyszy
a pomoc, i zaczęła:
  - A więc słuchaj mnie teraz - powiedziała. Nie musiała
już krzyczeć, bowiem dzieląca ich odległość znacznie się
zmniejszyła. - My troje należymy do Ludzi Lodu.
Sądzimy, że ty także musisz być jednym z nas. Nasi
przodkowie mieli szerokie ramiona i byli do ciebie tak
podobni, że jest to aż przerażające. Tylko że oni byli
dobrymi, wspaniałymi ludźmi.
  Trochę teraz przesadziła, ale w każdym razie Tengel
Dobry był rzeczywiście szlachetnym człowiekiem, a po
części także i Sol.
  Informacja ta nie wywołała żadnego odzewu, żadnej
reakcji.
  Grzebyczniki szumiały w trawie. Kątem oka Villemo
dostrzegła czarne, drapieżne ptactwo: żołnierzy skulo-
nych na szczycie. Jeden z nich górował nad innymi.
Z pewnością kapitan, który czuł się dzielniejszy teraz, gdy
ona stała pomiędzy nim a Potworem.
  Znów przemówiła do cienia przyklejonego do skały.
  - Jeśli nas widzisz, to na pewno dostrzegasz, że
wszyscy mamy takie ocay jak ty. Spójrz na Niklasa, na
jego skośne oczy. W tym także tkwi podobieństwo do
ciebie. A czarne włosy Dominika...
  Nie przejmowała się wcale, że akurat kolor włosów jej
męża to zasługa południowofrancuskiej krwi płynącej
w jego żyłach. Villemo nigdy nie miała oporów przed
mijaniem się z prawdą, jeśli tylko mogłoby to być
pomocne w realizacji jej zamiarów.
  - Jesteśmy przekonani, że pochodzisz z Ludzi Lodu.
Dlatego powiedz nam, kim jesteś!
  Cisza. Niezwykle groźna cisza, zmącona tylko przez
gwałtowne uderzenie wiatru o skalną ścianę.
  - On nie wie, kim jest - mruknął Dominik.
  - Powiedz nam więc, skąd przybywasz!
  Nadal żadnej odpowiedzi.
  - O czym on myśli, Dominiku?
  - Widzę wysokie góry i niewielką dolinę między nimi.
On ma przed oczami łańcuch górski z jednym wysokim
szczytem po lewej stronie i drugim, znacznie dalej, po
prawej. Z prawej strony, na samym krańcu, jest jakiś
dziwny, nieduży wierzchołek. On nie wie, gdzie znajduje
się ta dolina. Jest tu coś, czego nie pojmuję. Wydaje mi się,
że tęskni za tym miejscem. Albo...? Nie, nie rozumiem
tego, przyznaję otwarcie.
  Villemo zagryzła wargi.
  - Czy chcesz, bym opowiedziała ci o Ludziach Lodu?
- głośno zapytała Potwora.
  Ponieważ nie zaprzeczył, zaczęła mówić, z początku
trochę się plącząc, wkrótce jednak coraz pewniej:
  - Ludzie Lodu przybyli z dalekiej tundry, z obcego,
zimnego kraju. Zostali stamtąd wypędzeni, gdyż znali się
na czarach i uznano ich za niebezpiecznych. Mieszkańcy
tamtych stron obawiali się ich i prawdopodobnie mieli ku
temu powody. Niektórym udało się przeżyć długą węd-
rówkę ku zachodowi. Osiedlili się w Norwegii,
w Trondelag. Tam właśnie jakieś czterysta, pięćset lat
temu żył jeden szczególnie dotknięty z naszych przodków,
noszący imię Tengela Złego. Zamieszkiwał w niewielkiej
górskiej dolinie, zwanej później Doliną Ludzi Lodu...
  Istota zachowywała nadal milczącą wrogość, ale osunę-
la się na ziemię i siedziała teraz oparta plecami o skałę.
Villemo potraktowała to jako zachętę.
  - Tengel Zły zawarł pakt z Szatanem.
  Opowiedziała potem starą legendę o Ludziach Lodu,
którą tak dobrze znali i której lękali się ich potomkowie.
Zajęło jej to trochę czasu. Gdy skończyła, noc całkowicie
zapanowała już nad wieczorem. Zauważyła wyraźnie, że
stwór był zainteresowany jej opowieścią, Dominik także
to potwierdził. Wyjaśnił, że Potwór chce wiedzieć więcej,
zwłaszcza o dolinie.
  - Uważam, że nie powinnaś rozwodzić się nad tym zbyt
długo - cicho powiedział Dominik.. - Zastanawiam się,
czy nie tu właśnie kryje się niebezpieczeństwo.
  - Podejrzewasz, że stamtąd przybył i nie może trafić
z powrotem?
  - Nie wiem, on sam tego nie wie. Sądzę jednak, że to
właśnie kusiło go podczas całej jego wędrówki.
  - Co więc robił na południu, w Akershus?
  - A jak myślisz? - sucho odparł Dominik.
  Ten z Ludzi Lodu, kto zbyt oddali się od swych krewnych...
  O ile nie szukał czegoś więcej...
  - Dominiku... jego ciekawość wzrosła jeszcze w jed-
nym momencie. Drgnął, jakby nastawił uszu, i oczy mu się
rozjarzyły.
  - Zauważyłem. I wyczułem - powiedział Dominik.
- Nie powinnaś była wspominać świętego skarbu Ludzi
Lodu, czarodziejskich środków.
  Dotknięci wiedzą, że skarb właśnie im się należy...
  - Czy on wie, że mamy skarb ze sobą?
  - Tak, bardzo interesuje go kosz. Ale Niklas nie zabrał
ze sobą wszystkiego. Staraj się to podkreślić!
  - Dominiku! Sądzisz, że dlatego właśnie przybył do
Grastensholm?
  - Ponieważ przyciągał go skarb? Chociaż nie wiedział
co go kusi? Nie potrafię na to odpowiedzieć, Villemo.
Wydaje mi się, że to otwiera przed nami straszną perspek-
tywę.
  - Przeokropną! Czy nie należałoby, mimo wszystko
unieszkodliwić tego barbarzyńcy? Cóż może z niego być
dobrego?
  Dominik westchnął.
  - No właśnie, można sobie zadawać to pytanie w nie-
skończoność! Ale czy nie jest tak, że dotknięci bywają
bardzo starzy? Tak starzy, że niemal można nazwać ich
nieśmiertelnymi? Przypuśćmy, że żadna ludzka broń go
nie dosięgnie i stanie się niemal wieczny? Wspaniałe
perspektywy na przyszłość, prawda? Dlatego być może
Ludzie Lodu pragną przemienić go w dobrego człowieka.
  - Jak, na zmiłowanie, można tego dokonać? - mruk-
nęła Villemo, znów spoglądając na Potwora. Siedział
skulony pod skałą, najwyraźniej nie będąc w stanie dobyć
z siebie więcej sił, niż wymagała tego czujność.
  Villemo postanowiła zmienić temat.
  - Dotknięci i wybrani w naszym rodzie często ob-
darzeni są nadprzyrodzonymi zdolnościami. Potrafią cza-
rować lub władają umiejętnościami obcymi zwykłym
ludziom. My troje potrafimy sporo, a co ty umiesz?
  Ze spowitej w coraz gęstszy mrok niszy dobiegł
gardłowy pomruk. Na górze, z występu skalnego nad jego
głową, zwisał na przepaścią krzew wierzby. Gdy zakołysał
nim wiatr, przypominał gigantyczny wodorost w znie-
kształconym podwodnym pejzażu. Nie wzbudzał on
sympatii Villemo, cały czas dostrzegającej go kątem oka.
Budził dręczące wspomnienie tego momentu, gdy wisiała
nad przepaścią nad Głębią Marty. Wspomnienia tego nie
była w stanie się pozbyć. Dręczyło ją w snach od ponad
dwudziestu już lat, najbardziej z powodu gorzkiego losu
Marty. Miała ochotę poprosić Niklasa, by wspiął się
i usunął krzak, ale nie mogła tego zrobić. Nie wolno było
zerwać kontaktu nawiązanego z Potworem.
  - Rozumiem, że nie możesz odpowiedzieć - odezwała
się wyzywająco. - Powiem ci więc, co my umiemy. Niklas
ma leczące dłonie. Gdyby położył je na twoich ranach,
wyzdrowiałbyś. Ale ty się tego boisz. Dominik, jak już
z pewnością się zorientowałeś, potrafi odczytać twoje
myśli i uczucia. Bez trudu przenika twoje nastroje i potrafi
przewidzieć, co masz zamiar zrobić. Ja zaś potrafię
czarować...
  Żywiła gorącą nadzieję, że dotknięci z rodu Ludzi
Lodu byli teraz przy niej blisko. Tengel Dobry, Sol,
czarownica Hanna... Nie, nie Hanna. Ona przecież była
zła!
  - A co ty potrafisz? Nic, mój wielkooki przyjacielu,
absolutnie nic. Jedyne, co dotychczas udało u się osiąg-
nąć, to wałęsać się bez celu, pozbawiając życia ludzi parą
najzwyklejszych rąk...
  - Villemo! - cicho ostrzegł ją Dominik.
  Nie dała się powstrzymać. Rozdrażniła ją gniewna,
milcząca pogarda bestii.
  - Albo też zabijasz tą zabawką, którą trzymasz w dło-
niach. Co jest w niej takiego szczególnego?
  Nagły dźwięk jego głosu zaskoczył ich tak, że wszyscy
troje z trudem chwytali oddech.
  - NIE UMIESZ CZAROWAĆ!
  Był to upiorny, chrapliwy głos, nienawykły do mówie-
nia, pełen nienawiści. Głos, który mógł należeć do
jednego z mieszkańców podziemnego świata, do jednego
z wysłanników Szatana.
  - Ależ oczywiście, że umiem! - powiedziała Villemo
gdy przyszła już do siebie po wstrząsie.
  - Łżesz, głupia babo!
  Dobry Boże, co mam robić? myślala gorączkowo.
W jaki sposób mogę go przekonać o swoieh zdolnościach?
Wszystko zależy teraz tylko ode mnie. Jeśli zdołam
dowieść, że jesteśmy czymś więcej niż zwykłymi ludźmi,
to będzie nasz! Ale to było tak dawno temu, tak wiele lat
minęło od czasu, gdy potrafiłam zaczarować ludzi. Nie
pamiętam już, jak to robiłam...
  Potwór wstał teraz z wielkim trudem i widać było
wyraźnie, że dręczy go ból. Bił jednak od niego triumf.
Żywił dla niej bezkresną pogardę. Villemo nie trzeba było
pośrednictwa Dominika, by wyczuć, że bestia nie widzi
w kobiecie godnego siebie przeciwnika.
  Ona także się podniosła.
  Teraz nie nas nie uratuje, pomyślała. Nie mam pojęcia,
jak się zachować. Fakt, że moje oczy prawdopodobnie
jarzą się niezwykle mocnym blaskiem, nie imponuje mu.
To mogło przerazić tchórzliwych snapphanów dawno
temu. On przecież ma takie same oczy!
  Stała tak nie wiedząc, jaki będzie jej następny krok, gdy
nagle poczuła, że owa niewyjaśniona moc, tajemnicza siła
znów w niej narasta. Uświadomiła sobie obecność swoich
pomocników. Tengel Dobry, którego już raz widziała
i nigdy nie zdołała zapomnieć... Był przy niej, jak wtedy
położył dłonie na jej ramionach. Jakże chętnie by się
odwróciła, by zajrzeć mu w oczy. Nie mogła jednak się
rozpraszać, zrywać kontaktu, który udało jej się nawiązać
z Potworem. Była z nią również szelma Sol, tak lubiąca
drwić i stroić żarty. Willemo poznała to po wesołości,
która nagle ją ogarnęła.
  Potwór natomiast, jak się wydawało, nie zwrócił uwagi
na bliskość obcych.
  Nie wolno nam go ośmieszyć, pomyślała Villemo. Nie
tak jak wtedy, gdy udało mi się umieścić perukę kapitana
w spluwaczce. Nie można go poniżyć, on musi zachować
swoją godność, poczucie własnej wartości.
  Na oczach widzów rozpoczęło się nieprawdopodobne,
mistyczne przedstawienie. Walka, która trwać miała
godzinami, choć im wydawało się, że mijają ledwie
minuty.
  Drobniutka postać w bieli stanęła, jak sądzili, sama,
twarzą w twarz z nieznaną istotą wznoszącą się na tle
skalnej ściany i zdawało się, że nie wie, czym jest strach.
  Wszyscy żołnierze ze zdumieniem obserwowali scenę
rozgrywajacą się przed ich oczami, nie będąc w stanie
wykrztusić ani słowa. Oczy Elisy otwarły się szeroko,
a Dominik i Niklas nareszcie ujrzeli, co potrafi Villemo.
A jej umysł pracował w szalonym tempie; wiedziała, że
cenna jest każda sekunda.
  Co mam robić? myślała. Jak mu zaimponować? Gdyby
tylko mogła zwalczyć tę nieopanowaną wesołość, częś-
ciowo pochodzącą od Sol, a częściowo wywołaną jej
własnym poczuciem humoru. Jest mi wesoło, myślała
wstrząśnięta. Mam ochotę wymyślić coś naprawdę diabel-
sko złośliwego, całkiem szaleńezego, na przykład groma-
dę śmiesznych, paskudnych stworzeń, które tańcząc lub
pełzając będą poruszały się w jego kierunku.
  Nie wolno jednak było tego robić, a poza tym
zwyczajnie nie umiała, a już na pewno sama.
  Nie, to musi być coś dramatycznego. Muszę zgasić
wesołość i zacząć myśleć poważniej, postanowiła.
  Czuła w sobie ogromne napięcie. Była niby chmura
burzowa. Całe jej ciało jakby wołało o wyładowanie,
o uwolnienie tej szczególnej energii. Miała wrażenie, że
wszystko wokół niej trzeszczy i iskrzy. W tym chyba
powinna szukać rozwiązania.
  Villemo powróciła pamięcią do wydarzeń rozgrywają-
cych się na pokładzie pirackiego statku. Co tam się stało?
Ona sama siłą swej myśli poradziła sobie z kapitanem,
odkrywając jego łysą głowę i wrzucając perukę do
spluwaczki. Ale wszystko inne?
  To były tylko iluzje. To Ludzie Lodu wywoływali te
obrazy, sugerowali, by ona i kapitan uwierzyli w to, co
widzą.
  Z czymś podobnym powinna wystąpić teraz. Nie
wiedziała, czy ma dostateczną moc, ale musiała zaufać
wysłannikom Ludzi Lodu stojącym przy niej.
  Villemo odetchnęła głeboko, bardzo głęboko. Myśli
gnały jej przez głowę jak błyskawice i żaden z towarzyszy
nawet nie zauważył jej wahania.
  Teraz naprawdę zaczęła świecić w ciemnościach. Płyn-
nym ruchem wyciągnęła przed siebie ramiona i obser-
wujący ją ujrzeli, jak z jej dłoni wyfruwają lśniące
niebieskim światłem kule ognia, szerokim łukiem lecą
w stronę Potwora, dotykają go prawie, po czym roz-
pływają się gdzieś na płaskowyżu.
  Wiatr, który żałośnie wył i wzdychał w szczelinach
góry, zmienił się teraz w ogłuszajacy huk przypominający
muzykę organów i głuche dudnienie trąb. Rude, pełne
blasku ognia włosy Villemo powiewały wśród wichury
przywołanej przez nią samą. Obserwujący z trudem
utrzymywali się na nogach.
  Przyciśniętego do skalnej ściany Potwora oświetlił
niebieski blask ognistych kul. Bronił się przed nimi,
wściekle parskając. Uniósł dłoń, chcąc strzelić w Villemo,
ale ona wytrącila mu kuszę jednym ruchem.
  Wiatr się uspokoił, zniknęły ogniste kule. Szybko,
zanim Potwór zdołał dojść do siebie po zaskakujących
wydarzeniach i być może rzucić się na nią w gniewie,
Villemo powiedziała:
  - Wszyscy dotknięci z Ludzi Lodu są w posiadaniu
mocy przekraczających zwykłe ludzkie możliwości. Ty
także, choć prawdopodobnie jeszcze ich nie znasz. Może-
my ci pomóc je ujawnić, ale to wymaga czasu, a my nie
chcemy go tracić na odszukiwanie twoich złych uzdol-
nień. Naszym powołaniem jest uczynić z ciebie silnego,
dobrego człowieka, umiejącego więcej niż inni i wykorzy-
stującego to w służbie dobra. Taki bowiem był jeden
z naszych pradziadów, Tengel Dobry. Walczył z tkwią-
cym w nim złem, z którym i ty się urodziłeś, i prze-
zwyciężył je. Chcemy, byś ty także to uczynił. Ale to
wymaga od ciebie bardzo wiele, ogromnej siły charakteru,
której nie masz, ty nędzna kreaturo!
  - Villemo! - ostro przywołał ją do porządku Dominik.
  - Wybacz mi - zwróciła się Villemo do Potwora.
- Odwołuję ostatnie słowa, bo przecież jeszcze nie wiem
nic o tobie. Czy pozwolisz nam obejrzeć swoje rany, aby
Nrklas mógł ci je wyleczyć? Jeśli chcesz, później możesz
wrócić z nami do domu, do Grastensholm. Byłeś tam
niedawno stałeś na niewielkiey górce, przyglądając się
dworom. Tam jest nasz dom, który może także stać się
twoim domem. Powtarzam: jeśli zechcesz.
  Wprawdzie na końcu języka już miala "jeśli będziesz
grzeczny", ale uznała, że byłoby to cokolwiek nie na
miejscu.
  Nikla a nie zachwyciła myśl o sprowadzeniu Potwora
do domu, ale rozumiał, że to mogło okazać się konieczne.
  Potwór wcale tak nie uważał. Znów prychnął gniew-
nie, ale tym razem już słabiej.
  - Podejdziemy teraz bliżej - powiedziała Villemo.
- Wiesz, że jesteśmy twoją jedyną nadzieją. Możgmy cię
wyleczyć, możemy dać ci rodzinę, choć to cię chyba nie
obchodzi, i pomóc w wyjaśnieniu tajemnicg owej doliny...
  Ugryzła się w język. O tym nie powinna była nawet
wspominać!
  Jeśli jednak sądziła, że walka jest już wygrana, to
popełniła gruby błąd. Potwór potrafił więcej, niż się
spodziewali! Naiwnością było przypuszczać, że bestia nie
zna swych możliwości!
  A może Potwór poznał je dopiero w tym momencie?
  Usłyszeli krzyk dochodzący od strony góry. A na ich
oczach Potwór rósł, zmieniając się w straszliwy twór
z zimna i lodu, w błękitnozielonego jaśniejącego olb-
rzyma, rozprzestrzeniającego swój chłód na okolicę. Skała
lśniła od pokrywającego ją szronu, w kamieniu coś
trzasnęło, jakby pękł. Niklas krzyknął:
  - Villemo! Ratuj, on chce nas zakuć w okowy mrozu!
  Odwróciła się szybko w ich stronę. Sama czuła
lodowate zimno przenikające do szpiku kości, ale to było
nic w porównaniu z tym, czego doświadczali Dominik
i Niklas. Ich skóra zdążyła już przybrać siną barwę lodu,
stali nieruchomo, nie będąc w stanie nawet się odezwać.
  Villemo znów popatrzyła w oczy Potworowi, przera-
żającemu, skrzącemu się demonowi zimna, cofając się
jednocześnie ku swoim przyjaciołom. Stanęła między
nimi, obejmując ich obu, i poczuła, jak mróz przenika ich
ramiona. Zrozumiała: Potwór chciał się pozbyć mężczyzn,
zwłaszcza czytającego w jego myślach Dominika, aby tym
łatwiej potem rozprawić się z nią.
  - Nigdy jeszcze szpony mrozu nie zdolały ugasić ognia
miłości! - zawołała do Potwora. - A ty, który nie wiesz, co
to jest miłość, jakże możesz z nią walcźyć?
  Powoli, powoli, ciepło powróciło do ciał mężczyzn.
  Stwór przyjął poprzednią postać, lód dźwięcząc odpadł od
skały.
  Villemo doskonale wiedziała, że to wszystko złudzenia,
iluzje, czarodziejskie omamy. One jednak również
mogą oddziaływać na ludzi, którzy nie mają dość siły, by
im się oprzcć. Bez wątpienia Dominik i Niklas odczuli
lodowate zimno i wkrótce by zmarli, gdyby nie wyrwała
ich z oszołomienia swymi słowami.
  - Dziękujemy - szepnęli do niej. - Niewiele brakowa-
ło.
  - Nie poddamy się tak łatwo - odparła.
  Znów podeszła do głazów.
  - Oparliśmy się twoim myślom - powiedziała zimno.
  - Możesz się już poddać. Podejdziemy teraz bliżej.
Pamiętaj, że nie mamy złych zamiarów.
  Zrobili krok naprzód albo raczej usiłowali go zrobić.
Nie mogli ruszyć się z miejsca.
  - Do diaska - cicho powiedział Dominik. - Czułem, że
w jego myślach kryło się jeszeze coś, ale nie mogłem tego
rozgryźć.
  Villemo wiedziała, że jej oczy nadal błyszczą, jak
zawsze gdy wykorzystywała swe zdolności. Teraz widzia-
ła także parę intensywnie jarzących się ślepi pod skalną
ścianą. Tej nocy patrzyła w nie już długo, ale światło od
nich płynące stawalo się z każdą chwilą mocniejsze
i straszniejsze. Uruchomił wszystkie swe moce, by ich
zniszczyć.
  Poczuli, jak opuszczają ich sily. Ciała im zesztywniały,
kołysali się lekko w przód i w tył. Zawładnęła nimi
nieodparta ochota, by osunąć się na ziemię i zasnąć.
  - A więc to w taki sposób uśmierca swoje ofiary!
- zawołał Dominik. - Hipnoza! Hipnoza aż do śmierci!
Jego miniaturowa broń nie ma większego znaczenia,
trzyma ją tylko w rezerwie. Być może strzały nie są wcale
zatrute. To jest o wiele bardziej niebezpieczne, gdyż ofiary
  skimi środkami, skarbem Ludzi Lodu.
nie budzą się w porę.
  Jego głos zaczynał już brzmieć niewyraźnie,
  - Uprzednio także posłużył się hipnozą - zauważyła
Villemo, której mówienie przychodziło z coraz większym
trudem. - Pewnym jej rodzajem. Jest bardziej niebez-
pieczny, niż sądziliśmy.
  - O Boże, dopomóż nam - szepnął Niklas. - To już
koniec.
  Księżyc wyłonił się zza chmur, oświetlając płaskowyż
srebrnoniebieskim blaskiem. Oni jednak nie zauważyli
zmian, bo wszystko wokół nich wirowało i migotało, jak
gdyby oszałamiający narkotyk powoli rozchodził się po
ich ciałach, zagrażając całkowitym bezwładem.
  - Zrób coś, Villemo. Szybko - szepnął Dominik.
  Słowa tylko w połowie dotarły do jej świadomości.
Wpatrywała się w skalną ścianę z rysują się na niej
cieniem i w błyszczące oczy niby w otchłań pełną
wirów.
  - Tengelu, Sol - szepnęła. - Pomóżcie mi teraz!
  Nagle słabość minęła. Poczuła, że z zewnątrz do-
  - Możesz nas zabić, jeśli zecheesz! - wrzasnęła roz-
pływają nowe siły.
  Starała się wyprostować, usiłowała przezwyciężyć
zmęczenie. To jego oczy, myślała. One są niebezpieczne.
  Z trudem uniosła ramiona, miała wrażenie, że są
z ołowiu. Poczuła nagle, że z czubków jej palców
promieniuje gwałtowna siła, i skierowała je ku oczom
Potwora. Zaiskrzyła ognista kula i Potwór uniósł dłonie
do twarzy, wyjąc z bólu.
  W tej samey chwili paraliż zniknął. Ruszyli naprzód.
Niklas niósł kosz.
  - Nie, to niech tu zostanie - nakazał Dominik. - Ten
diabelski stwór pragnie zawładnąć twoimi czarodziej-
skimi środkami, skarbem Ludzi Lodu.
  - Jeśli mam go uzdrowić, muszę zabrać kosz ze sobą
- odpowiedział Niklas. - Dopilnuję, by nie wpadł w jego
szpony.
  - Wielu zabijało, by tylko zdobyć skarb.
  - Mnie nie zabije. - Niklas był spokojny. - Obaj się o to
postaramy.
  Kiedy dotarli do niszy, Villemo była już na miejscu.
Podczas gdy Potwór żalił się zduszonym głosem, cały czas
kryjąc twarz w dłoniach, zmusili go, by ukląkł. Dominik
znalazł miniaturową kuszę, która upadła na ziemię
i odrzucił ją daleko na równinę.
  - Powinniśmy go związać - mruknął Niklas.
  - Czym? - zapytał Dominik. - Nic nie mamy, a na-
wet gdybyśmy mieli żelazne łańcuchy, i tak by je po-
zrywał.
  Wiedzieli, że siła Potwora jest olbrzymia. W mgnieniu
oka mógł odepchnąć od siebie całą trójkę i uwolnić się.
Dlatego Villemo pospiesznie uklękła przy nim i odciąg-
nęła jego dłonie od twarzy.
  - Możesz nas zabić, jeśli zechcesz! - wrzasnęła roz-
złoszczona. - Ale wiedz, że czary których byłeś świad-
kiem, nie są wyłącznie moim dziełem. Są tu także nasi
przodkowie, wspomagają nas i zniszczą cię, jeśli tylko
wyrządzisz nam najmniejszą nawet krzywdę.
  Wpatrywała się w przerażające oblicze. Jasne było, że
Potwór nie widzi jej jeszcze wyraźnie. Ciemność nie
przeszkadzała im, przyzwyczaili się już do niej, a poza tym
księżyc wyłonił się teraz zza warstwy chmur. Potwór był
jednak na poły oślepiony. Czuła, że jej oczy nadal się żarzą
i miała nadzieję, że uwierzy jej słowom.
  - Przodkowie! I ty w to wierzysz! Przeklgta... - zaczął
chrapliwie, ale nagle jego oczy rozszerzyły się ze zdziwie-
nia. Zapatrzył się w coś, co znajdowało się za nią.
  Odwrócili się wszyscy troje.
  Wśród traw, za nimi, stał ktoś jeszcze. Niewyraźna
postać wtopiona w nocny mrok.
  - Tengel - szepnęła Villemo czując, jak na sercu robi
się cieplej. - Tengel Dobry!
  Pozostali nie widzieli go równie wyraźnie jak ona,
nigdy bowiem wcześniej go nie spotkali ani nie mieli też
takich zdolności. Jednakże mogli dostrzec wyłaniające się
z cienia jeszcze inne postaci. Sol rozpoznali wszyscy troje,
z portretu wiszącego w Lipowej Alei. Pozostali niknęli we
mgle.
  Potwór przymknął oczy i odchylił głowę do tyłu
w bolesnej bezsile. Poddał się, przeciągle wzdychając.
Tengelowi musiał ulec. Na pewno zauważył podobień-
stwo między nimi dwoma. Było uderzające, z tą różnicą,
że jeden z nich reprezentował dobro. Drugi tylko zło.
  Ale nawet zło walczy ze zmarłymi na próżno.





        ROZDZIAŁ VIII


  Wizja ustąpiła. Znów pozostali sami.
  - Usiądź pod ścianą - szybko nakazał Niklas Po-
tworowi, by uprzedzić jego atak. Później krzyknął na
drugą stronę równiny: - Kapitanie Dristig! Przyślijcie tu
dziewczynę z pochodnią! Nie, żadnego z żołnierzy. Bestia
natychmiast go zabije!
  Papitanowi kością w gardle stanęła myśl, że młoda
panna może dokonać czegoś więcej niż jego mężni
wojacy.
  Blask księżyca nie był dość silny, by oświetlić niszę. Na
niebie widać było tylko jego połowę, a zasłona chmur to
się rozwiewała, to znów gęstniała.
  Wszyscy troje mieli świadomość, że zwycięstwo nad
olbrzymem nie było ich wyłączną zasługą ani też rezul-
tatem wizji czy czarodziejskich sztuk. Na kolana rzucił go
przede wszystkim ból, trawiąca ciało gorączka. Teraz nie
miał już nawet sił, by siedzieć; skulił się najpierw na
porośniętej suchą trawą ziemi, a potem powoli rozciągnął
na całą długość, udręczony ponad wszelką miarę.
  - Jak z twoimi oczami? - spytała zatrwożona Villemo.
  - Idź do diabła - warknął.
  Przesunęła mu dłoń przed nosem, a on bez kłopotu
wodził za nią wzrokiem, podejrzliwie, ze złością.
  - No, dzięki Bogu - odetchnęła z ulgą.
  Czekając, aż na wierzchołku góry zapłonie ogień,
wsłuchiwali się w żałosne jęki wiatru i szum zeschłych
traw. Wraz z nocą przyszło zimno. Chmury pędziły, ale
księżyc w lisiej czapie wciąż tkwił w miejscu, zmieniając
się tyłko trochę w zależności od barwy i gęstości obłoków.
  - Nie chcemy cię skrzywdzić - powiedział Niklas.
  Potwór w odpowiedzi tylko parsknął, z ukosa zerkając
na Villemo. Wyraźnie nie miał o niej najlepszego zdania.
  - Czy mogę zobaczyć, czym strzełasz? - zapytał
Dominik. - Nie samą broń, bo ją już wyrzuciłem. Ale
strzały, używasz ich, prawda?
  Potwór skrzywił się, jak gdyby odpowiedź na to
pytanie była poniżej jego godności, choć wyraźnie roz-
pierała go duma. Chćiał w jakiś sposób przemóc uczucie
bolesnego upokorzenia, jakiego doznał. Pokazać, że on
także coś potrafi. Coś, czego oni nie znają. Wsunął rękę do
kieszeni i wyciągnął kilka maleńkich, cienkich jak igły
strzał, ukrytych w futerale z kory.
  - Nie dotykaj ich - ostrzegł Dominika Niklas. - Czy są
zatrute?
  - A jak myślisz? - burknął Potwór.
  - Nie myślę, pytam - odparł Niklas spokojnie.
  - Do diabła, oczywiście, że są zatrute!
  - Naprawdę? To interesujące. Skąd miałeś truciznę?
  - Niech cię piekło pochłonie!
  - Kto nauczył cię mówić? - ostro zapytał Dominik.
- W każdym razie nie była to osoba dobrze wy-
chowana.
  Potwór tylko prychnął w odpowiedzi.
  - Ja także mam truciznę do strzał w moich zbiorach
- odezwał się Niklas. - W zbiorach Ludzi Lodu - po-
prawił się. - Trzeba znać wiele tajemnic, by właściwie
zmieszać rozmaite wyciągi z ziół i sporządzić taką truciz-
nę. Kto cię tego nauczył?
  - Czarownica. Wiedźma.
  - W tamtej górskiej dolinie? - szybko dodała Villemo.
  - Tak. A co?
  Hanna? Czy mogła to być czarownica Hanna? Och, nie,
to głupstwa, przecież nie żyła już od stu lat!
  Ale kim on jest? Kto wie, od jak dawna żyje? Może
chodził po świecie już w czasach Hanny? Nie, nigdy o nim
nie wspominano...
  - Jak ona się nazywa? Ta, co nauczyła cię mówić?
  - Czort wie! Poza tym już nie żyje. Ja ją zabiłem.
  - Nietrudno w to uwierzyć - mruknęła Villemo. - O,
już idzie Elisa!
  Blask pochodni rozświetlił niebo nad wierzchołkia
góry i zbliżał się teraz w ich kierunku, ciągnąc za sobą
ogon gryzącego dymu. Wkrótce pokazała się też twarz
zaciekawionej Elisy.
  - Jak się macie? - szepnęła, z zainteresowaniem
przyglądając się Potworowi. - Dobry wieczór! Nazywam
się Elisa.
  O, Boże, pomyśleli wszyscy troje. Ta dziewczyna
rzeczywiście nie jest strachliwa! Co prawda już na odleg-
łość, na pierwszy rzut oka, dostrzegła w nim piękno! No
cóż, teraz na pewno zmieni zdanie.
  Jednak, o dziwo, nic na to nie wskazywało. Elisa
niepokoiła się ogromnie o ową straszliwą istotę i poprosiła
Niklasa, by zezwolił jej uczestniczyć w udzielaniu pomocy
choremu.
  Co Potwór myśli o nowo przybyłej, było jasne.
Przyglądał jej się nieufnie wzrokiem pełnym złości.
  - Trzymaj pochodnię, Villemo - zarządził Niklas.
- I nie musisz przy okazji opalać nam włosów.
  Villemo robiła, co mogła, choć to wcale nie było łatwe,
wszyscy bowiem pochylali głowy nad rozwścieczonym
Potworem.
  - O, nie, posuńcie się trochę - nakazał Niklas. - Tak,
teraz lepiej. Skąd się bierze gorączka? Która z ran ją
wywołuje?
  Bestia nie chciała odpowiedzieć. Villemo przyglądała
się leżącemu Potworowi, którego straszne oblicze
w blasku migoczącej pochodni, rzucającej na nie dziwa-
czne cienie, zdawało się jeszcze bardziej zniekształcone.
Włosy lepiły mu się do skroni, widziała też, że z ogrom-
nym trudem panuje nad bólem. Na tyle jednak był
ludzki.
  Niklas zobaczył, że na okrywającym Potwora pancerzu
z grubej skóry widnieją w okolicy ramienia duże plamy
zakrzepłej krwi. Delikatnie odsunął pancerz.
  - Oj! - zatrwożył się. - To nie wygląda najlepiej. Czy
ktoś może poszukać wody?
  - Widziałam tam dalej strumyk - wskazała Elisa
palcem. - Mogę przynieść trochę w mojej flaszce, bo i tak
jest pusta.
  - Dobrze.
  Błyszczącymi od gorączki oczyma Potwór spode łba
przyglądał się Niklasowi. Głos miał ochrypły od bólu.
  - I to już cała twoja umiejętność leczenia? Sam potrafię
przemyć rany. Woda jeszcze nikogo nie uzdrowiła.
  - Nie mów tak - uspokajająco powiedział Niklas.
- Jeśli mam stwierdzić, co to jest, muszę najpierw
oczyścić, a do tego niezbędna jest woda. Wydaje mi się, że
nie bardzo lubisz kąpiele?
  Nawet jeśli Potwór zrozumiał tę złośliwość, nie poka-
zał tego po sobie.
  Elisa wracała biegiem, aż woda chlustała z flaszki.
Kiedy ujrzała ranę, odezwała się pełnym współczucia
tonem:
  - Och, to chyba musi bardzo boleć?
  Potwór parsknął wściekle.
  Nad nimi wznosiła się skalna ściana, przytłaczając
jeszcze bardziej Villemo, i tak już wstrząśniętą i za-
smuconą. Dłonie jej drżały po walce z bestią i po
nierzeczywistych wydarzeniach, w których brała udział.
  Życie na Morby było zbyt wygodne i rozleniwiające,
myślała. Jestem rozpieszczona, zapomniałam o żądzy
przygód z okresu młodości. Wystarczy spojrzeć na Elisę,
ona przyjmuje to w sposób o wiele bardziej naturalny niż
ja.
  Co prawda dziewczyna nie widziała wszystkiego. Tam,
w oddali, była bezpieczna.
  - Zapiecze cię - ostrzegł pacjenta Niklas. - Mam
nadzieję, że zniesiesz trochę bólu i nie zemścisz się we
właściwy ci sposób.
  Z gardła Potwora wydobył się przytłumiony, ostrzega-
wczy pomruk, upewniający, że dotarł do niego sarkazm
medyka. Niklas zdecydował, że nie będzie go już więcej
drażnić.
  Dominik pomógł krewniakowi znaleźć w koszu od-
powiednie środki lecznicze i kawałek czystego płótna.
Niklas ostrożnie przemył paskudną ranę. Potwór nie
wydał z siebie żadnego dźwięku, ale jego pełen nienawiści
wzrok wyrażał gniew, rozniecany przez bezsilność i poni-
żające uzależnienie od ludzi.
  Dla pewności starali się trzymać kosz poza jego
zasięgiem. Teraz, co prawda, brakowało mu sił na
jakiekolwiek działanie, wiedzieli jednak, że pragnie za-
władnąć skarbem za wszelką cenę. A przecież był nie-
obliczalny, nawet Dominik nie mógł przewidzieć wszyst-
kich jego zamiarów.
  Czuli, że nerwy mają napięte jak struny do ostatecz-
nych granic.
  Jedynie Elisa uśmiechała się ciepło do rannego, doda-
jąc mu otuchy. On jednak sprawiał wrażenie, jakby jej
czułość go dławiła. Niechętnie odwrócił głowę.
  Pochodnia migotała, sypiąc iskrami.
  - Ta rana nie wymaga dotyku moich leczących dłoni.
  Nałożymy na nią jedną z maści Ludzi Lodu i teraz,
wyczyszczona ze wszystkich paskudztw, sama będzie się
goić. Ale masz pewnie więcej ran?
  - Jasne, że mam! - wybuchnął Potwór. Podciągnął
rękawy. - Patrz! I tutaj! I na kolanie.
  - To rana postrzałowa - orzekł Niklas, oglądając
następne zranienie.
  - Wszystkie są takie.
  - Zaraz je obejrzymy.
  Następna godzina upłynęła na opatrywaniu niezliczo-
nych skaleczeń na ciele Potwora.
  Szło opornie. Przez cały czas w uszach dźwięczały
im przekleństwa ogromnej bestii, która w każdej chwi-
li mogła wyszarpnąć rekę czy nogę i pchnąć ich tak, że
znaleźliby się daleko na równinie. Jednak siły do tego
stopnia opuściły trawione gorączką ciało, że Potwór na
długie chwile jakby zapadł w śpiączkę. Starali się to
wykorzystać, pośpiesznie opatrując kolejne rany. Jąt-
rzyły się, nieprawdopodobnie zapuszczone, i Villemo
często musiała odwracać głowę z obrzydzenia na wi-
dok ropy saczącej się z odsłoniętych przez Niklasa
miejsc.
  Księżyc przesunął się już daleko, kiedy Elisa szepnęła:
  - Panie Niklasie!
  - Co się stało?
  - Nie wiem, czy powinnam o tym mówić, ale wydaje
mi się, że kapitan Dristig knuje coś niedobrego.
  - Coś niedobrego?
  - Słyszałam, jak zmawiał się z jednym ze swoich ludzi,
żeby wziąć nas, gdy tylko unieszkodliwimy...
  W blasku pochodni wymienili spojrzenia. Potwór
także podejrzliwie przenosił wzrok kolejno z jednej osoby
na drugą.
  - Ach, tak - zamyślił się Niklas. - Coś trzeba będzie
z tym zrobić. Po pierwsze nie mamy zamiaru unieszkod-
liwić naszego podopiecznego, a po drugie myślę, że
pozbawimy naszego dzielnego kapitana sławy, którą
najwyraźniej za wszelką cenę usiłuje zdobyć. Ale  to
zostawimy na później. A ty, kanalio, zacznij wreszcie
mówić! Coś przed nami ukrywasz. Żadna z ran, które
obejrzeliśmy, nie mogła spowodować gorączki, dręczącej
cię już chyba od wielu dni. Widzę to po twoich roz-
palonych, zapadniętych oczach i kolorze skóry. Gdzie jest
ta rana?
  - Nic ci do tego.
  - A więc wiesz, o co chodzi. Powiedz mi, panie mogą
odejść, jeśli to zbyt wstydliwe.
  - Phhh! - prychnął.
  - Utykanie - podpowiedziała Villemo.
  - Zamknij się, wścibska babo! - warknął Potwór.
  - Nie może opierać się na jednej stopie - dodał
Dominik.
  - To prawda - zgodził się Niklas. - Od dawna już
miałem podejrzenie, że chodzi o tę owiniętą stopę. Czy
możemy ją zobacżyć?
  Potwór poderwał się, usiłując złapać Niklasa za gardło.
Villemo nie wiedziała, jak to się stało, poczuła tylko
gorące pragnienie, by pomóc Niklasowi, a potem nagły
błysk światła pojawił się między nim a dłońmi Potwora.
  Obydwaj krzyknęli, ale bardziej chyba ze strachu. Potwór
jeszcze pamiętał, jak został przez nią niedawno oślepiony.
  Wyraźnie jednak dał do zrozumienia, że nikomu nie
wolno się zbliżyć do jego dziwnej, krótkiej stopy.
  - Drobny kompleks, jak sądzę - powiedziała Villemo
z wyczuwalną kpiną.
  - Tak się wydaje. Nie bądź głupi - Niklas usiłował
przemówić Potworowi do rozsądku. - Rozumiesz chyba,
że nie dasz sobie rady. Przecież chcemy ci tylko pomóc.
  - Sam sobie poradzę!
  - Nieprawda. Villemo, czy nie możesz go obezwładnić
choć na chwilę?
  Znów się poderwał.
  - Zabierzcie ode mnie tę cholerną babę! Inaczej
wszystkich was pozabijam!
  - On naprawdę ma taki zamiar - mruknął Dominik.
  - Tym gorzej dla ciebie - pogroził Niklas wzburzonej
bestii. - Villemo, spróbuj! Żadnych kuglarskich sztuczek,
postaraj się tylko go uśpić!
  Dominik ujął ją za rękę. Zauważyła, że jest niespokoj-
ny. Miała świadomość, że nie opanowała sztuki hip-
notyzowania. Będzie musiała patrzeć bestii prosto w oczy.
Zapowiadała się bardzo trudna walka, ale nie miała innego
wyjścia, należało spróbować. Wkrótee okaże się, kto ma
silniejszą wolę.
  Ale już przed podjęciem próby wiedziała, że praw-
dopodobnie przegra. Nie miała pojęcia, jak się za to
zabrać, a Potwór z pewnością sprowadzi na nią sen,
wykorzystując jej wahanie i słabość, jeśli będzie długo
spoglądać mu w oczy.
  Zamiast mówić: "Nie, to się nie da",  powiedziała
dyplomatycznie:
  - Uważam, że nie powinniśmy go do niezego zmu-
szać... - Miała nadzieję, że towarzysze ją zrozumieją.
Następnie zwróciła się do Potwora: - Jak chcesz. Pod-
dajemy się. Teraz dostaniesz tylko wzmacniający napój,
który Niklas przyrządzi specjalnie dla ciebie. Zobaczysz,
że noga sama się zagoi.
  - A potem? Co będzie potem?
  - Zostawimy cię tutaj. Najwyraźniej nie masz ochoty
jechać z nami, nie wyrażasz chęci do współpracy. Musimy
więc zrezygnować z naszych planów. Jesteśmy zawiedze-
ni, to prawda, ale też nie jesteśmy bezlitośni.
  - Przecież ja, do diabła, współpracowałem! - wykrzyk-
nął dotknięty. - Ja, który nie wypowiedziałem słowa od
wielu lat! A ty mówisz, że nie współpracowałem! Leżałem
spokojnie i pozwalałem wam znęcać się nade mną. Co ty
sobie właściwie myślisz, stara czarownico?
  - Mówię tylko, że będzie tak, jak chcesz - odparła
Villemo najłagodniejszym tonem, triumfując w duchu.
Potwór był urażony, że chcieli go zostawić, choć jedno-
cześnie nie przestawał rozpaczliwie walczyć o swoją
niezależność.
  Z pewnością nie było mu łatwo, nie przywykł do
liczenia się z wolą innych.
  Elisa przez cały czas siedziała u jego boku, starając się
go pocieszać i zapewniać, że jest wśród przyjaciół. On
konsekwentnie ją ignorował, instynktownie wyczuwając,
kto z tej czwórki ma najwięcej do powiedzenia.
  W tym czasie Niklas przygotował napój z wody i ziół.
Potwór był widać bardzo spragniony, gdyż wypił cały
dwoma łykami.
  - Nie jest to zbyt smaczne - przyznał Niklas obojętnym
tonem. - Ale pomoże.
  Komu pomoże, tego nie dopowiedział. Doskonale
pojął intencje Villemo.
  Potwór wykrzywił się, przeklinając Niklasa za to, że
nie umie nawet sporządzić dobrego napoju, po czym
znów ułożył się na trawie.
  Czekali. Villemo drżała w swej cienkiej jedwabnej
sukni, Dominik zarzucił więc pelerynę na jej ramiona.
Uśmiechnęła się przelotnie z wdzięcznością.
  - Gdybym tylko mógł zrozumieć, dlaczego ubrałaś się
tak niepraktycznie.
  Villemo potrząsnęła głową. Mężczyźni nie potrafią
pojąć, dlaczego kobiety się stroją. Nie rozumieją, że gdy
chodzi o coś ważnego, bez względu na to, co to ma być,
chcą wyglądać jak najlepiej. To dodaje pewności siebie.
Zewnętrznej, powierzchownej pewności, to prawda, ułat-
wiającej jednak ukrycie i zwalczenie niepewności wewnęt-
rznej.
  Wiatr wzdychał w szczelinach skały; szeleścił ubogą
roślinnoścxą. Mała Elisa miała wielką ochotę dotknąć
Potwora, zapewnić go o swoim oddaniu, ale bardzo się
pilnowała. Już raz tak zrobiła, a wynikiem tego był cios,
od którego aż się zatoczyła.
  Villemo dokładniej owinęła się peleryną. Nie mogła
ogarnąć wydarzeń tego wieczaru. Znalazla się gdzieś na
granicy między jawą a snem. Nie chciała uszczypnąć się
w ramię, nie chciała potwierdzenia, że wszystko niepojęte,
co ją spotkało, wydarzyło się naprawdę.
  W głębi duszy była przekonana, że to tylko sen. Teraz
nie mogłaby stać tam przy kamieniaeh i rzucać gorejących
błękitnym światłem ognistych kul w stronę Potwora.
Ogromna część tajemniczej siły już z niej wypłynęła, znów
była zwyczajną śmiertelnicą.
  No, może prawie zwyczajną. Villemo należała do
tych świadomych własnej wartości istot, które nigdy
nie potrafią pogodzić się z tym, że są tylko częścią
tłumu.
  Była dumna, że jest jedną z kociookich z rodu Ludzi
Lodu.
  Dominik nie podzielał jej spokoju. Nie odnosił wraże-
nia, że niebezpieczeństwo minęło, a jego zadanie zostało
spełnione. Nadal w podświadamości wibrował strach
o los najbliższych. Wciąż odbierał złe nastawienie Po-
twora, przenikał myśli o kolejnych krokach wiodących do
uwolnienia się, zabijania i ucieczki. Kiedy się pojawili,
jego nienawiść do nich była wielka, ale teraz stała się
ogromna. Wyśmiany, upokorzony, zwyciężony... I na
domiar złego przez kobietę!
  Dominik śledził myśli Potwora. Rozumiał jego głębo-
ką rozpacz i poniżenie. Nagle jednak strumień myśli
wyraźnie się urwał.
  Powieki bestii opadły na oczy, oddech się uspokoił.
Nasenny środek Ludzi Lodu zadziałał.
  - Jak długa będzie spał?
  - Niedługo - odparł Niklas. - Nie możemy tutaj zostać
z tą bezwładną bestią, w otoczeniu czyhających na nas
żądnych krwi żołnierzy. Gdy dowiedzą się, że jest uśpio-
ny, niewiele będziemy mieć do powiedzenia. On także.
Dlatego zaaplikowałem mu małą dawkę, wystarczającą,
by utrzymać go w szachu przez jakiś czas. A teraz
pozostaje nam tylko modlić się do Boga, by nie okazało
się, że ta bestia jest odporna na środki uśmierzające ból.
  - Musimy więc się spieszyć - orzekł Dominik.
  - Uważam, że nie powinniśmy nazywać go bestią
- powiedziła Elisa. - Mimo wszystko on jest człowiekiem.
  - Tak sądzisz? - mruknął Daminik do siebie.
  Pochodnia już się dopalała. Villemo rozpaczliwie starała
się utrzymać płomień. W odchodzącej nocy księżyc wydawał
się blady, rzucał coraz słabsze światło. Gwiazdy już zniknęły,
niewiele ich zresztą zdołało przebić się przez welon chmur.
  Villemo rozejrzała się po płaskowyżu. Czy to tylko jej
wybujała fantazja, czy też ziemia była naprawdę chora?
Miała wrażenie, że na jej oczach unosi się i opada
w bolesnym oddechu. A czarny rząd żołnierzy po drugiej
stronie to strażnicy samej śmierci.
  Czy droga ku pokojowi, dobroci i cnocie musi być
obstawiona czarnymi, uzbrojonymi w miecze mężczyz-
nami, pomyślała udręczona.
  Wracała do rzeczywistaści z mocnym postanowieniem,
że oderwie się od nieprzyjemnych wizji. Jestem zmęczona
i niespokojna, nie mogę już myśleć jasno. Ile blizn zostawi
w mojej duszy na zawsze ta noc? Jedynym ratunkiem dla
mnie jest uznać to wszystko za sen. To się nie zdarzyło, nie
zdarzyło naprawdę, uparcie powtarzała w myślach.
  - Villemo, trzymaj tę pochodnię porządnie!
  Mężczyźni zaczęli odwijać kawałki skór ze stopy
Potwora.
  - Sztywne od ropy i krwi - powiedział Niklas.
- Kostka jest obrzmiała. I cała noga napuchła.
  Wszyscy poczuli, jak bardzo są zdenerwowani. Nie
wiedzieli, jaka byłaby ich reakcja, gdyby teraz ujrzeli
końskie kopyto czy koźlą racicę. Mogłoby się okazać, że
takiego wstrząsu już nie przetrzymają.
  Niklas usunął ostatnią warstwę kory i skór.
  Zapadła cisza.
  - Och, mój Boże - jęknęła Villemo.
  - Biedak! - pisnęła Elisa.
  Z wielkim trudem i przerażeniem odkrywali przyczy
bolesnego okaleczenia nogi. Musiało się to zdarzyć
w dzieciństwie. Rana, której nigdy nie udalo się zaleczyć...
A teraz, gdy Potwór tak długo musiał na niej stąpać,
wdarło się ostre zapalenie, grożące zakażeniem krwi
i gangreną.
  Wyglądało, że całą przednią część stopy odcięto piłą
o grubych zębach - łagodnIej nie sposób tego określić.






        RO2DZIAŁ IX


  Elisa nie mogła się napatrzeć na pokonanego olb-
rzyma, wyciągniętego na ziemi, z zamkniętymi oczami.
Z jego oblicza emanował teraz spokój, a to, co inni
uznawali za przerażająco brzydkie, dla niej było fas-
cynujące w swej dzikości.
  Po jej policzkach spływały łzy.
  - Biedny, biedny chłopiec, co oni zrobili z jego nogą?
- szlochała.
  - Chłopiec? - zdumiał się Niklas. - To ci dopiero
określenie!
  - Myślałam o nim w dzieciństwie! - łkała. - I przecież
nie jest wcale taki stary!
  Villemo lepiej oświetliła go pochodnią.
  - Tak, sprawia wrażenie, jakby nie poddawał się
czasowi, jakby był bez wieku - powiedziała zamyślona.
- Ale sądzę, że masz rację, Eliso. Jest raczej młody niż
stary.
  - To prawda - zgodził się Dominik.
  Niklas nie miał czasu na dyskusje o wieku Potwora. Był
bardzo zajęty czyszczeniem rany i spieszył się, by zdążyć,
zanim Potwór się obudzi.
  Elisa pogładziła stwora po zapadłym policzku.
  - jakiż musiał być samotny!
  - Sam sobie na to zasłużył - mruknął Dominik.
  - I tak, i nie - orzekła Villemo. - Podejrzewam, że to
trochę jak zamknięte koło. Z pewnością jako dziecko nie
był aniołkiem, dlatego ludzie nie odnosili się do niego
przyjaźnie, przez to rosła jego nienawiść, a następnie bunt.
  - Masz rację - przyznał Niklas.
  Elisa przyklękła na jednym kolanie i wpatrywała się
w swoje nowe bożyszcze. Po prawdzie dotychczas nie
miała nikogo takiego, naturalnie oprócz całego rodu
Ludzi Lodu. Zawsze wydawało się jej, że w taki czy inny
sposób należy do nich. Jej rodzina nierozerwalnie związa-
na była z Ludźmi Lodu, znała historię swego rodu
w najdrobniejszych szczegółach; rodzice często opowia-
dali ją z dumą.
  Mieszkali na Grastensholm niemal tak długo jak
Ludzie Lodu. Jej pradziad Klaus przybył tam jako
parobek około stu lat temu. Czarownica Sol żyła z nim
przez jakiś czas i to ona uratowała go od śmierci, tak jak on
kiedyś uratował jej życie. Zabrała o do domu, do
Lipowej Alei, i tam ożenił się z Rosą, służącą. Najpierw
jednak przyczynił się bezpośrednio do ożenku pradziadka
pana Dominika i pana Niklasa z ich prababką Metą.
A dziad Elisy Jesper, to najlepszy przyjaciel pana Branda,
razem byli na wojnie. Jesper ze swej strony był powodem
małżeństwa pana Mattiasa z Grastensholm z Hildą,
a w każdym razie miał w tym swój udzIał. Sam dziadek
Jesper tak długo czekał z ożenkiem, że potem nastąpił
skok o całe pokolenie. A kiedy nareszeie znalazł sobie
żonę, stało się to za przyczyną Ludzi Lodu. Rodzice Elisy,
Lars i Marit, uczestniczyli we wszystkim, co przydarzyło
się Ludziom Lodu, a teraz ona sama brała udział w tej
fantastycznej wyprawie! Czy wobec tego nie było oczywi-
ste, że ona, właśnie ona, troszczyła się o dobro tego
potomka Ludzi Lodu? Odepchniętego przez wszystkich,
samotnego i nieszczęśliwego. Elisa była pewna, że nie jest
zły, tylko właśnie nieszczęśliwy, więc zapragnęła mu
wiernie służyć i ofiarować swoją przyjaźń, tak jak człon-
kowie jej rodu zawsze służyli Ludziom Lodu i byli ich
najwierniejszymi przyjaciółmi.
  O wszystkim tym myślała, podczas gdy pozostali
zajmowali się stopą Potwora. Nie chciała na to patrzeć.
Wolała siedzieć i przyglądać się jego pięknej twarzy, być
pod ręką i pocieszyć go, na wypadek gdyby się obudził
i odczuwał ból. Nie umiałaby nazwać sławami tego, co
teraz przeżywała. Pierwszy raz w życiu jej serce wypełniała
radość tak silna, że bliska była szaleństwa. Łzy płynęły
z oczu nieprzerwanym strumieniem, na poły ze szczęścia,
na poły ze współczucia. Rejestrowała w swej pamięci
każdy rys jego twarzy, każdą linię i nie mogła się
powstrzymać przed dotykaniem go, choćby tylko koniu-
szkami palców. Gdyby nie był ranny w ramię, mogłaby
położyć się u jego boku, oprzeć głowę na jego piersi. To
był człowiek, który wtopił się w jej duszę. Nie wiedziała
co ma ze sobą zrobić; miała ochotę wstać i tańczyć, chciała
być z nim na dobre i na złe, pragnęła obwieścić całemu
światu swe oszałamiające odkrycie.
  - Eliso - uśmiechnęła się zdziwiona Villemo. - Pła-
czesz i śmiejesz się na przemian. Co się z tobą dzieje?
  - Nie wiem, pani. Nie wiem. Wszystko stało się takie
nadzwyczajne. Jakby wibrujące, przedziwne, niezwykłe.
  - Tak, wkroczyliśmy w inny, nieznany świat - przy-
znała Villemo, nie całkiem pojmując, co się stało z dziew-
czyną. - Wszystko jest takie nierzeczywiste.
  - Och, tak, właśnie! - przyświadczyła Elisa bez tchu.
  Mówiły o całkiem różnych sprawach, ale obie miały rację.
  - To wcale nie wggląda dobrze - odezwał się Niklas,
patrząc na ranę. - Dominiku, zastanawiam się, czy nie
powinniśmy odciąć jeszcze kawałka.
  - Och, nie! - pisnęła Elisa.
  - Tylko odrobinę, tyle ile konieczne, i nie będziesz
musiała na to patrzeć. Dobrze, że pilnujesz, czy on się nie
budzi. Uprzedź nas, gdy tylko się poruszy. Mów o naj-
drobniejszym drgnieniu twarzy.
  - Oczywiście - zapewniła Elisa.
  Była taka dumna, taka dumna... Musi pomóc. Pomóc
jemu.
  - Sądzę, że trzeba odciąć trochę martwej tkanki
- zwrócił się do Niklasa Dominik. - Trzymaj pochodnię
prosto, Villemo, to pomogę Niklasowi.
  - Niedlugo całkiem się wypali - odrzekła z ciężkim
westchnieniem.
  - Widzę. Postaraj się oszczędzać ją tak długo, jak się da.
  Znów pochylili się na raną.
  Z oddali dobiegło ich wołanie:
  - Hej, tam! Czym wy się właściwie zajmujecie?
  Popatrzyli po sobie. Co mieli odpowiedzieć, by nie
spadł im na głowę cały tłum żołnierzy?
  - Staramy się go przygotować - odparł Niklas, co
poniekąd zgadzało się z prawdą. - Nie przeszkadzajcie
nam, bo znów go rozdrażnieie. Teraz jest względnie
spokojny.
  Dominik uśmiechnął się szeroko.
  Kapitan Dristig nie dawał za wygraną.
  - Wydaje się, że jesteście tuż przy nim?
  Niklas gorączkowo starał się znaleźć jakąś odpowiedź
i nagle wpadł mu do głowy szczęśliwy pomysł.
  - Tak, pojmał jedno z nas jako więźnia, a my usiłujemy
teraz pertraktować. Uważajcie, bo znów wpada w gniew!
  Na górskim grzbiecie uspokoiło się.
  "Pojmał jedno z nas jako więźnia"... Niklas nie zdawał
sobie sprawy, jak bliski jest prawdy.
  - To już się zbytnio przeciąga - powiedział Niklas
z rozpaczą w głosie. - On może się w każdej chwili
obudzić.
  Opalił nad płomieniem ostry jak brzytwa nóż, a wtedy
i Villemo nie wytrzymała. Odwróciła się, nie chciała na to
patrzeć.
  Elisa bacznie obserwowała oblicze Potwora. Kiedy
ostrze przecięło skórę, mięśnie twarzy ściągnęły się z bólu.
  - Budzi się - szepnęła.
  - Nie, jeszcze nie. Może to tylko ból, którego nie
przytłumiło znieczulenie.
  - Tak, chyba tak - odparła Elisa. - Teraz już minęło.
  By go uspokoić, pogładziła dłonią jego twarz, skronie,
szepcząc słowa, których nikt inny nie słyszał. I nic już nie
wskazywało na to, że Potwór zaczyna się budzić. Niklas
spokojnie obłożył ranę leczniczą maścią, obwiązał ją
czystym kawałkiem płótna, a potem przyłożył swe gorące
dłonie do okaleczonej stopy. Zaczęli omawiać dalsze
plany.
  - Zastanawiam się, czy on kiedykolwiek oglądał tę
stopę - odezwała się zatopiona w myślach Villemo.
  - Ja także to rozważałem - odpowiedział Niklas. - Była
straszliwie zaniedbana. Jakby jej nienawidził lub obawiał
się jej widoku. Musimy być teraz bardzo ostrożni, wręcz
przebiegli.
  - Dobrze, ale co zrobimy? Jak się stąd wydostaniemy?
  - Sprowadzimy tutaj konie - zdecydował Dominik.
- Villemo, pójdziemy po nie, ty i ja. Ale co poczniemy,
gdy Potwór się przebudzi?
  - O, nie chciałbym narażać się na jego gniew - zadrżał
Niklas. - Pochodnia zgasła! Pospieszcie się, może uda się
sprowadzić konie na czas. I za wszelką cenę powstrzymaj-
cie żołnierzy!
  Bez światła pochodni zrobiło się przeraźliwie ciemno.
Villemo i Dominik natychmiast zniknęli, a pozostałych
dwoje siedziało w nadziei, że tamci zdołają przechytrzyć
kapitana Dristiga i szybko powrócą.
  Niklas zbyt późno zorientował się, że powinien był
wysłać Elisę zamiast Villemo. Któż mógł bowiem teraz
powstrzymać Potwora? Villemo była jedyną osobą,
która dzięki swym niepojętym talentom nad nim pano-
wała.
  Jak on i biedna Elisa mogli poradzić sobie z demonem?
  Niklas w duchu odmawiał błagalną modlitwę, by bestia
spała mocno i długo.
  Zaczął rozmyślać na głos.
  - Jest nas pięcioro, a mamy tylko cztery konie. Potwór
musi dostać jednego. Najlepiej będzie, jak Villemo i Do-
minik pojadą razem, a my każde na swoim wierzchowcu.
  W głowie Elisy wykluło się niejasne pragnienie, by
usiąść na jednym koniu z Potworem, ale nie śmiała o to
prosić. Jak by to wyglądała?! Z góry też wiedziała, że nikt
na to nie przystanie.
  - A jeżeli on ucieknie?
  - Na pewno nie jest dobrym jeźdźcem, jeśli w ogóle
kiedykolwiek dosiadał konia. Nic nam o tym nie wiado-
mo. My jesteśmy lepsi. Dominik wyśmienicie jeździ
konno - dodał z przekonaniem.
  - Ale co na to koń? Jak zareaguje na tak... niezwykłego
jeźdźca?
  Niklas rozważał to w myśli.
  - Na pewno wszystko będzie dobrze. Potwór sprawiał
wrażenie, że bliższy mu jest świat zwierząt niż ludzi. Jest
co prawda ciężki, ale konie wiele wytrzymują.
  Z drugiej strony równiny dobiegły ich rozemocjono-
wane głosy. Prawdopodobnie dyskusja na temat koni.
Usłyszeli gniewne, grubiańskie protesty kapitana i od-
powiedź Dominika wypowiadaną spokojnym, władczym
tonem. Wychwycili jednak nutę zdenerwowania w jego
głosie, zazwyczaj mówił przecież dość cicho. Chwilami
w rozmowę wdzierały się żarliwe komentarze Villemo.
Choć nie docierały do nich same słowa, treść rozmowy
była jasna. W żaden sposób nie dałoby się określić tego
jako przyjacielską pogawędkę.
  - Panie Niklasie - szepnęła Elisa. - Wydaje mi się, że
teraz naprawdę się budzi.
  O, Villemo, gdybyś tylko tu była, pomyślał zde-
sperowany Niklas.
  Usłyszeli zduszone stęknięcie Potwora. Wolno poru-
szył głową.
  - Gdybyśmy mogli go związać, wszystko byłoby
o wiele prostsze - mruknął Niklas. - Ale on z łatwością
pozrywa wszelkie okowy, cały trud poszedłby na marne.
  - Och, nie, nie możemy go pętać. Straciłby do nas
zaufanie.
  - I tak nam nie ufa - z goryczą odparł Niklas.
  Elisa w ciemności pochyliła się nad Potworem.
  - Wiesz, że jesteśmy twoimi przyjaciólmi - powiedziała
po prostu, wkładając w słowa całe ciepło, jakie w niej
tkwiło.
  Bestia uniosła się gwałtownie na obu łokciach. Na
chwilę cała trójka wstrzymała oddech. Elisa i Niklas ze
strachu, Potwór w sennym zdumieniu, nie wiedząc, co się
stało i gdzie się znajduje.
  - Widać straciłeś przytomność - wyjaśnił Niklas,
zanim Potwór zdążył pomyśleć o napoju, którym go
uraczono.
  Usłyszeli przeciągły jęk.
  A potem nastąpił wybuch.
  - Coście ze mną zrobili, czorty? Coście zrobili?!
  - Cicho, bo mogą się tu zjawić żołnierze!
  - Nic mnie nie obchodzą ci nędznicy! Coście zrobili!
  - Wyleczyliśmy twoje rany.
  Usłyszeli, że porusza okaleczoną stopą, podciąga kola-
no i opuszcza je.
  - Diabły! - wrzasnął we wściekłym gniewie.
  Odsunęli się na odległość ręki.
  - Mogłeś stracić nogę z powodu gangreny - próbował
uspokoić go Niklas. - A za kilka tygodni już byś nie żył.
  Jeśli w ogóle mógł umrzeć... Niklas wcale nie był tego
taki pewien. To nie demon z podziemnego świata,
przecież miał człowieczą postać, ale bez wątpienia był
najciężej dotkniętym z Ludzi Lodu. Niewielu urodziło się
takich jak on, na wskroś przesyconych złymi instynktami.
On należał do tych naprawdę złych, z gruntu złych.
A jakie ukryte zdolności posiadał, tego Niklas nawet nie
śmiał zgadywać. Gadki o prastarych... takich, którzy, jak
mówiono, żyją od setek lat... Były to co prawda tylko
niejasne przypuszczenia, których nigdy nie zdołano po-
twierdzić, bowiem żadna inna ludzka istota nie żyła tak
długo. Ale teraz na wspomnienie tych opowieści Nik-
lasowi przebiegły ciarki po plecach.
  Potwierdziło się natomiast to, co wcześniej podej-
rzewał - Potwór nie chciał się przyznać, że ma tak
straszliwie zdeformowaną stopę. Popełnili niewybaczalne
przestępstwo, odsłaniajac to, co stanowiło jego najbar-
dziej wstydliwą tajemnicę.
  W gniewie powinien właściwie ich zniszczyć, ale to
oznaczałoby przyznanie się do ułomności. I to ich urato-
wało.
  Potwór ciężko dyszał, jakby zastanawiając się, co ma
począć. Zanim jednak zdążył coś zdecydować, Niklas
powiedział:
  - Tam daleko już idą konie.
  A razem z nimi, dzięki Bogu, Villemo, pomyślał.
Jesteśmy uratowani, ona poradzi sobie z tym dzikim
stworem.
  - Dostaniesz konia Villemo - zwrócił się do Potwora.
- I szybko stąd odjedziemy do domu, na Grastensholm.
  - Co mam tam robić? Nic od was nie chcę, dam sobie
radę sam, zawsze sobie radziłem!
  - O, nie komplikuj sytuacji jeszcze bardziej - powie-
dział Niklas zmęczony.
  Na wpół leżąc ujrzeli nagle ogromne sylwetki zaryso-
wujące się na tle ciemnego nieba, odrobinę jaśniejsze niż
noc, która miała się już ku końcowi.
  - Konie! - odetchnęła Elisa z ulgą i poderwała się.
- Zaraz odszukam dla was wierzchowca pani Villemo,
panie.
  Na zmianę zwracała się do Potwora na ty i na pan, nie
mogąc się zdecydować, co jest bardziej na miejscu.
  - Tu jest koń - powiedziała Villemo. - Potrafisz go
dosiąść? Bo teraz musimy się spieszyć, ci tam chcą zrobić
użytek z broni.
  - Idź do diabła!
  - Jesteś niewychowany - sucho orzekła Villemo.
- Bierz konia i już nie hałasuj.
  Nadal leżał, być może z tej prostej przyczyny, że nie był
w stanie się podnieść.
  - Powiedziałem, że możecie iść do diabła! Uciekajcie
stąd, zanim was porozrywam na strzępki!
  - Nie musisz się trudzić, jest jeszcze ktoś, kto ma na
to ochotę - powiedziała Villemo. - Tak długo będziesz
się wahał, aż żołnierze wejdą nam na kark, nieszczęś-
niku!
  Potwór usiłował się podnieść, ale nie miał na to sił.
Jeszcze nie całkiem opuściło go zamroczenie.
  - Odejdźcie stąd - nakazał zgnębiony. - Kule żołnierzy
mnie się nie imają, niepotrzebna mi wasza pomoc,
przeklęte cherlaki.
  - Dobrze wiesz, że jesteś bardzo osłabiony - przekony-
wał go Niklas. - Nie możesz stawać na tej stopie, znów ją
zakazisz.
  - Mamy was na muszce - rozległ się nagle w pobliżu
głos kapitana. - Teraz on będzie mój, szwedzki pułkow-
niku! Wasze trupy będą świadectwem jego okrucieństwa.
Sami zajmiemy się naszym trofeum. Teraz jest bezbronny.
  Nikt nie wątpił, że kapitan mówi poważnie.
  - Żołnierze! Do boju! Najpierw bierzcie śmiertelnych,
tak byśmy mogli swobodnie związać bestię. Trzeba go
oślepić!
  Wszyscy czworo jakby skamienieli. Z trudem odróż-
niali otaczające ich postacie. Wiatr z łopotem rozwiewał
uniformy żołnierzy, trzaskały przygotowywane strzelby.
  - Usuńcie ich z drogi! - rozkazywał kapitan Dristig,
trzymając się w bezpiecznej odległości. - Zastrzelcie
bez litości! Te ważniaki nie zasługują na życie!
  Ale załadowanie nowomodnych strzelb wymagało
czasu...
  - Co robimy? - syknął Niklas do swych towarzyszy.
- Jakaś dobra rada, szybko.
  Villemo w swej białej, lśniącej sukni stanowiła znako-
mity cel.
  Zanim zdołali obmyślić plan działania, usłyszeli za sobą
pomruk, wydobywający się jakby z gardła ogromnego
drapieżnika. Potwór stanął na nogi. Przed ich oczami
wznosiło się teraz coś, co na tle skalnej ściany sprawiało
wrażenie ogromnego, ciemniejszego kamiennego bloku.
Od skały różniły go tylko bardziej miękkie, jakby żyjące
kształty. Ślepia Potwora jarzyły się żółtym płomieniem.
Zrozumieli tesaz, że widzi także w nocy. Dla nich
żołnierze byli tylko ciemnymi plamami na tle rówiny.
Potwór odepchnął Dominika i Niklasa i szybkim kro-
kiem, tak szybkim, że wydawało się, iż płynie ponad
ziemią, zmierzał w stronę żołnierzy. Grupka Ludzi Lodu
usłyszała okrzyki przerażenia, a w chwilę później trzask
łamanych na pół i odrzucanych daleko strzelb. Wydawało
się, że Potwór zupełnie zapomniał o zranionej stopie.
  - Uciekajmy! - wrzasnął jeden z żołnierzy. - Uciekaj-
my, zanim weźmie się za nas!
  - Nie! Zastrzelcie go, do diabła, strzelać! - wrzest
kapitan, ale jego ludzie już byli w drodze ku bezpiecznej
kryjówce. Ci, którzy jeszcze tam nie dotarli, histerycznie
miotali się dokoła, za wszelką cenę starając się uniknąć
niebezpieczeństwa.
  Potwór jednak wcaie już o nich nie myślał. Wskoczył
na konia Villemo tak raptownie, że zwierzę stanęło dęba
ze strachu. Jednocześnie Niklas zdołał podsadzić Elisę na
jej wierzchowca, uniósł z ziemi kosz, Pozbierał wszystkie
porozrzucane rzeczy i jako ostatni dosiadł swego konia.
Pozostała dwójka już siedziała na czarnym ogierze Domi-
nika.
  Z Niklasem na przedzie w dzikim pędzie cwałowali
przez płaską równinę, kierując się na południe. Z nieba na
ziemię sączyło się coraz więcej światła.
  Nie wierzyli, że Potwór pojedzie za nimi. Villemo
spisała go już na straty i po prawdzie odczuwała ulgę. Żal
jej było tylko konia, ale miała nadzieję, że Potwór będzie
go dobrze traktował. Wierzchowiec stanie się przecież
nieocenioną pomocą.
  Zrobić z tej bestii nowego Tengela Dobrego?
  Czego oczekiwali?
  Wielokrotnie już dziwiła się, dlaczego dotknięci
z Ludzi Lodu sami się nim nie zajęli. I teraz także
się nad tym zadumała, chociaż siedząc na koniu
przed Dominikiem odczuwała teraz przede wszystkim
niemiłosierne wstrząsy. Zaczęli zjeżdżać w dół No-
refjell.
  Właściwie Viłlemo znała odpowiedź na to pytanie. Po
prostu nie mogli. Potrzebowali jednego z żyjących jako
łączącego ogniwa, i to nie byle kogo! To ona, Villemo,
została wybrana. Dominik i Niklas mieli tylko utorować
jej drogę. To ona widziała Tengela, Sol i pozostałych,
odbierała ich siłę. Ich moc przepływała przez nią i uderzała
w Potwora. Była jedyną istotą na ziemi, stworzoną po to,
by go pokonać. Tak przynajmniej sądziła. Później miało
okazać się, ża wszyscy, i to bardzo, się mylili.
  Dominik i Niklas nie zrezygnawali jednak z Potwora.
Nie zaniechali walki. Wiedzieli bowiem, że nawet jeśli
stwór ich opuścił, by, co najbardziej prawdopodobne,
udać się do kuszącej go górskiej doliny, Dominik i tak bez
trudu odnajdzie jego trop.
  Dominik zawsze wiedział, gdzie go szukać. Potwór tak
łatwo się nie wywinie. Taka była rola Dommnika w tym
niezwykłym przedsięwzięciu mającym na celu dobro
Ludzi Lodu.
  Elisa najlepiej z nich wszystkich wiedżiała, co się
dzieje, jechała bowiem jako ostatnia. Przez cały czas
słyszała za sobą tętent. Potwór podąźał ich śladem. Był
z nimi, gdy dotarli do granicy lasu i jednocześnie słońce
wynurzyło się zza gór. Wraz z nimi jechał przez bagienne
lasy, gdzie ze świerków w ciszy spływały krople porannej
rosy, a ptaki milkły przerażone dudnieniem kopyt.
  Jest z nami, radowała się Elisa, cały czas jedzie za nami,
za moim koniem...
  Dość oczywiste, jako że jechała ostatnia.
  Wkrótce Villemo także to odkryła.
  - Dominiku! Potwór podąża naszym śladem - powia-
domiła męża zaskoczona.
  - Co ty powiesz? To wspaniale! Miał przecież sposob-
ność do szybkiej ucieczki.
  - Hm - Villemo była pełna sceptycyzmu. - Nie ufam
tej paskudzie. Na pewno coś knuje, możesz być tego
pewien. Myśli o Grastensholm? O koszu? O całym skarbie
Ludzi Lodu? Wiesz przecież, jak strasznie on kusi wszyst-
kich dotkniętych. Gdy znajdzie się w ich rękach, stają się
silni. Śmiertelnie niebezpieczni.
  - Uważam, że on cały czas taki był.
  - To prawda. Dlatego należy zmienić go w grzecz-
nego.
  Dominik uśmiechnął się.
  - Nie używaj takich naiwnych określeń, gdy o nim
mówisz. Mów raczej dobry, jeśli już koniecznie musisz
sprecyzować swój sąd. Bo grzeczny... sądzę, że nigdy nie
będzie. Przynajmniej na razie.
  Zerknęła na niego przez ramię.
  - No cóż, nie wygląda sympatycznie. Jest raczej
wściekły.
  - O, z pewnością. Ale mamy go - w głosie Dominika
brzmiała wyraźnie nuta triumfu. - Mamy go. Pierwszy
najtrudniejszy etap za nami.


  Zatrzymali się na postój przy niewielkiej rzeczce,
głodni i utrudzeni; jazda była bardzo męcząca.
  Villemo zauważyła, że Potwór ma kłopoty z okiełz-
naniem konia. W końcu zwierzę uspokoiło się i mógł
zsiąść, ale minę miał przy tym niewesołą.
  I podczas gdy inni, zachwyceni i bardzo z siebie
zadowoleni, dziwili się, że tak łatwo przyszło im pociąg-
nięcie bestii za sobą, Villemo nareszcie pojęła przyczynę
tego zastanawiającego faktu. Wzbudziło to w niej tak
gwałtowną potrzebę śmiechu, że jak najszybciej usunęła
się na bok. Będąc już nad brzegiem rzeki, poza zasięgiem
wzroku, usiadła na trawie i śmiała się do rozpuku.
  Potwór dlatego pojechał z nimi, że po prostu nie miał
innego wyboru. Niedoświadczony jeździec nie może
nakazać koniowi, by poszedł w tym czy innym kierunku.
Wszystko jedno, jak mocno się szarpie, kopie i wrzeszczy,
zwierzę pójdzie tam, gdzie będzie chciało, w tym przypad-
ku za innymi końmi.
  To właśnie tak rozbawiło Villemo, zwłaszcza że
chodziło o straszliwie niebezpiecznego, lodowatego po-
twora. Nie odważyła się jednak śmiać w jego obecności.
Nie wiedziała, czy ma poczucie humoru, zdolność do
drwienia z własnej osoby, i bardzo wątpiła, czy potrafi
zdobyć się na dystans wobec siebie. A człowiek bez
poczucia humoru, bez zdolności do autoironii, jest niebez-
pieczniejszy niż żmija. Nic bardziej takiej osoby nie
irytuje, niż kiedy staje się przyczyną czyjegoś śmiechu.
  Sporo czasu upłynęło, zanim była w stanie znowu
przybrać poważny wyraz twarzy. Szczerze powiedziaw-
szy, wcale jej się to nie udawało. Raz za razem kąciki ust
zaczynały drgać jej niebezpiecznie, gdy tylko spojrzała na
Potwora stojącego w pewnym oddaleniu od nich i udają-
cego, że wcale nie należy do grupy.
  Dominik miał zamiar zapytać Villemo, co się z nią
dzieje, ale ujrzawszy jej ostrzegawczy gest i tłumioną
wesołość w oczach, zaniechał tego.
  Villemo trafiła się natomiast dodatkowa chwila wy-
tchnienia. Elisa wyznała jej na ucho:
  - Och, pani Villemo, muszę na stronę, inaczej chyba
zaraz umrę!
  - Ja też - odszepnęła Villemo. - To była długa noc.
Chodź, odejdziemy na chwilkę.
  Dominik przyglądał się znikającym w zagajniku syl-
wetkom. Zrezygnowany pokiwał głową. Nigdy nie udało
mu się zrozumieć, dlaczego kobiety zawsze szukały
towarzystwa przy załatwianiu takich intymnych spraw.
  Kiedy obie damy wracały już do obozowiska, Elisa, już
bardziej ośmielona, zapytała:
  - Pani Villemo, zastanawiam się, czy on także... no,
pani wie...
  Villemo starała się być jak najbardziej rzeczowa:
  - Tak, jest chyba dość ludzki.
  - Bo to takie dziwne - mówiła Elisa rozmarzona. - Że
ma takie same potrzeby. Ciekawe, czy został stworzony
tak jak inni mężczyźni?
  Villemo wpatrywała się w dziewczynę ze zdumieniem,
ale ta, zatopiona w marzeniach, szła ze wzrokiem utkwio-
nym w ciemną postać z otchłani, majaczącą gdzieś daleko
przed nimi.
  - A cóż to za pytanie? - Nagte jednak gwałtownie
zadrżała. - O tak, z pewnością jest bardzo męski. Jak
najbardziej!
  Przypomniała sobie jego bliskość pod skalną ścianą.
Mój Boże, pomyślała wstrząśnięta. On jest tak skonden-
sowanie męski, że nawet na mnie, która nie chce znać
nikoga innego poza Dominikiem, wywarł wrażenie.
Mimo że mam tak złe zdanie na jego temat.
  Gdy zbliżały się już do grupy rozłożonej na łące nad
rzeką, twarz Villemo spoważniała, pojawił się na niej
wyraz smutku i współczucia. Spogiądała na milczącego
uparcie demona i myślała, że źle go oceniła. Gdyby był
stworzeniem na wskroś złym, rozgniewałby się na konia,
który nie chciał go usłuchać, bez wątpienia zabiłby
zwierzę lub przynajmniej pobił do krwi. Potwór miał
jednak swoją słabą stronę, o ile sympatię do zwierząt
można nazwać słabością.
  Właściwie Potwór nie był wcale śmieszną postacią.
Wprost przeciwnie! Był zły, podstępny, śmiertelnie nie-
bezpieczny, ale także tragiczny.
  Chociaż to właśnie starał się skryć najgłębiej.
  - Och, ależ tak nie można! - wołała już Elisa do Niklasa
i Dominika. - Wykonaliście moją pracę! Przecież dwaj
panowie nie mogą przygotowywać jedzenia!
  - Dobrze im to zrobi - Villemo była bez serca.
  Elisa, głęboko nieszczęśliwa, zabrała się do wyjmowa-
nia z zapasów najlepszych smakołyków z Lipowej Alei,
Grastensholm i Elistrand, w które ekspedycja została
obficie zaopatrzona. Najlepsze kąski zaś zachowała dla
Potwora, bo, jak się wyraziła, ten biedny człowiek nigdy
chyba nie posmakował pańskiego jedzenia. Niklas sucho
odpowiedział na to, że z pewnością zna jego smak, śądząc
po tym, ile się nakradł po spichrzach.
  Elisa broniła stwora ze łzami w oczach, odparowując
rezolutnie:
  - Uważam, że okradanie bogatych to mniejszy grzech
niż zabijanie bezbronnych zwierząt dla dogodzenia swe-
mu podniebieniu.
  - No, może i racja - przyznał Niklas.
  Zachowania przy stole Potwór jednak nigdzie się nie
nauczył. Pochłonął porcję przygotowaną mu przez Elisę,
a później rzucił się na resztę.
  Villemo zasłoniła stojące na ziemi naczynia.
  - Spróbujemy teraz wczuć się odrobinę w sytuację
innych - odezwała się nieco mentorskim tonem. - Wszyscy
rozumiemy, że musisz być głodny, ale my także dawno nie
jedliśmy. Dostaniesz swoją część, dostatecznie dużą, i nie
bój się, że czegoś ci zabraknie. Wystarczy dla wszystkich.
  - Przeklęta, głupia baba! - rzucił wściekle w od-
powiedzi, ale opanował swoją zachłanność.
  Później usiadł na uboczu, w pewnym oddaleniu od
nich, i jadł tam w milczeniu, obrażony. Baczyli, by nie
posmakował wina, ono bowiem mogło spowodować
nieobliczalne skutki.
  - Niklasie, powinieneś bardzo pilnować kosza - szep-
nął Dominik. - Mocno go intryguje jego zawartość.
  - Strzegę go jak oka w głowie - odparł Niklas
spokojnie.
  Kiedy skończyli już posiłek, ale jeszcze odpoczywali
siedząc i obserwując, jak Elisa zręcznie ładuje wszystko na
grzbiet pasącyeh się koni, Niklas odezwał się do nadal
wrogo usposobionego Potwora:
  - Chcielibyśmy dowiedzieć się wreszcie, jak się nazy-
wasz.
  Popatrzył na Niklasa spode łba.
  - Nazywam? - powtórzył schrypniętym głosem.
  - Tak, nie możemy przecież nazywać cię Potworem.
Jak cię ochrzczono?
  Wówczas jego usta rozciągnęły się w uśmiechu, który
po chwili zmienił się w gromki rechot.
  - Ochrzczono? Mnie ochrzczono?
  Elisie omal serce nie pękło ze szczęścia, gdy widziała,
jak się śmieje. Uznała to za ogromne zwycięstwo.
  Biedna, naiwna dziewczyna, pomyślała Villemo. Dale-
ko nam jeszcze do wygranej. Czy ona nie dostrzega, ile
złości kryje się w jego śmiechu?
  Dabry Boże, ale jaki on przy tym zrobił się pociągają-
cy, myślała dalej. Niebezpieczny jak drapieżne zwierzę, ale
i tak samo piękny.
  Niklas pytał dalej:
  - No dobrze, a jak cię nazywano tam, skąd przybyłeś?
  Oblicze bestii znów się ściągnęło.
  - Potwór
  - Tylko tak?
  - Dziecko szatana, czarci pomiot, odmieniec, bestia,
monstrum.
  Wszyscy milczeli.
  W końcu Dominik podniósł głowę i zdecydował:
  - Trzeba ci, wobec tego, nadać imię. Przyzwoicie
ochrzcić i...
  Villemo położyła dłoń na ramieniu męża.
  - Sądzę, że nie powinniśmy ciągać go po kościołach.
  - Chyba masz rację - przyznał Dominik. - Jak
chciałbyś się nazywać?
  - Nic mnie to nie obchodzi. Potwór w zupełności
wystarczy.
  - O, nie - zdecydowanie sprzeciwiła się Villemo. - Nie
będę mówiła do ciebie "Potwór". Należysz do Ludzi
Lodu bez względu na to, skąd pochodzisz. Właściwie
powinieneś nazywać się Tengel, ale tak ochrzciliśmy już
naszego syna, i to wystarczy. Ale musisz mieć imię godne
Ludzi Lodu, a ponieważ mamy zamiar uczynić z ciebie
szlachetnego człowieka, powinieneś otrzymać je po kimś
naprawdę wspaniałym. Co myślisz o imieniu Livor, po
Liv? To stare imię z okolic Telemarku.
  - Po babie! - krzyknął. - Nie! Nigdy!
  - Była więcej warta niż stu takich jak ty - parsknęła
w odpowiedzi Villemo. - Nie, nie pozwolimy ci zniewa-
żać jej imienia.
  - Jesteś niekonsekwentna, Villemo - stwierdził Domi-
nik. - A co powiesz na imię Grim?
[Grim (norw.) - paskudny, szkaradny (przyp. tłum.).]
  - Nie - sprzeciwił się Niklas. - Nie musimy podkreślać
jego wyglądu.
  - Może Ulv? - podsunęła Villemo.
[Ulv (norw.) - wilk (przyp. tłum.).]
  To imię wyraźnie przypadło Potworowi do gustu.
  - Ulv i Alv... - zastanawiał się Niklas. - Nie, to nie
będzie dobrze. A może jakieś złożenie z Ulvem? Na
przykład... Co proponujecie?
  - Ulvhedin? - poddała Villemo. - To jednocześnie
[Hedin, właściwie heidinn stara forma norweskiego słowa
"pogański" (przyp.tłum.).]
archaiczne i pogańskie, pasuje zatem.
  - I co ty na to? - zapytał Potwora Dominik.
  Jego twarz pozostavrała nieruchoma, ale wydawało się,
że w myślach wypróbowuye imię. Wodził wzrokiem po
zebranych i Dominik z łatwością śledził zmiany jego
nastroju. Elisę ignorował całkowicie, Villemo nienawidził
z całą goryczą, jaka towarzyszy klęsce. Wydawało się, że
do Niklasa odnosi się niechętnie, ale z poważaniem,
wywołanym jego umiejętnością leczenia. Dominik wie-
dział także, że jego Potwór traktuje najbardziej podej-
rzliwie. Przy nim czuł się niepewny i bardzo mu było nie
w smak, że ktoś potrafi odczytywać jego myśli.
  Dominik świetnie zdawał sobie sprawę, że jeżeli
Potworowi przyjdzie do głowy zabić któreś z nich, on
będzie pierwszy.
  Bestia zastanawiała się nad imieniem. W końcu kiwnęła
głową.
  - Dobrze - zgodził się Niklas. - Właściwie obecnie
imię brzmi Ulvheden, ale tak też będzie dobrze.
  - Ulvhedin brzmi dramatyczniej - orzekła Villemo.
- Rozbrzmiewa w tym imieniu prehistoria, wiełkie pust-
kowia i pogaństwo. Bardziej do niego pasuje.
  Podciągnął górną wargę i parsknął w jej kierunku,
błyskając złowrogo żółtozielonymi oczami.
  Dominik wstał i gestem ręki nakazał Potworowi, by
nadal siedział.
  - Jako że jestem najstarszy i najwyższy rangą, do mnie
należy powinność ochrzczenia cię.
  Wyciągnął swój miecz i położył go na ramieniu
olbrzyma.
  - Chrzczę cię imieniem Ulvhedin z Ludzi Lodu. Od tej
pory nie trzeba już będzie zwać cię Potworem.
  Celowo nie dodał "w imię Ojca i Syna...", uznał
bowiem, że święte słowa nie pasują do sytuacji. Nie
przyniósł także wody, by polać nią glowę bestii. Mog-
ło to wywołać jej potężny gniew, którego chcieli teraz
uniknąć.
  Villemo i Elisa zachwycone były podniosłą, choć nie
całkiem zgodną z tradycją ceremonią. Wzruszone, drżąc
ze szczęścia oddychały głęboko.
  Nikt nie dowiedział się, co myśli świeżo ochrzczony,
gdyż w tej samej chwili usłyszeli tętent wielu końskich
kopyt na ścieżce schodzącej z Norefjell.
  - Nadjeżdża kapitan Niezdarny ze swymi żołnierzami
- oznajmił Dominik. - Nie mamy czasu, by się z nim
spierać. Zresztą to teraz nieważne.
  - Na pewno zrezygnowali z walki o bestię - powiedział
Niklas.
  - Bardzo możliwe, ale nie mamy czasu, by to spraw-
dzić. Na koń! Szybko!
  Wtedy właśnie wydarzyła się katastrofa.
  Niklas pomógł Elisie dosiąść jucznego konia i otrzy-
mał jej potwierdzenie, że jest gotowa. Później zahaczył
drogocenny kosz u siodła, jak zwykł to zawsze czynić,
i wskoczył na grzbiet swojego wierzchowca, pewien, że
Dominik da sobie radę z resztą. Pocwałował naprzód,
gdyż i tak cały czas jechał jako pierwszy.
  Ponieważ się spieszył, przymocował kosz niezbyt
starannie. Gdy ruszył, kosz upadł na ziemię. Niklas nic nie
zauważył, dostrzegł to natomiast Ulvhedin.
  Także Elisa miała pewne trudności z bagażem, a Vil-
lemo popełniła fatalny w skutkach błąd. Nawykła do
samodzielnej jazdy, bezmyślnie wskoczyła na swego konia
i pognała naprzód. Dominik także odpowiednio nie
zareagował. Pojechał za nią, dosiadłszy własnego rumaka.
  Tym samym dodatkowemu jeźdźcowi przypadł
w udziale koń Elisy. Potwór, teraz już Ulvhedin, wsko-
czył za nią na grzbiet wierzchowca, chwycił wodze
i ruszyli.
  - Nie nie, panie Potworze, nie tędy!
  - Nie mieszaj sig do tego!
 Teraz okazało się, że bez kłopotu radzi sobie z prowa-
dzeniem konia. Uprzednio jechał z nimi z całkiem innych
powodów.
  Skierował konia w las i szybko zniknął z pola widzenia.
  Wysłannikom Ludzi Lodu potrzeba było ledwie kilku
minut na zorientowanie się w sytuacji. W tym krótkim
czasie zdołali jednak znacznie się oddalić.
  - Niklasie! Poczekaj! - zawołał Donunik.
  Niklas wstrzymał konia.
  - Na Boga, coście zrobili? - przeraził się, widząc ich
każde na swoim wierzchowcu.
  - Pośpiech zamroczył nam myśli - odparł Dominik.
  - Musimy do nich wrócić.
  - Szybko, do lasu! - krzyknęła Villemo. - Żołnierze
nadchodzą!
  Ukryli się wśród świerków.
  Gromada żołnierzy przemknęła obok nich niczym
armia duchów i tętent kopyt powoli przycichał.
  - Nie było ich między nimi - oznajmił Nikłas zdumio-
ny.
  - Zdążyii się ukryć - odparł Dominik. - Jedźmy!
  Nagle Niklas głucho jęknął.
  - Kosz! Nie ma kosza! Musiałem go zgubić!
  Powrócili na brzeg rzeki.
  Nikogo. Ani śladu kosza na ziemi.
  - Eliso! - wołała Villemo. - Jesteśmy tutaj!
  - Eliso! - jak echo powtarzali mgżczyźni.
  Las pozostawał jednak ciemny i głuchy.
  Popatrzyli na siebie z narastającą rozpaczą w oczach.
  Utracili swą zdobycz. Stracili kosz z leczniczymi
środkami. I najgorsze: nie upilnowali ufnej im
Elisy.





        ROZDZIAŁ X


  Świerkowe gałązki uderzały w delikatną twarz Elisy,
gdy pędzili lasem w dół w kierunku rzeki Dram. Za nią
siedziało, mocno ściskając wodze, owo niezwykłe połą-
czenie człowieka i zwierzęcia. Ona sama musiała trzymać
się z całych sił, by nie spaść.
  Mimo że Elisa wychowała się w Lipowej Alei, rozu-
mem nie dorównywała swoim gospodarzom. Elisa myś-
lała sercem.
  Nie potrafiła poradzić sobie z zaistniałą sytuacją.
Rozdarta była między lojalnością w stosunku do swojego
państwa a świeżo wzbudzoną sympatią do niezwykłego
mężczyzny. Rozpaczliwie usiłowała połączyć te dwa
uczucia - jednak bez powodzenia.
  Tak bardzo jej się podobał, gdy leżał nieprzytomny
w górach! Każda linia jego niezwykłego oblicza wy-
dawała jej się doskonała. Starała się zrozumieć i wy-
baczyć mu jego nieokrzesane zachowanie. Uważała,
nie bez racji zresztą, że to ciężki los uczynił go
nieludzkim. Taki się już urodził i sam nie mógł
na to nic poradzić.
  Doprawdy, wystawiał jednak jej podziw na ciężkie
próby! Przebudzony, był dla niej zbyt przerażający. Jego
widok poruszał w niej delikatne struny, budził czułość
i miłość, pragnienie niesienia pomocy, ale jednocześnie
odpychał ją swoim ogromem i złością. No i te żółte
przebiegłe oczy, w których na jej widok jawiła się tylko
obojętność i pogarda.
  Nie mogła zaprzeczyć, że pomimo całego zrozumienia
dla Potwora uczuciem, które przeważało, był strach.
Strach, a zaraz po nim przedziwne pragnienie, by ujrzeć
jego ciepły uśmiech skierowany do niej. Wiedziała, że to
nierea1ne marzenie.
  Zarośla gęstniały, musieli więc zwolnić tempo. Dotąd
Elisa miala wrażenie, jakby ubijano ją w maślnicy, tak to
określała na swój prosty sposób. A teraz, kiedy całej swej
siły nie musiała już skupiać na tym, by utrzymać się na
końskim grzbiecie, mogła zająć się też czym innym. Tym
na przykład, że blisko niej znalazł się mężczyzna. I to nie
pierwszy lepszy przedstawiciel męskiego rodzaju, o nie!
  Elisa została wychowana tak, by trzymać chłopców na
dystans, i do tej pory nie sprawiało jej to trudności,
ponieważ nigdy nie była prawdziwie zakochana. Czy teraz
była zakochana? Za wcześnie jeszcze o tym mówić.
Oczarowana, zauroczona, tak jak kiedyś Silje schwytana
w sidla miłości do Tengela, którego Potwór był niemal
sobowtórem. Tengel jednak miał w sobie wiele dobrych
cech. Ulvhedin z Ludzi Lodu nie miał żadnej. Absolutnie
żadnej, no, może poza sympatią dla zwierząt.
  A mimo wszystko Elisa uwielbiała go rozpaczliwie
i namiętnie.
  Zamknęła oczy i dawała się ponosić niezwykłym
uczuciom, które nią targały, gdy czuła jego ciało tak
blisko siebie. Przyglądała się jego dłoniom trzymającym
uzdę. Paranione, zaniedbane, ale tak niezwykle pociągają-
ce w swej sile i męskości. Dostrzegła fragment jego ud.
jedno z kolan było gołe w miejscu, gdzie rozerwał się
pancerz, twardy skórzany pancerz, który chronił go przed
kulami. Chropowate i niezbyt czyste kolano, na którym
podczas każdego ruchu widoczna była gra mięśni i ścię-
gien. Elisa wpatrywała się w nie jak zaklęta.
  Nagle zwróciła uwagę na coś innego.
  - Ale... - zatrwożyła się. - Mamy kosz pana Niklasa!
Ależ on będzie się gniewał!
  Usłyszała jedynie gburowaty śmiech.
  - W nim są przecież wszystkie jego medykamenty, nie
może się bez nich obyć - dodała słabym głosem, zmęczona
jazdą na trzęsącym się końskim grzbiecie. Być może dzięki
temu, że była prostoduszną, dobrą dziewczyną, nie
obawiała się rozmowy z Ulvhedinem jak większość ludzi.
  Istota siedząca za nią, oddziałująca na nią tak silnie
poniżyła się do udzielenia odpowiedzi nędznemu ludz-
kiemu robakowi.
  - Sama to przyznała ta okropna baba. Kiedy opowie-
działa mi tę historię. Mówiła, że skarb należy do do-
tkniętych z Ludzi Lodu. Jest mój, czy tego nie rozumesz
paskudna dziewucho?
  - Tak, ale to nie jest cały skarb - odparła Elisa naiwnie.
- Naprawdę jest o wiele, wiele większy. Jego właścicielem
jest pan Mattias, a pan Niklas pożyczył tylko trochę.
  - Ach, tak. A reszta jest w tym wielkim dworze? Jak on
się nazywa? Grastensholm? Pojedziemy tam, wskażesz mi
drogę. Pomożesz mi dostać się do środka i zdobyć resztę.
Jest moja! To dlatego tak mnie nęcił ten dwór, teraz to
rozumiem.
  Elisa nigdy nie słyszała o Trondzie ani Kolgrimie. Nie
wiedziała, że czarodziejski skarb sprowadzał opętanie na
dotkniętych. Pragnęli go posiąść, bowiem za jego przyczyną
mogli osiągnąć cel, który kusił i wabił, choć pozostawał tak
niejasny, że sami nie bardzo wiedzieli, czym właściwie jest.
  Z uwielbieniem wsłuchiwała się w zachrypnięty, nie-
przyjemny głos.
  - Ale to się nie zgadza - zaprotestowała wzburzona.
- Przecież to pan Niklas ma go odziedziczyć po panu
Mattiasie, o tym powszechnie wiadomo.
  - I na co mu on? - parsknął Ulvhedin. - Temu
tchórzowi?
  - Ale oni są tacy dobrzy - przekonywała Elisa. - I jeśli
mamy jechać tą samą drogą, możemy chyba podróżować
razem.
  - My dojedziemy na miejsce pierwsi - odparł zirytowa-
ny.
  Jechali przez las, ale Elisa zorientowała się, że posuwa-
ją się w dobrym kierunku, wzdłuż równolegle wiodącej
drogi. Poznała po tym, że cały czas jechali w dół, na
południowy wschód. Wkrótce w nddali dostrzegła wieżę
kościoła w Heggen.
  Siedziała bardzo niewygodnie. Ulvhedin przesunął ją
do przodu, by lepiej umościć się w siodle. Choć najwyraź-
niej sam nie zwrócił na to uwagi, przyspieszając chwycił ją
mocna i nie musiała już obawiać się, że spadnie. Wzmógł
się natomiast jej strach przed nim, zimnym, pozbawionym
uczuć olbrzymem. Strach o wielu rozmaitych odcie-
niach...


  Villemo, Domintk i Niklas wołali i wołali aż do
ochrypnięcia. Wreszcie zrezygnowani stanęli nad brze-
giem rzeki.
  - A już go mieliśmy - żaliła się Villemo.
  - On nic mnie nie obchodzi - stwierdził Niklas,
a Villemo i Dominik kiwnęli potakująco głowami.
- Niech go piekło pochłonie. Ale Elisa... Nie możemy
stracić Elisy! Zrzuci ją gdzieś z konia i dziewczyna będzie
się wałęsać po bezludnych pustkowiach, sama, być może
ranna po upadku. Dominiku, czy nie możesz zorientować
się, gdzie on jest?
  Postawny Szwed na chwilę znieruchomiał.
  - Mogę go wyczuć, ale nie wiem, gdzie jest. Potrafię
przeniknąć jego myśli i uczucia, nic więcej. Wszystko
zależy od tego, czy on pomyśli o miejscu, w którym się
znajduje. Akurat teraz zajmuje go jedynie uciążliwa jazda
przez gęste zarośla. Jest zirytowany, choć jednocześnie
triumfuje. Ale nad czym?
  - Nad nami, to chyba jasne - zawyrokowała Vil-
lemo. - Cieszy się, że nas przechytrzył. Ma teraz kosz,
który przez cały czas pragnął zdobyć i dlatego pojechał
za nami, a nie, jak myślałam, dlatego, że nie panował
nad koniem.
  - I właśnie to cię tak śmieszyło? - Dominik dobrze znał
swoją żonę.
  - Oczywiście. Wiem, że to niemądre z mojej strony.
  - Ja też tak myślę - odparł sucho. - Ta bestia nie
nastraja do śmiechu.
  - Tak, przyznaję. Ale ciężka noc dała mi się we znaki
i pewnie śmiałam się ze zmęczenia.
  - Bardzo możliwe.
  Villemo westchnęła.
  - Możemy chyba założyć, że znów skierował się na
północ razem z naszą biedną Elisą. Jeśli jej gdzieś nie
zostawił.
  Niklas już dosiadł konia, Villemo miała zamiar uczynić
to samo. Dominik jednak nie ruszał się z miejsca.
  - Nie - powiedział z wolna. - On nie kieruje się na
północ. Wydaje mi się... naprawdę... uważam, że on jedzie
tą samą drogą, co my!
  - Skąd wiesz?
  - Skąd mam wiedzieć, skąd wiem? Uchwyciłem po
prostu jakieś uczucie, irytację z powodu ukształtowania
terenu. Zniecierpliwienie, że tak trudno jest jechać w dół.
  - Naprawdę? A Elisa?
  - Jej nie potrafę wyczuć, skupiony jestem na Ulvhedi-
nie, to on jest moim życiowym zadaniem. Ale jego
nieopanowana drażliwość może dotyczyć także jej.
  - Na cóż więc czekamy?
  Wskoczyli na koń i popędziii ścieżką w dół.


  Gdy przejechali most na rzece Dram i zaczęli wspinać
się pod górę, Elisa zauważyła odmianę w zachowaniu
Ulvhedina.
  Jechali teraz dość wolno, bowiem droga wiodła
stromo, a i las był trudny do przebycia. Ulvhedin był zły,
rozwścieczony, a ona nie wiedziała dlaczego. Słyszała, jak
spomiędzy jego na wpół przymkniętych ust i zaciśniętych
zębów wydobywają się długie, niezrozumiałe przekleń-
stwa. Ręka obejmująca ją w pasie drżała, a chwilami
ściskał ją tak mocno, że przypominające szpony paznokcie
wbijały się jej w ciało, sprawiając ból.
  Elisa wiedziała, że gorączka wynikła z odniesionych
ran nadal trawi i osłabia jego ciało. Z początku sądziła, że
to ona właśnie powoduje jego dziwaczne zachowanie.
  Nagle wrzasnął:
  - Do stu piorunów!
  Następnie z wielkim trudem usiłował się opanować,
jednak bez powodzenia.
  Wkrótce zorientowała się, że nadal jest wzburzony
i jakby zdezorientowany. Naywyraźniej właśnie fakt, że
niczego nie może pojąć, tak bardzo go rozsierdzał.
  - Co ty, do diabła, wyprawiasz, dziewczyno? - wybu-
chnął.
  - Ja? - zdziwiła się Elisa. - Ja nic nie robię.
  - Właśnie, że tak. Rzucasz na mnie urok.
  Roześmiała się cicho, bezradnie.
  - Przecież ja nie umiem czarować! Tylko pani Villemo
to potrafi.
  - Nawet nie wspominaj tego cholernego babska!
  - Bardzo proszę, nie przeklinaj tak - ze łzami w oczach
powiedziała Elisa. - To takie okropne.
  - Tym lepiej.
  Wydawało się jednak, że trochę się uspokoił.
  Dotarli do szczytu wzgórza i byli już w połowie
szeroko rozciągającej się równiny, gdy Elisa znów zauwa-
żyła jego niepokój. Tkwił w nim nieustannie, ale dotąd
udawało mu się zapanować nad sobą. Tym razem było
inaczej, teraz sam był tym przerażony. Sprawiał wrażenie
oszołomionego, jakby nagle zapadł w trans. Wielkie
dłonie konwulsywnie dotykały jej ud, posuwały się po nich
najwyraźniej udręczone błądziły po ciele. Elisa wstrzyma-
ła oddech. Co się działo?
  Chwilę później mocne dłonie sięgnęły jej piersi i jakby
na próbę przyciągnęły dziewczynę do siebie.
  Czy rzeczywiście było to na próbę? Czy nie było raczej
tak, że nie do końca zdawał sobie sprawę z tego, co czyni?
Elisa miała niejasne wrażenie, jakby Potwór nagle popadł
w stan odurzenia.
  - Bardzo proszę, nie - żałośnie powiedziała Elisa, ale
poczuła, jak jcgo dotyk zaczął przyjemnie rozgrzewać jej
ciało.
  Nie widziała jego twarzy, ale słyszała ciężki oddech.
Wyobrażała sobie, że Ulvhedin ma przymknięte powieki
i na wpół otwarte usta. Była to przedziwna wizja, ale cały
świat stał się nagle taki niezwykły, jakby ktoś uchylił
przed Elisą wielkie, piękne wrota, za którymi wszystko
unosiło się wśród połyskliwych kolorów w takt cudow-
nej, delikatnej muzyki.
  Jedna z dłoni znów znalazła się na jej udzie. Krótkimi
ruchami podciągała jej spódnice, chcąc całkiem unieść je
w górę.
  - O nie! - zaprotestowała Elisa, zakłopotana. Nie
mogła jednak pozbyć się wspaniałego uczucia, że uwiel-
biany przez nią Potwór chciał jej dotknąć. Pragnął
zobaczyć jej nogi, ale przecież nie wypadało. Gdyby tylko
nie poczuła się nagle tak dziwnie słabo!
  Mimo wszystko opierała się, mocno przytrzymując
brzeg sukni.
  On w odpowiedzi pociągnął gwałtownie i jednym
ruchem odsłonił jej nogi.
  Elisa ubrana była prosto, jak leżało w zwyczaju służby
latem. Miała na sobie tylko suknię i miękkie trzewiki, nic
poza tym. Przerażona jęknęła, przyciskając sukienkę do
ciała, tak aby nie zobaczył zbyt wiele.
  Jej opór pokazał mu, że przegrywa walkę, której sensu
wciąż jeszcze nie pojmował. Miała nad nim przewagę,
choć nie mógł zrozumieć, jak to jest możliwe. Zapatrzył
się w jej kolana, w delikatną lśniącą skórę, i zakręciło mu
się w głowie.
  - Piekielna dziewucho, siadaj za mną! - krzyknął
i zrzucił ją na ziemię.
  Na mgnienie oka dojrzała jego twarz, wzburzoną,
o oczach niemal czarnych. Pot perlił się na skroniach,
a usta wykrzywiły się w bolesnym grymasie.
  Elisa usadowiła się za nim, choć niezbyt zgrabnie; nie
obyło się także bez jego pomocy w formie brutalnego
pchnięcia w zadek, i mogli jechać dalej.
  Pełna lęku ostrożnie objęła go w pasie. Dobry Boże,
jakiż on wielki, skryła się całkiem za jego plecami.
  - Zabierz ręce! - wrzasnął. - Chcesz mnie do końca
zaczarować?
  Przerażenie ścisnęło jej gardło, rozpaczliwie usiłowała
przytrzymać się popręgów.
  - Ale przecież spadnę!
  - Nie rób z siebie głupszej niż jesteś. Trzymaj się
mojego pasa.
  Usłuchała.
  Jednakże gołe kolana otaczające go z obu stron to było
już zbyt wiele. Jego dłoń przesunęła się po udach,
powędrowała wyżej...
  - Bardzo proszę, nie rób tak - błagała cichutko. Nie
chciała, by zorientował się, że cała drży.
  Potwór wstrzymał konia. Przez chwilę siedział ze
spuszczoną głową, oddychając ciężko.
  - To czary - rzekł w końcu zduszonym głosem. - Coś
ty, u diabła, ze mną zrobiła? Popatrz na moje ręce! Przecież
one się trzęsą. Nie chcę cię już więcej mieć przy sobie,
czarownico! Poradzę sobie i bez ciebie.
  Bezlitośnie zepchnął ją z konia i ruszył z kopyta, jakby
goniło go stado trolli.
  Elisa jęknęła. Leżała bez ruchu wśród brzóz, bo
zabrakło jej odwagi, by sprawdzić, czy wszystkie kości ma
całe. Miała wrażenie, że jest połamana. Bolało ją wszędzie.
  Najmocniej jednak została zraniona jej dusza. Zabrał
wszystkie ich rzeczy, cały bagaż, najważniejsze: kosz. Jak
sobie bez tego poradzą, gdy zapadnie noc? Bez derek, bez
jedzenia?
  Nie zastanawiała się, jak ona sama da sobie radę
pozostawiona na wielkiej pustej przestrzeni, bez konia.
Elisa nie przywykła do zajmowania się sobą.
  Z trudem stanęła na nogi. No, chyba jednak jest cała,
tylko trochę potłuczona.
  Przygnębiona poczłapała w kierunku, gdzie, jak jej się
urydawało, leżało Grastensholm.
  Elisa nie byłaby jednak sobą, gdyby przez jej przy-
gnębienie nie przedarła się nuta optymizmu. Mimo
wszystko chciał mnie, pomyślała uśmiechając się szeroko.
Zaraz jednak załkała żałośnie. Poczuła się taka samotna
i nieszczęśliwa. Pochlipując ruszyła przed siebie.


  Niedawno ochrzczony Ulvhedin z Ludzi Lodu gnał jak
rozwścieczony byk przez rzadki las, porastający wzgórze.
Jego wierzchowiec był silny, stąpał pewnie, nie musiał się
więc o niego troszczyć. Wszystkie jego myśli skupiły się
na tym niepojętym i poniżającym, co działo się w nim
samym. W całym ciele burzyło się, na nic zdawało się
myślenie o lodowatych źródłach i ludziach, których
nienawidził. Palił go gorący, dławiący ogień. W żaden
sposób nie był w stanie go ugasić.
  Ulvhedinowi nieobce były takie ciągoty, teraz jednak
chodziło o coś nowego. Wmieszał się w to inny żywy
człowiek, młoda, głupia dziewczyna. Tchórz. A przecież
dla takich żywił nieodmiennie głęboką pogardę. Chociaż
czy można ją nazwać tchórzem? Nie okazywała szczegól-
nego strachu...
  Miała nad nim władzę. Pozostała nieporuszona, pod-
czas gdy on tak był zależny od jej bliskości.
  Wstyd! Wstyd i hańba!
  Żaden człowiek na ziemi nic dla niego nie znaczył.
Doszedł do takiego wniosku już dawno temu. Z zimną
krwią, metodycznie usuwał ze swej duszy wszystko, co
mogło kojarzyć się z uczuciem. Po tym, co przeszedł
w okresie dorastania, nie miał żadnego powodu, by
kochać ludzi.
  Jednakże pogarda i zimna nienawiść do otoczenia była
zakorzeniona w nim jeszcze głębiej. Zdawał sobie sprawę,
że jest wrodzona. A teraz, po ostatniej nocy spędzonej
w górach, wiedział jeszcze więcej. Ludzie Lodu... Był
jednym z dotkniętych z tego rodu. Jednym z tych, którzy
przyszli na świat, by być tu, na ziemi, na usługach Szatana.
  Uśmiechnął się do siebie z goryczą. Tak dobrze zaczął!
  Ulvhedin z Ludzi Lodu... Podobało mu się to imię. Ci
zadzierający nosa durnie, z którymi rozmawiał, nie byli
znów tacy głupi. ON z kimś rozmawiał! Pierwszy raz od
czasów...
  Nie, nie wolno mu wracać myślą do najwcześniejszego
dzieciństwa. Już o nim zapomniał. Dawno temu.
  Nie czuł jednak żadnej więzi z pyszałkami. Sam był
sobie panem, sam sobie dawał radę, zawsze. Nie po-
trzebował nikogo.
  Szatańska gorączka w ciele! Mrowiące podniecenie nie
chciało ustąpić, nie mógł odegnać sprzed oczu obrazu
różowych ud, wciąż kusiły i wabiły. Jak i dlaczego, nie był
pewien. Miał jednak pewne przypuszczenia. Ludzie tak
podobni są do zwierząt...
  Zawsze dziwił go ogień płonący w jego wnętrzu, kiedy
budził się w środku nocy od męczących, ale cudownych
snów o zjawiskowych postaciach innego świata. Były
stworzone inaczej niż on i mógł być przy nich tak
fantastycznie blisko.
  Istoty ze snów miały kobiece kształty. Podobnie jak
ona, ta drobna dziewczyna... Czy wobec tego... Czy
w rzeczywistości również istniało coś, co odpowiadało
jego niespokojnym marzeniom? Czy mógł na jawie
przeżyć to samo?
  Nie, to niemożliwe. Sny są tylko snami.
  Ale zwierzęta? Często obserwował je w lesie...
  Nie zauważył nawet, jak wstrzymał konia. Wierz-
chowiec oczekiwał na dalsze polecenia.
  Ulvhedin przesunął dłońmi wzdłuż ciała. Sprawdził.
Tak, było tak jak w snach, jak podczas samotnych chwil,
które tak go przerażały, gdy dorastał. Kiedy nie rozumiał,
co się z nim dzieje i dlaczego był zmuszany przez nieznaną
moc do rozładowania ogarniającego go napięcia. Jakiż lęk
go opanował, gdy zdarzyło się to po raz pierwszy! Sądził,
że wkrótce umrze. Nie umarł jednak ani wtedy, ani przez
wszystkie następne lata. Ale przez cały czas tkwiła w nim
niezgłębiona tęsknota, której nigdy nie potrafił zro-
zumieć. Tęsknota, która nie mogła się ziścić. Teraz... Stała
się tak intensywna, że nie radził sobie z opanowaniem
pulsującego ciała.
  Oddychał z trudem, miał ochotę wyć, płakać, wy-
krzyczeć z siebie ów słodki ból podbrzusza, chciał...
  Z ciężkim westchnieniem zawrócił konia i pojechał
z powrotem. Wylękniony, poganiany niepokojem, że już
jej nie odnajdzie.


  Elisie podczas upadku zniszczył się trzewik. Usiadła
w trawie starając się go naprawić, choć nie miała niczego,
co mogło jej być w tym pomocne. Było ciepło i przyjem-
nie. Tego dnia słońce częściej wyglądało zza wędrujących
chmur.
  Usłyszała tętent kopyt.
  - Hej! - rozjaśniła się, wołając. - Jestem tutaj!
  Ulvhedin wstrzymał konia i zawrócił w jej kierunku.
Wyglądał jak ogromne, unoszące się monstrum. Stępa
podprowadził konia do dziewczyny.
  - Jak miło z twojej strony, że wróciłeś - zaszczebiotała
Elisa. - To dobrze, bo trzewik mi się zniszczył.
  Umilkła. Ulvhedin nie zsiadł z konia, przyglądał się jej
z góry, ciemny, ponury i straszny. Z gardła wydarł mu się
dźwięk; dźwięk, którego nie potrafiła określić, coś jakby
głęboki pomruk.
  Jak długo jej się przygląda! Jak gdyby... jak gdyby ją
oceniał.
  W końcu zeskoczył na ziemię. Stanął przed nią,
zachowując ów nieprzenikniony wyraz twarzy. Elisa
chciała wstać, ale pchnął ją z powrotem na ziemię. Potem
ukląkł przy niej.
  - Nie jesteś taka jak one - powiedział ochryple.
  - Jakie one? - zapytała trochę przestraszona.
  - W snach - odparł niewyraźnie, jakby znajdował się
w innym świecie. - One nie są takie jak ty. Nie wierzę
w to. Ty jesteś zwykłym człowiekiem.
  Elisa siedziała jak zaczarowana, a on wyciągnął dłoń
w jej stronę i mocno chwycił za wycięcie bluzki. Wpat-
rywała się w niego niczym pisklę patrzące w oczy wężowi,
widziała, jak w wąskich, skośnych oczach tańczy żółty
płomień, i nagle uświadomiła sobie to, co przez cały czas
starała się zagłuszyć, usunąć w niepamięć. Miała przed
sobą mordercę, bezlitośnie gardzącego ludzkim życiem,
za nic mającego rozpacz, jaką pozostawiał za sobą. Ta
świadomość bardzo ją zabolała.
  Jednak on nie miał teraz zamiaru jej zabić, w każdym
razie nie od razu. W jego oczach żarzyło się coś innego:
dzikość i chuć tak silna, że Elisa nie mogła tego zro-
zumieć.
  Żegnaj, cnoto Elisy córki Larsa, pomyślała przerażona.
  Pojmowała, że tym razem nie uda jej się wyjść z tego
cało, ale mimo wszystko powiedziała nieśmiało:
  - Proszę was, panie, jestem porządną dziewczyną.
  Jak można było się spodziewać, nie słuchał jej słów.
Zastanawiał ją tylko wyraz jego twarzy. Czy miał w sobie
coś poza nieprzepartym pożądaniem? Niepewność? Nie,
nie to. Już raczej zdumienie. Wydawało się, że nie
rozumie, co się z nim dzieje i jaki to ma związek z nią.
Błyszczące żółte oczy wpatrzyły się w jej włosy. Wielka
szorstka dłoń dotknęła ich, zanurzyła się w gęstwinie
loków.
  Ojciec i matka tak bardzo byli dumni ze swej najstar-
szej córki! I pan Andreas, który obiecał, ża zajmie się nią
i dobrze wyda za mąż! Wszyscy z Ludzi Lodu byli jej tacy
życzliwi!
  Wybaczcie mi, proszę! Nic nie mogę na to poradzić,
myślała, płacząc. Nic nie mogę zrobić, najwyżej starać się
ocalie życie. A i to może okazać się trudne.
  Nadal jakby w transie trzymał długie jasne włosy,
zmuszając dziewczynę, by coraz mocniej odchylała głowę
do tyłu.
  - Proszę! - wydusiła z siebie Elisa. - Nie zabijajcie
mnie, panie! Wtedy nie otrzymacie żadnego odzewu.
  Uchwyt zelżał.
  - Odzewu? O co ci chodzi?
  Elisa drżała na całym ciele. Usiłowała wyjaśnić coś,
o czym sama niewiele wiedziała.
  - Chciałam powiedzieć, że kiedy umrę, to dla was... nie
będzie to zbyt przyjemne...
  Na Boga, jakich słów ja używam! To zabrzmiało tak
głupio! Dlaczego nie nauczyłam się ładnie wysławiać!
myślała.
  - Chcę powiedzieć... no, kiedy będę tak tylko leżała.
Nieżywa.
  Słowa gdzieś się zgubiły jak woda, która wsiąka
w piasek.
  Przerażająco fascynujące oczy patrzyły wprost na nią,
aż zawirowało jej w głowie. Nadal miała niejasne wraże-
nie, że on niczego nie rozumie. Jakby się bał, że coś
zniszczy? Elisa nie potrafiła tego nazwać.
  - Przecież ja was lubię, panie - pisnęła cichutko.
  - Lubisz! - powtórzył ochrypłym, bezbarwnym gło-
sem i roześmiał się śmiechem, który nie ukazał się na jego
twarzy. - Lubisz? Co to ma znaczyć? - Wściekłym ruchem
powalił ją na ziemię. - Nie chcę tego więcej słyszeć!
  W następnej chwili leżał już na niej.
  Elisa nie opierała się, wiedziała, że nic nie wskóra, a na
dodatek jej sprzeciw mógł okazać się śmiertelnie niebez-
pieczny. Pomimo jego brutalności nadal czuła do niego
wielką słabość.
  Znów jednak zaskoczyło ją jego zachowanie. Upłynęło
kilka chwil, zanim stwierdziła, że działał tylko instynk-
townie, prymitywnie, nieświadom niczego. Jak zwierzę,
któremu natura podpowiada, co ma czynić.
  Drżał z gorączkowego pośpiechu. Oby nie podarł na
strzępki mojego ubrania, pomyślała. Sama rozluźniła
wiązanie w talii i zdjęła bluzkę. On podciągnął jej
spódnice i dłonie szybko, niezdarnie pogładziły miękką
skórę. Trwało to jednak tylko moment. Zaraz potem
ścisnęły ją w pasie tak mocno, że znaki, jakie zostawiły na
ciele, zostać tam miały, jak jej się wydawało, na całą
wieczność.
  Była bliska płaczu z przerażenia, a jednocześnie jak
uwięziona w uniesieniu, zafascynowana. Ulvhedin nato-
miast zdawał się odchodzić od zmysłów. Z jękiem wołał:
"Nie tak jak we śnie, to niemożliwe", ukąsił ją, przyciąg-
nął do siebie, zdarł z siebie ubranie... I już tam był.
Zaślepiony, jak zwierz odnalazł drogę.
  Elisa wydała z siebie okrzyk przerażenia. Powinna była
odgadnąć, powinna przewidzieć, że tak delikatnie zbudo-
wana dziewczyna jak ona nie została stworzona dla
olbrzymiego demona.
  Teraz nie mogła już uciec. W obezwładniających
bólach musiała przyjąć pierwsze zetknięcie Potwora z ko-
bietą.
  W sposobie, w jaki parł naprzód, nie było ani odrobiny
czułości czy troski o nią. Tylko drapieżna siła i żądza
granicząca z opętaniem, pragnienie, by do końca prze-
prowadzić to, co zwie się aktem miłosnym. To określenie
w żaden sposób nie pasowało do sytuacji.
  W stopniu, w jakim zdolny był myśleć w oszołomie-
niu, po głowie krążyło mu tylko jedno: "Och, pomóż
mi, pomóż, nie wytrzymam tego, to jest lepsze, lep-
sze..."
  Czarne fale przetoczyły się przez głowę Elisy. Usłyszała
krzyk, dochodzący z zadziwiająco daleka, a potem nie
czuła nic poza nieznośnym bólem, który powoli rozpływał
się w ciemności.
  Ulvhedin leżał cicho, czuł, jak krew dudni mu w ży-
łach, dyszał ciężko, z wysiłkiem.
  Podniósł głowę i popatrzył na nią. Dziewczyna była
śmiertelnie blada, leżała zamknąwszy oczy, taka spokojna,
taka cicha.
  Nagle poczuł, że ogarnia go niewiarygodne zmęczenie,
którego nie da się już wytrzymać. Gorączka trawiąca go
od wielu dni. Ucieczka. Brak snu. Walka. I ta ostatnia noc.
  Przeklęta walka. Pamiętał, że przegrał starcie z tymi
pyszałkami. Z kobietą, której wieku nie zdołał odgadnąć,
z tą, którą z czystej złośliwości nazywał babą, choć była
młoda i piękna. Nienawidził jej za poniżenie, na które go
naraziła.
  Zemścił się jednak. Dostał w swoje ręce lecznicze
środki Ludzi Lodu i posiadł...
  Nie, brakowało mu sił na dalsze rozważania. Nie miał
już sił na nic.
  Ulvhedin, potomek nieznanej gałęzi Ludzi Lodu
ułożył się przy boku dziewczyny, którą zhańbił, i zasnął.





        ROZDZIAŁ XI


  Gdy pozostała trójka przejechała przez most, Dominik
zapytał:
  - Co się z tobą właściwie dzieje, Villemo? Już od
dłuższej chwili sprawiasz wrażenie wycieńczonej do osta-
teczności.
  Potarła dłonią czoło.
  - Nie wiem. Tak się jakoś nieswojo czuję.
  - Zmęczona?
  - Śmiertelnie! A wy nie?
  - Dziwne by było, gdybyśmy nie czuli zmęczenia.
Wkrótce miną dwie doby bez snu. Ale tobie dolega coś
innego.
  - Masz rację. Być może rozczarowanie spowodowane
tym, że nic mi nie wyszło.
  - To nieprawda - rzucił Niklas przez ramię. - Udało ci
się go poskromić, a tego nikt wcześniej nie dokonał.
Opatrzyliśmy mu rany. I pojechał z nami. Czy nie ma
powodu do zadowolenia? Nie wszystko można osiągnąć
od razu.
  Uśmiechnęła się delikatnie, z wdzięcznością.
  - Najbardziej się boję, że zostałam zaczarowana...
  - Przez jego oczy? - dopytywał się Dominik.
  - Tak. Wiele potrafił nimi zdziałać. Na przykład
zmienić nas w sople lodu, sprawić, by ludzie zapadli
w hipnotyczny sen, z którego nie zbudzą się na czas. A ja
patrzyłam najczęściej i najdłużej w te straszliwe ślepia.
Mam wrażenie, że zdobył nade mną jakąś władzę. Nie
mam już na nic sił.
  Zachwiała się, ale zaraz się wyprostowała.
  Co teraz "widzisz" o Potworze, Dominiku?
  Przestraszony, przyjrzał się pobladłej twarzy żony i po
dłuższym namyśle odparł:
  - O Potworze? Nic. Absolutnie nic. Przypuszczam, że
śpi. Ale jakiś czas temu...
  - Dlaczego przerwałeś?
  - Nie, nic, to nie było nic szczególnego.
  Nie chciał mówić o gwałtownym podnieceniu, gniewie
i rezygnacji, których sygnały odebrał.
  - A Elisa?
  - Jest z nim - odparł, a w jego głosie kryła się rozpacz.
  Nagle Niklas krzyknął:
  - Dominiku! Villemo zsuwa się z konia!
  Zdołali uchronić ją od upadku. Natychmiast się za-
trzymali, sprawdzając, gdzie się znajdują.
  Zauważyli ślady konia Elisy już za mostem. Nietrudno
było je rozpoznać, gdyż konia podkuwał kowal z Gra-
stensholm. Był to człowiek obdarzony artystycznym
talentem, miał wiele oryginalnych pomysłów. Teraz byli
mu za to wdzięczni. Za mostem jednak znaleźli się
w okolicy, w której nie sposób było odczytać na ziemi
jakikolwiek trop, i wtedy właśnie się pomylili. Ulvhedin
i Elisa pojechali w górę stromych zboczy, ku wyżynie.
Oni postanowili objechać ją wzdłuż brzegów jeziora
Tyriford. Była to droga najłatwiejsza i wybrałby ją każdy.
Niestety nie wzięli pod uwagę, że Ulvhedin nie zawsze
postępował w sposób najprostszy i najbardziej naturalny.
  Ułożyli Villemo na osłoniętej polanie w lesie otaczają-
cym Tyriford. Dominika trapił głęboki niepokój. Z cier-
pieniem takim, jakie dręczyło teraz Villemo, nigdy się nie
zetknął.
  - Co z nią, Niklasie?
  Znający się na leczeniu krewny i przyjaciel trzymał
dłonie nad chorą.
  - Gdybym tylko miał teraz swój kosz! Ale nasz
znajomek zatroszczył się o niego. Nie, Dominiku, nie jest
tak źle, jak się wydaje. Już dochodzi do siebie.
  Villemo z wysiłkiem uniosła powieki i popatrzyła na
nich, a potem się uśmiechnęła.
  - Twoje dłonie są takie cudowne, Niklasie - powie-
działa niewyraźnie. - Mam ochotę chorować nieustannie.
  - Na razie nie możemy jechać dalej - szepnął Dominik
do Niklasa.
  - Tak, a ponieważ bestia teraz śpi, a my jesteśmy
potwornie zmęczeni, możemy chyba trochę się przespać.
  - Zgoda, Villemo powinna wypocząć.
  Niklas przysiadł przy chorej i przez chwilę dotykał jej
oczu i czoła swymi uzdrawiającymi dłońmi. Gdy zapew-
niła, że czuje się już spokojniejsza, mężczyźni także
położyli się na ziemi. Nie mieli derek, które zostały
w bagażu Elisy, ale Dominik otuiił Villemo peleryną i sam
także wykorzystał jej rąbek. Niklas miał płaszcz, którym
mógł się owinąć.
  Villemo przysunęła się bliżej męża.
  - Tęsknię za domem, Dominiku - wyznała zasmucona.
  - Ja także.
  - Wiesz, wiele razy nazywałam Elistrand swoim
domem i bardzo mi go brakowało. Ale teraz wiem, że
moje miejsce jest na Morby, w Szwecji. Tam jest mój dom,
przy tobie, Tengelu Młodym i twoim ojcu. Tam jest teraz
mój świat.
  W milczeniu, z wdzięcznością uścisnął ramię żony.
Villemo tak wiele razy gniewała się na wszystko, co
szwedzkie, nieustannie podkreślając zalety Norwegii.
Trochę go to bolało, ale starał się nigdy nie okazać swych
uczuć.
  Przytuliła czoło do jego policzka.
  - Chcę do domu, do naszego Tengela, chciałabym go
zobaczyć, przekonać się, że z nim wszystko w porządku.
Nie dbam o Potwora. Brak mi sił i ochoty do nawracania
takiego beznadziejnego indywiduum. To morderca, Do-
miniku, najbardziej bezwzględny zabójca, o jakim słysza-
łam. To wszystko jest tak odrażające, że zbiera mi się na
mdłości. Niech umiera! Na co nam on?
  Dominik przygarnął ją do siebie.
  - Nie wolno nam myśleć w ten sposób, Villemo. Jest
jakiś powód, dla którego należy go uratować, choć my
możemy na razie tylko snuć przypuszczenia na ten temat.
On nie jest chyba nieśmiertelny, ale na pewno długowiecz-
ny. Sądzę, że tego właśnie obawiają się nasi przodkowie.
  Lękają się, że zdąży zniszczyć nie tylko cały nasz ród, ale
także wielu niewinnych ludzi. Dlatego musimy uczynić
z niego nowego Tengela Dobrego.
  - To nierealne, chyba rozumiesz - westchnęła. - Nie da
się go zmienić, nie ma w nim ani krztyny dobroci, ani
śladu ludzkiego uczucia.
  - Nie mów tak, jeszcze nie wolno ci się poddawać!
  - Powiedzmy, że jest długowieczny! Ale gdyby udało
się spalić go na stosie...
  - Kochana Villemo, jak poradzili sobie z nim żołnierze
uzbroheni po zęby? Któż miałby zaciągnąć go na stos? Nie,
twoim zadaniem jest go zmienić. Taki miałaś dobry
początek, dużo lepszy niż ci się zdaje!
  Villemo była zmęczona.
  - Mam wrażenie, że w jakiś sposób mnie zauroczył. Boi
się mnie i nienawidzi. Nie poddałam się jego czarom, ale
mimo wszystko udało mu się poważnie mnie zranić. Nie
wiem tylko jak.
  - Sprawił, że zwątpiłaś w swoje powołanie - trzeźwo
ocenił Dominik. - Poddałaś się tak łatwo, a to do ciebie
niepodobne.
  - To prawda - odparła zamyślona. - Tak właśnie się
stało. Teraz odczuwam jedynie niechęć i odrazę do tego
wszystkiego.
  - To na pewno minie, kiedy wypoczniesz. Niklas już
śpi. Może pójdziemy w jego ślady?
  Wkrótce zasnęli.


  Elisa otworzyła oczy i rozejrzała się dokoła.
  Słońce znajdowało się w niemal tym samym miejscu,
niedługo więc musiała leżeć bez przytomności. Koń
odszedł i skubał trawę nie opodal.
  Czyjeś ramię obejmowało ją wpół, ktoś spał obok.
  Chciała rozejrzeć się lepiej, poruszyła się i nagle
poczuła tak, jakby ostrze noża rozdarło jej ciało, a w gło-
wie rozsypały się tysiące iskier na skutek gwałtownego
bólu.
  - Och, mój Boże - szepnęła. - Cóż ja biedna, uboga
grzesznica uczyniłam? Zmarnowałam sobie życie i chyba
nigdy już nie będę mogła się ruszyć.
  Cierpiąc męki odwróciła się, by przyjrzeć się śpiącemu
obok mężczyźnie. W jej smutne oczy z wolna wstępował
uśmiech.
  Zmarzł, pomyślała, odgarniając mu włosy z czoła.
  Sporo czasu upłynęło, zanim zdołała się podźwignąć.
Przy najdrobniejszym ruchu noże wbiłały się coraz głę-
biej. Tłumiąc jęk powoli podeszła do konia, odwiązała
derki i przykryła śpiącego. Ulvhedin nie obudził się. Elisa
odnalazła na wzgórzu strumyczek i znalazłszy się poza
zasięgiem wzroku olbrzyma, rozebrała się i umyła do
czysta. Wiele razy wydawało się jej, że zemdleje z powodu
piekącego bólu, ale w końcu mogła znów nałożyć ubranie
i wrócić do Ulvhedina.
  Dziewczyna miała sposobność, by zabrać konia i ujść
swemu katu, bo przecież niewiele brakowało, by stał się
nim naprawdę. Taka mgśl nie zrodziła się jednak w jej
głowie. Nie mogła przecież zostawić go samego w środku
dzikiej kniei. Co powiedziałaby na to pani Villemo
i pozostali? Tak ważne przecież było, by wrócił do domu,
na Grastensholm!
  Ulożyła się na derce obok niego, by pilnować, czy nic
złego mu się nie dzieje.
  Napłynęły łzy. Żal za straconą niewinnością wypełniał
jej serce.
  Nie mogła jednak uciszyć wyrzutów sumienia, że na
paczątku sama przecież tego chciała.
  Później wszystko stalo się takie ohydne, pozbawione
wszelkich uczuć, wstrętne.
  Wkrótce i Elisa usnęła.


  Na nieszczęście jako pierwszy obudził się Ulvhedin.
Przez chwilę leżał, napawając się rozkoszną ociężałością,
która opanowała jego ciało, aż w końcu dotarło do niego,
gdaie jest i co się stało.
  Okrywała go derka, ale to nie on ją przyniósł.
  Odwrócił się na bok.
  Dziewczyna... Ciągle jeszcze tu była. Głupia! Dlaczego
nie uciekła od niego? Powinna była to zrobić.
  Jak cudownie przyglądać się tym kształtom! Ramię,
talia, biodro... Niczym łagodny krajobraz o zachodzie
słońca. Wyciągnął rękę, żeby jej dotknąć.
  Była ciepła. Taka miękka, jakby zapraszająca.
  Nigdy nie przeżył nic tak niebiańskiego jak to, czego
doświadczył niedawno. Sądził, że takie zjawiska wiążą się
wyłącznie ze snami i samotnością.
  Ulvhedin poczuł, jak powraca żądza, pragnienie, by
mieć ją znów. Jako istota prymitywna chciał zaspokoić
swe pożądanie natychmiast i za każdą cenę. Podciągnął
jej spódnice i przyjrzał się dziewczynie. Z gardła wydp-
był mu się osobliwy dźwięk. Dłoń władczo rozchyliła
jej nogi.
  Elisa walczyła o życie.
  - Och, nie, nie, nie możecie tego zrobić, nie możecie,
zabijecie mnie!
  Ulvhedin jednak tego nie rozumiał. Jej opór podniecał
go jeszcze bardziej i sprawiał, że z większą gwałtownością
dążył do celu.
  - Już się umyłam! - łkała Elisa, naiwnie wierząc, że ma
to jakiekolwiek znaczenie. - Proszę, nie, bardzo proszę!
  Na nic zdały się jej błagania. Ulvhedin robił to, co
chciał. Nie zapomniał świeżo doznanej ekstazy. Musiał
doświadczyć jej jeszcze raz. Musiał i tyle.
  Kiedy skończył i podniósł się, Elisa leżała zwinęta
w kłębek, zanosząc się bezsilnym szlochem jak dziecko.
  - Nie rycz! - nakazał ostro. - Wsiadaj na konia!
  Zdecydował bowiem, że jednak zabierze ją ze sobą.
Mogła mu się jeszcze później przydać.
  Elisa nie była w stanie się podnieść. Miała wrażenie,
jakby przekręcono ją w młynku. Ulvhedin pochwycił ją
zniecierpliwiony i rzucił na konia, a sam usiadł za nią,
nieczuły na jej cierpienie.
  - Miałam zamiar... przygotować dla nas coś do jedzenia
- szlochała nieszczęśliwa.
  - Możesz to zrobić później. Teraz wskaż mi drogę do
siedziby twoich gospodarzy.
  Rozżalona i zapłakana nie była w stanie udzielić
odpowiedzi, uniosła tylko z wysiłkiem rękę i wskazała
stronę, w której, jak sądziła, leżało Grastensholm. Ulvhe-
din pokiwał głową. I on wyliczył ten sam kierunek.
  Słońce już zaszło, gdy dotarli do wzgórz niedaleko
Grastensholm. Powoli zapadał zmrok.
  - Dwory leżą tam, w dole - powiedziała Elisa żałośnie.
  - Widzę. Gdzie przechowują skarb?
  - Tego nie mogę powiedzieć.
  Mocno ścisnął ją za ramiona.
  - Mów! - rozkazał sycząc przez zęby.
  - Au! Na Grastensholm. Ale nie wiem gdzie, ja pracuję
w Lipowej Alei. To boli!
  - Połóż się!
  - Dlaczego?
  Ulvhedin, który przez wszystkie lata swego życia
obywał się bez kobiet, teraz nie mógł nasycić się swym
nowym odkryciem, wspaniałością, którą mu ofiarowano.
Jechali już długo, przez wiele godzin, i obecność Elisy,
siedzącej przed nim na koniu, stała się zbyt drażniąca, by
mógł poskromić rozbudzone z uśpienia zmysły. Poczuł
narastające podniecenie i nie widział powodu, by dłużej
tłumić niepokój ogarniający jego ciało. Zmuszał ją, by
położyła się przed nim na grzbiecie konia.
  - Kładź się, powiedziałem! I odgarnij te przeklęte
spódnice. Nie mamy czasu zsiadać, równie dobrze pora-
dzimy sobie tutaj.
  - Nie! - sprzeciwiła się Elisa. Zauważyła, że on jest
gotów, czuła gorąco i wilgoć jego męskości.
  - Rób, co mówię!
  - Nie, w imię niebios, błagam was! Uczynię dla was
wszystko, byle nie to. Na to nie mam już sił.
  Tym razem była przerażona i zdecydowana. Broniła się
tak zaciekle, że nawet on pojął, iż tym razem się nie podda.
Jej wcześniejsze słowa o odzewie zasiały w nim ziarno
niepokoju. Marzenie o... o współdziałaniu? Dziewczyna
miała w sobie coś takiego, ale na razie wcale tego nie
okazała.
  Było całkiem naturalne, że Elisa odczuwała jedynie
dojmujący ból. Ulvhedin jednak nie potrafił wczuć się
w jej sytuację.
  Jej kolejne słowa potwierdzały jego przypuszczenia.
  - Zrozumcie, panie... zawsze stykałam się z życzliwoś-
cią i miłością! Nie potrafię w zamian dawać nic innego.
Być może to głupie z mojej strony, ale tak już jest. Błagam
was o zmiłowanie nade mną. Chciałabym dla was dobrze,
ale moje ciało odmawia. Ono się samo broni, choć ja do
końca tego nie rozumiem.
  To, co w tej chwili drgnęło w podświadomości
Ulvhedina, było tak mgliste, tak dla niego niezrozu-
miałe, że znów owładnął nim gniew i rozczarowanie.
Wściekłość pomieszała mu rozum i zepchnął dziew-
czynę z konia.
  - W ogóle do niczego się nie nadajesz? Od tej pory radź
sobie sama! - wrzasnął, spiął konia ostrogami i pognał
jakby chciał uciec przed samym sobą. Wkrótce zniknął jej
z oczu.
  Elisa mocno poturbowała się w czasie upadku. Coś
zadrapało jej policzek, a jedna noga bardzo bolała, gdyż
źle na niej stąpnęła.
  Wtuliła głowę w ramiona i skuliła się, popłakując
cichutko.
  Nie mogła pogodzić się z myślą, że jej porażka jest tak
dotkliwa i sromntna.


  Wczesnym rankiem troje z Ludzi Lodu dotarło do
rodzinnej parafii.
  Dokoła panowała cisza. Ponieważ najbliżej po drodze
leżała Lipowa Aleja, zajechali najpierw tam.
  W domu jednak nikogo nie było. Nikogo, ani gos-
podarzy, ani służby. Nikogo na polach, nikogo na łąkach.
  Szalonym pędem dojechali do Grastensholm.
  Kiedy weszli do hallu, z piętra dobiegł ich cichy płacz.
  - To my! - zawołał Niklas pełen najgorszych przeczuć.
  Alv szybko i cicho zszedł ze schodów. Jego zazwyczaj
promienna twarz naznaczona teraz była troską i przy-
gnębieniem.
  - Och, przynajmniej wy wróciliście, dzięki niech będą
Bogu. Sądziliśmy, że już z wami koniec.
  - Co tu się wydarzyło? - dopytywał się Dominik.
  - Ojciec matki...
  - Wuj Mattias? - zdumiała się Villemo. - Co...
  Na schodach pojawił się Andreas.
  - Potwór był tutaj - oznajmił krótko. - Zabrał ze sobą
większą część skarbu Ludzi Lodu. Mattias usiłował go
powstrzymać.
  - Dobry, Boże! - wykrzyknął Niklas. - To niemożliwe.
Potwór zabił ojca Irmelin? Jeśli tak...
  - Nie, Mattias żyje. Potwór nie starał się go zabić. Ale
wiecie przecież, Mattias to już nie młodzieniaszek. Usiło-
wał chwycić worek, do którego Potwór włożył skarb,
zoszal ściągnięty ze schodów i...
  Nie dokończył, bo wszyscy pobiegli na górę.
  W sypialni Mattiasa zastali Irmelin. Na twarzy miała
ślady łez, ale z radością ich powitała i rzucila się w ramiona
Niklasa.
  Mattias był bardzo blady, lecz na widok powracających
członków rodu zdołał przywołać uśmiech. Niklas dopyty-
wał się o rany, jakich doznał Mattias, i natychmiast podjął
próbę złagodzenia cierpień przez dotyk swych rozgrzewa-
jących dłoni.
  - A gdzie macie Elisę? - zapytał Andreas.
  - Elisę? - zdziwiła się Villemo. - Nie ma jej tutaj?
  - Nie, przecież była z wami!
  - Sądziliśmy, że przyjechała z Potworem. Zabrał ją na
konia i Dominik wyczuwał, że była z nim przez długi czas.
Musiał pozbyć się jej gdzieś niedaleko stąd.
  - Co wy mówicie? - krzyknął poruszony Andreas.
- Musimy ją natychmiast odszukać!
  Dominik nie miał serca powiedzieć, co jego zdaniem
przydarzyło się Elisie.
  Nie musiał także tego czynić, bowiem w tej samej
chwili po schodach wbiegł na górę jeden ze służących
w Elistrand.
  Z trudem chwytając oddech, wysapał:
  - Była u nas jakaś potworna istota! Chodźcie szybko,
myślę, że zabrał ze sobą pana Kaleba!
  - Ojciec! - krzyknęła Villemo.
  - Te twoje historie o Dolinie Ludzi Lodu - mruknął
Dominik. - Sama powiedziałaś, że Kaleb tam był. Teraz
ten oprawca chce, by wskazał mu drogę.
  - Och, nie, przecież ojciec ma siedemdziesiąt siedem
lat! - przeraziła się Villemo. - Nie przetrzyma wyprawy
do Trendelag! A gdzie jest matka?
  Służący odparł natychmiast:
  - Pani Gabriella szykuje się, by jechać za nimi. Chce
ratować pana Kaleba.
  Villemo wybuchnęła płaczem.
  - Nie, nie, och, nie! Co ja narobiłam?
  - Ty? - zdziwił się Niklas. - Ty nie jesteś winna. Ale
teraz, kiedy dopadnę Ulvhedina, nie będę miał dla niego
litości!
  Zdusił w sobie myśl: ale co mogę zrobić? Nic!
  Andreas przejął rządy:
  - Irmelin, Niklasie, wy zostaniecie z Mattiasem. Alv, ja
i wszyscy, których zdołamy zebrać, wyruszymy na po-
szukiwanie Elisy. Dominik i Villemo pojadą do domu, na
Elistcand. Tam zbierzecie służbę i przede wszystkim
sprowadzicie do domu Gabriellę, tę szaloną dziewczynę!
Przecież ona wkrótce skończy siedemdziesiąt lat! Wszyscy
poza tymi, którzy będą ją odwozić, podejmą pogoń za
Potworem, a zwłaszcza za Kalebem.
  Zapadło milczenie, oznaczające zgodę. Wtedy odezwał
się Niklas:
  - Jest w tej sprawie przynajmniej jeden jaśniejszy punkt.
Po tym, jak zdołaliśmy zapanować nad Potworem na
Norefjell, nikogo nie zabił. I nawet nie usiłował tego zrobić.
  - To rzeczywiście jaśniejszy punkt - przyznał Andreas.
- Musicie nam opowiedzieć o swej wyprawie, jak tylko
wszystkie te tragiczne wydarzenia zostaną wyjaśnione.
  Rozdzielili się. Jedyną osobą, której nie pozwolono
wziąć udziału w poszukiwaniach ani też pomagać w żaden
inny sposób, była Villemo. Na Elistrand nakazano jej udać
się do łóżka, do jej starego wbudowanego w ścianę łóżka,
na którym nigdy nie pojawiła się żadna inskrypcja.
Zmuszona także została do wypicia środka nasennego,
który dał Dominikowi Niklas. Obaj bardzo się niepokoili
niezwykłym jak na nią stanem zmęczenia.
  - Dominiku - powiedziała niewyraźnie, bo lek już
zaczął działać. - Odszukaj moich rodziców! Żywych!
  - Wszystko będzie dobrze, Viliemo, musisz teraz
wypocząć.
  - I Elisę!
  - Ją na pewno odnajdziemy bez trudu. Sądzę, że jest
niedaleko.
  Villemo, mimo oszołomienia, nie zapomniała swojego
dawnego języka:
  - A Ulvhedin... Niech sobie idzie do stu diabłów!
  - Pomyślimy o tym później. Teraz śpij!
  Wyglądało na to, że Villemo ma zamiar protestować,
jak gdyby coś jeszcze leżało jej na sercu, ale zapadła w sen,
niezrozumiale coś mamrocząc.
  Dominik wyruszył wraz z wielką gromadą, która
czekała już w pełnej gotowości na koniach przed domem.
Zostało tylko kilkoro niepełnosprawnych, by czuwać nad
Villemo.
  Najpierw odnaleziono Gabriellę. Nie zdążyła daleko
zajechać, zrozpaczona, bliska załamania z powodu znik-
nięcia Kaleba. Jednakże kiedy usłyszała, że Villemo jest
w domu i potrzebuje jej pomocy, a poza tym tak wielu
mężczyzn wyruszyło w pościg za Potworem, poddała się
i zawróciła wraz ze służącym.
  Z wytropieniem Ulvhedina nie było żadnych trudnoś-
ści. Dominik częściowo go wyczuwał, ale też i Ulvhedin
nie robił tajemnicy z kierunku swej wyprawy. Jechał
gościńcem ku północy. Tu i ówdzie opowiadano im
o straszliwym monstrum, mknącym na swym wierzchow-
cu, wraz ze starym człowiekiem, który również siedział na
końskim grzbiecie.
  Jechali przez cały dzień i noc, chcieli dogonić ich jak
najprędzej.
  Nad ranem odnaleźli Kaleba. Leżał w rowie ze złamaną
kością udową. Dominik ostrożnie podniósł teścia.
  - Co się stało? - spytał zaskoczony. - Jak się uwolniliś-
cie?
  - Byłem dla niego zbyt wielkim obciążeniem - jęknął
Kaleb, odczuwający siłne bóle. - Wydusił więc ze mnie
informacje o drodze do Doliny Ludzi Lodu.
  - Poprzestał na ustnych wskazówkach?
  - Tak. A potem po prostu zrzucił mnie z konia. I tak tu
leżałem, nie mogąc się ruszyć.
  Zmartwili się, gdyż zauważyli, że męczy go upor-
czywy, suchy kaszel.
  - A więc leżeliście tu przez całą noc?
  - Tak. To była zimna noc.
  - Teraz pojedzcie do domu - zapewnił Dominik.
- Czeka tam na was Villemo. Zawracamy. Potwór niech
sobie ućieka, dokąd chce. Wy jesteście ważniejsi.
  Stary rozjaśnił się.
  - Villemo? Dzięki Bogu! Cała i zdrowa?
  Dominik sekundę zawahał się z odpowiedzią.
  - Tak. I was także Potwór nie zabił, teściu.
  - Tak, to prawda, i bardzo mnie to zdumiewa.
  Słyszałem o nim tyle okropieństw. I rzeczywiście był
straszny, do kroćset, ale mnie nie zabił.
  - Sądzę, że możemy za to podziękować Villemo
- powiedział Dominik, z pomocą innych starając się
umieścić starca na koniu przed sobą. Postępowali ostroż-
nie, tak, by go nie urazić. - Villemo dokonała cudu z tą
bestią. Nie chce jednak tego przyznać, uważa, że jej się nie
powiodło.
  - No cóż, nie można tego uznać za całkowity sukces
- stwierdził Kaleb. - Ale opowiedz wszystko od począt-
ku...

  Alv, Andreas i wszyscy z Lipowej Alei, zarówno
mężczyźni, jak i kobiety, poszukiwali Elisy. Rozproszyli się
po wielkiej przestrzeni. Przypuszczali, że musiała znaleźć się
gdzieś na wzgórzach. Wzgórza jednak ciągnęły się szeroko...
  Odnalazł ją Alv.
  Przywołał Andreasa i wkrótce wieść rozniosła się
wśród całej grupy. Kochana Elisa została odnaleziona.
  Jak zawsze nie poddawała się. Kulejąc i podpierając
brzozowym kijem, posuwała się naprzód. Z pewnością
dotarłaby do domu o własnych siłach, ale gdy ujrzała
wszystkich tych zaniepokojonych ludzi, którzy jej szukali,
z jej oczu popłynęły łzy wzruszenia. Przytuliła się do
Andreasa i płakała, płakała...
  - Drogie dziecko - powiedział ze łzami w oczach.
- Kochane, drogie dziecko, jak się czujesz?
  Nie była w stanie wykrztusić odpowiedzi, nikt też
odpowiedzi nie oczekiwał. Szybko sporządzono nosze
z gałęzi brzozy i triumfalnie zaniesiono ją do domu.
  Elisa przez cały czas popłakiwała z radości, szczęśliwa,
że nareszcie jest wśród zacnych, życzliwych ludzi. Od
Alva dowiedziała się, że jej towarzysze powrócili już do
domu, Mattias leży ciężko ranny, a skarb przepadł.
Powiedział jej również, że Potwór zabrał ze sobą pana
Kaleba, a pani Gabriella pojechała w ślad za nimi.
  Słysząc to Elisa wybuchnęła gorzkim płaczem.
  Kiedy wrócili do Lipowej Alei, okazało się, że Villemo
już przebudziła się z głębokiego snu i przeniosła się
właśnie tu. Była z nią Gabriella, a i Niklas zszedł na dół,
gdy ujrzał, że przybywają z noszami.
  - Nie musisz się obawiać o nogę, Eliso, to nic groźnego
- orzekł, zbadawszy ją w paradnej izbie na dole. - Jest
solidnie spuchnięta, ale wszystko będzie dobrze, jeśli kilka
dni poleżysz w spokoju.
  Villemo wyprosiła z izby wszystkich ciekawskich,
dziękując im za pomoc, uprzejmie zaproponowała, by
przeszli do kuchni na uroczysty posiłek.
  kiedy przy Elisie zostali już tylko członkowie rodziny
Ludzi Lodu, Villemo zwróciła się do dziewczyny:
  - Eliso, twoja spódnica jest cała zakrwawiona. Co się
wydarzyło?
  Twarz dziewczyny znów ściągnęła się do płaczu.
  - Właśnie to, pani Villemo! Nie raz. To tak bolało. On
był taki wielki...
  - Och, Boże! - jęknęła Villemo, zasłaniając twarz
dłońmi.
  Andreas objął swą młodziutką pomocnicę. Stary czło-
wiek mocno zaciskał szczęki, ale nie mógł powstrzymać
drżenia warg.
  - Teraz musi umrzeć - powiedziała Villemo zawzięcie.
  - Teraz nawet palcem nie kiwnę, by go uratować!
  Elisa jęknęła.
  - Och, nie, pani, proszę, nie!
  - Oszalałaś? - zdumiał się Niklas. - Nie będziesz chyba
wstawiać się za tym podlecem? Zaraz dostaniesz środek,
który zapobiegnie ewentualnym następstwom.
  Zapomniał, że z tajemnych środków Ludzi Lodu nic
nie zostało.
  Elisa uniosła głowę.
  - Nie! - sprzeciwiła się gwałtownie. - Nie róbcie tego,
panie Niklasie! Nie róbcie tego, tak bardzo chciałabym...
  - Eliso! - Villemo była wstrząśnięta. - Nie chcesz
chyba powiedzieć, że...
  - Właśnie tak.
  Gabriella powiedziała ze smutkiem:
  - Historia się powtarza. Kobiety z Ludzi Lodu zawsze
wstawiały się za swymi dziećmi, nawet jeśli istniały
podejrzenia, że dziecko może narodzić się dotknięte. Tak
było z Silje i z biedną Sunnivą. A także z wami, Irmelin
i Villemo, czyście już o tym zapomniały?
  - Nie, nie zapomniałam, ale to co innego! Potwór
z otchłani napadł na niewinną dziewczynę... Nie ma w tym
ani krzty miłości, to takie... wstrętne.
  Elisa uniosła dłoń do góry.
  - Pani Villemo, ja nie chciałam, żeby to ze mną zrobił,
naprawdę nie chciałam, błagałam o zachowanie mej cnoty
i czci, naprawdę! Ale, zrozumcie, pani Villemo, w jakiś
sposób go lubię. To człowiek nieokrzesany, potwór, ale
mimo wszystko jest mi drogi. Wybaczcie mi, nic na to nie
poradzę.
  Zapadła cisza.
  - Tak, już tam na górze byłaś nim zauroczona - cicho
powiedziała Villemo.
  - To prawda - przyznał Niklas. - Tylko my tego nie
zauważyliśmy. Nie było czasu na zajmowanie się stanem
dziewczęcego serca. To my powinniśmy prosić cię o wy-
baczenie. Ale mimo wszystko pozwól mi zaaplikować ten
środek!
  Pierwsza oprzytomniała Villemo.
  - Po pierwsze, nie masz już żadnych środków,
bowiem zabrał je nasz znajomy z otchłani. Po drugie,
kobiety, która wbiła sobie do głowy, że urodzi dziecko
Ludzi Lodu, nie przekonają żadne argumenty. A po
trzecie, nie ma przecież żadnej pewności, że dziecko
zostało poczęte.
  Niklas westchnął, ale poddał się.
  - Dobrze, a teraz wyjdźcie stąd wszyscy, bym mógł się
przyjrzeć ranom Elisy.
  Następnego dnia przywieziono do domu Kaleba. Jego
kaszel wcale nie ustąpił, wprost przeciwnie.
  Nie mogło być teraz mowy o wyruszeniu w pościg za
Ulvhedinem. Pogoń została odłożona. Musieli zostać
w domu, przy swoich bliskich, tych, którzy najbardziej
ucierpieli przez Potwora.
  Viilemo stała na dziedzińcu Elistrand. W powiewie
wiatru czuła chłód jesieni. Serce przepełniała jej gorycz.
  Jaki był rezultat ich wyprawy?
  Ojcowie Irmelin i jej, Kaleb i Mattias, leżeli ciężko
ranni. Stan obu był krytyczny i nikt nie wiedział, jaki
będzie koniec. Ze strachem myślała o niepokoju Domini-
ka, który powtarzał, że czuje śmierć. Przewidywał ją
i odczuwał lęk? Ale nie spodziewali się...
  Nie, tak daleko nie chciała posuwać się myślą.
  Elisa, zraniona na ciele i duszy, być może już nosi
w łonie potomka Ulvhedina...
  Ona, Villemo, z głęboką raną w sercu, apatyczna,
wątpiąca we własne siły jak nigdy przedtem.
  A sam Ulvhedin?
  Swobodny, niczym nie skrępowany, przez nikogo nie
powstrzymywany, w drodze do Doliny Ludzi Lodu
z całym świętym skarbem. I nie było teraz nikogo, kto
stanąłby z nim do walki.
  Doprawdy, żałosny to rezultat?





        ROZDZIAŁ XII


  Dziesiątego września zmarł Kaleb Elistrand, człowiek,
który nie miał nawet nazwiska, gdy przybył do parafii
Grastensholm.
  Dwa dni później jego śladem podążył Mattias Meiden.
  Długim życiem cieszyli się ci dwaj przyjaciele jeszcze
z czasów, gdy w dzieciństwie razem harowali w kopal-
niach Kongsberg. Ich przyjaźń przetrwala całe życie. Cóż
mogło być naturalniejsze niż pochowanie ich tego samego
dnia? Ostatni potomek duńskiego rodu szlacheckiego
Meidenów i parobek znikąd.
  Po pogrzebie we dworach zapanowały cisza i smutek.
Villemo zaproponowała swej matce Gabrielli osiedlenie
się u niej i Dominika, w Szwecji. Gabriella pokręciła
przecząco głową. Dawna margrabianka została teraz
całkiem sama i, jak powiedziała, rozważała już tę ewen-
tualność.
  Zastanawiała się także, czy nie powrócić do Danii, do
Gabrielshus, by tam dotrzymywać towarzystwa bratan-
kowi, Tristanowi, ale w końcu doszła do wniosku, że jej
miejsce jest na Elistrand. Tu byli jej przyjaciele. Andreas...
I także Irmelin. Wraz z nią chciała służyć wsparciem
młodziutkiej Elisie, która tak nieszczęśliwie wkroczyła
w dorosłe życie. Zhańbiona, z głębokimi ranami w duszy,
być może oczckująca dziecka, potrzebowała teraz Gab-
rielli. Villemo rozumiała, że matka tutaj ma zadanie do
spełnienia. Poza tym byli jeszcze nieszczęśnicy z Tobronn.
Młody Kulawiec, który znalazł nowy dom na Elisrand.
Tak, tutaj matka miała dość zajęć, by wypełnić czas.
  Ze Szwecji przyszedł list. Wieści były pomyślne.
Tengela Młodego przeniesiono z zamku; służył teraz
u Oxenstiernów na Morby, był osobistym sekretarzem
szambelana Gabriela Oxenstierny i sprawował się wzoro-
wo. Ojciec, Mikael Lind z Ludzi Lodu, zatopił się
w pisaniu kolejnej powieści i praca pochłonęła go tak, że
był niemal stracony dla świata.
  Villemo i Dominik zostali więc na Elistrand. Jak
stwiecdził Dominik, daleko jeszcze było do zakończenia
misji i wypełnienia powierzonego im zadania.
  - Uważam, że jest jeszcze gorzej niż na początku
- Powiedziała Villemo z goryczą. - Nie zrobiliśmy w tej
sprawie nic dobrego.
  - Nie powinnaś tego tak oceniać - zaprotestował
Dominik. - Ulvhedin jest w drodze na północ, to prawda,
ale nie zdoła dotrzeć do Trondelag przed zimą. Będzie
musiał czekać do wiosny,
  - Skąd wiesz?
  - Zatrzgmał się w jakimś miejscu, Bóg jeden wie,
gdzie. Jest zawiedziony, podniecony i wściekły, ale nie
posuwa się dalej. Coś go powstrzymuje.
  - A co robi ze skarbem Ludzi Lodu?
  - Dowiedziałem się o tym tydzień temu. On nic nie
pojmuje. Nie potrafi odcyfrować formuł, bowiem nigdy
nie uczył się czytać, i nie wie, czym są poszczególne zioła
i środki.
  - Oby ty1ko ich nie wyrzucił!
  - Nie, tego nie zrobi. Są dla niego więcej warte niż
złoto. Sądzę, że możemy spokojnie czekać. Teraz nie
przejdzie przez góry, jest na to zbyt zimno. Ośmielę się
zgadywać, że powstrzymują go ludzie. Usiłują pochwycić
monstrum, tak przynajmniej wynika z jego reakcji.
  - Nigdy dotychczas ludzie nie byli dla niego prze-
szkodą.
  - Teraz jest inaczej. On już nie zabija.
  - Dzięki niech będą Bogu choć za to! A więc w jednym
miejscu zdołaliśmy przebić jego lodowy pancerz.
  - To prawda. I to dzięki tobie, Viliemo, nie zapominaj
o tym!
  - Szczerze wątpię, bym miała na niego jakikolwiek
wpływ - powiedziała z goryczą.
  - Ale nie masz chyba zamiaru zrezygnować? - zapytał
cicho.
  Siedzieli już w sypialni, ucinając sobie intymną poga-
wędkę, jedną z tych, które oboje tak bardzo cenili.
  - Nie, już nie. Przez chwilę poważnie to rozważyłam,
ale winni jesteśmy ludzkości dalsze działanie, prawda?
  - Tak. Masz jakiś plan?
  - Owszem, mam. Dobrze, że możemy czekać do
wiosny z podjęciem pościgu, bo najpierw muszę dotrzeć
do czegoś bardzo istotnego.
  - Co to takiego?
  Popatrzyła na niego w skupieniu.
  - Aby móc go zaatakować, podporządkować sobie
w odpowiedni sposób, muszę dowiedzieć się, kim on jest.
Skąd pochodzi.
  Dominik powoli, z aprobatą, kiwnął głową.
  - Masz całkowitą rację. Ja też już o tym myślałem. I...
czy możemy zejść do twojej matki? Chciałbym ją o to
zapytać.
  - Dobrze.
  Gabriella siedziała w swym niewielkim saloniku, który
tak batdzo lubiła. Urządziła go całkowicie według włas-
nego gustu. Szyby w głębokiej niszy okiennej oprawione
były w ołów, na posadzkach leżały grube dywany,
wygodne krzesła zachęcały do wypoczynku. Kiedy weszli,
podniosła głowę i uśmiechnęła się przyjaźnie. Przy jednej
tylko płonącej świecy siedziała zatopiona we własnych
myślach.
  Dominik zagadnął:
  - Matko, zrozumiałem, że podczas gdy my byliśmy
Norefjell, przeczytaliście zapiski mego ojca o Ludziach
Lodu.
  - To prawda. Twój ojciec jest świetnym kronikarzem
i historię naszego rodu spod jego pióra czyta się doskona-
le.
  - Bo wiecie, słyszałem o tym, jak unicestwiono
wszystkich mieszkańców Doliny Ludzi Lodu. Villemo
i ja próbujemy dojść, skąd pochodzi Ulvhedin. Za-
stanawiam się, czy ktoś mógł jednak ujść wtedy z ży-
ciem.
  Gabriella zamyśliła się.
  - Chcesz powiedzieć, że on może być potomkiem
kogoś z wymarłej DoIiny Ludzi Lodu? Najgorsze, że
zniknął pamiętnik, który pisała matka mojej babki, Silje;
nie można go odszukać od prawie stu lat. Na pewno
przepadł, a być może w nim moglibyśmy coś znaleźć. Bo
według tego, co przeczytałam w notatkach Mikaela,
w których zawarł między innymi opowieści mojej babki
Liv, nikt wtedy nie mógł się uratować. Mam tutaj księgi,
możecie sami ye przejrzeć.
  Wspólnie odnaleźli rozdział o pierwszych Ludziach
Lodu, którzy przybyli do Lipowej Alei: Tengelu, Silje,
Dagu i Liv.
  - To na nic - rzekł Dominik, wstając znad ksiąg.
- Wygląda na to, że wszyscy pozostali Ludzie Lodu zostali
zabici, gdy zniszczono Dolinę.
  - Ale jak to mogło być? - zastanawiała się Villemo.
- Siostra Tengela, Sunniva, którą Silje znalazła martwą
w Trondheim... Ona się stamtąd wydostała. Miała dwie
córki, z których odnaleziono tylko jedną, Sol Angelikę.
Przypuszczano, że druga, miała na imię, zdaje się, Leonar-
da, zmarła na zarazę. Czy nie jest możliwe, że...
  - Może to jest jakaś idea - stwierdziła Gabriella. - Choć
nie sądzę, by matka w czasie zarazy porzuciła niemowlę.
  Ale jeśli przyjmiemy to za punkt wyjścia... Od Sunnivy
  Starszej do Ulvhedina to będzie... raz, dwa, trzy... sześć
pokoleń! I w każdym jeden dotknięty. To przerażająca
perspektywa.
  - Nie, matko, źle liczycie - wtrącił Dominik. - Pamię-
tajcie, że to u nas pojawiali się dotknięci, jeden w każdym
pokoleniu! Wśród ewentualnych potomków Sunnivy nie
może więc być dotkniętych. Oprócz ostatniego pokole-
nia, w którym ani Tengel III, ani Alv czy Christiana
w Skanii nie zostali obciążeni przekleństwem.
  - To prawda! Najpierw był Tengel, potem Sol, Trond
i Kolgrim. Później w kolejnej generacji była moja pierw-
sza córka, zmarła po urodzeniu, a zamiast niej na świat
przyszła wasza trójka, kociookich, wybranych do walki
w imieniu dobra. No i... Ulvhedin. Nieznany.
  Villemo liczyła na palcach.
  - Tengel, Sol, Trond, Kolgrim, moja siostra, Ulvhe-
din. Sześć pokoleń, zgadza się. Ale jeśli Ulvhedin rzeczy-
wiście jest potomkiem Sunnivy Starszej, to w Norwegii
musi być bardzo wielu potomków Ludzi Lodu!
  - Boże uchowaj! - wzdrygnęła się Gabriella.
  Dominik zerknął na Villemo.
  - Powiedziałaś, że musisz się dowiedzieć, skąd przy-
szedł Ulvhedin, zanim się tu pojawił. Wyglądało na to, że
masz coś konkretnego na myśli?
  - Oczywiście, że mam - przytaknęła rozogniona. - Na
ten trop naprowadziły mnie twoje własne słowa!
  - O czym mówisz?
  - Nie pamiętasz? Kiedy staliśmy na szczycie góry nad
Grastensholm, tam gdzie odkryliśmy ślady olbrzyma,
wyczuwałeś jego tęsknotę za górską doliną.
  - Tak - przypominał sobie Dominik i po chwili
twarz mu się rozjaśniła. - Pod wpływem tego wszyst-
kiego, co stało się później, całkiem o tym zapom-
niałem.
  - My zastanawialiśmy się, czy chodzi o Dolinę Ludzi
Lodu. Ale ty wspomniałeś Valdres!
  - Tak, to się zgadza.
  Villemo odetchnęła głęboko.
  - Mam zamiar Poświęcić jesień na kolejną wyprawę.
Jedziesz ze mną?
  - Oczywiście! Zapytamy także Niklasa.
  - Nie, on powinien teraz być przy Irmelin, a jego
umiejętności leczenia nie będą nam potrzebne. W dodatku
nie ma teraz czym leczyć.
  - Chcecie znów wyjeżdżać, dzieci? Nie, nie pozwalam
- denerwowała się Gabriella.
  - Ta podróż nie będzie niebezpieczna - uspokoiła ją
Villemo. - Bo jego chyba teraz nie ma w Valdres?
  Dominik zmarszczył czoło.
  - Nie, nigdy nie mtałem takiego wrażenia.
  - A więc dobrze - ucieszyła się Villemo. - Znów
złapałam wiatr w żagte. Teraz go pokonam! Zapłaci za
wszystko zło, które wyyrządził tutaj. Ojciec, wuj Mattias...
i zwłaszcza Elisa.
  - Przecież on nie zabił Kaleba ani Mattiasa. Nie
bezpośrednio - stwierdziła w zamyśleniu Gabriella.
  - Ale to jego wina!
  - Bez wątpienia. A jeśli chodzi o Elisę... och, moi
drodzy - westchnęła Gabriella. - Irmelin byla dzisiaj
w Lipowej Alei i, niestety, potwierdziło się: Elisa będzie
miała dziecko.
  - O, miłosierny Boże, pomóż tej nieszczęśliwej dziew-
czynie - szepnęła Villemo, przymknąwszy oczy.
  - Elisa jest szczęśliwa - sucho oświadczyła Gabriella.
  - Chodzi promienna niczym mała madonna. Szalona
dziewczyna, jest taka słodka w swej żywiołowości. Oby
tylko wszystko dobrze poszło! Jeśli ona urodzi dziecko
obciążone przekleństwem i umrze, to ja także pożegnam
się z tym światem. Wstyd mi będzie, że pochodzę z Ludzi
Lodu.
  - A ja nigdy się tego nie wstydziłam - żachnęła
Villemo. - Jestem dumna ze swoich korzeni! Ulvhedina
nie można zaliczać do nas. Na pewno go złapiemy!
  Dominik sprawiał wrażenie, jakby jednocześnie z wyś-
lą o wyprawie do Valdres ktoś wlał weń nowy strumień
energii.
  - Musimy wyruszyć jak najszybciej. Zanim na dobre
zrobi się zimno.
  - Wyjeżdżamy jutro - zdecydowała Villemo.
  Gabriella nie mogła już zrobić nic, by ich powstrzymać.
Po prawdzie i ją intrygowało pochodzenie Ulvhedina.
  Gabriella, przynajmniej z początku, nie żywiła tak
wielkiego żalu do Ulvhedina, pomimo że przyczynił się do
śmierci jej ukochanego męża. Była doświadczoną przez
życie dojrzałą kobietą, zahartowaną poprzez uczestnicze-
nie w troskach upośledzonych. Wiedziała też coś, z czego
sprawy nie zdawał sobie nikt inny: Kaleb już od dawna był
ciężko chory. Ominęło go więc powolne, pełne cierpienia
upokarzające dogorywanie.
  Oczywiście bardzo jej brakowało męża. Chwilami nie
mogła sobie dać rady. Margrabianka Paladin - tak brzmiał
jej tytuł - czuła się bardzo, bardzo samotna.
  - Ale, kochana Villemo - powiedziała surowo, gdy już
wychodzili, by przygotować się do podróży. - Twoim
zadaniem nie jest wcale uwięzić Ulvhedina ani też go
zniszczyć. Masz z niego uczynić dobrego człowieka, to
jest twoje posłannictwo!
  - Ha! - wykrzyknęła Villemo z pogardą.
  - Tak, tak, moja droga. Jeśli zdołasz to uczynić, oddasz
światu wielką przysługę.
  - Największą przysługą, jaką mogę zrobić światu, to
zetrzeć go z powierżchni ziemi.
  - Wydaje mi się, że nie nadawałabyś się na misyonarkę
- łagodnie uśmiechnęła się zrezygnowana Gabriella.
  Przed wyjazdem odwiedzili jeszcze Elisę. Prawdą było
to, ca powiedziała Gabriella: dziewczyna promieniała
wewnętrzym światłem.
  - Czy jesteś pewna, że tego chcesz, Eliso? - pytała
Villemo zatroskana. - Niklas z pewnością potrafi ci jakoś
pomóc.
  - Och, nie, pani, bardzo proszę! - W oczach Elisy
pojawił się lęk. - Dam sobie radę sama z dzieckiem. Pan
Andreas obiecał, że wolno mi będzie zamieszkać w Lipo-
wej Alei, i ofiarował mi pomoc, jakiej tylko będę
potrzebowała. Wiecie, pani Villemo, nie mogę zapom-
nieć, że Ulvhedin chciał mnie, właśnie mnie, nic nie
znaczącą Elisę córkę Larsa! To mnie sobie wybrał!
  Villemo powstrzymała się od wygłoszenia komentarza,
że wybrałby jakąkolwiek kobietę, która stanęłaby mu
wówczas na drodze.
  Powiedziała tylko:
  - Dobrze! Będzie, jak chcesz. Nigdy tylko nie mów, że
nic nie znaczysz. Jesteś wspaniałą dziewczyną i zasługu-
jesz na dużo lepszy los niż ten, który cię spotkał.
  Elisa uśmiechnęła sig łagodnie, ale jakby z wyższością.
Villemo zrozumiała, że w dyskusji na temat, co dla niej
lepsze, w żaden sposób dziewczyny nie przekonała.
  A potem ona i Dominik wyruszyli w kolejną podróż.
ich zadaniem było odnaleźć korzenie Ulvhedina.


  Podróżowali spokojnie, bez pośpiechu, czasu mieli
dużo. Mijali nie zamieszkane okolice, pełne niedźwiedzi
i wilków. Na szczęście Dominik miał broń. Ciężkie,
przytłaczające wierzchołki gór w dolinie Begny napa-
wały Villemo grozą, gdy jechali starą drogą po wsod-
dniej stronie rzeki. Zaokrąglone szczyty przywodziły
na myśl prastare, zaklęte w kamienie trolle. A kiedy
wjechali na wyżynę, z której roztaczał się widok na
dolinę Valdres, aż dech zaparło jej w piersi, tak piękny
był to krajobraz.
  W nielicznych napotkanych zagrodach ostrożnie wy-
pytywali, czy nikt nie widział tu zwierzoczłeka lub choćby
o nim nie słyszał. Tak, tak, ludzie ze strachem oglądali się
dokoła, szepcząc, że owszem, ale to już było dawno temu,
głównie plotki, bowiem on grasował głębiej w dolinie.
  Dominik i Villemo jechali więc dalej, aż dotarli do
większej osady, zwanej Ulnes. Tam orientowano się
lepiej.
  Jeden z chłopów odpowiedział na ich pytanie:
  - O tak, tu w górach panoszył się potwór. Dawno
temu, będzie już dziesięć, piętnaście lat...
  - Gdzie przebywał?
  - O, tego nie wiedział nikt - odparł chłop, drapiąc się
w głowę.
  Dominik znów przywołał swoje wizje.
  - Słyszałem, że podobno mieszkał w dolinie, z której
roztaczał się widok na łańcuch górski, zamknięty z dwóch
stron dwoma wysokimi szczytami.
  Wyciągnął przybory i szybko narysował góry, tak jak
widział je w myślach Ulvhedina, z mniejszym szczytem
z prawej strony.
  - To... - powiedzieli chłop i jego żona jednocześnie,
wpadając sobie w słowo. - To przecież góry Hemsedal!
Z lewej strony jest Skogshorn, a z prawej Troymsfjell
A to Oyrebratten, ze swą półką.
  Villemo i Dommik popatrzyli po sobie. Poczuli,
ogarniające ich podniecenic. Byli na właściwym tropie!
  - Ale gdzie leży ta dolina?
  Zastanowili się.
  - To musi być Bokono albo Grunke, tam są letnie
zagrody.
  - Letnie zagrody? - powtórzyła Villemo. - To znaczy,
że ludzie nie mieszkają tam przez cały rok?
  - Owszem, w Grunke tak - niechętnie odpowiedział
chłop. - Ale to niedobre miejsce. Jest tam na gospodarst-
wie jeden porządny człowiek, ale powiadają, że do
starych, dawno porzuconych zagród ciśnie się wszelkie
paskudztwo. Można się tam schować przed władzami,
przed wójtem. Raczej powinniście jechać dalej, do Vestre
Slidre, do Ren. Tam znajdziecie tych, co mają letnią
zagrodę w Grunke i wydaje mi się także, że mieli ją kilka
lat temu...
  Podziękowali za objaśnienia i ruszyli w drogę. Na
zachodniej stronie Ran odnaleźli kobiety i mężczyznę,
którzy kiedyś widzieli na drodze przedziwne ślady. Ślady,
które prowadziły z gór.
  Następnego dnia Dominik i Villemo wjechali w góry.
Otrzymali dokładne wskazówki, dokąd mają się kiero-
wać. Uprzedzono ich, że przed nimi daleka droga, ale ich
to nie przerażało. Wyprawa, jak do tej pory, była
dziecinnie prosta.
  Góry płonęły żywymi kolorami jesieni. Obydwoje byli
grubo ubrani, bo wiedzieli, że jesienne słońce użyczy im
niewiele ciepła.
  - Cóż za fantastyczny widok, Dominiku! - radowała
się Villemo. - Spójrz na te złocistożółte brzozy na tle
ognistoczerwonego dywanu. I te różne odcienie? Nic
dziwnego, że Ulvhedin pragnął tu powrócić.
  Dominik kiwnął głową.
  - I w tym tkwi przyczyna jego zagubienia. Pragnął tu
wrócić, a jednak to nie ta dolina kusiła go i przyciągała,
lecz Dolina Ludzi Lodu w Trondelag. On jednak o tym
nie wiedział. Nie potrafił ich od siebie odróżnić, ale
instynkt mu podpowiadał, że nie tutaj powinien przybyć.
  - Bowiem głęboko w nim tkwiło pragnienie rozwik-
łania zagadki Ludzi Lodu - dokończyła zamyślona Vil-
lemo. - Ponieważ jest tak bardzo dotknięty, ma w sobie na
to dość mocy, zwłaszcza jeśli wykorzysta czarodziejski
skarb. Ale on nie jest właściwą osobą, Dominiku! Czy nie
uważasz, że mam rację?
  - Tak, ja też do tego doszedłem. Jeśli rozwiąże się
zagadkę, tkwiące w nim nieokiełznane zło może spowo-
dować ogromne zniszczenia i tragedie. Dlatego zostaliś-
my wybrani, by go unieszkodliwić.
  - Jego nie da się unieszkodliwić - oświadczyła Villemo.
jakby nagle zrozumiała wszystko. - Nie jest nieśmiertelny,
ale obdarzono go wielką mocą obronną. Dlatego trzeba, by
jego istota zwróciła się w stronę dobra! Za wszelką cenę!
  Ostatnie słowa wypowiedziała ciężko wzdychając.
Przez długi czas zastanawiała się nad tym i miała świado-
mość, jak wiele jeszcze zostało jej do zrobienia.
  - Dlatego myślę tak jak ty - powiedział Dominik.
- Jeśli dotrzemy do źródeł jego pochodzenia, być może
nieoczekiwanie zdobędziemy nad nim przewagę.
  - Na to właśnie liczę!
  - Villemo, zobacz! Czy to nie zabudowania, w których
można mieszkać cały rok?
  - Tak, ale daleko nam jeszcze do celu. I ta zagroda
wygląda na opuszczoną.
  - Tam jest jakiś człowiek, ładuje drewno brzozowe na
wózek. Może go zapytamy?
  - Dobrze.
  Chłop był wgraźnie zadowolony, że o tej porze roku
spotyka ludzi w górach, i z chęcią przystał na pogawedkę.
Kiedy jednak zagadnęli o Potwora, zamilkł.
  - O tym nic wolno mówić - szepnął zgnębiony. - Nie
było przy tym Boga Ojca.
  - No cóż, rozumiemy to - powiedział Dominik. - Ale
naszym zadaniem jest uwolnić Norwegię od tego mon-
strum. Dlatego chcemy dowiedzieć się, kim jest i skąd
pochodzi. Czy możesz nam jakoś pomóc?
  Chłop ociągał się z odpowiedzią.
  - Niechętnie o tym mówię, ale jeżeli mogę być w czymś
przydatny, to... Widzicie te domy tam? Kiedyś przez cały
rok zamieszkiwali je ludzie. Ale weszli w drogę temu... nie
chcę nawet wymieniać jego imienia. Mordował tych,
których napotkał. Pozostali przenieśli się do wioski i od
tej pory nikt tu nie mieszka.
  Villemo podniosła głowę.
  - Rozumiemy. Wiesz, skąd przyszedł?
  Wskazał ręką, niechętnie, jakby dając jednocześnie
znać, że nie chce mieć już więcej do czynienia ze
sprawą.
  - Jedźcie dalej wzdłuż wody, którą tam widzicie!
Wokół cypla. Dotrzecie do Bukono, a stamtąd do Grun-
ke. Tam są ludzie. Ich pytajcie.
  - Dziękujemy za pomoc.
  Dominik dał mu monetę, szwedzką, ale to było bez
znaczenia, i ruszyli dalej. Mieli jeszcze dużo czasu, słońce
stało wysoko na niebie.
  Wjechali na wzgórze.
  - Góry, Villemo, góry! - krzyknął Dominik pod-
niecony. - Są wszystkie dokładnie tak, jak widziałem je
w myślach.
  Przystanęli na chwilę, napawając się widokiem. Były to
rzeczywiście góry Hemsedal, widziane od strony Valdres.
  - Imponujące! - szepnęła Villemo. - To coś takiego, co
wbija się w parnięć na całą wieczność. Niezpomniane, nie
przemijające...
  Jezioro było większe niż się spodziewali. Mieli wraże-
nie, że nigdy się nie skończy. Późngm popołudniem
dotarli jednak do niedużej zagrody, ukrytej między
górami. Wieczorne słońce oświetlało szarą ścianę z gru-
bych bali, przytuloną wysoko do zbocza. Był to jednak
dom, jaki zauważyli, i wśród monumentalnych elemen-
tów krajobrazu wydawał się tak wzruszajaco mały, że
poczuli skurcz w sercu.
  Kiedy jednak dokładniej przyjrzeli się dolinie, w oddali
dostrzegli gdzieniegdzie nziny fundamentów, niektóre były
dość jeszcze nowe, inne na wpół zarośnięte trawą i karłowatą
brzozą. Wiedzieli, że kiedyś dawno, dawno temu wiódł tędy
główny trakt, dzielący wschodnią i zachodnią Norwegię.
Teraz były inne drogi i poszedł w zapomnienie. W tamtych
czasach musiało być tu więcej zabudowań.
  - Wspaniałe - zachwycała się Villemo, patrząc dokoła.
- Ale nie chciałabym mieszkać tu zimą.
  - Trzydzieści kilometrów do najbliższego sąsiada we
wsi, jak powiadano. Chodźmy do zagrody!
  Villemo zwróciła wzrok na jezioro.
  - Czy oni przypadkiem nie zastawiają sieci?
  - Na to wygląda. Ale kierują się już da lądu. Podjedź-
my do brzegu. Oby tylko nie wzięli nas za rozbójników.
  Spojrzała na wytworny rycerski strój Dominika, który
nadawałby się do prezentacji na każdym dworze.
  - Nie sądzę - oświadczyła z uśmiechem.
  Ledwie widoczna ścieżka wiodła wśród bagien, poros-
łych błotną bawełną i żółtymi malinami moroszkami.
  Dojechali do jeziora w momencie, gdy para ludzi,
najwidoczniej małżeństwo, wyciągała łódź na brzeg.
Ludzie ci wyglądali na silnych, małomównych, oswojo-
nych z przyrodą na tyle, by móc wytrzymać w tak
surowych warunkach przez cały rok.
  Villemo zwróciła uwagę na wielką ilość ciernnobrązo-
wych łupków łeżących na brzegu jeziora. No tak, kiedyś
wydobywano tu z bagien rudę żelaza, pomyślała. Osada
musi bye prastara, starsza niż umysł łudzki jest w stanie to
ogarnąć.
  Małżonkowie przyglądali im się zdumieni, nieufnie
i podejrzliwie. Dominik i Villemo pozdrowili ich uprzej-
mie i przedstawili swoją sprawę.
  Gospodarz z gór i jego żona popatrzyli na siebie.
Upłynęła dobra chwiła, zanim mężczyzna niechętnie
odpowiedział:
  - Nie mieszkaliśmy tu wtedy. Ale, to prawda, co
mówicie, panie. Żył tu kiedyś odmieniec.
  - Odmieniec? - zastrzygła uszami Villemo. - Czy
znaczy, że było to dziecko?
  Mężczyzna zajął się cumowaniem niezgrabnej łodzi. Po
drugiej stronie jeziora smutno szumiał wodospad, poza
tym panowała cisza. Kiedy rozmawiali, głosy echem
niosły się po wodzie.
  - No, chyba tak.
  - Czy tutaj się urodził?
  - Tak powiadają. Ale wszyscy wiedzieli, kim był ojciec.
  Dominik i Villemo milczeli przez chwiłę. A potem
Villemo zapytała:
  - A kim, w takim razie, była matka?
  Popatrzyli na nią z niechęcią.
  - Nie żyje. Umarła, kiedy go rodziła.
  - To już wiemy. Ale wspominano nam o kobiecie,
znającej się na czarach. O tej, która nauczyła tę istotę
mówić.
  - Ona także nie żyje.
  - To też wiemy - Villemo zaczynała tracić już nawet tę
odrobinę cierpliwości, którą zwykle rezerwowała dla
niedorozwiniętych. A ta dwójka nie była przecież upo-
śledzona. - Czy urodził się w domu, w którym wy
mieszkacie?
  Omal się nie przeżegnali.
  - Nie, nie, Boże broń! Domu, w którym on mieszkał
już nie ma. To była stara szopa. Podpalił ją, zanim stąd
zniknął.
  Dominika także ogarniała już rezygnacja.
  - Czy naprawdę nie ma nikogo, kto mógłby opowie-
dzieć o jego dzieciństwie?
  Zawahali się. Nad ich głowami przeleciała spłoszona
dzika kaczka, kierując się w bezpieczne miejsce na
niewielką wysepkę.
  - Spróbujcie popytać w Północnym Grunke - powie-
dział chłop. - Oni także są tu nowi, bo przecież wszystkich
pozabijał. Ale stara babka... Zastanawiam się, czy ona nie
mieszkała tam przez jakiś czas, później uciekła przed nim
i skryła się w wiosce. Teraz tu powróciła, bo on nie
pokazywał się od wielu lat...
  Villemo i Dominik wiedzieli o tym aż za dobrze.
  - A więc mieszkają w górach na stałe? Przez okrągły
rok?
  - Nie, wybudowali sobie tylko letntą zagrodę. Ale
zostają tu do późnej jesieni. We wsi są marne pastwiska.
  Czy w głosie kobiety nie zadrgała nuta pogardy?
  - Daleko stąd do Północnego Grunke?
  - Zaraz za wzgórzem.
  Gdy przemierzali dolinę, Villemo zwróciła uwagę na
zmianę, jaka zaszła w Dominiku. Wiedziała, jak bardzo
jest wzażliwy, jak bardzo wyczulony na nastrój.
  - Co teraz odbierasz? - zapytała cicho.
  - To naprawdę stara wieś - odparł w napięciu. - I tyle
się tu wydarzyło.
  - Co, na przykład?
  - W dolinie szumi smutek. I jakiś daleki odgłos... Stare
wspomnienie. Bardzo stare. Wydaje mi się, że słyszę tętent
kopyt, szczęk broni...
  Villemo czekała. Dominik mówił dalej, wolno, jakby
poszukiwał słów.
  - Nie ma w tym orszaku nic z ponurej grozy, raczej
tragedia, żal. To wrażenie czegoś pięknego, choć ten
żałobny pochód miał miejsce w nazbyt odległej przeszło-
ści, bym mógł bliżej go rozpoznać.
  - A Ulvhedin?
  Dominik skrzywił się.
  - O tym, co wyczuwam z chaosu, jaki odbieram
w związku z jego tu pobytem, nic chcę mówić.
  W Północnym Grunke napotkali jeszcze większe pust-
kowie. Tutaj także pastwiska leżały odłogiem, było też
parę letnich zagród. Zastanawiali się, jak stare mogą być
domy, zbudowane z kamienia i niespotykanie grubych
bali. Niektóre chałupy zawaliły się, kryte damią dachy
paddały się naporowi mas śniegu, który przez kolejne
zimy kładł się na nie niczym bezkształtne, ogromne
widziadła.
  - Z tamtego domu wydobywa się dym - wskazała
Villemo. - Jedźmy tam.
  W drodze do zabudowań stwierdziła wzburzona:
  - Tu jest tak diablo pięknie, że nie można tego
wytrzymać. Tyle piękna i nikt się nim nie napawa!
  Gospodarze byli w domu i przyjęli podróżnych życz-
liwie. Nakarmili, napoili. Poprawiło to trochę przygasły
nastrój.
  Wreszcie pozwolono im pomówić z babką.
  Staruszka zachowała nadspodziewaną jasność umysłu,
ale tak jak inni była bardzo powściągliwa, gdy tylko
zaczęli pytać o potwora. Kiedy jednak Dominik szczodrze
poczęstował babcię sporym łykiem najlepszej nalewki
Oxenstiernów, a po kropelce dostało się także synowi
i synowej, rozwiązał jej się język.
  - Tak, tak, ja uszłam z życiem - mówiła wyciągając
drewniany kubek i niedwuznacznie domagając się dolew-
wki. - Uciekłam w czas, dobrze wiedziałam, co to za stwór
z tego dziecka!
  To Villemo i Dominik słyszeli już kilka razy.
  - Czy babka była przy jego urodzeniu? - zapytał
Dominik.
  - Nie, ja nie. Ale sąsiadka, moja przyjaciółka, była przy
porodzie. Trochę więc wiem i ja. Ona już nie żyje,
biedaczka.
  - Czy to ona umiała więcej niż zwykli śmiertelnicy?
  - Ciii! To nie są moje słowa. Ale tak było. Bo, widzicie,
w tym czasie...
  - Tak, jaki to właściwie był czas? - wtrąciła Villemo.
  - Hm... zaraz, zaraz... To było tego roku, gdy...
  Zatopiła się w myślach, mamrocząc coś do siebie.
  - Dwadzieścia jeden lat temu - powiedziała triumfal-
nie.
  Spojrzeli po sobie. A więc Ulvhedin był taki młody,
o wiele młodszy, niż przypuszczali. W istocie w tym
samym wieku co Elisa.
  - Wybaczcie, że wam przerwaliśmy! Zaczęliście mó-
wić, że w tym czasie...?
  - Tak, w tym czasie było tu wielu ludzi, głównie
włóczęgów. Moja przyjaciółka musiała uciekać przed
władzami z powodu swych... umiejętności.
  Villemo i Dominik znów wymienili spojrzenia. To
było dokładnie tak, jak w Dolinie Ludzi Lodu!
  - Wybaczcie mi pytanie - powiedział Dominik. - Ale
czy ta przyjaciółka, która już nie żyje... czy była stąd,
z wiosek?
  - O, tak! Stary, solidny ród z Valdres.
  - A czy w jakiś sposób była spokrewniona z dzieckiem?
Z, chłopcem, którego nazywano Potworem?
  - O nie, wcale nie! Pomagała tylko tej biednej matce,
która, zewsząd uciekając, schroniła się tutaj. Spodziewała
się dziecka, a to nigdzie nie jest dobrze widziane.
  - I matka umarła podczas porodu?
  - Tak, tak! Rozerwało ją na strzępki. To było straszne
dziecko, najstraszniejsze, jakie widziałam. Miał ramiona
jak...
  - Wiemy - przerwał Dominik. - Wiemy, jak on
wygląda. I wasza przyjaciółka ulitowała się nad chłopcem?
  - Nie powinna była tego robić. On ciągnął za sobą
tylko nieszczęście. Teraz widzę, że to dziecko powinno
zostać zaduszone już w kołysce.
  - Na nic by się to zdało - orzekł Dominik. - Temu
dziecku pisane było przeżycie.
  - Dzięki Bogu, jak podrósł, opuścił Valdres. Tu nie
została ani jedna żywa dusza. Wszystkich pozabijał. Tak
jak mordował wszystkich, którzy przypadkiem go zo-
baczyli...
  Popadła w zadumę. Dominik zaproponował wypicie
ostatniej kropelki nalewki. Przyjęto to z ochotą.
  - A teraz, babko, czy możecie nam zdradzić imię jego
matki?
  Ocknęła się i westchnęła.
  - No, jak to się ona nazywała? Była tu krótko i już tak
dawno temu. Pamięć też już zaczyna mi szwankować.
  W rozmowę wmieszała się synowa:
  - Czy nie mówiliście kiedyś, że pogrzebano ją tu
w górach? Nikt nie chciał zabrać jej stąd po śmierci, by
złożyć w poświęconej ziemi?
  - Tak, to prawda - ożywiła się staruszka. - A moja
przyjaciółka zbiła krzyż i umieściła na nim imię dziew-
czyny. Ale tego krzyża na pewno już nie ma!
  - Nie mówcie tak - poprosił Dominik. - Jeśli zechcecie
pokazać nam grób, to...
  Podniósł się mężczyzna.
  - Ja mogę to zrobić, bo zawsze omijamy go, kiedy
kosimy na zboczu.
  - Dziękujemy.
  W drzwiach Dominik odwrócił się.
  - A skąd przybyła tu matka chłopca?
  - O, z daleka. Nie była zdrowa, biedaczka, i nikt nie
chciał jej przygarnąć. Długo już wędrowała.
  - I nigdy nie wspominała, kim był ojciec?
  - Ani słowa. Ale to nie tak trudno zgadnąć. Ciągle
jeszcze są dziewczęta, które zadają się z samym Złym,
jestem tego pewna! Powiadają, że jest sprytny. Ale zimny!
Lodowaty!
  Chichotała zadowolona. Chyba trochę przesadziła
z oxenstiernowską nalewką.
  Villemo przypomniało się coś jeszcze.
  - Powiedzcie mi... A jak to było z nogą chłopca?
  - O, to smutna historia - odparła staruszka poważ-
niejąc. - Złapał się w potrzask zastawiony na lisy. Miał
pewnie wtedy ze cztery, pięć lat. I tak go zostawili.
Dobrze, że zszedł nam z drogi, mówili mężczyźni tu, na
górze. Przez cztery dni siedział w potrzasku, bez jedzenia
i bez wody. Pułapka była tak zrobiona, że nie dawało się jej
otworzyć bez narzędzi. Chłopak był silny, ale i to mu nie
pomogło.
  Villemo ledwie mogła mówić:
  - I jak się uwolnił? Wypuścili go w końcu?
  - Nie. Mieli nadzieję, że tam zemrze. Ale on sam
wyrwał nogę. Potem mścił się okrutnie.
  Ani Villemo, ani Dominik nie rzekli już słowa. Wyszli
w milczeniu.
  Słońce akurat chowało się za grań, kiedy dotarli do
skrawka ziemi na zboczu, który zawsze był omijany.
  - To tutaj - powiedział chłop, kopiąc nogą.
  Dominik pochylił się nad wysoką trawą, przeszukiwał
ją starannie. Zatrzymał się.
  - Jest coś...
  Pomagali sobie wzajemnie, wycinając splątaną trawę.
Niemal całkiem zakopany w dami leżał krzyż, zgniły,
obsypany ziemią.
  Z trudem, ostrożnie, wydobyli drewno. Chłop, zacie-
kawiony, pomagał im gorliwie.
  Delikatne palce Dominika odkryły w drewnie nierów-
ności.
  - Tutaj widniało jej imię - powiedział cicho. Podniósł
krzyż do światła, jakie dawały ostatnie promienie słońca,
obraeał i obracał. - Nie, nic nie można odczytać.
  - Poczekaj, daj, ja spróbuję - poprosiła Villemo.
  Wodziła palcem wzdłuż niemal całkiem zatartych
wgłębień. Odcyfrowywali litera po literze. Nie wszystko
dało się odczytać. Wystarczyło jednak, by stwierdzić, jaki
napis wyryto niegdyś na krzyżu.
  Spojrzeli na siebie. Pobledli, nie dowierzając.
  - Dobry Boże, to nie może być prawda! - jęknęła
Villemo.
  - Ale wobec tego...
  - Wobec tego wiem także, kto jest ojcem - powiedziała
głosem tak zduszonym, że ledwie ją usłyszał.


  Jechali w kierunku wioski, w której mieli przenoco-
wać. Villemo raz za razem ocierała łzy.
  - Pomożesz mu teraz, prawda? - cicho zapytał Donunik.
  Wytarła nos.
  - Ulvhedinowi? Oczywiście. To mój obowiązek. I pra-
gnienie.
  - Nie chcesz już więc go zgładzić?
  - Nie, w żadnym wypadku. Teraz będę już potulna
i miła, Dominiku.
  Nie bardzo jednak wierzył, że kiedykolwiek zobaczy
taką Villemo.






        ROZDZIAŁ XIII


  Prawdą było to, co powiedział Dominik. Ulvhedina
coś powstrzymywało.
  To jednak nie zbliżająca się zima opóźniała jego
wyprawę do Doliny Ludzi Lodu w Trondelag. Gdyby
zdecydował się przeprawiać przez góry Dovre przed
nadejściem mrozów, zdążyłby.
  Nie wstrzymywały go także rany. To, czego dokonał
Niklas, graniczyło niemal z cudem. Nigdy jeszcze zanie-
dbana stopa Ulvhedina nie była w tak dobrym stanie,
wolna od zakażenia. Pewnego dnia odważył się nawet
zerknąć na nią. Widok, którego unikał przez wszystkie
lata, już go nie przerażał.
  Nie, wstrzymywało go coś innego: coś, czego sam nie
potrafił określić.
  Najpierw triumfalnie odjechał z Grastensholm z całym
fantastycznym skarbem Ludzi Lodu. Zabrał też ze sobą
Kaleba, by ten wskazał mu drogę. Wszystko szło tak
gładko. Zwyciężył tych przeklętych pyszałków. Był sil-
niejszy!
  Staruch sprawiał mu jednak wiele kłopotu podczas
jazdy konno. Wręcz katastrofalnie ją opóźniał. Wkrótce
uznał, że w ten śposób nigdy nie dotrze do Trondelag.
Wydusił więc ze starego objaśnienia dotyczące drogi do
Doliny Ludzi Lodu i zrzucił go z konia.
  Teraz jechało mu się dużo wygodniej.
  Coś jednak zaczęło dziać się w jego świadomości. Im
dalej na północ docierał, tym bardziej był niezadowolony
i rozgoryczony.
  Gdziekolwiek dojechał, wszędzie zwracał uwagę.
Wieść o nim rozniosła się po całym Ostlandet. Niekiedy
podążano jego śladem. Czasami żołniene i chłopi zbierali
się pod rozpadającymi się chałupanłi, w których nocował.
Stali tak ze strzelbami, motykami i widłami do siana,
przestraszeni, ale gotowi na wszystko, byle go pojmać.
  Mógł ich wszystkich pozabijać. Nie czynił jednak tego,
tylko wskakiwał na nieocenionego wierzchowca i ruszał
z kopyta, a niecelne kule świszczały mu mimo uszu.
  Nie mógł zrozumieć, dlaczego nie zabija.
  Nadal bez skrupułów kradł jedzenie, którego po-
trzebował dla siebie i dla konia. Wcześniej nigdy się przed
tym nie wzdragał. Teraz jednak zaczął odczuwać nie-
przyjemne ściskanie w dołku. Dlaczego - nie pojmował.
  W Dolinie Gudbranda coś jakby jeszcze mocniej go
wstrzymywało. Nie uśmiechała mu się długa przeprawa
przez góry. Miał niejasne wrażenie, że zbytnio oddala się
od czegoś ważnego. Znalazł wymarzone schronienie
- dużą opuszczaną zagradę, położoną wysoko za wsią,
której nazwy nie znał i poznać nie pragnął. Zagroda była
zbyt dobrą kryjówką, by miał opuścić ją natychmiast,
stwierdził. Nagle jakby przestało mu się tak bardzo
spieszyć do Doliny Lodzi Lodu.
  Został więc w opustoszałej zagrodzie. Była tam stajnia
dla konia, niedaleko miał do wsi, dokąd wybierał się na
łupieżcze wyprawy, by zdobyć pożywienie. Nikt nie
wiedział, gdzie się ukrywa.
  W zagrodzie nareszcie wyjął czarodziejski skarb. Nic
jednak nie zrozumiał, nic z tego, co zostało napisane, nie
rozpoznał także niczego z jego zawartości i nie wiedział,
do czego można tego użyć. Ogarnęła go tylko jeszcze
większa, zachłanna żądza posiadanńa całości.
  Na cóż jednak mogło mu się to przydać, skoro nie było
nikogo, kto wprowadziłby go w sekrety tajemnej wiedzy?
  Nocami zaczęły go dręczyć sny, obecność czegoś
łagodnego, kobiecego. Ulvhedinowi obce było pojęcie
tęsknoty. Nie wiedział, że istnieye. Leżał więc tylko,
rzucając się z boku na bok, chcąc pozbyć się widoku pary
rozradowanych oczu, uchylonych ust, które w każdej
chwili mogą się roześmiać. Złocistożółtych loków, opada-
jących burzą wokół rumianej twarzyczki. Sny jednak
kończyły się zawsze tym, że radość w błękitnych oczach
umierała. We śnie bowiem robił wszystko, by odpędzić
uśmiech.
  Ulvhedin budził się wówczas, zlany zimnym potem.
  Zaczął przekradać się do wsi wieczorami. Krył się
w ciemności wśród drzew. Tam w dole byłm gospoda,
a w niej kobieta, która każdego wieczora towarzyszyła
innemu mężczyźnie.
  Ostatnio Ulvhedinowi było jeszcze trudniej. Jego
myśli stale krążyły wokół cudownych doznań, których
doświadczył w drodze z Norefell do Grastensholm.
Wziąć w posiadanie kobietę - mocno, brutalnie, inten-
sywnie... Czy przeżył kiedykolwiek coś piękniejszego?
Wspomnienie rozniecało w nim coraz większy ogień.
  Ta kobieta...
  Pewnego wieczoru wyszła z gospody sama.
  Zataczała się, idąc drogą. Była to dość postawna
niewiasta, wcale niebrzydka i nie bardzo jeszcze stara.
  Ulvhedin wynurzył się z ciemności i chwycił ją za
nadgarstki.
  - A to ci dopiero! - wymamrotała nrewyraźnie. - Czy
to Jego Wysokość we własnej osobie?
  Pociągnął ją między drzewa i rzućił na ziemię. Kobieta
chichotała.
  - Słyszałam już o tobie - pawiedziała. - Chłopi boją się
ciebie do szaleństwa. Nikt nie wie, gdzie mieszkasz, ale ja
wiem! Przychodzisz z miejsca, gdzie jest gorąco? A teraz
chcesz sobie użyć? No, mówią, że ten tam na dole ma
niezły rynsztunek. Ruszaj więc, ja przyjmę wszystko!
  Ułożyła się bez zbędnych ceremanir.
  Ulvhedin klęknął między jej nogami. Z rozchylonych
ust wionęło marną gorzałką, brak było kilku zębów. Czuł
niesmak, w uszach brzmiał mu dźwięczny głosik: "Bardzo
proszę, nie!" Łagodne, niebieskie oczy... Pieszczota na
znak wybaczenia tego, że ją zhańbił. Ciepłe, dobre oczy...
  Oderwał się od marzeń i spojrzał na kobietę, która
leżąc wyczekrwała. Bezczelne spojrzenie, nijakie, postrzę-
pione włosy, zużyte ciało...
  Wspólnota? W jego świadomości nagle pojawiło się
nowe słowo. Poczucie więzi...
  Dla niego to właśnie była wspólnota, innej nie znał.
  - Na co czekasz? - w głosie kobiety brzmiało zniecierp-
liwienie. - Chodź, niech cię poczuję! Sprzwdzę, czy masz
się czym chwalić!
  Jej dłonie przebiegły po jego ciele.
  Myśli Ulvhedina wirowały w głowie jak opętane.
Naiwne oczy. "Przecież ja was lubię, panie". Głos...
  - Do pioruna! - warknął, odpychając natrętną dłoń
kobiety. Podniósł się, drżący. - Do stu czortów!
  Miał ochotę uderzyć ją w prostacką twarz, ponieważ
była kimś innym. Dlatego, że poniżył się i jej dotykał. Nie
uderzył jednak. Uciekł stamtąd do miejsca, w którym
ukrył konia. Dosiadł go i wściekłym galopem ruszył do
zagrody. Tam długo siedział na przymocowanej do ściany
ławie z głową ukrytą w drżących dłoniach.
  Rozluźnił ubranie i przyglądał się sobie. Wspominał
delikatne ciało, które obejmował już tak dawno temu.
Patrzył, jak rośnie jego męskość.
  Pamiętał ramiona obejmujące go za szyję, krzyki,
śmienelnie pobladłą twarz, łagodność zmieniającą się
w przerażenie, które także wkrótce zgasło...
  Powoli jego dłoń powędrowała niżej. Dlaczego zrzucił
ją z konia? Miał ciągle przed oczami gładkie pośladki, był
wtedy gotowy, wystarczyło tylko wedrzeć się od tyłu. Cóż
się z nim wtedy, do diabła, stało?
  To prawda, była zakrwawiona i posiniaczona, ale
jakież to miało znaczenie? On przecież i tak by tego nie
poczuł.
  Zamknął oczy, znów wyobraził sobie różowy tyłeczek
i zaraz zmysły go opętały. Nie mógł już dłużej się
wstrzymywać.
  Kobieta z wioski zniknęła z jego myśli, jakby nigdy jej
nie widział.
  Później już tylko siedział, ciężko dysząc.
  Nie było tak, jak w latach młodzieńczej samotności.
Czegoś brakowało; brakowało tak bardzo, że zdawało mu
się, iż pęknie mu serce.


  Mijały dni. Ulvhedin nie potrafił znaleźć sobie miejsca.
Był wściekły na samego siebie, ponieważ nie mógł
zdecydować się na dalszą jazdę. Przez cały dzień krążył po
domu, co i raz waląc pięścią w ścianę.
  - Zwyciężyłem ich, diabelnych durniów! Zabrałem to,
co chciałem, mam skarb, zrobiłem z tą dziewczyną to, na
co miałem ochotę, i wygrałem z tą drugą, z tą, której
wydawało się, że wie wszystko.
  Nocą budził się zlany potem i czuł, jak samotność
wciska się przez ściany coraz głębiej i głębiej.
  - Muszę przejechać przez góry. Na co czekam? Jutro
wyruszam.
  Ale każdego ranka stwierdzał nieodmiennie, że pogoda
jest niedobra lub że musi zdobyć więcej pożywienia dla
konia albo też z nogą nie jest jeszcze najlepiej...
  A nodze nic już nie dolegało.
  Często łapał się na tym, że stoi zapatrzony w dal. Na
południe!
  Wtedy rósł jego gniew, zamykał się i myślał. Myślał
o tym wszystkim, co osiągnie, gdy dotrze do Doliny
Lodzi Lodu.
  Nie było jednak nikogo, kto nauczyłby go, jak po-
sługiwać się czarodziejskimi środkami.
  Zwykle wtedy zapalała się w nim iskierka ostrożnej
nadziei. A może powinien wrócić i zapytać pyszałków, jak
nazywał tych troje, którzy go zniewolili i upokorzyli?
  Gdy tylko zdawał sobie sprawę, co chodzi mu po
głowie, przeklinał głośno, z wrzaskiem rzucał się, niszcząc
wszystko, co znalazło się w zasięgu ręki.
  Nie próbował już więcej szukać sobie kobiety. Na co
mu baby? Zawsze radził sobie bez nich.
  Pewnej grudniowej nocy przyśnił mu się sen, który
omal go nie złamał. Nie był to jak zwykle sen o drobnej,
rumianej chłopce. Tym razem dotyczył tej drugiej, mąd-
rali. Nie objawiła mu się we śnie tak wyniosła jak zawsze,
nie, teraz okazywała mu życzliwość. Sądził, że nie jest do
tego zdolna. "Spróbujmy razem, Ulvhedinie - mówiła
łagodnym, przyjemnym głosem. Jej mądre oczy błysz-
czały ciepłem. - Możesz stać się kimś wielkim, szlachet-
nym, kogo zwykli ludzie nigdy nie zapomną. Możesz
przejść do historii."
  We śnie nie szydziła z niego, przynajmniej nie otwarcie.
On zachował tylko milczący sprzeciw.
  "Zobacz - mówiła pokazując księgi. - To może być
twój świat. Popatrz na dwory w tej parafii! Czy nie
chciałbyś osiedlić się na takim dworze? Niklas nauczyłby
cię, jak się nim zajmować. Czy nie chcesz stać się
człowiekiem, Ulvhedinie?"
  "Uważasz, że ludzi warto naśladować? - odparł drwią-
co. - Popatrz na moją stopę! Spójrz na rany od kul!"
  "Nie lituj się nad sobą. Pomyśl o bólu, o ciepieniu,
jakiego stałeś się powodem! Jesteśmy twoimi przyjaciół-
mi, Ulvhedinie! Pragniemy ci pomóc w walce ze złem,
które tkwi w tobie."
  Parsknął śmiechem.
  "Złóż swój los w moje ręce, Ulvhedinie! Jestem jedyną
osobą, która może sktuszyć twój twardy pancerz."
  "Nie! - wrzasnął. - Ty nie możesz! Nie ty!"
  Ale jego opór słabł. Przerażony budził się mokry od
potu, słysząc echo własnego krzyku we śnie.
  Tego ranka nagle się zdecydował. Dość już tego!
  Spakował paszę dla konia i cały zapas jedzenia, który
zdołał ukraść. Z dwóch kijów sporządził płozy, umocował
je do siodła. Gałązkami wikliny przywiązał do nich
ładunek.
  Wyruszył na północ...
  Pogoda była ładna, nie obawiał się więc przeprawy
przez góry. Jechał cały dzień wzdłuż grani, aby nikogo nie
spotkać. Nie chciał tracić czasu.
  Przenocował w zrobionym przez siebie szałasie w świer-
kowym lesie. Następnego dnia w południe ujrzał góry
Dovre.
  Droga w góry minęła bez kłopotów, choć przez cały
czas odpychał od siebie natrętną myśl, że podąża w złym
kierunku. Nieustannie kusiło go południe, ale także
dręczyło dawne, nie do końca uświadomione pragnienie
odnalezienia doliny. Wiedział, że ona leży na północy.
Czegóż więc ma szukać na południu?
  Ulvhedin miał wrażenie, że rozpada się na kawałki.
  Dolina Ludzi Lodu... Tam przecież zmierza!
  Ale co miałby tam robić?
  Może oni wiedzieli, te pyszałki na Grastensholm?
  Ten stary, który spadł ze schodów, kiedy Ulvhedin
wyrwał mu worek?
  A jeśli już nie żył?
  Czy wobec tego nikt nic wie?
  Do diabła, do diabła, do diabła!
  A może ten zadzierający nosa, co nazywa się Niklas,
wie, do czego służy zawaność worka? Mówiono, że skarb
ma przypaść jemu.
  O nie, skarb był własnością Ulvhedina, nikogo innego.
Na pewno nauczy się z tym obchodzić. Będzie miał wizje,
nagłe objawienie. Oby tylko dotarł do doliny.
  Tak, na pewno tak się stanie.
  A jeśli nie?
  Może jednak mimo wszystko powinien poradzić się
tych z południa? Zawrócić i nauczyć się?
  Cóż za głupie myśli! Teraz, kiedy już niemal dotarł na
miejsce?
  Ulvhedin wkrótce miał się przekonać, że daleko mu
jeszcze od celu.
  Kiedy osiągnął rozległe bagniska Fokstu, zobaczył, jak
wiatr zwiewa śnieg z wierzchołków gór. Wkrótce wierchy
spowiły się w płaszcze chmur, z których opuszczał się na
ziemię biały tren.
  Śnieg.
  Ulvhedin wstrzymał konia. On sam był twardy, całe
lata radził sobie w najróżniejszych warunkach. Ale nigdy
dotąd nie miał konia i nie wiedział, ile wytrzyma zwierzę.
Za nic w świecie nie chciał go stracić.
  E, to na pewno tylko pojedyncza chmura. W każdym
razie tu, na otwartych bagniskach, nie było miejsca,
w którym można szukać schronienia. A jechać z po-
wrotem? Kiedy już dotarł tak daleko?
  Przypomniał sobie, że mijał po drodze kryjówkę,
półokrągły dom z kamienia, z dachem z brzozowych
gałęzi, krytym damią. Było to jednak dość dawno tetmu.
  Na pewno przed nim będzie coś podobnego.
  Jechał dalej, choć pierwsze płatki śniegu wirowały
już wokół niego, a chwilę później rozpętało się białe
piekło.
  Wkrótce zostawi je za sobą.
  Nic jednak na to nie wskazywało. Ulvhedin nie był
ubrany wystarczająco ciepło. A ile jest w stanie znieść
koń?
  I najważniejsze: jak odnaleźć drogę? A jeśli kręci się
w kółko, krąży cały czas w tym samym miejscu?
  Zatrzymał się.
  Gdyhy był sam, na pewno nie zrezygnowałby tak
łatwo. Niepokaił się jednak o swego kompana, konia.
  Kompana? Pierwszy raz w życiu Ulvhedin użył tego
słowa. i rzeczywiście tak czuł. Miał kompana.
  Jakie wspaniałe to było słowo i urzucie! Miał jeszcze
jednego towarzysza. W myślach. To była ona, znał jej
imię, bo przedstawiła się; "Dobry wieczór, nazywam się
Elisa." Po dziecinnemu, naiwnie. I jeszcze kiedyś powie-
działa: "Och, to musi bardzo boleć! O jego ranach.
  Elisa...
  Zabrzmiało tak miękko. Jak powiew wiatru latem.
  Przeklęta dziewucha, kogoś tak śmiesznego jak ona
nigdy nie spotkał. Najgłupsza na świecie! Dziewczyna!
Z dziewczynami nie można się przyjaźnić! Można je brać,
niewoiić, rwać na strzgpy. A potem wyrzucać. Niepo-
trzebne nikomu robaki!
  Nie zauważył nawet, kiedy zawrócił konia.
  Ulvhedin poczuł ściskanie w dołku. Wstrętne ssanie,
uczucie, które pojawiało się, ilekroć pomyślał o niej,
o dziewczynie. "Zrobię dla was wszystko, panie, tylko nie
to, wybaczcie."
  Gdzie może być ten dom z kamienia?
  Szukał go przez godzinę, może dwie. Śnieżna zamieć
szalała nad Dovre, przesłaniała pola, podobne duchom
spirale śniegu wirowały nad mokradłami. Musiał zsiąść
z konia i lepiej umocawać ładunek.
  Parł dalej, nic już nie widząc.
  Kiedy zmierzch zabarwił śnieg na niebiesko, rozpoznał
wreszcie, gdzie jest. Tędy jechał przed południem? Tu
gdzieś musi być ów kamienny budynek... Ale gdzie?
  Odnalazł schronienie, zanim zapadła ciemność. Zmarz-
nręty, skostniały, do krwi osmagany wichrem i lodem,
wprowadził konia w ostoję spokoju, do pustego budynku
z kamienia. Wejście do domu osłonięte było od wiatru,
zaspy nawianego śniegu układały się po obu stronach
otworu.
  W środku znajdowało się prymitywne palenisko.
Ulvhcdin poświęcił brzozowe drągi na rozpalenie ogniska.
Dał koniowi siana, sam posilił się nieco, sięgając do swych
"uczciwie" skradzionych zapasów. Powoli zaczynali się
rozgrzewać.
  Zamaskował śniegiem otwór wejściowy i zapchał
największe dziury w ścianach. Dołożył do ogniska, zajrzał
do konia i przykrył go derką, a potem sam zwinął się pod
okryciem i zasnął.
  Ulvhedin miał wrażenie, że znalazł się w połowie drogi
do wszystkiego. W połowie drogi do Doliny Ludzi Lodu
i w połowie drogi z powrotem. W połowie między
półnoeą a południem, między życiem a śmiercią. Między
przeszłością a bardzo niepewną przyszłością.
  Stał teraz na granicy dzielącej całe jego życie. Ciągnęło
go w obu kierunkach i nie potrafił zdecydować, który
powinien wybrać.


  Burza śnieżna trwała pięć dni.
  Najtrudniej było o drewno, potrzebne do utrzymania
ciepła. Udało mu się pozbierać resztki w środku i na
zewnątrz swej przystani, ale na dwa ostatnie dni nie
zostało już nic. On i koń mogli już tylko trzymać się blisko
siebie, kradnąc sobie wzajemnie ciepło, otuleni we wszyst-
ko, co tylko mogło chronić ich przed zimnem. jedzenie
wystarczyło, a wodę mieli ze śniegu, który Ulvhedin stopił
i przechowywał w skórzanym bukłaku, znalezionym
w bagażu Elisy.
  Szóstego dnia obudziła go absolutna cisza.
  Wybił dziurę w śnieżnej ścianie w wejściu i wyjrzał na
zewnątrz.
  Powiettze było przejnyste, spokojne, ale bez słońca.
Zimno, nie bardziej jednak, niż dało się znieść.
  Widok natomiast...
  Wszystko było białe, tylko białe, żadnej innej barwy.
Linie horyzontu wtopiły się w biel nieba, drogi i ścieżki
zniknęły.
  Tylko dlatego że pamiętał, w którym miejscu znaj-
dował się kamienny budynek, mógł teraz określić, gdzie
jest południe.
  Jeśli oczywiście nie był to inny dom z kamienia niż ten,
który zauważył jadąc pod górę.
  Musiał uwierzyć, że to ten sam.
  Ulvhedin nie zastanawiał się długo. Nagle po prostu
znalazł się na drodze na południe. Było to jedyne właściwe
posunięcie, bowiem tylko jadąc w tym kierunku miał
możliwość dotrzeć wkrótce do wiosek. Na północy
rozciągały się nieznane mu góry Dovre. Przez wiele dni
mógł błąkać się po śnieżnych bezdrożach, nie osiągając
celu.
  Śnieg okazał się głębszy, niż przypuszczał, musieli więc
posuwać się wolno. Było jeszcze dość paszy dla konia, a on
miał wodę. Nawykł do radzenia sobie bez jedzenia przez
długi czas; niebezpieczeństwo i głód stanowiły nieodłącz-
ną część jego życia.
  I podczas gdy mieszkańcy Norwegii świętowali Boże
Narodzenie, Ulvhedin i jego koń spuszczali się w dół.
Dlugie stromizny, okrężne drogi i niespodziewane prze-
paście, kłopoty z odnalezieniem kierunku...
  Tuż przed Nowym Rokiem dotarli w spokojniejsze
rejony lasów. Nie te, z których przybyli. To była nieznana
okolica.
  Tutaj także leżał śnieg, ale nie taki głęboki i uciążliwy.
  W dzień Nowego Roku 1696 - choć o tym Ulvhedin
nie wiedział - dotarli do jakiejś wioski.
  Pierwszy raz w życiu z gardła wydarł mu się jęk
rozpaczy. Ulvhedin nie mógł podejść do żadnej z zagród
i prosić o nocleg dla siebie i miejsce w stajni dla konia.
Musiał szukać nie zamieszkanych chałup. W pierwszej wsi
nie znalazł takiej. I znów czekała go wędrówka, często
bowiem, gdy droga była nieprzejezdna, kroczył u boku
konia, jakby chcąc zachować wobec niego lojalność.
Torował drogę, wspierał swego wiernego kompana,
przemawiając do niego głosem, którego nikt wcześniej nie
słyszał z ust lodowatego Potwora.
  W Alvdal, daleko na wschód od Dovre, Ulvhedin
odnalazł letnią zagrodę. Tam zatrzymali się, znaleźli
ciepło, dach nad głową; mogli wypocząć. Stąd znów mógł
wyprawiać się na łupieżcze wyprawy w poszukiwaniu
strawy. Bywało jednak, że jedzenie stawało mu w gardle,
gdy pomyślał, że pożywia się kradzionym.
  Śnieg padał także i tu, ale nie był groźny. W komór-
kach dość było siana, na opał Ulvhedin rąbał górską
brzozę, a jedzenie potrafił zdobyć, mimo że coraz niechęt-
niej włamywał się na strychy wioskowych spichrzy.
  Tej zimy toczył walkę: jeden dzień nienawiści i żądzy
zemsty, tęsknoty za Doliną Ludzi Lodu i wszystkim, co
mogło się tam kryć; drugi wypełniony obezwładniającą
słabością, z niejasnymi, słodkimi wizjami, tak obcymi
duszy samotnego wilka.
  Oby tylko przyszła wiosna, pojedzie dalej, przez góry,
do Trondelag!
  Ale kiedy nadeszła wiosna, Ulvhedin był w drodze na
południe...
  Nie mógł nikogo zapytać o drogę do Grastensholm.
Ale przecież przedtem także szukał i znalazł! Teraz
powinno być łatwiej, nie musi już powtanać starych
błędów.
  Któregoś dnia, zdumiony, zadał sobie pytanie: czy
naprawdę kiedyś zabijałem? Pozbawiałem ludzi życia?
Wydawało mu się jednak, że od tamtych czasów upłynęła
już cała wieczność. Kogo mógł prosić o wybaczenie?
  Jego twarz znów wyrażała tylko obojętność.
  Wiedział, co ma załatwić na Grastensholm. Wydusić
z nich prawdę o skarbie, muszą go nauczyć wszystkiego
o formułach i proszkach. A potem... Tak, jeszcze raz
wykorzysta dziewczynę, dobrze mu to zrobi. Będzie tak,
jak on zechce. Weźmie od niej wszystko, co będzie mu
mogła dać, a potem skończy z nią na zawsze. Ta druga, co
tak zadziera nosa, co potraktowała go tak arogancko, ją
nauczy moresu. Wepchnie jej wszystkie nauki o miłości do
drugiego człowieka z powrotem do gardła. Będzie zabijał
powoli i rozkoszował się jej śmiercią.
  Nie, nie zabije jej! Aż zadrżał na samą myśl. Ale
zniszczy wszystko, co jest jej drogie, wszystko, czego
będzie bronić. Skończy z tymi głupotami raz na zawsze.
  A potem... potem będzie miał dość sił, by szukać
ukrytych źrodeł Ludzi Lodu.
  Ukryte źródła Ludzi Lodu? Skąd wzięło się to wyraże-
nie?
  Po prostu nasunęło mu się ot tak, bez powodu.
Ulvhedin był silny, miał w sobie tajemną moc, teraz
musiał to przyznać.
  Zaczął się spieszyć. Podsłuchiwał pod ścianą, koło
gospody, żeby zorientować się, gdzie jest i którędy ma
jechać. Największą jednak pomocą służył mu własny
instynkt.
  Ulvhedin był prawdziwym synem Ludzi Lodu.
  Czyim jednak? Nie wiedział tego nikt poza Villemo
i Dominikiem. A oni, jak na razie, nie zdradzili ani słowem
prawdy o pochodzeniu Ulvhedina.




        ROZDZIAŁ XIV


  Och, tyle już razy Villemo przynaglała Dominika!
  - Musimy coś robić! Przecież ja nie wypełniłam,
żadnego z zadań, które mi powierzono.
  - Zrobiłaś bardzo wiele, Villemo, że też tego nie
widzisz!
  - Ależ, Dominiku, upływa miesiąc za miesiącem, a my
siedzimy tu na Elistrand i dotrzymujemy matce towarzy-
stwa. To samo w sobie jest chwalebne, ale czy nie mamy
zamiaru wrócić kiedyś do domu, do Tengela?
  - Oni miewają się dobrze - rzekł Dominik, pociągając
łyk świetnego domowego piwa. - Regulamie przychodzą
listy, a w nich pomyślne wieści. Tam wszystko jest
w porządku. Nasze miejsce jest teraz w Norwegii, aż do
czasu, gdy spełnimy misję.
  Villemo poderwała się i nerwowo zaczęła chodzić tam
i z powrotem.
  - Na pewno się z niej nie wywiążemy, siedząc
bezczynnie na tyłkach. Czy naprawdę nie możemy za nim
pojechać i sprowadzić go tutaj?
  Dominik westchnął.
  - Dlaczego Ludzie Lodu nie obdarzyli cię cierpliwoś-
cią? Zostaw go, powiedziałem!
  - Dobrze, ale mówisz przecież, że on jeszcze nie dotarł
na miejsce. Że prawdopodobnie znajduje się po tej stronie
Dovre i nigdy nie przeprawił się przez góry. Czy nie
rozumiesz, że wobec tego potrzebuje naszej pomocy?
Może czuje się niepewny i...
  - Być może. Ale być może nabierze pewności, gdy
przybędziemy i przeszkodzimy mu. On walczy, Villemo,
walczy przeciwko myślom i ideom, które właśnie ty
zasiałaś w jego kalekiej duszy. Pozwól, by czas pracował
na ich korzyść! Jeśli osaczymy go przedwcześnie, możemy
obudzić jego gniew i zniknie nam gdzieś w Trondelag,
w Dolinie Ludzi Lodu. Dopóki jest spokojny, nie ma się
o co martwić. Dam ci znać, gdy tylko pochwycę jego
myśl, że nadal chce jechać na północ.
  - Kierował się już tam kiedyś, prawda? - zapytała
cicho.
  - Tak. Bardzo się wtedy o niego niepokoiłem. Ale on
jest silny, dał sobie radę. Nie wiem, jak do tego doszło.
  - Czy sądzisz... że on wróci?
  - Nic pewnego nie wiem poza tym, że teraz w jego
duszy panuje największy chaos, jaki kiedykolwiek od-
czułem.
  - Ale stał się łagodniejszy?
  - Tak - odparł Dominik zamyślony. - A to czyni go
jeszcze twardszym.
  Zabrzmiało to jak paradoks, ale Villemo zrozumiała,
co miał na myśli.
  Dominik przyglądał się jej ukradkiem. Nie chciał
mówić o wszystkim, co wyczuwał u Ulvhedina, a zwłasz-
cza o tym, że ona nie jest jedyną, która wpływa na jego
wyobrażenic o życiu. Był ktoś jeszcze. Na przykład koń.
Nie umiejące mówić zwierzę dokonało cudów. I... Nie do
końca pojmował dziwnie poplątane myśli Ulvhedina, ale
mógł przysiąc, że maczała w tym palce jakaś kobieta.
Ale kto? Kogo spotkał Ulvhedin podczas swej podróży
na północ?
  Przyczyną jego wewnętrznej szarpaniny: buntu i gnie-
wu, którymi usiłował zdławić kiełkującą słabość, była
Villemo. Schwytała go w sidła, ale wypuściła albo też on
się wymknął, tego Dominik do końca nie wiedział.
  Czas... Był teraz ich najlepszym sojusznikem. Wszyst-
ko musiało dojrzewać powoli. Wybór kierunku należał do
Ulvhedina, nikt za niego nie mógł tego dokonać. Jeśli
podjąłby niewłaściwą decyzję i skierował się do Doliny
Ludzi Lodu, mogło to pociągnąć za sobą nieobliczalne
następstwa... No cóż, wtedy oni będą zmuszeni wykazać
gotowość do walki!


  Właściwie to Ulvhedin wybrał stronę już dawno.
W jego sercu nie było wątpliwości. On jednak tego nie
rozumiał albo nie chciał zrozumieć.
  Im bardziej zbliżał się do Grastensholm, tym większy
niepokój pchał go naprzód. Miał wrażenie, że koń wlecze
się jak ślimak, pospieszał go, gnany nieprzepartą tęsknotą
za czymś, czego nie umiał nazwać.
  Potomek Ludzi Lodu, który oddali się od swych najbliż-
szych, zawsze będzie szukał, starał się dotrzeć do swoich
krewnych...
  Ale nie to gnało go naprzód.
  W wielkich bólach rodziło się w jego wnętrzu człowie-
czeństwo, to coś... Nie, to było dla niego zbyt wielkie
słowo; słowo, którego nie znał, aż tak daleko nie chciał
posuwać się myślą, nie potrafił zresztą.
  Ale była też jeszcze jedna istota, której przypisać trzeba
jego odmianę.
  Koń. Wierne, dzielne zwierzę, które bez najmniejszego
sprzeciwu towarzyszyło mu przez ostatni rok, cierpiąc
głód, chłód i poniewierkę. Ulvhedin nie znał słowa
przyjaźń, jednak teraz już rozumizł, co ono oznacza.
Troska o innych. Lojalność.
  Pierwszą myślą rano i ostatnią wieczorem było pytanie,
czy z koniem wszystko jest w porządku. A niedawno
zdarzyło się nawet, że lodowato zimny Ulvhedin poważył
się na coś tak niezwykłego, jak szybka, wstydliwa piesz-
czota... Pogładził miękki pysk zwienęcia, a ono przyjęło
to z wdzięcznością, dopominając się o jeszcze. Rysy
twarzy Ułvhedina przedziwnie złagodniały i przyszło mu
do głowy, że są na świecie inni, którym mógłby okazać
czułość, a oni niechybnie przyjęliby to z wdzięcznością...
Marzył o tym od czasu do czasu.
  Ale przyznać się do tego? O nie, nie on. Nie Ulvhedin!


  W Lipowej Alei troskliwie zajęto się Elisą. Ogromne
wsparcie znalazła u Irmelin, która często ją odwiedzała, i,
o dziwo, także w Villemo. Natomiast Gabriella coraz
szczelniej zamykała się w sobie. Wraz z upływem czasu
boleśniej odczuwała stratę, jaką była śmierć Kaleba, i nie
chciała więcej słyszeć o Ulvhedinie. Chociaż zdawała sobie
sprawę, że i tak nie zdołałaby przedłużyć mężowi życia,
podświadomie zaczęła obciążać Ulvhedina całą winą za
śmierć Kaleba i Mattiasa. Villemo i Dominik obserwowali
mnatkę z rosnącym niepokojem.
  W Lipowej Alei Elisa była taka jak zawsze, śpiewała,
rozsiewając radość po całym dworze. Za punkt honoru
poczytywała sobie, by wypełniać swoje obowiązki, dopó-
ki starczy jej sił. W taki sposób odpłacała gospodarzom za
wyrozumiałość i życzliwość.
  Pomimo że starali się ją chronić, nie uniknęła bezlitoś-
nie surowej oceny wioski. Z czasem jej stan stał się
widoczny dla wszystkich i przestała już opuszczać Lipową
Aleję. Przestała po tym, jak lodowate spojrzenia wygnały
ją z kościelnego dziedzińca i jak pewnego dnia w drodze
do domu kilka wieśniaczek wyzwało ją od najgorszych,
a mali chłopcy obrzucili kamieniami.
  Także Andreas miał gości w jej sprawie: delegację,
składającą się z trzech członków rady kościelnej. Byli to
ludzie przeświadczeni, że z racji piastowanej godności
mają więcej do powiedzenia niż sam pastor. Zawsze
podlizywali się zwierzchnim władzom kościoła i prze-
klinali wszystkie zbłąkane owieczki, które nie zdołały
dochować wierności surowym nakazom religii. Pastor na
Grastensholm był starym, zmęczonym człowiekiem.
Grzmiał z ambony bardziej z przyzwyczajenia, gdyż stracił
już dawno żar swego powołania. Nie miał dość energii, by
stawić czoło grzechowi Elisy córki Larsa. Ludzie Lodu
bez końca sprawiali kłopoty. Byli wielce szanowani
w wiosce ze względu na dobre uczynki, a jednocześnie
uciążliwi, bo wysuwali najdziwniejsze argumenty doty-
czące miejsca kościoła w chrześcijaństwie. Twierdzili, że
czym innym jest kościół, a czym innym religia. Pastorowi
brakowało już sił, by z nimi dyskutować.
  Dość sił miała natomiast rada kościelna. Do Lipowej
Alei przybyli trzej dostojni panowie, ciągnąc za sobą swe
żony. One także były przekonane, że mają coś do
powiedzenia z racji stanowisk mężów.
  Andreas usłyszał, że wstydem i hańbą jest trzymanie
w domu rozpustnicy. Zachowując spokój odparł, że Elisa
nie jest trzymana, ale tu pracuje, a bez jej wydatnej
pomocy on i jego wnuk Alv byliby bezradni.
  - Ale wpuściliście do waszego domostwa grzech
- oburzył się jeden z mężczyzn. - W naszej parafii nie
tolerujemy takiej rozwiązłości.
  - Dziewczyna musi stąd odejść - dodała jego żona.
- Wyrzućcie ją za próg, a my postaramy się, by traftła pod
pręgierz koło kościelnego muru.
  Andreasa z wolna ogarniał gniew.
  - Elisa została wzięta gwałtem. Nie ponosi winy
za to, co się stało. Uważam za swój chrześcijański
obowiązek zapewnić dziewczynie dom w najtrudniej-
szym okresie jej życia, by nie musiała doświadczać
tego, co wydarzyło się w ciągu ostatnich tygodni.
Była wyśmiewana, prześladowana i obrzucana kamie-
niami.
  Umilkli na chwilę, ale zaraz gładkim głosem przemówił
kolejny mężczyzna:
  - Zgwałcona, mówicie. A moim zdaniem kobiety,
które pozwalają się gwałcić, same są temu winne. Zwodzą
biednych mężczyzn, a później oskarżają o przemoc. Tu nie
ma żadnych okoliczności łagodzących.
  - Elisa nikogo nie oskarża. - Andreas wyglądał jak
chmura gradowa.
  Jedna z kobiet odezwała się piskliwie:
  - A cóż nam wiadomo o tym gwałcie? Mamy na to
tylko słowo dziewczyny. A może sami gospodarze maczali
w tym palce?
  Ohydna insynuacja, zaakcentowanie słowa "palce"
sprawiło, że oczy Andreasa przesłoniła czerwona mgła.
  - Moi państwo, mam sześćdziesiąt dziewięć lat i zdecy-
dowanie skończyłem z takimi igraszkami. Elisę przygar-
nąłem po śmierci jej rodziców jak własną córkę. Ona się na
to nie zgodziła, chciała być moją pomocnicą i gospodynią.
  Swoje obowiązki spełniała zawsze z największą ochotą.
  - A młody pan Alv?
  - Jak sami mówicie, jest młody; za młody dla Elisy. Są
przyjaciółmi, ale zachowują dystans dokładnie taki, jaki
powinien istnieć między służącą a gospodarzem. Wiem, że
między nimi nie zaszło nic zdrożnego. A poza tym Alv nie
brał udziału w tragicznym pościgu za Potworem.
  - No właśnie, Potwór! Czy on nie jest tylko mitem? czy
nie jest wymówką, którą łatwo się posłużyć, gdy chce się
kogoś obarczyć winą za własne czyny?
  Wówczas Andreas nie wytrzymał i po prostu wyrzucił
ich za drzwi, krzykiem informując o tragediach, jakie za
przyczyną Potwora dotknęły wszystkie trzy dwory. Wo-
łał, że to on wziął na siebie odpowiedzialność za losy Elisy,
podczas gdy oni potrafią jedynie rzucać klątwy. To on
musiał ocierać jej łzy, kiedy wróciła do domu z paskud-
nymi ranami po kamieniach, którymi ją obrzucono.
Z jątrzącymi się ranami w duszy, spawodowanymi bez-
litosnymi wyzwiskami.
  - Idźcie do domu czytać wasze religijne księgi!
- zakończył, trzaskając drzwiami.
  Jeszcze przez wiele godzin nie mógł się uspokoić.
  Rada kościelna nie podjęła dalszych działań w tej
sprawie.


  Kiedy brzozy okryły się delikatną, wiosenną zieloną
szatą, Elisa bez trudu urodziła chłopca i natychmiast
nadała mu imię Jon po dziadku Jesperze. Wszyscy musieli
podzrwiać niemowlę, któremu Niklas i Irmelin pomogli
przyjść na świat. Już wcześniej wyzbyto się obawy, że
Elisa urodzi dziecko dotknięte przekleństwem. Była taka
szczupła i radosna. Dobrze się czuła, a obciążeni z Ludzi
Lodu na ogół ogłaszali swe rychłe pojawienie się na
świecie w sposób wyraźny i przerażający.
  Przybyli wszyscy, niosąc hojne dary. Dawno już nie
jedzono takich pyszności w Lipowej Alei! Najpierw
przyszli Ludzie Lodu, wszyscy oprócz Gabrielli, wyma-
wiającej się reumatyzmem. Później rodzeństwo Elisy,
które przez cały okres, gdy siostra była brzemienna,
trzymało się z dala od wielkiego wstydu i nieszczęścia.
A po nich przyszli mieszkańcy Eikeby, uważający się za
krewniaków Ludzi Lodu. Wkrótce także ciekawscy z wio-
ski zaczęli pokazywać się w alei i trzeba ich było zaprosić
do środka.
  Ale rada kościelna się nie stawiła.
  Nie trapiło to wcale Elisy. Leżała promienna jak
słońce, trzymając otulonego chłopczyka, i jak dzień długi
powtarzała, że ma ślicznego synka. Z wdzięcznością
przyjmowała każdą wizytę, byle tylko mieć okazję do
powiedzenia tego jeszcze raz.
  Chłopczyk, Jon, był tak ciemny, jak ona jasna. Miał
ciemne oczy, które bardzo dziwiły wszystkich z wyjąt-
kiem Dominika i Villemo.
  W drodze do Elistrand po wizycie u Elisy Villemo
zapytała:
  - Czy nadal czujesz, że... on znajduje się w drodze do
nas?
  - O tak. Zbliża się coraz szybciej. Na początku posuwał
się wolno, ale teraz jakby coś go popędzało.
  Villemo pokiwała głową.
  - Zdecydował się?
  - Tak. Nagle jakby jakiś wielki ciężar spadł mu
z ramion takie miałem wrażenie. Teraz nie może się
doczekać, kiedy wreszcie tu będzie.
  - Ale czy znajdzie drogę?
  - Jasne. Już odnalazł Christianię i...
  - A więc jest już tak blisko?
  - Tak.
  - Powiedz mi... Mówisz, że się zdecydował. To znaczy,
że się zmienił? Że zmieniło się jego usposobienie?
  Dominik uśmiechnął się z goryczą.
  - Niestety, nie. Wypełnia go gniew, skierowany
głównie przeciw tobie. Tobie się nie podporządkuje.
  - Cóż więc go tu ciągnie? Dlaczego pragnie tu przybyć?
  - Nic wiem - odpowiedział powoli. - Jest zrozpaczony
z powodu skarbu. Nic z tego nie pojmuje i sądzę, że chce
od nas pomocy. Ale...
  - Co jeszcze?
  - Wiesz, ma przedziwne, bardzo sprzeczne uczucia,
jeśli idzie o erotykę. Sporo ich wyczuwam. Jest brutalny
i bezwzględny, a jednocześnie broni się przed kontaktem
z innymi kobietami...
  - Z innymi? A więc chodzi o Elisę?
  - Nie wiem na pewno, ale tak przypuszczam.
  - Na Boga! Czy nie dość już ukrzywdził tę dziewczynę?
  Dominik dodał pospiesznie:
  - Pamiętaj, że ja zgaduję. On ukrywa przede mną
swoje uczucia wobec kobiet, mogę więc tylko przypusz-
czać.
  - Ukrywa przed tobą? Czy wie, że nadal śledzisz jego
myśli?
  - No, cóż. Może ukrywa je przed samym sobą.
  - Wygląda na to, mój najdroższy, że Ulvhedin żywi
uczucia, do jakich nie chce się przyznać.
  - Doszedłem dokładnie do tego samego. Ale proszę cię
na wszystko, nie spodziewaj się żadnych zmian w jego
zachowaniu. Jest równie diaboliczny, tak samo odpycha-
jący jak przedtem.
  - Nie oczekuję niczego - powiedziała Villemo. - Ab-
solutnie niczego. Ale z drugiej strony odpłynęło już ode
mnie owo przedziwne zmęczenie. Ciągle jednak nie ufam
jeszcze temu nieszczęśnikowi.
  - I ja także - westchnął Dominik. - Najtrudniejsza
praca wciąż przed nami. Ale mimo wszystko on wraca,
a tym nie wolno nam zapominać.
  - Wcale o tym nie zapominam. Ale bardzo niepokoję
się o matkę. jak ona przyjmie jego powrót do domu? Czy
uważasz, że powinnam jej powiedzieć... kim on jest?
  Dominik zawahał się.
  - Poczekajmy troehę! Poczekajmy, zobaczymy, jak
sprawy potoczą się dalej.
  Elisa nalegała, by ochrzcić dziecko jak należy, w koś-
clele.
  Andreas odnosił się do tego pomysłu bardzo sceptycz-
nie. Wiedział, że dzieciom z nieprawego łoża niedostępna
jest łaska błogosławieństwa i chrztu kościelnego, a ich
urodzin nie wpisuje się do ksiąg parafialnych. Elisa jednak
upierała się przy swoim. Była łuż na nogach, rzuciła się
w wir pracy, ale dziecko miała zawsze przy sobie, aby móc
utulić jego delikatny płacz, by przypadkiem nikomu nie
przeszkadzało.
  - Matka i ojciec bardzo mocno wierzyli w naszego pana
Jezusa Chrystusa - powtarzała z uporem. - I czyż nie On
powiada: "Dopuście dzieci i nie przeszkadzajcie im przyjść
do Mnie; do takich bowiem należy królestwo niebieskie"?
Moja dusza nie zazna spokoju, dopóki mały Jon nie
zostanie ochrzczony. Inaczej mogą go porwać trolle!
  Andreas pomyślał, że był już jeden troll, który porwał
matkę Jona, ale zdecydował się pomówić z pastorem.
  Po wielu ożywionych dyskusjach, w których udział
brały obie strony, Elisa zgodziła się na kompromis. Jon
zostanie ochrzczony na Grastensholm. Dokona tego sam
pastor, zabronił tylko wspominać cokolwiek radzie koś-
cielnej.
  W radzie kościelnej zasiadali możni panowie i ich żony
i pastor cały czas drżał z obawy przed nimi.
  Wszyscy zebrali się więc na Grastensholm, wszyscy
z wyjątkiem Gabrielli, która doszła do wniosku, że
reumatyzm jest doskonałą wymówką. Nigdy nie cierpiała
na tę chorobę, ale w jej umyśle zapanował teraz taki chaos,
że choć sama czuła, iż podąża niewłaściwą drogą, na razie
nie umiała nic na to poradzić.
  Maleńki brunatnooki pieszczoszek Jon otrzymał imię,
główkę oblano mu święconą wodą i Elisa była usatysfakc-
jonowana.
  Pastora zaproszono na uroczysty obiad, który spoży-
wano w wielce przyjaznej atmosferze.
  Gdy uroczystość miała się ku końcowi, jeden ze
służących podbiegł do Niklasa.
  - Panie Niklasie, na dziedzińcu stoi jakiś jeździec. To
jest... myślę, że to...
  Dominik poderwał się.
  - Ulvhedin?
  Służący popatrzył na niego przerażony.
  - Ten, którego nazywali Potworem. On jest... to
straszny widok, panie Dominiku.
  W tej samej chwili ciężko załomotały wejściowe drzwi.
Wszyscy, zdjęci lękiem, zerwali się z miejsc i pospiesznie
wybiegli do hallu.
  Stał tam Ulvhedin, a długa podróż z pewnością nie
uczyniła go piękniejszym. Ciemny, znużony i brudny, ze
splątanymi włosami opadającymi niemal do pasa, w skó-
rzanytn pancerzu, porwanym teraz na strzępki.
  Na dziedzińcu Ulvhedin przeżył ciężkie chwile. Kiedy
patrzył na wielkie domiszcze, miał wrażenie, jakby roz-
dzierano go na dwoje. Aby przerwać strumień napływają-
cego spokoju, ostro zadał sobie samemu pytanie: "Co ja,
u diabła, tu robię?" Jego spruciw nic był jednak
dostatecznie silny, zbyt mocne okazało się uczucie zado-
wolenia z powrotu do domu.
  Chcę do nich wejść, pomyślał. Są tutaj wszyscy.
A zwłaszcza ona... Niebieskie oczy, które mnie prze-
śladowały. To nieprawda, że ma oczy aż tak błękitne, nikt
takich nie ma. Wmówiłem to sobie. A teraz oni wmawiają
sobie, że się poddam i poproszę, by pozwolili mi tu zostać.
Ale są w błędzie. Wezmę tylko to, co mi się należy.
A potem mogą wszyscy razem iść do diabła!
  Kiedy tak stał na dziedzińcu, w jego sercu nadal toczyła
się zacięta walka. Z jednej strony chęć zawrócenia i ucieczki.
A z drugiej pragnienie, by pozostać, móc... Nie, nie
wiedział, co. Ulvhedin zdawał sobie sprawę, że zbyt mocno
przeciąga już strunę, ale ponieważ ulepiono go z twardej
gliny i był jednym z najciężej dotkniętych w straszliwym
rodzie Ludzi Lodu, zło zakorzeniło się w nim głęboko. Nie
wystatczyło odegnać je i powiedzieć "teraz mam być
grzecznym chłopcem". Ulvhedin grzecznym chłopcem nie
był, ciągle jeszcze tkwił w nim bunt. Dominik miał rację
twierdząc, że Villemo za wcześnie wypuściła go z rąk.
  To jeszcze nie była pełnia zwycięstwa.
  Ulvhedin wiedział o tym. Miał dość sił, by z nimi
walczyć. jeszcze im pokaże! Te diabły w ludzkiej skórze,
które zniszczyły jego instynkt obronny, zobaczą jeszcze,
że ma w sobie nie zdobyte bastiony, za nimi jeszcze
mocniejsze twierdze i dopiero w nich samo jądro.
  Tam nigdy nie dotrą. Ani oni, ani... ona?
  - Witaj w domu - powiedział spokojnie Niklas, gdy
stali w hallu.
  - Cieszgmy się, że znów cię widzimy - odezwała się
Villemo. - Naprawdę mieliśmy nadzieję, że wrócisz do
domu.
  Wbił w nią wzrok.
  - Stul pysk - odgryzł się. Jego uczucia do Villemo nie
zmieniły się. - Gdzie jest ten, co zna tajemnicę czarodziejs-
kich środków? - zapytał krótko.
  Odpowiedziała Irmelin:
  - Mój ojciec zmarł na skutek odniesionych ran, po tym
jak ściągnąłeś go ze schodów. Ojciec Villemo, którego
zrzuciłeś z konia do rowu w drodze na północ, także nie
żyje.
  W żółtych oczach zalśnił płomień. Jego wzrok padł na
stojącą z tyłu Elisę, która wpatrywała się w niego
z podziwem.
  - Ty - powiedział - pojedziesz ze mną.
  - Zostaw ją - zaptotestował Andreas.
  Oczy Ulvhedina rozjarzyły się mocniej.
  - Ona jest moja. Potrzebuję jej teraz.
  Chwycił Elisę za ramię. Villemo nie wytrzymała.
  - Nie wolno ci jej teraz tknąć, Ulvhedinie. Niedawno
urodziła dziecko.
  Zesztywniał, jakby nagle przemienił się w słup lodu.
Wpatrywał się w Villemo oczami bez wyrazu.
  - Twojego syna - dokończyła.
  - Mojego...? - szepnął. Nie był w stanie tego pojąć.
  - Tak na ogół bywa, gdy mężczyzna spocznie w ramio-
nach kobiety - wyjaśniła oschle.
  Ulvhedin wolno przeniósł wzrok na Elisę, patrzył na
nią długo, ze zdziwieniem. Odpowiedziała mu nieco
wystraszonym, mokrym od łez, ale radosnym spojrze-
niem.
  - Czy chcesz go zobaczyć? - zapytała drżącym głosem.
- Leży tam, w jadalni. Jest bardzo ładny, podobny do
ciebie.
  Chyba tylko Elisa była w stanie dostrzec jakiekolwiek
podobieństwo między śliczną dziecięcą twarzyczką a znie-
kształconym obliczem Ulvhedina.
  Jak lunatyk przeszedł za nią do jadalni na Grastens-
holm, w której kiedyś zasiadała Charlotta Meiden, nie
wiedząc, jaki los czeka jej potomków i nie przeczuwając,
że ród Meidenów przestanie istnieć. Gdyby jednak wie-
działa, że jej następcy noszą teraz nazwisko Ludzi Lodu,
na pewno byłaby zadowolona.
  Elisa wyjęła dziecko z kołyski i pokazała Ulvhedinowi.
  Mały, obudzony, zmrużył oczy na widok światła.
Czarujący mały troll, pomyślała Villemo. Ale jednocześnie
przypomina elfa, tylko kolory się nie zgadzają. Elfy są
przecież jasnowłose.
  Wszyscy wstrzymali oddech, nawet bardzo wzburzony
pastor, a Ulvhedin patrzył i patrzył.
  Podświadomie wyciągnął wielką, brudną dłoń, chcąc
dotknąć chłopca.
  - Mój? - szepnął ochryple.
  Elisa pospiesznie podsunęła dziecko odrobinę bliżej.
Ostrożnie dotknął ślicznej koszulki, którą Elisa pożyczyła
dla małego od Irmełin.
  - Jest teraz ochrzczony jak należy - tłumaczyła
podniecona Elisa. - Przez pas...
  - Tak, tak - szybko przerwała jej Villemo uznając, że
nie warto wystawiać Ulvhedina na zbyt ciężkie próby.
- Nazywa się Jon. Po dziadku Elisy.
  Zobaczyli, że olbrzym porusza ustami, bezgłośnie
wymawiając imię dziecka.
  Nikt nie śmiał się odezwać, gdy Elisa ostrożnie, bardzo
ostrożnie podsuwała dziecko coraz bliżej. Dłonie Ulvhe-
dina odruchowo zamknęły się wokół maleńkiej istotki.
  - Uważaj - cicho pouczyła go Elisa. - Małe dzieci są
niezwykle delikatne!
  - Taki mały! - powiedział nieswoim głosem, jakby od
dawna nie wymówił ani słowa. - Przecież to takie nic!
  - To mały człowiek - nieoczekiwanie wtrącił się Alv.
- Do którego istnienia ty się przyczyniłeś. Bez twojego
udziału nie byłoby go tu dzisiaj.
  Na Boga, ileż ten Alv wie o życiu, pomyślała Villemo
zdumiona. Cóż, całe dnie spędza w stajni i oborze!
  Oczy Elisy zapatrzonej w olbrzyma tonęły we łzach,
maleńki synek zniknął niemal w ramionach ojca.
  W chwilę później uznała, że najbezpieczniej będzie
odebrać już swój drogocenny skarb z rąk Ulvhedina.
Oddał jej dziecko z wyraźną niechęcią.
  Zdumiony patrzył na Elisę inaczej niż dotychczas.
Dominik zauważył, że z jego spojrzenia zniknęła już
zwierzęca żądza. Szybko zdecydował się kuć żelazo póki
gorące.
  - Ulvhedinie, czy nie miałbyś ochoty zająć się Elisą
i twoim synem? Oczywiście przed tobą długa droga.
Z wielu rzeczy będziesz musiał zrezygnować, wiele się
nauczyć.
  Powoli Ulvhedin zwrócił się w jego stronę.
  - Phi! - odparł pogardliwe.
  Nie zabrzmiało to jednak tak prowokująco jak kiedyś.
  Wtrąciła się Elisa:
  - Czy mogłabym przez chwilę porozmawiać z Ulvhedi-
nem sam na sam? Jest tyle spraw, które chciałabym z nim
omówić.
  - Oczywiście - Irmelin wahała się przez chwilę.
- Idźcie do niebieskiego pokoju gościnnego. Nie, dziecko
zostaw tutaj, musi spać!
  Kiedy wyszli, pastor odetchnął z wyraźną ulgą i stwier-
dził:
  - No, doprawdy!
  Nikt nie zareagował na tę wypowiedź.
  Na górze Elisa radośnie wyznała:
  - Bardzo się cieszę, że znów cię widzę. Tak na ciebie
czekałam.
  Nie wiedziała, co więcej powinna powiedzieć i jak się
zachować.
  - Wiesz - rzekła mu po chwili. - Nie przejmuj się tym,
co powiedziała pani Villemo! Chłopiec ma już miesiąc i nic
mnie nie boli.
  Pomimo wyraźnej zachęty Ulvhedin stał zakłopotany,
niepewny wobec takiej nowej Elisy, kobiety, od której
biło teraz dostojeństwo matki.
  Ochrypłym, nie nawykłym do mówienia głosem,
odezwał się do niej:
  - Nigdy nie dojechałem do tej doliny.
  - To dobrze.
  - Wróciłem tutaj.
  - Szczęście, że tak postanowiłeś!
  Delikatnie dotknął jej ramienia.
  - Nie byłem z żadną inną. Nie chciałem.
  - To wspaniale, Ulvhedinie - dziewczyna promieniała
szczęściem.
  - Ostatni raz z tobą było mi tak dobrze.
  Oświadczenie to wprawiło Elisę w osłupienie, wszak
dla niej było to straszliwe przeżycie. I mimo wszystko
uradowały ją jego słowa.
  Rozumiała, że nie czas teraz na oskarżenia. Zdąży
jeszcze opowiedzieć mu kiedyś o chwilach samotności,
zwątpienia i goryczy. Sposób, w jaki ją wówczas potrak-
tował, na ciężką próbę wystawił jcj wiarę w dobroć
człowieka. Ale w duszy Elisy tkwiła ogromna wola
wybaczania, a na temat Ulvhedina, który zranił ją bardziej
niż ktokolwiek inny, miała już wyrobioną opinię: po-
trzebował pomocy. Potrzebny mu był ktoś, komu mógł
zaufać, kto zdecydowanie będzie stał po jego stronie.
  I czy nie dał jej tego, co najwspanialsze w jej życiu,
syna, Jona?
  Dlatego powiedziała tylko:
  - Ostatnio może nie wyszło najlepiej. Tak bardzo mnie
bolało, że nie mogłam okazać, co czuję. Nie mogłam dać ci
odzewu.
  Mówiła tak jak przedtem, pamiętał o tym. Nie rozumiał
tylko, co to znaczy.
  On także nie wiedział, co powiedzieć. Wszystko było
takie nowe i niezwykłe, ale uznał, że o jednej rzeczy Elisa
koniecznie wiedzieć powinna:
  - Ja już więcej nie zabijałem.
  Pokiwała tylko głową, w ten sposób okazując mu
uznanie, ale nie odpowiedziała.
  - Bo myślę, że teraz wiem... to znaczy wiem, co znaczy
być smutnym. Że inni także mogą to odczuwać.
  - Uważam, że to, co powiedziałeś, jest bardzo ważne
- uroczyście oświadczyła Elisa.
  Jego dłonie bawiły się jej włosami, o których tyle śnił.
Elisa uznała, że może się teraz wślizgnąć w jego objęcia,
o ile zrobi to na tyle ostrożnie, by myślał, że sam
przyciągnął ją do siebie. A Ulvhedin? Nie złamał jej karku,
jak pewnie uczyniłby to rok wcześniej, ale trudno go było
nazwać delikatnym. Elisa dyskretnie musiała mu przypo-
mnieć o bólu, jaki mogą odczuwać inni ludzie, i on
natychmiast zwolnił swój żelazny uścisk.
  Ukrył twarz w jej włosach i poczuł, jak coś unosi się
z ukrytych źródeł gdzieś w głębi tego, co powinno stać się
jego duszą, a co nigdy nie miało możliwości się rozwinąć.
W tym momencie Ulvhedin zupełnie zapomniał, że miał
w stosunku do Elisy całkiem inne plany. Nie pamiętał,
dlaczego tu przyjechał. Czy rzeczywiście gnał na południe
do Grastensholm tylko po to, by zaspolcoić prymitywną
potrzebę? Czy tylko po to, hy poznać tajemnicę skarbu
Ludzi Lodu?
  W jego biednej głowie kłębiły się najdziwniejsze myśli
i idee, nieznośnie bolało go w piersi. Było coś jeszcze, co
koniecznie musiał powiedzieć:
  - Nie chciałem zabić tych starych tutaj. Nie myślałem...
  - Sądzę, że większość tu zrozumie, Ulvhedinie. Mó-
wią, że przekleństwo Ludzi Lodu należy traktować jak
chorobę, nic innego.
  Musiał pokonać to, co wywołało w jego wnętrzu tak
straszliwy ból, jakby topniało od środka i przekształcało
się w faie wrzątku, jakby chciało wyrwać się krzykiem
strachu, zadławić go!
  Chciał skupić się na czymś innym, przysłonić brutal-
nością. Ale następne pytanie, które miało odbudować
równowagę okrucieństwa i lodowatej siły, zabrzmiało nie
tak jak powinno, nie zadrgała w nim właściwa nuta:
  - Pewna jesteś, że już cię nie boli?
  Nie takich słów miał zamiar użyć! Co się z nim stało?
  Elisa wpatrywała się w niego. Naprawdę się zmienił!
Takie pytanie z ust Ulvhedina jeszcze rok temu byłoby
całkiem nie do pomyślenia.
  Miał jednak dość czasu na przemyślenia.
  - Myślę, że po porodzie wszystko się już zagoiło
- powiedziała. - Ale wiesz, ty sam nie jesteś dla mnie
łatwy...
  Kiwnął głową. Na tyle i on już się orientował.
  - Posłuchaj... Eliso...
  Ostrożnie wymówił jej imię. Jak intymnie to za-
brzmiało! W jednej chwili tak bardzo zbliżyli się do siebie!
  - Tak, co chciałeś powiedzieć?
  - O tym, że moglibyśmy żyć razem... Nie, nie wiem, nie
mogę myśleć. Wiesz, chyba znów mam ochotę.
  Oboje zerknęli na gościnne łóżko. Elisa roześmiała się.
  - Możemy spróbować - oświadczyła. - Jeśli będziemy
ostrożni.
  Ulvhedin kiwnął głową. Cały czas ściskało go coś
w gardle, powstrzymując przed brutalnością i władczoś-
cią. Nagle poczuł nieprzepartą potrzebę okazania czułości
tej drobnej istocie, która z takim zaufaniem ofiarowała mu
tę możliwość. Móc ją mieć, być przy niej... Odczuć
wspólnotę z drugim człowiekiem!
  Zaczął ją rozbierać z niemal nabożnym skupieniem.
Jego zamiary z pewnością były jak najlepsze, ale przecież
nie wszystko można osiągnąć od razu. Mówi się, że głos
natury silniejszy jest od wychowania i mimo że Ulvhedin
z całych sił starał się poprawnie zachować w stosunku do
tej małej osóbki, która mu się poddała i czule zamknęła
w objęciach, to raczej dzięki jej gotowości dowiedział się,
czym jest odzew. Uczucie szczęścia, które go wówczas
ogarnęło, pozbawiło go niemal świadomości.


  Elisa zbiegła do salonu, w którym czekali w napięciu
wszyscy zebrani. Odciągnęła na bok Villemo i szeptem
wyznała:
  - Pani Villemo, wiecie co?
  - Nie, doprawdy, skąd mogę wiedzieć?
  Elisa pilnowała, by nikt inny nie mógł jej usłyszeć.
  - Zrobiliśmy to - szepnęła. - I wcale nie bolało! Było
tak wspaniale, ach, cudownie!
  - Naprawdę? - uśmiechnęła się Villemo, nie będąc
pewna, czy powinna zganić dziewczynę za niedyskrecję,
czy też nie. Zdecydowała, że nie będzie się mądrzyć. To
był szczególny dzień. Dzień Eiisy. - Czy był dla ciebie
miły?
  Dziewczyna zachichotała, zawstydzona.
  - Nie, tego nie można powiedzieć. Ale mówił, że
jestem w tym dobra. On tak się zmienił, pani Villemo!
  Ulvhedin stanął w drzwiach. Wielki i niepnenikniony.
  Czekaii.
  Jakby ich nie widząc, podszedł do kołyski, którą
przeniesiono do salonu. Dziecko spało, mieli nadzieję, że
się nie obudzi. Wszyscy zachowywali czujność na wypa-
dek, gdyby powróciła jego dzikość.
  Ulvhedin, rozmarzony, dotknął policzka dziecka. Od-
wrócił się do pozostałych, omiótł ich wzrokiem i za-
trzymał spojrzenie na Villemo. Nie do końca mogli pojąć
wyraz jego oczu. Czy to smutek? Rozmarzenie? Czy po
prostu żal?
  U Ulvhedina? O, nie!
  Powoli, niechętnie podszedł do villemo. Przez chwilę
stał, spoglądając na nią z góry, mierząc swoją moc z jej
mocą, choć bez ochoty do walki.
  Przymknął oczy i westchnął boleśnie. Zdecydował się.
Ukrył twarz w dłoniach i padł na kolana.
  - Naucz mnie tego - powiedział zmęczony. - Naucz
mnie bycia takim jak Tengel Dobry!
  Villemo, zaskoczona i wzruszona, zaszlochała i uklękła
obok niego. Odsłoniła jego oblicze.
  - Tak bardzo tego pragnę. Och, mój drogi, tak bardzo!
Dziękuję!
  - A skarb? - zapytał stojący obok Villemo Niklas.
- Czy nie miałeś jechać z nim do Doliny Ludzi Lodu?
  Ulvhedin sprawiał wrażenie, jakby dopiero ocknął się
z dręczącego koszmaru.
  - To może poczekać - stwierdził zdziwiony. - Przy-
wiozłem go ze sobą, ale... jakby nie miał żadnego
znaczenia.
  - A co ma teraz dla ciebie znaczenie? - cicho zapytał
Andreas.
  Ulvhedin popatrzył na kołyskę, na Elisę.
  - On. I ona. I ta cholerna, przeklęta baba - zakończył
wskazując na Villemo. - Ta, która poruszyła moje myśli.
  Chciał powiedzicć więcej. O duszy i więzi rodzinnej
zespalającej ich wszystkich, o pragnieniu, by do nich
należeć, ale to było dla niego za trudne.
  Villemo wydawała z siebie odgłosy pośrednie między
płaczem a śmiechem. Pierwszy raz zobaczyli uśmiech na
twarzy Ulvhedina. Przyjazny, szczery uśmiech. Villemo
położyła mu dłonie na ramionach i pochyliła się w jego
stronę.
  Zapanowała ogólna radość. Elisa nie kryła łez. Wierny
ród Klausa z maleńkiej zagrody nareszcie połączył się
z Ludźmi Lodu.
  Jakimi nićmi związany jest jednak z nimi Ulvhedin,
zastanawiali się wszyscy. Villemo i Dominik na razie nie
chcieli niczego zdradzić.


  Pozostawało tylko przekonać Gabriellę.
  Pewnego dnia Villemo odbyła z matką poważną
rozmowę.
  - Nie - opierała się Gabriella. - Nie potrafię być dla
niego wyrozumiała, nie umiem mu wybaczyć. Nie chcę go
widzieć na oczy!
  - Mamo, on pojął Elisę za żonę i mogą zamieszkać
w Lipowej Alei. To nie jest dobre rozwiązanie, ale
najlepsze, do jakiego doszliśmy. Codziennie z nim pracu-
ję, a on robi wyraźne postępy. Chce się uczyć. Dobroci,
obcowania z ludźmi. A Niklas wprowadza go w tajniki
sztuki leczenia...
  - Nie powinien tego robić.
  - Musimy okazać mu zaufanie, mamo, to absolutnie
konieczne. Wszyscy gotowi są prosić o jego ułaskawienie,
walczyć o jego życie, jeśli będzie trzeba.
  - Jeśli będzie trzeba? To chyba łatwo przewidzieć!
  Przecież wyznaczono cenę za jego głowę.
  - Tak. Ale jeszcze nikt obcy nie wie, że on tu przebywa.
  - To szybko się rozniesie. I chcesz powiedzieć, że on
jest łagodny jak baranek?
  - Ulvhedin? Ależ skąd! Bywa, że tak się ścieramy, aż
niemał iskry lecą. Ale on rna dobrą wolę, to najważniejsze.
Ubóstwia syna i jest dobry dla Elisy, a to ma jeszcze
wieksze znaczenie. Choć zdarza się, że odciąga ją na bok
w samym środku pracy, ale z czasem nauczy się stosownie
zachowywać, także jeśli o to chodzi.
  - To zwierzę, bestia, która odebrała życie naszym
wspaniałym mężczyznom. Dlaczego musieli zginąć? Aby
ten potwór mógł przeżyć? To takie niesprawiedliwe!
  - Sama powiedziałaś, że ojciec był śmiertelnie chory.
I Ulvhedin ich nie zabił!
  - Nie bezpośrednio, ale na to samo wyszło. Nie mogę,
Villemo, nie zmuszaj mnie do czegoś, czego nie jestem
w stanie zrobić. Nie wzruszałą mnie jego wyrzuty sumie-
nia. Możesz to nazwać zaślepieniem, szokiem po śmierci
Kaleba, czym chcesz, ale... Nie, nie mogę. Tak bardzo
kochałam ich obu, Kaleba i Mattiasa, najwspanialszych
ludzi, jakich można sobie wyobrazić!
  Wtedy Villemo opowiedziała matce, kim jest Ulvhe-
din.
  GabrielIa zamknęła się u siebie na całe dwa dni.
  Później piechotą - traktując to jak pokutę - udała się
do Lipowej Alei pomówić z Ulvhedinem. Nikt nie był
świadkiem ich rozmowy, nie przypuszczali jednak, by
zdradziła mu tajemnicę jego prawdziwego pochodzenia.
Ale na prośbę Gabrielli Ulvhedin, Elisa i ich syn przenieśli
się na Elistrand, zanim jeszcze minęło lato. Zdecydowano,
że kiedyś, po śmierci Gabrielli, przejmą dwór.
  Andreas bolał trochę nad utratą swej pracowitej
gospodyni, ale musiał się z tym pogodzić. Na miejsce
Elisy przybyła do Lipowej Alei jej młodsza siostra. Nie
było to wprawdzie to samo, ale wierzył, że z czasem
wszystkiego się nauczy.
  Właściwie Ulvhedin bardzo pragnął wrócić do Vald-
res, do doliny swego dzieciństwa. Tak jak większość ludzi
dręczyła go wieczna tęsknota za kuszącą krainą dziecin-
nych lat. Jednak wyniósł stamtąd jedynie przykre wspo-
mnienia. Tu czuł się bezpiecznie, został przyjęty jako
prawdziwy syn Ludzi Lodu i lepiej mógł zająć się rodziną.
Nie chciał, by Elisa i mały Jon męczyli się w przepięknej,
ale jakże surowej górskiej dolinie.
  W jego ręce złożono teraz odpowiedzialność, od-
powiedzialność za innych ludzi. Było to uczucie niezwykłe
dla samotnego wilka.
  Gabriella, Niklas i Andreas długo rozważali, czy nie
powinni udać się do swego starego przyjaciela asesora,
aby wyjednać dla Ulvhedina ułaskawienie z powodu
wrodzonej choroby lub przynajmniej danie mu szansy
poprawy. Zdecydowali jednak, że zobaczą, co przyniesie
czas, nie chcieli obciążać przyjaciela, wysokiego urzęd-
nika, taką sprawą. Na razie starali się utrzymać obecność
Ulvhedina w tajemnicy, dopóki w ludzką świadomość nie
wryje się jego nowy wizerunek, dopóki ludzie nie przeko-
nają się, że nie jest on niebezpieczny, lecz wartościowy,
i można go zaakceptować.
  Wiedzieli, że to złudna nadzieja. W każdej chwili
tajemnica mogła się wydać, ktoś mógł go zobaczyć.
  Życie Ulvhedina wisiało na wlosku. Wiedzieli o tym
wszyscy w rodzinie, on także.
  Kiedy o tym myślał, ogarniała go głęboka rozpacz.
Utracić to, co okazało się najważniejsze w jego życiu,
Elisę, synka, rodzinę, miejsce, do którego należał - ta myśl
była nieznośna.
  Zdawał sobie jednak sprawę, że grozi mu śmierć. Nie
bez racji: ilu ludzi on sam pozbawił życia w okresie swej
niepoczytalności? Tak, nazywał to niepoczytalnością,
gdyż do tej pory żył jakby we mgle, nie odczuwając
wspólnoty z ludzkością. Życie czy śmierć... Nie rozumiał
różnicy... Czy dziwne wobec tego było, iż wyznaczono
cenę za jego głowę?
  Nie musieli natomiast obawiać się zawziętości kapitana
Dristiga. Wypełniając jedno ze swych zadań został roz-
szarpany przez niedźwiedzia i jego dumne imię poszło
w niepamięć wraz z nim. Inną sprawą jest, że żołnierze
przyjmowali później nazwisko Dristig i być może ich
potomkowie żyją do dziś. Ale kapitan był jedynym
w swoim rodzie.
  Dominik i Villemo nareszcie mogli wrócić do domu
do syna w Szwecji. Najpierw jednak pragnęli wyjaśnić,
kto spłodził potwora, który otrzymał imię Ulvhedin
z Ludzi Lodu. Podjęli już odpowiednie kroki w tym
kierunku. Wymagało to bowiem wiele taktu i zawiłych
przygotowań. To jednak, a także opowieść o dalszych
losach Ulvhedina, to zbyt długa i zagmatwana historia, by
dało się ją teraz przekazać.